Το πείσμα της Γυάρου

Το πείσμα της Γυάρου

Σταύρος Σταυρίδης |

01 Δεκεμβρίου, 2024

Στη Γυάρο, ένα ξερονήσι που έγινε τόπος εξορίας πολλές φορές στα αρχαία χρόνια, γράφτηκε και ένα κρίσιμο κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας. Ιστορίες ανθρώπων που έζησαν σε μια σκληρή εκδικητική και απάνθρωπη τιμωρητική συνθήκη, διασταυρώθηκαν στις άξενες πλαγιές των λόφων της, στο άνυδρο τοπίο της και, αργότερα στη φυλακή που δεσπόζει στην ακτή της. Και είναι ιδιαίτερα σε τούτο το κτίριο, όπου πολλών η ζωή σπαταλήθηκε, που συμπυκνώνεται ο αχαλίνωτος ορθολογισμός ενός βάναυσου εγκλεισμού. Αχαλίνωτος ορθολογισμός πράγματι, αντίστοιχος τόσο με τη μεθοδική εξόντωση των θυμάτων του Ολοκαυτώματος όσο και με την σύγχρονη τεχνολογικά προηγμένη γενοκτονία των Παλαιστινίων. Και όπως κάθε αχαλίνωτος ορθολογισμός, τότε όπως και τώρα η βία εκδηλώνεται στον παροξυσμικό παραλογισμό της: μια φυλακή σε ένα ξερονήσι φυλακή. Πόσο παράλογο στη μεγαλοπρεπή παρουσία του είναι τούτο το κτίριο των φυλακών. Μεταφερμένο λες από τη σκοτεινή Αγγλία, τόπο καταγωγής των αρχιτεκτόνων του, αυθάδικα περιφρονεί το κυκλαδίτικο τοπίο. Ίσως όπως αυθάδικα περιφρονήθηκαν και βασανίστηκαν από τους κρατούντες εκείνοι και εκείνες που ονειρεύτηκαν έναν άλλο κόσμο πιο δίκαιο και πιο ελεύθερο και αγωνίστηκαν γι’ αυτόν. Όπως αυθάδικα και αλαζονικά τους στέρησαν τον τόπο τους, τη σχέση με τους δικούς τους, τη συνέχεια της ζωής τους. Τους έκλεψαν χώρο και χρόνο.

Όμως, στην καθημερινότητά τους οι έγκλειστοι και οι εξόριστοι όλων των περιόδων της Γυάρου δεν αποδέχτηκαν καρτερικά τη μοίρα τους. Μικρές και μεγάλες εκρήξεις απειθαρχίας που επέσυραν βαριές τιμωρίες, βασανιστήρια και κάποτε και θανάσιμους ξυλοδαρμούς, κλόνιζαν το οικοδόμημα της απόλυτης εξουσίας των «ανθρωποφυλάκων». Σημειωτόν έκαναν οι ομάδες αναγκαστικής εργασίας όταν με το ξύλο προσπαθούσαν να υποχρεώσουν τους κρατουμένους να φτάσουν στο εργοτάξιο της φυλακής για να φτιάξουν με το μόχθο τους το κτίριο του μελλοντικού εγκλεισμού τους. Με δόντια σφιγμένα υπόμεναν αυθαίρετες συμπεριφορές, άθλιο συσσίτιο, διαρκείς ελέγχους και πολλαπλές προσπάθειες να τους κάνουν να χάσουν την πίστη τους και τις ελπίδες του. Και με πείσμα έψαχναν τις στιγμές της συλλογικής αυτομόρφωσης, της υπόγειας αλληλεγγύης και της ενημέρωσης που έφτανε από τα κρυμμένα ραδιόφωνα ή τα λογοκριμένα γράμματα. Αλλά και τις στιγμές της συλλογικής αντίδρασης.

Τούτες τις μέρες, κάποιοι θέλησαν να κάνουν έναν διαγωνισμό για τη Γυάρο για να της δώσουν ένα νέο περιεχόμενο. Αρπακτικά της «αξιοποίησης» σχεδιάζουν μια μετατροπή του νησιού σε πάρκο αμνησίας και σε κόμβο κερδοφόρας παραγωγικής ενέργειας. Η μνήμη που οι πέτρες της Γυάρου πεισμωμένες ανακαλούν τούς είναι εχθρική. Μνήμη άγρια και θυμωμένη όπως κάθε μνήμη που οι ισχυροί καταπιέζουν. Μνήμη σκαλωμένη στο χώμα όπως εκείνος ο τελευταίος σωρός από πέτρες που κουβαλήθηκαν από τους κρατουμένους για να τις ρίξουν στη θάλασσα: η πιο καθαρή εκδήλωση της καταστροφικής αναγκαστικής εργασίας. Πάνω σε ένα τέτοιο σωρό να γράψουμε όλα τα ονόματα αυτών που μαρτύρησαν στο νησί. Στο ποδοπατημένο και ερειπωμένο νεκροταφείο να σημαδέψουμε για πάντα τα ονόματα εκείνων που δολοφονήθηκαν από τους βασανιστές τους ή υπέκυψαν εξαιτίας των απάνθρωπων συνθηκών. Στις διαδρομές της αγγαρείας και στα κτίσματα των όρμων να στηρίξουμε την αφήγηση μιας καθημερινότητας σκληρής όσο ενός στρατοπέδου συγκέντρωσης. Και στο κτίριο των φυλακών να στεγάσουμε την αναβίωση μιας συλλογικής μνήμης που ζητά δικαίωση και ενεργοποιεί τον συλλογικό αναστοχασμό.

