Του Jacques Sapir από εδώ
Η πιθανότητα εξόδου της Ιταλίας από την Ευρωζώνη ,έξοδος που θα μπορούσε να συμβεί στα τέλη της Άνοιξης του 2015, αναφέρεται όλο και πιο συχνά στον διεθνή Τύπο, στον ιταλικό βεβαίως αλλά και στον γερμανικό, τον αμερικανικό 1 και τον βρετανικό2. Η σιωπή ,όμως, του γαλλικού Τύπου είναι εκκωφαντική ... Πρέπει, λοιπόν, να καταλάβουμε γιατί η διαδικασία καταστροφής του ευρώ θα μπορούσε να αρχίσει από την Ιταλία και ποιες θα είναι οι συνέπειες για τη Γαλλία.
Μη-βιώσιμη η κατάσταση στην Ιταλία.
Είναι πλέον σαφές ότι η κατάσταση στην Ιταλία έχει γίνει μη-βιώσιμη στο πλαίσιο του ενιαίου νομίσματος. Από την κρίση του 2008, η Ιταλία είναι βυθισμένη σε μια κατάσταση στασιμότητας του ΑΕΠ που μοιάζει ακόμα πιο σοβαρή και από της Ισπανίας.
Γράφημα 2
Παραγωγικότητα
Πηγή: Βάση δεδομένων του ΔΝΤ, Οκτώβριος 2014.
Σε σχετικές συζητήσεις οι οικονομικοί σύμβουλοι της κυβέρνησης Ρέντσι δείχνουν, πλέον, πολύ απαισιόδοξοι για το οικονομικό μέλλον της χώρας. Πιστεύουν ότι, εφόσον δεν υπάρξει κάποια σημαντική στροφή στη γερμανική οικονομική πολιτική αυτό το χειμώνα, η Ιταλία δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να εγκαταλείψει το ευρώ, μέχρι το καλοκαίρι του 2015. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ένα κόμμα, το Κίνημα Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο, ζητά την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το ευρώ, καθώς και ότι η ιδέα αυτή κερδίζει έδαφος στην ιταλική πολιτική σκηνή.
Ένα μεγάλο μέρος του εξωτερικού εμπορίου της Ιταλίας γίνεται με τις χώρες της ζώνης του ευρώ(55% σε εμπόριο αγαθών και σχεδόν 64% σε υπηρεσίες ). Επομένως, είναι κατανοητό ότι δεν αποκόμισε κανένα όφελος από τη μείωση του ευρώ έναντι του δολαρίου. Η ιταλική οικονομία υποφέρει από το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας εντός της Ευρωζώνης.
Οι συνέπειες για τη Γαλλία
Αν η Ιταλία έπρεπε να πάρει αυτή την απόφαση, οι συνέπειες θα ήταν σημαντικές για την γαλλική οικονομία, η οποία αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα και επομένως θα είναι σχεδόν αδύνατο για τη Γαλλία να παραμείνει στην ευρωζώνη, αν η Ιταλία βγει (και αντίστροφα). Αλλά αυτή η οικονομική πραγματικότητα είναι πιθανό να συγκρουστεί με το πείσμα μιας κυβέρνησης παραλυμένης από τον φόβο μόλις δει να καταρρέουν οι πολιτικές και στρατηγικές της επιλογές .Εδώ πρέπει να επαναλάβω ότι τίποτα δεν θα είναι χειρότερο για τη Γαλλία από το να μείνει σε μια ζώνη του ευρώ, η οποία θα μετατρεπόταν σε ζώνη του μάρκου , αν μία από τις μεγαλύτερες χώρες- και η Ιταλία είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης- έπρεπε να βγει. Η αρνητική επίδραση στην ανταγωνιστικότητα θα ήταν σίγουρα καταστροφική για τη γαλλική βιομηχανία.
