Όταν το Ε' Τμήμα του ΣτΕ ήταν το αγκάθι σε όλα τα αντιπεριβαντολλογικά σχέδια...
ΜΙΧΑΛΗΣ ΔΕΚΛΕΡΗΣ
Στόχος της αναθεώρησης η κατάλυση της προστασίας του περιβάλλοντος
Ο επίτιμος πρόεδρος του Ε` Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας μιλάει στο «Ρ» για τους πραγματικούς στόχους της αναθεώρησης των συγκεκριμένων άρθρων και τις επιπτώσεις, για τη νομολογία που έχει διαμορφωθεί, αλλά και για τις σχέσεις πολιτικής εξουσίας και ΣτΕ
Την απόσυρση και των νέων βελτιωμένων προτάσεων του Ε. Βενιζέλου για την αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος, ζητάει ο επίτιμος πρόεδρος του Ε` Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας Μιχάλης Δεκλερής, με τη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Ρ».
Χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα σκληρές φράσεις, ο ανώτατος δικαστικός λειτουργός υποστηρίζει ότι η αναθεώρηση γίνεται για να καταλυθεί η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος από τη νομολογία του Ε` Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, ενώ για την κυβέρνηση λέει ότι θα πρέπει «να αναγνωρίσει ότι έπραξε λάθος και να αποσύρει τις προτάσεις της». Σε άλλο σημείο, αναφέρει ότι «δε θα ανέμενε κανείς να αποτολμήσουν χάριν πελατειακών σχέσεων να τροποποιήσουν το Σύνταγμα».
Για το Ε` Τμήμα, επισημαίνει ότι «υπερασπίστηκε το δημόσιο συμφέρον και δεν ικανοποίησε πελατειακά αιτήματα», γι' αυτό και η «δυσφορία» των κυβερνώντων κατά του ΣτΕ. «Αντί να χτυπηθεί το πελατειακό σύστημα, πλήττεται η Δικαιοσύνη, η οποία είναι το ανάχωμα και το εμπόδιο στο πελατειακό σύστημα», σημειώνει ο επίτιμος πρόεδρος.
Σχετικά με την επιχειρούμενη αναθεώρηση, αναφέρει ότι η μεταρρύθμιση «είναι σαφώς αντιδικαστική». Προειδοποιεί την κυβέρνηση πως με τις μεθοδεύσεις της «δημιουργείται συνταγματική ανωμαλία». Κάποιες από τις τροποποιήσεις του Συντάγματος αναφέρει ότι «εγκαινιάζουν περίοδο συνταγματικής ανωμαλίας για τον τόπο» και, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, «δε διστάζω να σας πω ότι ψηφίζουν ανίσχυρες διατάξεις εξ ορισμού».
Ο Μιχάλης Δεκλερής μιλά στο συντάκτη του «Ρ»
Σχολιάζοντας τις κινητοποιήσεις του κόσμου για το άρθρο 24, είπε ότι οι αναθεωρητές του Συντάγματος «έθιξαν τη βασική ευαισθησία και το αίσθημα αξιοπρέπειας αυτού του λαού».
Η συνέντευξη έχει ως εξής:
- Τις τελευταίες ημέρες, ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ για την αναθεώρηση του Συντάγματος, Ε. Βενιζέλος, μετακινήθηκε από τις αρχικές θέσεις σε ό,τι αφορά το άρθρο 24 του Συντάγματος. Η τροποποίηση που πρότεινε με την «ερμηνευτική δήλωση για τον ορισμό του δάσους» και την προσθήκη της έννοιας της «αειφορίας» μειώνουν τους κινδύνους των δασών και των δασικών εκτάσεων από την ανθρώπινη παρέμβαση;
- Οχι, καθόλου. Η απειλή είναι η ίδια. Απλώς, οι προτάσεις αυτές είναι βελτίωση των αρχικών, ενώ ο κίνδυνος είναι ο ίδιος και θα εξηγήσω τι εννοώ.
Βέβαια, υπάρχει βελτίωση. Πρώτον, με μια ερμηνευτική δήλωση, αναγνωρίζει την αξία της αποφάσεως του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου (ΑΕΔ), το οποίο υιοθέτησε τον ορισμό του Ε` Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας για την έννοια του δάσους. Ετσι, λοιπόν, δεν επαφίεται, πλέον, στον νομοθέτη ο ορισμός της έννοιας του δάσους, αλλά έχει ένα σταθερό σημείο αναφοράς, που είναι η νομολογία του Ε` Τμήματος, δηλαδή ο επιστημονικός ορισμός του δάσους από τη δασική οικολογία. Αυτό είναι το ένα.