Τέτοιες ήταν οι ιδέες που δυο μελέτες δοκίμασαν να υλοποιήσουν πριν από 21 χρόνια στην προοπτική η Γυάρος να γίνει τόπος μνήμης και γνώσης. Η μια είχε στόχο της την αποκατάσταση του κτιρίου των φυλακών και η άλλη την ανάπτυξη ενός δικτύου διαδρομών μνήμης, ενός ιστού επισημάνσεων και μιας σεμνής αποκατάστασης του νεκροταφείου. Τούτη η δεύτερη μάλιστα ήταν καρπός της ερευνητικής δουλειάς μιας ομάδας της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ την οποία διεύθυνε η πρόωρα χαμένη καθηγήτρια και αγωνίστρια Άννυ Βρυχέα. Νεαρός λέκτορας τότε είχα την τιμή να μετέχω ως κύριος ερευνητής σε αυτή την ομάδα και να συναντηθώ με πρώην κρατούμενους και κρατούμενες που απλόχερα μοιράστηκαν μαζί μας τις αναμνήσεις τους, τις ιδέες τους για την οργάνωση ενός τόπου μνήμης, τα παράπονα και τις ελπίδες τους.

Το δικό τους παρελθόν δεν είναι η προσωπική τους ιστορία μόνο. Είναι η ιστορία του χρέους μας. Μιας οφειλής που ζωογονεί το μέλλον μας. Είναι μια υπόσχεση το παρελθόν τους. Γεμάτη όνειρα και διαψεύσεις. Μάθημα πραγματικό για το πώς φτιάχνεις με τους άλλους την ιστορία χωρίς να καμώνεσαι το κέντρο της αλλά γιατί ζεις στο κέντρο της. Οι δικές τους εμπειρίες, οι δικές τους αφηγήσεις δεν έχουν μόνο στιγμές ηρωισμού, έχουν και τις δύσκολες στιγμές της απελπισίας, τις πικρές στιγμές των αντιπαραθέσεων με συντρόφους, τις αναπολήσεις άδικων κατηγοριών και τραυματισμένων σχέσεων. Όλα είναι μέρος της ιστορίας που οφείλουμε να μελετάμε και να κρίνουμε. Πάνω απ’ όλα όμως αυτήν την ιστορία οφείλουμε να την αναλάβουμε ως δική μας. Ξανά και ξανά. Γιατί το παρελθόν ζει. Βρίσκεται σε εκκρεμότητα. Σε κάθε σκέψη, πράξη και βίωμα όλων εκείνων που και σήμερα ονειρεύονται έναν κόσμο της ανθρώπινης χειραφέτησης.

Από την «τρύπα του Κούβελα» στις ράγες των 9,6 χλμ. και των 3 δισεκατομμυρίων

EUROKINISSI

Από την «τρύπα του Κούβελα» στις ράγες των 9,6 χλμ. και των 3 δισεκατομμυρίων

ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ «ΕΦ.ΣΥΝ.» 01.12.24 12:10Απόστολος Λυκεσάς

Ο συγκοινωνιακός μεγαλοϊδεατισμός που επιβλήθηκε στη Θεσσαλονίκη πριν από 30 χρόνια σήμερα είναι γεγονός! Δυστυχώς απλώνεται σε ένα μικρό κομμάτι της πόλης, δυστυχέστερα τριπλασίασε τον προϋπολογισμό του και δυστυχέστατα κατάπιε ένα μοναδικό αρχαιολογικό εύρημα και το «έφτυσε» σε κομμάτια

Πάει μήνας που πάνω στα κυβερνητικά μεγάφωνα κουρδίζονται τα επικοινωνιακά όργανα για τη συμφωνία της χαράς, την οποία όλοι οι Θεσσαλονικείς πρέπει να εκδηλώνουμε διότι στις 30 Νοεμβρίου του 2024, εγκαινιάστηκε και αποδόθηκε στους πολίτες το έργο του μετρό. Κανείς φυσικά δεν μπορεί να είναι λυπημένος όταν έχει ολοκληρωθεί ένα έργο που θα βοηθά στις μετακινήσεις στη Θεσσαλονίκη. Η κυβέρνηση όμως υπαγορεύει να δείχνουμε τη χαρά μας. Και για να συμβεί αυτό, η κυβερνητική χορωδία μάς καλεί να πιούμε το νερό της λήθης, να ξεχάσουμε όσα προηγήθηκαν τα τελευταία τριάντα χρόνια στην πόλη, να βρεθούμε στη φαρσικής εκδοχής αλεγρία αναφωνώντας «ουάου»(!) όπως ρητά μας υπέδειξε ο υφυπουργός Νίκος Ταχιάος.