Ως εκ τούτου, πρέπει να σκεφτούμε μια τέτοια περίπτωση και να αναρωτηθούμε μήπως αυτή είναι στην πραγματικότητα, μια σημαντική ευκαιρία για τη γαλλική οικονομία. Αν η Γαλλία και η Ιταλία φύγουν μαζί από τη ζώνη του ευρώ, αυτό θα σήμαινε βραχυπρόθεσμα και την έξοδο της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ελλάδας και του Βελγίου. Πράγματι, αμέσως καταλαβαίνουμε ότι η Ισπανία, η οποία έχει αποδυναμωθεί από βαθιές πολιτικές εντάσεις δεν θα μπορούσε να παραμείνει στο ευρώ, αν η Ιταλία και η Γαλλία αποχωρούσαν από την Ευρωζώνη. Ωστόσο, μια έξοδος της Ισπανίας συνεπάγεται και έξοδο της Πορτογαλίας, και μετά από αυτές τις τέσσερις χώρες η παραμονή στο ευρώ της Ελλάδας δεν θα είναι πλέον δικαιολογημένη. Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη τους δεσμούς του με τη γαλλική οικονομία, είναι πολύ πιθανό ότι το Βέλγιο θα πρέπει να ακολουθήσει μετά από μερικές εβδομάδες δισταγμού.
Η έξοδος της Ιταλίας θα προκαλούσε τη διάλυση της Ευρωζώνης, και η Γερμανία, κατά πάσα πιθανότητα, θα γύριζε στο νόμισμά της. Αλλά αυτό το σενάριο, που κάθε άλλο πάρα καταστροφή είναι , θα ανοίξει αμέσως νέες ευκαιρίες και κυρίως τη δυνατότητα-εφόσον σταθεροποιηθούν οι ισοτιμίες των νομισμάτων των χωρών αυτών -της δημιουργίας ενός νέου εμπορικού συνασπισμού. Ο συνασπισμός αυτός δεν θα πρέπει να βασίζεται σε ένα ενιαίο νόμισμα ( σε ένα «Ευρώ του Νότου»)- για το οποίο έχω ήδη τοποθετηθεί και πιστεύω ότι θα είχε ως αποτέλεσμα την ιδιαίτερα έντονη φτωχοποίηση της Ιταλίας και της Ισπανίας- αλλά θα πρέπει να μάλλον να βασίζεται σε κανόνες συν-διακύμανσης (co-variation) συναλλαγματικών ισοτιμιών θεωρώντας ως δεδομένο ότι οι αντίστοιχες ισοτιμίες των χωρών του συνασπισμού θα μπορούσαν να αναθεωρούνται τακτικά (κάθε χρόνο) ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι διάφορες μεταβολές της παραγωγικότητας.
Επομένως, είναι αναγκαίο να παρακολουθούμε στενά την εξέλιξη της συζήτησης στην Ιταλία κατά τους προσεχείς μήνες, και ιδιαίτερα τον τρόπο με τον οποίο θα ασχοληθεί ο γαλλικός Τύπος- για τον οποίο δυστυχώς! δεν τρέφουμε πλέον αυταπάτες .
Μετάφραση: Κώστας Χατζόπουλος
Πηγή: http://russeurope.hypotheses.org/3036
Baker D., « Italy’s Stagnation: The Need to Share the Pain » in INSIGHT, Center for International SocialStudies, http://www.insightweb.it/web/content/italy’s-stagnation-need-share-pain [↩]
« Lira looks set for a comeback », The Guardian, 16/11/2014, http://www.theguardian.com/world/2014/nov/16/lira-looks-set-for-comeback/print [↩]
- See more at: http://aristerisymporefsi.gr/index.php/politics/item/209-italy-euro#sthash.BLO1VfjD.dpuf
Η πιθανότητα εξόδου της Ιταλίας από την Ευρωζώνη ,έξοδος που θα μπορούσε να συμβεί στα τέλη της Άνοιξης του 2015, αναφέρεται όλο και πιο συχνά στον διεθνή Τύπο, στον ιταλικό βεβαίως αλλά και στον γερμανικό, τον αμερικανικό 1 και τον βρετανικό2. Η σιωπή ,όμως, του γαλλικού Τύπου είναι εκκωφαντική ... Πρέπει, λοιπόν, να καταλάβουμε γιατί η διαδικασία καταστροφής του ευρώ θα μπορούσε να αρχίσει από την Ιταλία και ποιες θα είναι οι συνέπειες για τη Γαλλία.