Επίσης, και η αναφορά στην αρχή της αειφορίας αποτελεί και αυτό βελτίωση. Ως προς τα υπόλοιπα, και οι νέες προτάσεις διατηρούν τη δυνατότητα επεμβάσεων ακόμη και στα ιδιωτικά δάση που δεν υπήρχε πρώτα, με αποτέλεσμα να μην απομακρύνεται καθόλου ο κίνδυνος για τις δασικές εκτάσεις. Δηλαδή, η ουσία της απειλής παραμένει, διότι είναι δυνατόν να γίνουν παρεμβάσεις μέσα στις δασικές εκτάσεις εν ονόματι του δημοσίου συμφέροντος.
- Μπορείτε να μας εξηγήσετε τι αλλαγές επέρχονται στα δάση και τις δασικές εκτάσεις με τις προτεινόμενες διατάξεις για την αναθεώρηση του άρθρου 24;
- Κατά την άποψή μας, πρέπει να παραμείνει το άρθρο 24 ως έχει και ούτε έχρηζε καμιάς βελτιώσεως. Ακόμη και η αρχή της αειφορίας που υπάρχει στις νέες προτάσεις της κυβερνήσεως, υπάρχει και στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας που ερμήνευσε το άρθρο αυτό.
Η αναφορά, δε, της αποφάσεως του ΑΕΔ υπήρχε και αυτή στη νομολογία του ΣτΕ. Συνεπώς, όλα αυτά υπήρχαν στο άρθρο 24 και δεν προκύπτει κανένας κίνδυνος για τις δασικές εκτάσεις, επειδή υπάρχει μια διατύπωση πολύ αυστηρή, αυτή που σχετίζεται με τη δυνατότητα μεταβολής του προορισμού τους. Λέει το ισχύον Σύνταγμα ότι μεταβολή των δασών γίνεται μόνο αν προέχει η εθνική οικονομία. Αυτό το έχει ερμηνεύσει ακόμη πιο αυστηρά η νομολογία του Ε` Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, που απαιτούσε δημόσιο συμφέρον σε παραμέτρους εθνικής οικονομίας, κάτι που μπορεί να συντρέξει σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις.
Ετσι, οι αρχικές προτάσεις για την αναθεώρηση του άρθρου 24 θα έλεγα ότι ήταν δεδηλωμένη απομάκρυνση από τις παραπάνω αρχές, χωρίς καμία συγκάλυψη. Ελεγαν καθαρά οι πρώτες προτάσεις ότι είναι δυνατόν να γίνει επέμβαση στα δάση διά τους λόγους της παραγράφου 3 (είχε προταθεί τότε και μια παράγραφος 3), η οποία προέβλεπε την οικιστική ανάπτυξη των δασών για λόγους χωροταξίας, πολεοδομίας και οικιστικού σχεδιασμού. Οι πρώτες, λοιπόν, προτάσεις, με αυτή τη διατύπωση, ήταν ευθεία δεδηλωμένη κατάλυση της προστασίας του άρθρου 24.
Δεδηλωμένος καταστροφικός ο σκοπός τους
- Με την τελευταία τροπολογία Βενιζέλου, τι άλλαξε;
- Τώρα, έχουμε κάποια συγκάλυψη των προθέσεων αυτών, διότι υπάρχει δήλωση προσηλώσεως στην αρχή της αειφορίας. Διατηρείται, όμως, η υπαγωγή των ιδιωτικών δασών, τα οποία προστάτευε απολύτως η ισχύουσα διάταξη, και υπάρχει και χαλαρότερος προσδιορισμός του νομικού λόγου, για τον οποίο μπορεί να γίνει η μεταβολή του προορισμού των δασικών εκτάσεων. Δηλαδή, ομιλεί εδώ για ένα σοβαρό λόγο δημοσίου συμφέροντος. Και δεδομένου ότι η διατύπωση αυτή είναι ελαστική, είναι δυνατόν να γίνει κατάχρησή της. Κατά συνέπεια, οι προτάσεις, καίτοι είναι βελτίωση των πρώτων, δεν αποτελούν τη λύση του ζητήματος.
- Δηλαδή, θεωρείτε ότι το ισχύον άρθρο προστατεύει πλήρως...
- Μα, υπάρχει ένας γενικός κανόνας στη συνταγματική επιστήμη. Δεν αλλάζεις μια διάταξη, η οποία απεδείχθη επιτυχής. Η διάταξη είναι επιτυχής, όταν επιτρέπει να ανθίσει μια νομολογία, όπως συνέβη εδώ. Μια νομολογία, η οποία επεκτείνει και βαθαίνει την προστασία που παρέχει. Αυτό έχει συμβεί στην Ελλάδα.