Χρόνια τώρα οι κυβερνήσεις με τους επικοινωνιακούς τροχονόμους τους μας καλούσαν να «κάνουμε ταμείο» όταν το έργο θα τελείωνε. Τώρα μας ανακατευθύνουν: λένε ότι το «ταμείο» αυτό είναι... άχρηστο, επιπλέον μπορεί να μας στερήσει τη... χαρά. Ευτυχώς γλιτώσαμε βασανιστικές γιορτές, συναυλίες, πανηγύρια, αφού φοβήθηκαν ότι θα πάθαιναν ό,τι και με το περίφημο λογότυπο του έργου, για το οποίο η καζούρα ακόμη συνεχίζεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η ιστορία του Μετρό Θεσσαλονίκης είναι το στέμμα μιας ακατανόητης και καταστροφικής μεγαλομανίας. Η πόλη νόμιζε ότι είχε σωθεί όταν ο Σωτήρης Κούβελας εγκατέλειπε το 1989 τη δημαρχία προκειμένου να βάλει υποψηφιότητα για βουλευτής της Ν.Δ. και να γίνει ακολούθως -μεταξύ άλλων- και υπουργός Πολιτισμού! Ολοι γελούσαν τότε με το ανέκδοτο της τρύπας που είχε αφήσει μπροστά στα πανεπιστήμια (σ.σ. υφίσταται μέχρι σήμερα). Η πόλη όμως ηττήθηκε! Στην όποια, λιγοστή, συζήτηση έγινε για το τι μέσο σε σταθερή τροχιά θέλει η πόλη, η πρόταση του Σπύρου Βούγια για τραμ χάθηκε μέσα στους αλαλαγμούς ότι το τραμ ήταν για φτωχοδιάβολους και όχι για πόλη με Ιστορία σαν της Θεσσαλονίκης. Εννοείται ότι αν είχαμε δεχτεί εκείνη την πρόταση, το τραμ θα είχε καλύψει εδώ και χρόνια με πυκνό δίκτυο και τις δυτικές συνοικίες. Σήμερα ποιος τολμά άραγε να ζητήσει από τον κάτοικο Ευόσμου να πανηγυρίσει γιατί υπάρχει μια γραμμή μετρό από Χαριλάου μέχρι τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό;

Λογότυπο ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης: Σύμβολο της ανικανότητας και της αρπαχτής

Λογότυπο ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης: Σύμβολο της ανικανότητας και της αρπαχτής

Από δρόμος

του Κώστα Σαμδάνη*

Την ίδια αγανάκτηση που νιώσαμε ως μέλη του Δ.Σ. του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης, φαίνεται να ένιωσε και η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της Θεσσαλονίκης για την εξέλιξη που είχε ο σχεδιασμός του λογότυπου του Μετρό, το οποίο κατάληξε να αποτελεί ένα ακόμα έργο στη μακριά και θλιβερή λίστα έργων που ανατίθενται με απευθείας ανάθεση και φυσικά με αμφίβολα (αν όχι τραγικά) αποτελέσματα. Αυτό αποτυπώνεται στο δημόσιο καθημερινό λόγο της πόλης, αλλά και στις χιλιάδες σχετικές αναρτήσεις στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης κάνοντας τη σχετική καταγγελία του συλλόγου μας viral.

Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή παραθέτοντας το ιστορικό της υπόθεσης «λογότυπο Μετρό». Λίγους μήνες πριν ανοίξει της πόρτες του στο κοινό η εταιρία Ελληνικό Μετρό αποφασίζει ή θυμάται πως το μετρό Θεσσαλονίκης πρέπει να έχει λογότυπο, λες και 17 χρόνια που εξελίσσεται το έργο θεωρούσαν πως θα ανοίξει χωρίς λογότυπο…

Η ίδια η εταιρία Ελληνικό Μετρό ΑΕ, λοιπόν έστειλε στο ΣΑΘ έγγραφο με την προτροπή να ενημερωθούν άμεσα τα μέλη μας σχετικά με το διαγωνισμό που αφορούσε το σχεδιασμό του λογότυπου για το Μετρό Θεσσαλονίκης με δικαίωμα συμμετοχής σε αρχιτέκτονες, γραφίστες και απόφοιτους Καλών Τεχνών, με ημερομηνία τελικής κατάθεσης των προτάσεων έως τις 22/04/2024. Το δε βραβείο διακριθέντα στον εν λόγω διαγωνισμό είχε ως αμοιβή 8.000 ευρώ, 4.000 ευρώ το δεύτερο και 2.000 ευρώ το τρίτο βραβείο.

Ενάμιση μήνα μετά και 12 ημέρες πριν την προθεσμία ολοκλήρωσης του διαγωνισμού η εταιρία Ελληνικό Μετρό επανήλθε με έγγραφο της και ενημέρωνε για τη ματαίωση του! Χωρίς να εξηγεί τους λόγους της ματαίωσης και χωρίς ίχνος σεβασμού για συναδέλφους μας που ενδεχομένως να είχαν εργαστεί σύμφωνα με την διακήρυξη που μας είχε σταλεί.

Κατόπιν η Ελληνικό Μετρό Α.Ε. προκήρυξε δεύτερη διαγωνιστική ανοιχτή διαδικασία με αμοιβή πλέον 30.000 ευρώ καθώς, όπως μεταγενέστερα και μετά στην κατακραυγή των τελευταίων ημερών ισχυρίζεται, τροποποιήθηκε το αντικείμενο και αντί για λογότυπο που προκήρυσσέ ο ακυρωμένος πρώτος διαγωνισμός ο δεύτερος διαγωνισμός έχει ως αντικείμενο τη δημιουργία οπτικής ταυτότητας. Πρόκειται προφανώς για ένα παιχνίδι λέξεων για να δικαιολογηθεί και να δώσει αιτιολόγηση τους γνωστούς-αγνώστους διαμορφωτές της κοινής γνώμη στα social media. Και ως εκ θαύματος και η αυτή η διαγωνιστική διαδικασία απέβη άκαρπη, καθώς όλες οι κατατεθειμένες προτάσεις απορρίφθηκαν από την επιτροπή της εταιρίας!

Οπότε με όλη αυτή τη μεθόδευση και με τον ισχυρισμό ότι σε μικρό χρονικό διάστημα ανοίγει τις πόρτες του το Μετρό επιλέχθηκε με την απευθείας ανάθεση η εταιρία MARKETING AND MEDIA SERVICES MON. IKE με αμοιβή 30.000 ευρώ, μια εταιρία που την ημέρα της ανάθεσης δεν είχε ούτε καν ενεργή σελίδα στον ιστότοπο! Επίσης ο ισχυρισμός περί μικρού χρονικού διαστήματος σε ένα έργο που εξελίσσεται για 17 και πλέον χρόνια την πόλη μόνο θυμηδία μπορεί να προκαλέσει.