Μη-βιώσιμη η κατάσταση στην Ιταλία.
Είναι πλέον σαφές ότι η κατάσταση στην Ιταλία έχει γίνει μη-βιώσιμη στο πλαίσιο του ενιαίου νομίσματος. Από την κρίση του 2008, η Ιταλία είναι βυθισμένη σε μια κατάσταση στασιμότητας του ΑΕΠ που μοιάζει ακόμα πιο σοβαρή και από της Ισπανίας.
Γράφημα 1
ΑΕΠ
Πηγή: Βάση δεδομένων του ΔΝΤ, Οκτώβριος 2014
Η
κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, αν δούμε την αύξηση της
παραγωγικότητας της Ιταλίας σε σύγκριση με τους ανταγωνιστές της στη
ζώνη του ευρώ ,από το 1999. Παρατηρούμε ότι η Ιταλία έχει μείνει πίσω,
όχι μόνο σε σχέση με τη Γερμανία και τη Γαλλία, αλλά και σε σχέση με την
Ισπανία. Σε αυτή τη χώρα, ωστόσο, το κλείσιμο πολλών επιχειρήσεων
οδήγησε στην εξαφάνιση των λιγότερο παραγωγικών και, εδώ, η αύξηση της
παραγωγικότητας μπορεί άμεσα να εξηγηθεί λόγω της συρρίκνωσης της
παραγωγής.Παραγωγικότητα
Πηγή: Βάση δεδομένων του ΔΝΤ, Οκτώβριος 2014.
Σε σχετικές συζητήσεις οι οικονομικοί σύμβουλοι της κυβέρνησης Ρέντσι δείχνουν, πλέον, πολύ απαισιόδοξοι για το οικονομικό μέλλον της χώρας. Πιστεύουν ότι, εφόσον δεν υπάρξει κάποια σημαντική στροφή στη γερμανική οικονομική πολιτική αυτό το χειμώνα, η Ιταλία δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να εγκαταλείψει το ευρώ, μέχρι το καλοκαίρι του 2015. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ένα κόμμα, το Κίνημα Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο, ζητά την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το ευρώ, καθώς και ότι η ιδέα αυτή κερδίζει έδαφος στην ιταλική πολιτική σκηνή.
Ένα μεγάλο μέρος του εξωτερικού εμπορίου της Ιταλίας γίνεται με τις χώρες της ζώνης του ευρώ(55% σε εμπόριο αγαθών και σχεδόν 64% σε υπηρεσίες ). Επομένως, είναι κατανοητό ότι δεν αποκόμισε κανένα όφελος από τη μείωση του ευρώ έναντι του δολαρίου. Η ιταλική οικονομία υποφέρει από το πρόβλημα της ανταγωνιστικότητας εντός της Ευρωζώνης.
Οι συνέπειες για τη Γαλλία
Αν η Ιταλία έπρεπε να πάρει αυτή την απόφαση, οι συνέπειες θα ήταν σημαντικές για την γαλλική οικονομία, η οποία αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα και επομένως θα είναι σχεδόν αδύνατο για τη Γαλλία να παραμείνει στην ευρωζώνη, αν η Ιταλία βγει (και αντίστροφα). Αλλά αυτή η οικονομική πραγματικότητα είναι πιθανό να συγκρουστεί με το πείσμα μιας κυβέρνησης παραλυμένης από τον φόβο μόλις δει να καταρρέουν οι πολιτικές και στρατηγικές της επιλογές .Εδώ πρέπει να επαναλάβω ότι τίποτα δεν θα είναι χειρότερο για τη Γαλλία από το να μείνει σε μια ζώνη του ευρώ, η οποία θα μετατρεπόταν σε ζώνη του μάρκου , αν μία από τις μεγαλύτερες χώρες- και η Ιταλία είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης- έπρεπε να βγει. Η αρνητική επίδραση στην ανταγωνιστικότητα θα ήταν σίγουρα καταστροφική για τη γαλλική βιομηχανία.