Επαναλαμβάνω και πάλι ότι οι αρχικές προτάσεις δεν απέκρυπταν τις προθέσεις τους. Αναχωρούσανε από δεδηλωμένο σκοπό, να καταλύσουν τη νομολογία του Ε` Τμήματος. Αυτό είναι σαφές από τα πρακτικά. Δεν προτάθηκε κανένας άλλος λόγος. Δεν έγινε διάγνωση κανενός δημοσίου προβλήματος. Δεν υπήρχε τίποτα άλλο, πλην της προθέσεώς των να καταλύσουν καθαρά τη νομολογία του Ε` Τμήματος.
- Και τι μέλλει γενέσθαι;
- Χρειάζεται μια γενναιότερη στάση της κυβερνήσεως, να αποσύρει εντελώς τις προτάσεις και να αφήσει το άρθρο 24 όπως έχει. Αντελήφθησαν πλέον ότι υπάρχει μεγάλη αντίδραση του κόσμου, γιατί πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι απ' όλες τις συνταγματικές προτάσεις, που είναι αρκετές τον αριθμό - αν δεν απατώμαι, ομιλούν για 100 περίπου τροποποιήσεις - μόνο το άρθρο 24 προσέλκυσε το ενδιαφέρον του κοινού και μόνο αυτό έδωσε στο λαό την ανησυχία και το ζήλο να παλέψει, για να ματαιώσει την κυβερνητική αναθεώρηση.
Ο λαός εκδήλωσε μια γενναία αντίδραση. Είναι σαφές ότι απαιτείται μια εξίσου γενναία πράξη από την κυβέρνηση. Να αναγνωρίσει ότι έπραξε λάθος και να αποσύρει τις προτάσεις. Εντελώς. Και τις βελτιωμένες.
Επομένως, θα πρέπει να παραμείνει το καθεστώς προστασίας του περιβάλλοντος, όπως είναι στο άρθρο 24.
Κίνδυνος για εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δάσους
- Θα μπορούσατε να μας δώσετε κάποια κραυγαλέα παραδείγματα - περιπτώσεις, που βοήθησε το ισχύον 24 άρθρο, ενώ με τις προτεινόμενες διατάξεις οι υποθέσεις θα χάνονταν;
- Ενα από τα πρώτα, βέβαια, θύματα θα είναι οι εκτάσεις που διεκδικούνται από τους συνεταιρισμούς. Αν δεν απατώμαι, έχουμε 559 συνεταιρισμούς και είναι εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα, κυρίως δασικές εκτάσεις, που διεκδικούνται. Αν ισχύσουν οι νέες διατάξεις και θεωρηθεί ότι δεν εμπίπτουν στην προστασία, θα δοθούν στην ιδιωτική ιδιοκτησία. Αυτό σημαίνει πως, αν δοθούν στην ιδιωτική ιδιοκτησία, θα εμπέσουν στη ρύθμιση αυτή που τους δίνει σήμερα τη δυνατότητα να αλλάξουν προορισμό και να γίνουν αυτό που θέλουν ακριβώς οι υποψήφιοι ιδιοκτήτες, δηλαδή, να οικοδομηθούν. Ενώ με την ισχύουσα διάταξη, αυτές είναι δασικές εκτάσεις, το τεκμήριο είναι ιδιοκτησία του δημοσίου και επομένως δεν μπορούν να μεταβάλλουν προορισμό, ή μη για τους λόγους αυτούς που είναι εξαιρετικά δύσκολο να συντρέξουν, όπως είναι οι απαιτήσεις σε παραμέτρους εθνικής οικονομίας και με την ισχύουσα διάταξη αυτές οι εκτάσεις προστατεύονται απολύτως.
Αλλος εξίσου μεγάλος κίνδυνος είναι οι προθέσεις ορισμένων να προβούν σε ιδιωτικές πολεοδομήσεις. Πάνε και αγοράζουν δασικές εκτάσεις. Αυτές λοιπόν, αν τις είχαν πάρει ως ιδιωτικές δασικές εκτάσεις, δεν μπορούσαν να τις πολεοδομήσουν. Αλλά τώρα με τη νέα διάταξη που τους υπάγει στο ίδιο καθεστώς με τα δημόσια δάση και άρα μπορούν να μεταβάλουν προορισμό για λόγους δημοσίου συμφέροντος, θα επικαλεστούν ένα δημόσιο συμφέρον και θα μπορέσουν να τις πολεοδομήσουν. Και ένας από τους λόγους που διατηρεί η κυβέρνηση αυτή την πρόταση είναι να λύσει, εις βάρος των δασικών εκτάσεων, ζητήματα υποδομής που δεν έλυσε στο παρελθόν.