Αναπόφευκτα η μεθόδευση αυτή και η απευθείας ανάθεση ενός σημαντικού έργου που απαιτεί γνώσεις και εμπειρία σε έναν «ημέτερο άριστο», λες και ήταν πλακόστρωση πεζοδρομίου, εις βάρος πιο αξιοκρατικών διαγωνιστικών διαδικασιών κατάληξε σε φιάσκο και με μια μεγάλη μουτζούρα στη υπέρλαμπρη βιτρίνα των εγκαινίων του Μετρό με τα οποία φιλοδοξεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη να κρύψει τα πολλά και σοβαρά προβλήματα που έχει η πόλη. Για αυτό το λόγο εντός του Δ.Σ. του συλλόγου δόθηκε μάχη με την κυβερνητική παράταξη (ΔΚΜ), η οποία προσπάθησε να μπλοκάρει την καταγγελία μας και αφού δεν τα κατάφερε την καταψήφισε παίρνοντας το μέρος της εταιρίας και στο τέλος κατήγγειλε τον σύλλογο για την απόφασή του!

Η οργή και ο χλευασμός του κόσμου για το λογότυπο του μέτρο έχει βαθύτερα αίτια: Αφενός μέσα από αυτήν την οπτικοποίηση του σήματος του Μετρό, ολοκληρώθηκε και απέκτησε το σήμα που αντιστοιχεί και συμβολίζει τη συνολική προχειρότητα και ταλαιπωρία που βίωσε και βιώνει η πόλη εξαιτίας των έργων του ΜΕΤΡΟ, τα κάγκελα, το κυκλοφοριακό αλαλούμ, την καταστροφή των αρχαιοτήτων, τις συνέχεις παρατάσεις μέχρι εξαντλήσεως των επιπλέον κονδυλίων για τη μεγιστοποίηση της κερδοφορίας των κατασκευαστών αδιαφορώντας για τις συνέπειες στους κατοίκους της πόλης και τελικά την ανησυχία για την κυκλοφορική αναποτελεσματικότητα, αλλά και την ελλιπή ασφάλεια του αυτόματου οδηγού καθώς δεν ολοκληρώθηκε ο απαιτούμενος αριθμός δοκιμαστικών δρομολογίων.

Αφετέρου συμβολίζεται γλαφυρά όλο το καθεστώς πελατειακών σχέσεων του συστήματος Μητσοτάκη που με διαδικασίες σαν αυτές κατέληξε να έχει σπάσει κάθε ρεκόρ ο αριθμός των απευθείας αναθέσεων, και μοιράσματος 30.000ρων που έχει ξεπεράσει το 70% των συμβάσεων!

* Ο Κώστας Σαμδάνης είναι γραμματέας του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης και μέλος ΑΡΑΓΕΣ

dpenef · ΣΑΜΔΑΝΗΣ ΚΩΣΤΑΣ 20 - 11 - 24

Βιοκλιματικές αρχιτεκτονικές μεταλλάξεις του κτισμένου περιβάλλοντος - Ο ρόλος των αρχιτεκτόνων προς την κατεύθυνση της μηδενικής μόλυνσης και της κλιματικής αποκατάστασης

Βιοκλιματικές αρχιτεκτονικές μεταλλάξεις του κτισμένου περιβάλλοντος - Ο ρόλος των αρχιτεκτόνων προς την κατεύθυνση της μηδενικής μόλυνσης και της κλιματικής αποκατάστασης, ομιλία του αρχιτέκτονα Νίκου Φιντικάκη ως Εκπροσώπου της UIA στο COP28- DUBAI 2023

Η ομιλία έγινε στο πλαίσιο της 28η διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP28) που έγινε στο Ντουμπάι τον Δεκέμβριο του 2023. Ο Νίκος Φιντικάκης τοποθετήθηκε ως εκπρόσωπος της Διεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων - Union Internationale des Architectes (UIA) με θέμα: "Βιοκλιματικές Αρχιτεκτονικές Μεταλλάξεις του κτισμένου περιβάλλοντος. - Ο ρόλος των αρχιτεκτόνων προς την κατεύθυνση της μηδενικής μόλυνσης και της κλιματικής αποκατάστασης".

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ



Αξιότιμοι εκπρόσωποι των κυβερνήσεων και συμμετέχοντες στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή του COP 28 στο Ντουμπάι

Είναι τιμή μου να κληθώ να μιλήσω εκ μέρους της UIA για την

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ ΤΟΥ ΚΤΙΣΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ-

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΗΔΕΝΙΚΕΣ ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

προκειμένου να αναδείξουμε τον εξαιρετικά σημαντικό ρόλο της Αρχιτεκτονικής και των Αρχιτεκτόνων στην αντιμετώπιση των καταστροφικών συνεπειών της Κλιματικής Κρίσης.

Η αρχιτεκτονική είναι το άθροισμα των αποκρίσεων του ανθρώπου στις προκλήσεις του Περιβάλλοντος όπως έγραψε ο Αριστοτέλης.

Η φιλοσοφία της Αρχιτεκτονικής στοχεύει θεμελιωδώς στη δημιουργία και ταυτόχρονα στην προστασία του δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος.

Τις τελευταίες δεκαετίες η καταστροφική Κλιματική Αλλαγή επιβάλλει την προστασία της Ανθρωπότητας και του δομημένου περιβάλλοντος από την υπερθέρμανση μέσω ενός Περιβαλλοντικού και Οικολογικού ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ για την ευημερία όλων των πόλεων και των τοπικών κοινωνιών και για την αποκατάσταση της χαμένης κοινωνικής συνοχής μέσω μιας ΝΕΑΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ.