Ως εκ τούτου, πρέπει να σκεφτούμε μια τέτοια περίπτωση και να αναρωτηθούμε μήπως αυτή είναι στην πραγματικότητα, μια σημαντική ευκαιρία για τη γαλλική οικονομία. Αν η Γαλλία και η Ιταλία φύγουν μαζί από τη ζώνη του ευρώ, αυτό θα σήμαινε βραχυπρόθεσμα και την έξοδο της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ελλάδας και του Βελγίου. Πράγματι, αμέσως καταλαβαίνουμε ότι η Ισπανία, η οποία έχει αποδυναμωθεί από βαθιές πολιτικές εντάσεις δεν θα μπορούσε να παραμείνει στο ευρώ, αν η Ιταλία και η Γαλλία αποχωρούσαν από την Ευρωζώνη. Ωστόσο, μια έξοδος της Ισπανίας συνεπάγεται και έξοδο της Πορτογαλίας, και μετά από αυτές τις τέσσερις χώρες η παραμονή στο ευρώ της Ελλάδας δεν θα είναι πλέον δικαιολογημένη. Τέλος, λαμβάνοντας υπόψη τους δεσμούς του με τη γαλλική οικονομία, είναι πολύ πιθανό ότι το Βέλγιο θα πρέπει να ακολουθήσει μετά από μερικές εβδομάδες δισταγμού.
Η έξοδος της Ιταλίας θα προκαλούσε τη διάλυση της Ευρωζώνης, και η Γερμανία, κατά πάσα πιθανότητα, θα γύριζε στο νόμισμά της. Αλλά αυτό το σενάριο, που κάθε άλλο πάρα καταστροφή είναι , θα ανοίξει αμέσως νέες ευκαιρίες και κυρίως τη δυνατότητα-εφόσον σταθεροποιηθούν οι ισοτιμίες των νομισμάτων των χωρών αυτών -της δημιουργίας ενός νέου εμπορικού συνασπισμού. Ο συνασπισμός αυτός δεν θα πρέπει να βασίζεται σε ένα ενιαίο νόμισμα ( σε ένα «Ευρώ του Νότου»)- για το οποίο έχω ήδη τοποθετηθεί και πιστεύω ότι θα είχε ως αποτέλεσμα την ιδιαίτερα έντονη φτωχοποίηση της Ιταλίας και της Ισπανίας- αλλά θα πρέπει να μάλλον να βασίζεται σε κανόνες συν-διακύμανσης (co-variation) συναλλαγματικών ισοτιμιών θεωρώντας ως δεδομένο ότι οι αντίστοιχες ισοτιμίες των χωρών του συνασπισμού θα μπορούσαν να αναθεωρούνται τακτικά (κάθε χρόνο) ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι διάφορες μεταβολές της παραγωγικότητας.
Επομένως, είναι αναγκαίο να παρακολουθούμε στενά την εξέλιξη της συζήτησης στην Ιταλία κατά τους προσεχείς μήνες, και ιδιαίτερα τον τρόπο με τον οποίο θα ασχοληθεί ο γαλλικός Τύπος- για τον οποίο δυστυχώς! δεν τρέφουμε πλέον αυταπάτες .
Μετάφραση: Κώστας Χατζόπουλος
Πηγή: http://russeurope.hypotheses.org/3036
Baker D., « Italy’s Stagnation: The Need to Share the Pain » in INSIGHT, Center for International SocialStudies, http://www.insightweb.it/web/content/italy’s-stagnation-need-share-pain [↩]
« Lira looks set for a comeback », The Guardian, 16/11/2014, http://www.theguardian.com/world/2014/nov/16/lira-looks-set-for-comeback/print [↩]
- See more at: http://aristerisymporefsi.gr/index.php/politics/item/209-italy-euro#sthash.BLO1VfjD.dpuf
Για την Γαλλία τα είχαμε πει και προ καιρού: να μην τα ξαναλέμε!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΛέγαμε λοιπόν στις 19 Μαίου:
ΑπάντησηΔιαγραφή105 οικονομολόγοι θεωρούν πιθανή τη διάλυση του ευρώ !
Μετά από μια προηγούμενη ανάρτηση , ο κατάλογος των οικονομολόγων σχετικά με το τέλος του ευρώ έχει αυξηθεί.