«Αγκάθι» το Ε' Τμήμα
- Το Ε` Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει δεχτεί κατά καιρούς επίθεση απ' όλες τις κυβερνήσεις. Το επιστέγασμα αυτών των επιθέσεων είναι και η προτεινόμενη αναθεώρηση των άρθρων 24, καθώς και 94, 95 και 100, που στοχεύουν στην αποδυνάμωση του ελεγκτικού μηχανισμού που είναι το ΣτΕ. Πού οφείλεται αυτό το «μίσος» της κυβέρνησης προς το Ε` Τμήμα;
- Το «μίσος», αν μπορούμε να το ερμηνεύσουμε ψυχολογικά, δεν είναι τίποτα άλλο από τη δυσφορία που έχουν, επειδή ματαιώνονται τα σχέδια για τακτοποίηση πελατειακών λογαριασμών. Αυτό είναι το θέμα. Δηλαδή, καταβλήθηκαν επανειλημμένως προσπάθειες, αυτά που είπαμε προηγουμένως, να γίνουν μέσω άλλων νομικών σχημάτων. Το Ε` Τμήμα ματαίωσε αυτές τις προσπάθειες. Να μπουν, δηλαδή, στα σχέδια πόλεως, να γίνουν ιδιωτικές πολεοδομήσεις σε δασικές εκτάσεις. Απέκρουσε και κήρυξε αντισυνταγματικούς νόμους που επεδίωκαν να μετατρέψουν δάση σε κατοικήσιμες περιοχές, όπως στο Χορτιάτη και σ' ένα σωρό άλλα μέρη.
Λοιπόν, κάθε απόπειρα ικανοποίησης πελατειακών αιτημάτων εις βάρος των δασών και των δασικών εκτάσεων προσέκρουε σ' ένα τείχος. Επιχείρησαν να το κάνουν με διατάγματα, με νομοθετικές πράξεις. Δεν τα κατάφεραν. Κατά συνέπεια, δεν τους απέμεινε παρά να κάνουν αυτό που έκαναν. Λογικώς, βέβαια, δε θα ανέμενε κανείς να αποτολμούσαν χάριν πελατειακών συμφερόντων να τροποποιούσαν το Σύνταγμα. Αλλά ιδού που έγινε και αυτό.
Ο,τι έγινε, αποσκοπούσε στην κατάλυση της νομολογίας του Ε` Τμήματος, στην οποία, σημειωτέον, δεν επισημαίνουν κανένα συγκεκριμένο ατόπημα. Δεν υπάρχει καμιά υπόθεση, που να έχει υποστεί βλάβη το δημόσιο συμφέρον. Δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Αντιθέτως, παντού το Ε` Τμήμα υπερασπίστηκε το δημόσιο συμφέρον και δεν ικανοποίησε πελατειακά αιτήματα. Εντεύθεν και αυτή η δυσφορία και, όπως είπατε εσείς, το «μίσος» κατά του Ε` Τμήματος. Αυτό διαφαίνεται από τις προτάσεις που στρέφονται κατά του Συμβουλίου της Επικρατείας και κατά των δικαστών γενικότερα. Εγώ πιστεύω ότι η μεταρρύθμιση είναι σαφώς αντιδικαστική. Αντί, δηλαδή, να χτυπηθεί το πελατειακό σύστημα, πλήττεται η Δικαιοσύνη, η οποία είναι το ανάχωμα και το εμπόδιο στο πελατειακό σύστημα. Αυτό είναι το παράδοξο.
Απαράδεκτες και αδιανόητες συμπεριφορές
- Από πού προκύπτει αυτή η άποψή σας;
- Εχουμε προτάσεις, που επιδιώκουν τη μεταβολή σχεδόν του χαρακτήρα του Συμβουλίου της Επικρατείας και την αποδυνάμωσή του. Την εξάλειψη της αποτελεσματικότητας της επεμβάσεώς του. Το φέρνουν πράγματι βαρέως ότι δεν μπόρεσαν να υπερισχύσουν του Συμβουλίου της Επικρατείας. Στην αναμέτρησή τους ηττήθηκαν μέχρι τώρα. Το επεδίωξαν επανειλημμένως και υπήρξαν ανοιχτές συγκρούσεις. Δηλαδή έχουμε συμπεριφορές, οι οποίες είναι απαράδεκτες και αδιανόητες για ένα αληθινό κράτος δικαίου.