2- Αυτό εξυπηρετεί ταυτόχρονα τη διαμόρφωση μιας δίκαιης κοινωνίας όπως αναφέρεται στην αλληγορία της σπηλιάς του Πλάτωνα.

Η απόλυτη υποβάθμιση των σημερινών κτιρίων και του αστικού ιστού οφείλεται σε πολιτικές υπερεκμετάλλευσης της γης, με αποτέλεσμα τις άναρχες και απάνθρωπες δομές του κτισμένου περιβάλλοντος και ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΟ 38% ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ.

Κατόπιν των ανωτέρω, η νομοθεσία των πολιτικών και των κυβερνήσεων θα πρέπει να σέβεται αυστηρά τις αρχές και τις αξίες της Αρχιτεκτονικής και να συνεργάζεται στενά με τους Αρχιτέκτονες για να σώσει το περιβάλλον από τους ρύπους των κτιρίων και την πρόσθετη ρύπανση που δημιουργείται τόσο από τον ανεξέλεγκτο πολεοδομικό σχεδιασμό όσο και από την τεράστια κυκλοφοριακή συμφόρηση.

3- Οι διάφορες διεθνείς συμβάσεις για την προστασία του δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος δυστυχώς ξεχάστηκαν εντελώς, αγνοήθηκαν και παραβιάστηκαν ενώ έχουν αντικατασταθεί με τόν ανελέητο βομβαρδισμό πόλεων και ανθρώπων ενώ ταυτόχρονα συνοδεύονται από πολύ αδύναμα και ψεύτικα μηνύματα ειρήνης αλλά ευτυχώς ποτέ δεν ξεχάστηκαν και δεν θα ξεχαστούν ποτέ από τους μαθητές των σχολίων και τους φοιτητές της Αρχιτεκτονικής.

4-Όλοι οι Διεθνείς Αρχιτεκτονικοί Οργανισμοί οπως η Διεθνής Ένωση Αρχιτεκτόνων UIA από την Πρόεδρό της Regina Gonthier, η Διεθνή Ακαδημία Αρχιτεκτονικής, από τον Πρόεδρό της καθηγητή Amedeo Schiatarella, το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης μέσω της θεωρίας του καθηγητή Carlos Moreno, το EUROSOLAR από τον Πρόεδρο του Καθηγητής Peter Droege κ.λπ. υποστηρίζουν και συμβάλλουν ουσιαστικά στην εφαρμογή των νέων περιβαλλοντικών τεχνολογιών. Έτσι συμβάλλουν στην συνεχή και ουσιαστική αναβάθμισή τους με στόχο την αξιοποίησή τους στην Αρχιτεκτονική των κτιρίων και των πόλεων με ανθρώπινη κλίμακα και με βάση τη θεωρία του Πλάτωνα που λέει ότι

5-Ο νοητός κόσμος παραμένει αμετάβλητος ενώ ο αντιληπτικός κόσμος βρίσκεται σε συνεχή ροή.

Με βάση τα παραπάνω ένα νέο σύγχρονο κίνημα ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟΥ πρέπει να ανατρέψει τους σημερινούς εμπόρους όπλων και τη φεουδαρχία ,που διέπει την εκμετάλλευση της γης πάνω και κάτω από την επιφάνειά της.

Η καθιέρωση αρχών της βιοκλιματικής Αρχιτεκτονικής στο δομημένο περιβάλλον, όπως για παράδειγμα εφαρμόστηκε για τη βιοκλιματική προστασία του Αρχαιολογικού Χώρου του Ακρωτηρίου υπό την ηγεσία του διεθνούς φήμης αρχαιολόγου καθηγητή Χρήστου Ντούμα, εφαρμόζοντας τη χρήση των 4 φυσικών Πηγών Ενέργειας όπως ο ήλιος, ο αέρας, το νερό και η γη προκειμένου να εξασφαλιστούν οι 4 ποιότητες της ανθρώπινης θερμοκασιακής άνεσης όπως η θέρμανση, η ψύξη, η υγρασία και η ξηρότητα σύμφωνα με την Αριστοτελική θεωρία σε συνδυασμό με τις αρχές της Αρχιτεκτονική κατά τον Βιτρούβιο πρέπει να είναι η μεγάλη απόφαση και η τελική δήλωση των κυβερνήσεων που συμμετέχουν στη συνεδρίαση της COP 28.

Όλα τα χαμηλού εισοδήματος κοινωνικά στρώματα θα πρέπει να εξασφαλιστούν με οικοδομήματα ΜΗΔΕΝΙΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ και να βελτιωθούν με τη χρήση Βιοκλιματικών Αρχιτεκτονικών Κατασκευών

Αυτά πρέπει να γίνουν σε στενή συνεργασία με όλους τους Διεθνείς Αρχιτεκτονικούς Οργανισμούς και γι αυτό θα πρέπει να υιοθετηθεί ως ομόφωνη απόφαση και δήλωση των Ηνωμένων Εθνών η εφαρμογή των αρχών του ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΥ σχεδιασμού για την ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ των πολιτών και τη ΜΕΤΑΛΛΑΞΗ των ιστών των πόλεων ώστε να ανασταλούν τα καταστροφικά αποτελέσματα της Κλιματικής Αλλαγής

NIKOS FINTIKAKIS UIA REPRESENTATIVE SPEECH AT COP28 IN DUBAI

Professor at the International Academy of Architecture

Dears estime leaders of Governments and participants at the 2023 UN Climate Change Conference COP 28 in Dubai

I am honored to be invited to speak on behalf of UIA for the

BIOCLIMATIC ARCHITECTURAL METALLAXIS
OF THE BUILT ENVIRONMENT-

THE ROLE OF ARCHITECTS TOWARDS ZERO EMISSIONS AND CLIMATIC RESTORATION

And to highlight the extremely important role of Architecture and Architects in the confrontation of the catastrophic consequences of the Climatic Crisis Architecture is the sum total of Man's responses to the challenges of the Environment wrote thé gréât philosopher Aristotle

.