Τώρα έχει 105 οικονομολόγοι, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 5 " Νόμπελ " στα οικονομικά (χωρίς να υπολογίζουμε τα Νόμπελ που έχουν πεθάνει, είναι από την αρχή σε αντίθεση με το ευρώ ( Hayek , Friedman , Allais ... ) , τον 3° πιο φημισμένο οικονομολόγο με επιστημονικές εργασίες στην παγκόσμια οικονομία, πρώην επικεφαλής οικονομολόγο του ΔΝΤ , κ.λπ. ...
Θα πρέπει επίσης να αναφερθούμε στη δημοσίευση μιας πρόσφατης μελέτης για την έξοδο ή τη διάλυση του ευρώ στη Φινλανδία.
Και μια προηγούμενη μελέτη της τράπεζας Meryll Lynch, σχετικά με τα θετικά οφέλη για όλες τις χώρες (εκτός από τη Γερμανία) από την διάλυση της ζώνης του ευρώ .
Είναι καιρός να σταματήσουμε να δυσφημούμε συνεχώς τη θέση των προσώπων που είναι πολίτες ή πολιτικοί και υποστηρίζουν τη διάλυση του ευρώ .
Μη εξαντλητικός κατάλογος των οικονομολόγων σχετικά με τη διάλυση του ευρώ ως δυνατότητα.(μετάφραση από τα γαλλικά δική μου)
http://www.agoravox.fr/tribune-libre/article/105-economistes-envisagent-la-152083
Επίσης: Μη εξαντλητικός κατάλογος των οικονομολόγων σχετικά με τη διάλυση του ευρώ ως δυνατότητα.:
http://altereconomie.unblog.fr/files/2014/04/france31.pdf
Τα ίδια έλεγε και ο Jacques Sapir:
ΑπάντησηΔιαγραφήΞαναμεταφράζω από: http://www.lemonde.fr/idees/article/2014/05/22/la-fin-de-l-euro-s-impose_4423658_3232.html
Το τέλος του ευρώ επιβάλλεται, 05/22/2014 στις 15:22 | από τον Jacques Sapir ( Οικονομολόγος , Διευθυντής Σπουδών στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales ( EHESS ) )
Η συζήτηση αναπτύσσεται σήμερα για το ευρώ. Πολλοί οικονομολόγοι τάσσονται υπέρ της διάλυσης του ενιαίου νομίσματος, όπως ο Bernard Maris, οικονομικός σύμβουλος της Τράπεζας της Γαλλίας, ο Jacques Mazier, ο Alain Cotta ή Lordon, καθώς και πολλές ευρωπαίοι και αμερικανοί οικονομολόγοι. Σε αυτή τη λίστα, δεν υπάρχουν μόνο κορυφαίοι οικονομολόγοι, καθώς και καταξιωμένοι επαγγελματίες και πρώην κεντρικοί τραπεζίτες. Μερικοί από αυτούς είναι επίσης εταίροι στο Ευρωπαϊκό Μανιφέστο Αλληλεγγύης. Πολλοί κορυφαίοι οικονομικοί δημοσιογράφοι, συμπεριλαμβανομένου του αναπληρωτή αρχισυντάκτη της L'Expansion, πήραν τη θέση ξεκάθαρα για μια έξοδο από το ευρώ σε ένα πρόσφατο βιβλίο. Δεν είναι χωρίς λόγο.
Οι προσδοκίες που δημιουργήθηκαν από το ευρώ ήταν πολλές. Ορισμένοι προέβλεψαν ότι μόνο η ύπαρξή του θα οδηγήσει σε σημαντική μεγέθυνση και ότι θα οδηγήσει σε ενοποίηση των ευρωπαϊκών αγορών. Αυτό δεν συνέβη και ο απολογισμός είναι σαφής, είτε πρόκειται για το ίδιο το ευρώ, είτε αφορά στους οικονομολόγους που "πούλησαν" το ενιαίο νόμισμα σε πολιτικούς και πολίτες. Η διαφορά είναι δραματική μεταξύ του τι περιμέναμε από το ευρώ και τι έγινε στην πραγματικότητα. Ήταν, δυστυχώς, προβλέψιμη.