The philosophy of Architecture aims fundamentally at creation and at the same time the protection of the built and natural environment

During last decades the catastrophic Climate Change mandates the protection of Humanity and of the built environment from the overheating through an Environmental and Ecological BIOCLIMATIC ARCHITECTURAL DESIGN for the well being of all cities and local societies ,and for the reestablishment of the lost social cohesion through an URBAN ARCHITECTURAL REGENERATION

2- This at the same time serves the formation of a just society as stated in the Plato’s allegory of the caveThe absolute degradation of today's buildings and Urban tissue is based on land overexploitation policies, resulting in the anarchic and inhuman structures of the built environment, and CAUSES THE 38% OF THE GLOBAL ENVIRONMENTAL POLLUTION

Following the above , politicians and governments legislation should strictly respect the principles and values of Architecture and work closely with Architects in order to save the environment from building pollutants and the additional pollution created by both the unregulated urban planning and the huge traffic jam

3- The various International Conventions for the protection of the built and natural environment have unfortunately been completely forgotten, ignored and violated while they have been replaced with a merciless bombing of cities and people while in the same time they are accompanied by very weak and fake messages of peace but they were never forgotten and will never be forgotten by the students of the schools and the students of Architecture

4-All International Architectural Organizations as thé UIA International Union of Architects by its President Regina Gonthier , the International Academy of Architecture,by its President Prof Amedeo Schiatarella,the Sorbonne University through the 15 min city theory of Prof Carlos Moreno ,thé EUROSOLAR by its President Prof Peter Droege etc.. supports and substantially contributes to the new technologies application and contribute to a continuous upgrading with the aim of utilizing them in the Architecture of buildings and cities with a Human profile based on Plato's theory which says that5-The conceivable world remains unchangeable while the perceptible world is under a constant flow

Based on the above a new contemporary movement of ROMANTISM must overthrow the today’s weapons dealers and the feudalism that governs the exploitation of the land over and under its surfaceThe establishment of bioclimatic Architecture principles in the built environment,as the bioclimatic shelter of Akrotiri Archaeological Site under the leadership of the Internationally known Archaeologist Prof Christos Doumas applying the use of the 4 Renewable Energy Sources such as the sun, the air, the water and the earth to ensure the 4 qualities hot cold wet and dry of the Aristotelian theory in combination with the Vitruvius principles ,must be the great decision and final declaration of governments participating at the COP 28. meeting

All low income households should be retrofitted to ZERO CONSUMPTION and improved with Architectural Practices

This in close collaboration with all Architectural Organizations should be adopted as a unanimous decision and declaration of the UN United Nations towards the BIOCLIMATIC design principles for the PALINGENESIS of citizens and the METALLAXIS of cities tissues by stopping the catastrophic results of the Climate Change

ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: Σχετικά με το Νομοσχέδιο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2022/2041 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 19ης Οκτωβρίου 2022 για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση»

 

ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: Σχετικά με το Νομοσχέδιο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2022/2041 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 19ης Οκτωβρίου 2022 για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση»

Η Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. αποτελεί την Ομοσπονδία που εκπροσωπεί το σύνολο των Διπλωματούχων Μηχανικών οι οποίοι υπηρετούν στη Δημόσια Διοίκηση (Υπουργεία, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού). Ως εκ τούτου, προασπιζόμαστε τον ρόλο και την συμβολή του Διπλωματούχου Μηχανικού στη λειτουργία της Πολιτείας, με γνώμονα την σπουδαιότητα του ευρέως τεχνικού γνωστικού αντικειμένου που απαιτείται και τις ευθύνες που απορρέουν από την άσκηση των καθηκόντων του.

Σχετικά με το Νομοσχέδιο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2022/2041 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 19ης Οκτωβρίου 2022 για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση» που αναρτήθηκε για διαβούλευση έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:

Όπως προκύπτει ρητά και αδιαμφισβήτητα από το προοίμιο και τις ίδιες τις διατάξεις της υπό ενσωμάτωση Οδηγίας, προτεραιότητα στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο κατά τη διαμόρφωση επαρκών κατώτατων μισθών αναγνωρίζεται στις συλλογικές συμβάσεις Εργασίας, μέσω ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων. Μάλιστα, ρητά προβλέπεται και θεσπίζεται η υποχρέωση όπως το ύψος του κατώτατου μισθού διαμορφώνεται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας για τους εργαζόμενους του κράτους μέλους κατά ποσοστό κάλυψης 80%!!! Αξίζει δε να σημειωθεί ότι κατά το χρόνο ψήφισης της εν λόγω Οδηγίας το αντίστοιχο ποσοστό κάλυψης για τον ιδιωτικό Τομέα ανερχόταν, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΓΣΕΕ σε μόλις 26%!.

Άλλωστε, η σημασία και η ανάγκη συμβολής και συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων κατά τη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού προβλέπεται από πλείστες διατάξεις της υπό ενσωμάτωση Οδηγίας, ενώ περαιτέρω, θεσπίζεται συγκεκριμένο σύστημα παρακολούθησης και χρονοδιάγραμμα εντός του οποίου τα κράτη μέλη υποχρεούνται να υλοποιήσουν το θεσμοθετημένο στόχο του καθορισμού του ύψους του κατώτατου μισθού μέσω Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας για το 80% του καλυπτόμενου από την Οδηγία αριθμού εργαζομένων ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.

Δυστυχώς η χώρα μας κινείται συστηματικά σε κατεύθυνση απαξίωσης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Κατάσταση που δε διορθώνεται και με την παρούσα ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας και από το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο εν συνόλω προκύπτει ότι δεν πληρούνται οι όροι ορθής, αποτελεσματικής και σύννομης ενσωμάτωσης των προβλέψεων της Οδηγίας.

Με καμία διάταξη δεν επιχειρείται έστω να αποκατασταθεί η προστατευτική λειτουργία του συλλογικού εργατικού δικαίου. Υπενθυμίζεται ότι κατά την προηγούμενη περίοδο της «οικονομικής κρίσης» και των μνημονίων από το 2010 και εντεύθεν με αποκορύφωμα την ψήφιση και έναρξη ισχύος του ν. 4046/2012, απορρυθμίστηκε απολύτως (και) το πλαίσιο λειτουργίας των συλλογικών διαπραγματεύσεων αλλά και η ισχύς των συλλογικών συμβάσεων αφού καταργήθηκε η θεμελιώδης αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, η υποχρεωτικότητα των ΣΣΕ αλλά και η επεκτασιμότητά τους περαιτέρω δε αποδυναμώθηκε ο ρόλος της Διαιτησίας. Μόνο με την αποκατάσταση των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων βρίσκει νόημα η διακήρυξη του άρθρου 1 ότι η Οδηγία «δεν θίγει τον πλήρη σεβασμό της αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων, καθώς και το δικαίωμά τους να διαπραγματεύονται και να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις», ρύθμιση που δεν περιλαμβάνεται στο υπό διαβούλευση νομοσχέδιο.

Ειδικά για το Δημόσιο Τομέα η εξαίρεση των μισθολογικών θεμάτων από τον ούτως ή άλλως ανενεργό μηχανισμό των Ειδικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΕΣΣΕ), καθιστά τις τελευταίες «κενό γράμμα». Είναι ενδεικτικό ότι παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις μας προς το αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών, αυτό ουδέποτε έχει ανταποκριθεί στην πρόσκληση μας να υπογραφεί Ειδική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας για τον κλάδο των Μηχανικών. Η τελευταία ήταν πριν 22 ολόκληρα χρόνια και πρακτικά κατέστη ανενεργή.

Η πολιτεία που θέλει να ενισχύσει τη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων, πρέπει να ξεκινήσει με την επαναφορά θεσμών Συλλογικής Διαπραγμάτευσης που να αφορά το σύνολο των θεμάτων – και μισθολογικών – των Δημοσίων Υπαλλήλων, με δεσμευτικό αποτέλεσμα, τόσο με την ΑΔΕΔΥ, όσο και με τις Ομοσπονδίες, ειδικά αυτές που δεν εκπροσωπούνται στην ΑΔΕΔΥ, όπως η Ομοσπονδία μας.

Ειδικά όσον αφορά τους μισθούς στο Δημόσιο, οι προτεινόμενη ρύθμιση του Άρθρου 14 είναι απαράδεκτη και σε καμία περίπτωση δεν πληρεί τα κριτήρια για την ενσωμάτωση της οδηγίας 2022/2041, καθώς παραπλανητικά εξομοιώνει τους κατώτατους μισθούς του Δημοσίου με αυτούς του Ιδιωτικού Τομέα.

Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι κάθε αύξηση του κατώτατου μισθού του ιδιωτικού τομέα θα επιφέρει ισόποση αύξηση και στον κατώτατο μισθό στον δημόσιο τομέα, πλην όμως αποκρύπτεται η πολύ σημαντική διαφορά αμοιβής που προκύπτει από τους 14 συνολικά μισθούς (ανά έτος) του ιδιωτικού τομέα, έναντι των 12 συνολικά μισθών του δημοσίου, με ανακύπτουσα ετήσια διαφορά περίπου στο 16,5%.

Έτσι, δίνεται η πρόβλεψη ότι για το 2027 ο κατώτατος μισθός στον ιδιωτικό τομέα θα ανέλθει στα 950ευρώ, και έτσι ο μισθός στο δημόσιο τομέα θα αυξηθεί κατά 100ευρώ έως το 2027 δεδομένου ότι σήμερα ανέρχεται στα 850ευρώ.

Όμως, σύμφωνα με τα δεδομένα αυτά, οι συνολικές ετήσιες απολαβές στον ιδιωτικό τομέα το 2027 θα είναι 950Χ14=13300 ευρώ, ενώ στο δημόσιο 950Χ12=11400ευρώ, από τους οποίες ανακύπτει μια ετήσια διαφορά 1900ευρώ!

Επισημαίνεται ότι ήδη σήμερα η ετήσια διαφορά αυτή ανέρχεται στα 1420 ευρώ εις βάρος του Δημοσίου Τομέα (με 830ευρώ στον ΙΤ και 850ευρώ στο ΔΤ).

Δηλαδή με τη ανωτέρω ρύθμιση, αντί να εξομοιωθούν οι μισθοί του Ιδιωτικού με το Δημόσιο Τομέα η σημερινή συνολική ετήσια διαφορά των μισθών εις βάρος του Δημοσίου Τομέα θα μεγαλώσει ακόμη περισσότερο αντί του διακηρυγμένου στόχου να εξομοιωθούν!