(συνέχεια)
ΑπάντησηΔιαγραφήΑπό την άποψη της ανάπτυξης, αν κοιτάξουμε τα έτη 2000-2008, δηλαδή πριν από την κρίση των subprime, βλέπουμε ότι έχει προκαλέσει μια απότομη επιβράδυνση στις χώρες που το έχουν υιοθετήσει. Απλά συγκρίνετε τους ετήσιους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ και του υπόλοιπου των αναπτυγμένων χωρών. Διαπιστώνεται επίσης, ότι αυτή η κατάσταση έχει επιδεινωθεί με την κρίση. Κατά την περίοδο 2007-2011, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης στη ζώνη του ευρώ ( 0,4 % ) ήταν πολύ χαμηλότερος από εκείνον των Ηνωμένων Πολιτειών ( 1,3 % ). Η επίδραση πέδησης στην ανάπτυξη που οφείλεται στην ύπαρξης του ευρώ είναι αναμφισβήτητη. Ο αντίκτυπος της κρίσης στο ενιαίο νόμισμα στις διάφορες χώρες-μέλη της ζώνης του ευρώ αξίζει κάποια προσοχή.
Μόνο η Γερμανία έχει δει το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) να αυξάνεται σταθερά από το 2008 (3,34 %). Η Γαλλία λιμνάζει ( 0,72 % ), και υπάρχει μια σημαντική πτώση σε άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα ( - 23,3 % ), η Ισπανία, ηΙταλία και η Πορτογαλία.
Είναι συχνό το επιχείρημα ότι οι χώρες αυτές αποκαταστήσει το εμπορικό τους ισοζύγιο. Αλλά κάποιοι ξεχνούν να αναφέρουν ότι αυτό είχε ένα τίμημα: μια δραστική και δραματική συρρίκνωση των επενδύσεων και της κατανάλωσης .
Ας μην τρέφουμε ψευδαισθήσεις
Η αύξηση της ανεργίας ήταν θεαματική. Σήμερα έχει φθάσει το 28 % στην Ελλάδα, 26 % στην Ισπανία, περισσότερο από 16 % στην Πορτογαλία και σε πραγματικούς όρους, κατά πάσα πιθανότητα 14 % στη Γαλλία και την Ιταλία. Δεν πρέπει, επομένως, να έχουμε αυταπάτες σχετικά με τις επιπτώσεις των πολιτικών της λιτότητας που σκοτώνει, στην κυριολεξία, καθώς και μεταφορικά, ένα μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Ο αντίκτυπος των πολιτικών που έχουν εφαρμοστεί μόνο για να «διασώσουν» το ενιαίο νόμισμα πηγαίνει πολύ πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης.
Η συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ ωθείται ανοδικά από ταγερμανικά πλεονάσματα. Εξελίσσεται σήμερα μεταξύ 1,35 και 1,40 δολαρίων. Εξαιρετικό για τη γερμανική βιομηχανία, αλλά η συναλλαγματική ισοτιμία είναι αφόρητη για τις άλλες χώρες. Κοντά στο επίπεδο του $ 1,10 για 1 ευρώ που αντιστοιχεί στη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, θα έπρεοε να είναι μεταξύ 1,05 και 0,95 δολαρίων .
Γι 'αυτό δεν μπορεί να υπάρξει μια ενιαία συναλλαγματική ισοτιμία που να αντιστοιχεί σε διαφορετικές οικονομίες. Το εύρος της απόκλισης των συναλλαγματικών ισοτιμιών ισορροπίας για τις διαφορετικές χώρες είναι αδύνατον να κάνει να λειτουργήσει το ενιαίο νόμισμα χωρίς να προκαλέσει μια καταστροφή σε ευρωπαϊκό επίπεδο και, πέρα από, μέσα στην παγκόσμια οικονομία. Πρέπει να αναλάβουμε δράση, και να διαλύσουμε το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα χωρίς καθυστέρηση.
Jacques Sapir ( Οικονομολόγος , Διευθυντής Σπουδών στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales ( EHESS )
ευχαριστούμε για τα ενδιαφέροντα σχόλια σας
ΑπάντησηΔιαγραφή