Ως εκ τούτου για την ορθή ενσωμάτωση της ανωτέρω υποχρεωτικής οδηγίας θα πρέπει οι ετήσιες απολαβές του Δημοσίου Τομέα να συμβαδίσουν άμεσα με αυτές του Ιδιωτικού, δηλαδή με την άμεση χορήγηση 13ου και 14ου μισθού και στο Δημόσιο Τομέα ώστε να εξομοιωθούν οι συνολικά ετήσιες απολαβές μεταξύ Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα.

Επίσης το άρθρο 14 ξεχνά σκοπίμως ότι οι μισθοί στο Δημόσιο κλιμακώνονται σύμφωνα με το Ν.4354/15 ανά κατηγορία και κλιμάκιο. Δηλαδή μια αύξηση 20 € στον κατώτατο μισθό (ΥΕ) όφειλε να γίνει 1,4 Χ 20 = 28 € στην κατηγορία ΠΕ. Και με συντελεστή 0,054 για κάθε κλιμάκιο ο οποίος εξαφανίζεται, όπως ακριβώς έγινε και με τις αυξήσεις του 2024 (70 € οριζόντια). Το αποτέλεσμα είναι μια εξευτελιστική αύξηση των 20 € μεικτά που αντιστοιχεί σε ποσοστό 0,9-1,7% για του ΠΕ. Λόγω κρατήσεων η καθαρή αύξηση αυτή είναι μόλις 12 € το μήνα!!!

ΕΤΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ	ΜΚ	2023	2024	2025	ΠΟΣΟΣΤΟ
0 έως 2	ΜΚ 1	1.092	1.162	1.182	1,72%
2 έως 4	ΜΚ 2	1.151	1.221	1.241	1,64%
4 έως 6	ΜΚ 3	1.210	1.280	1.300	1,56%
6 έως 8	ΜΚ 4	1.269	1.339	1.359	1,49%
8 έως 10	ΜΚ 5	1.328	1.398	1.418	1,43%
10 έως 12	ΜΚ 6	1.387	1.457	1.477	1,37%
12 έως 14	ΜΚ 7	1.446	1.516	1.536	1,32%
14 έως 16	ΜΚ 8	1.505	1.575	1.595	1,27%
16 έως 18	ΜΚ 9	1.564	1.634	1.654	1,22%
18 έως 20	ΜΚ 10	1.623	1.693	1.713	1,18%
20 έως 22	ΜΚ 11	1.682	1.752	1.772	1,14%
22 έως 24	ΜΚ 12	1.741	1.811	1.831	1,10%
24 έως 26	ΜΚ 13	1.800	1.870	1.890	1,07%
26 έως 28	ΜΚ 14	1.859	1.929	1.949	1,04%
28 έως 30	ΜΚ 15	1.918	1.988	2.008	1,01%
30 έως 32	ΜΚ 16	1.977	2.047	2.067	0,98%
32 έως 34	ΜΚ 17	2.036	2.106	2.126	0,95%
34 έως 36	ΜΚ 18	2.095	2.165	2.185	0,92%
36 έως 38	ΜΚ 19	2.154	2.224	2.244	0,90%

Και όλα αυτά τη στιγμή που ο πληθωρισμός τα τελευταία χρόνια τρέχει με ασύλληπτα νούμερα και ο εισαγωγικός μισθός δεν επαρκεί ούτε για το νοίκι!

Τέλος, όσον αφορά την παρ. 1 του άρθρου 6 της οδηγίας 2022/2041 «Διαφοροποιήσεις και κρατήσεις», επισημαίνεται ότι η κράτηση στο Δημόσιο Τομέα του 2% (Ειδική εισφορά αλληλεγγύης), έχει καταργηθεί πλήρως από τους μισθούς του Ιδιωτικού, και επομένως θα πρέπει άμεσα να καταργηθεί σύμφωνα με το σκεπτικό του ανωτέρω άρθρου της οδηγίας. Επιπλέον με το ίδιο σκεπτικό της οδηγίας θα πρέπει να αποδοθεί το κλιμάκιο 2016-2017 το οποίο είχε παγώσει και έκτοτε δεν έχει ποτέ χορηγηθεί στο Δημόσιο τομέα.

Όπως έχουμε αναφέρει διεξοδικά με πλήθος παρεμβάσεων ειδικά για τον κλάδο μας των Διπλωματούχων Μηχανικών:

 Είμαστε Υποχρεωτικά εγγεγραμμένοι σε Επιμελητήριο και διαθέτουμε την Επαγγελματική μας Υπογραφή αποκλειστικά στην Υπηρεσία μας

 Έχουμε – από την άσκηση των καθηκόντων τους – αυξημένη ποινική αλλά και αστική ευθύνη, μεγαλύτερη από κάθε άλλο Υπάλληλο

 Είμαστε απόφοιτοι Πενταετών Σπουδών, το οποίο αναγνωριζόταν μισθολογικά μέχρι το 2011

 Κατέχουμε Integrated Master, λόγω των σπουδών αυτών

 Η παραγωγικότητα της εργασίας μας είναι αυξημένη για το λόγο αυτό προτιμούμαστε σε πλήθος θέσεων και πέρα από το αντικείμενο μας

 Η συνεισφορά μας μέσω του Συστήματος Παραγωγής Δημοσίων Έργων, αλλά και των Ελεγκτικών Μηχανισμών, είναι πολλαπλασιαστική για το Κοινωνικό Σύνολο, το Δημόσιο Συμφέρον και το Περιβάλλον.

Για τους λόγους αυτούς βάσιμα διεκδικούμε τη θεσμοθέτηση και την υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας που να οδηγούν σε ένα μισθολόγιο που να ανταποκρίνεται στις ιδιαιτερότητες αυτές.