Εχουμε τη διοίκηση να αρνείται να εκτελεί αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας ή να επιτίθεται φραστικώς και να υβρίζει, όταν εκδίδονται αποφάσεις που δεν είναι της αρεσκείας της. Εχουμε νομοθέτη, ο οποίος έρχεται να αναιρέσει αποτέλεσμα αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ολόκληρο οπλοστάσιο χρησιμοποιήθηκε. Και εφόσον λοιπόν δεν πέτυχαν τους σκοπούς τους, έχουμε μια ευθεία επίθεση εις τη δομή και τη λειτουργία της δικαστικής εξουσίας. Φυσικά, εγώ πιστεύω ότι οι προτάσεις εκεί εξέρχονται των ορίων της αναθεωρητικής εξουσίας. Δεν έχει συντακτική εξουσία αυτή η Βουλή. Εχει αναθεωρητική. Αναθεωρητική εξουσία σημαίνει να βελτιώσει τους θεσμούς του κράτους δικαίου, όχι να τους χειροτερέψει. Οι ρυθμίσεις που επιχειρούν είναι εναντίον του κράτους δικαίου.
- Επί παραδείγματι;
- Θα πω ένα παράδειγμα. Επιχειρούν τη συνταγματική κατοχύρωση της ακυρωτικής αρμοδιότητας του Συμβουλίου της Επικρατείας να τη μετατρέψουν και να την κάνουν νομοθετική. Αυτό είναι μια πρωτοφανής επέμβαση. Αν κάτι τέτοιο αποτολμούνταν σε άλλη χώρα, θα θεωρούνταν ότι δεν είναι στα καλά τους αυτοί που προβάλλουν τέτοιες προτάσεις. Κι όμως εδώ προβάλλονται οι προτάσεις και συζητούνται. Αλλά, εγώ λέγω ότι συζητούνται ματαίως, διότι δεν είναι αναθεωρητικές προτάσεις αυτές. Δε διστάζω να σας πω ότι ψηφίζουν ανίσχυρες διατάξεις υπαρχής. Δηλαδή, εκ γενετής είναι ανίσχυρες αυτές οι διατάξεις και το ανίσχυρο ισχύει εσαεί. Δεν έχει καμία προθεσμία, διότι πάντοτε ο δικαστής, προτού εφαρμόσει μια διάταξη ελέγχει αν είναι ισχυρή. Διατάξεις προερχόμενες εξ αναθεωρήσεως θα ελεγχθούν από το δικαστή, αν ετέθησαν με τη σωστή διαδικασία και αν ετέθησαν εντός των ορίων της αναθεωρητικής εξουσίας. Είναι μέσα στην εξουσία του δικαστή. Αυτός θα έχει τον τελευταίο λόγο.
Συνταγματική ανωμαλία
- Δηλαδή και μετά την αναθεώρηση θα έχουμε προβλήματα...
- Εσαεί. Νομίζω ναι. Καθ' ο μέτρο εξέρχονται των ορίων τους, εγώ νομίζω ότι δημιουργούν συνταγματική ανωμαλία στον τόπο. Γιατί οι διατάξεις αυτές δεν πρόκειται ποτέ να θεραπευτούν, στο μέτρο που θέτουν τις βάσεις του πολιτεύματος και ιδίως την τριμερή διάκριση των εξουσιών του κράτους. Δεν είναι μόνο αυτό, αλλά είναι και άλλα παραδείγματα. Παραδείγματος χάριν θέλουν να συστήσουν ένα Ειδικό Δικαστήριο για να αποφαίνεται για τις αποδοχές των δικαστών. Αυτό θά 'λεγα είναι ντροπή και αγνωμοσύνη προς τους δικαστές, η θέσπιση μιας τέτοιας διατάξεως που να δείχνει δυσπιστία στη δικαστική εξουσία. Αλλά πέραν αυτών των χαρακτηρισμών, μπορούμε να πούμε ότι η σύσταση ειδικού δικαστηρίου, αντίκειται σε μια θεμελιώδη αρχή της Δικαιοσύνης που είναι η αρχή του φυσικού δικαστή.
Και οι δικαστές έχουν το φυσικό δικαστή τους. Επομένως παραβιάζοντας αυτή τη θεμελιώδη αρχή, προσβάλλουν ευθέως το άρθρο 26 του Συντάγματος που δεν υπόκειται σε αναθεώρηση. Αυτό ομιλεί για τρεις εξουσίες. Αυτοί λοιπόν μπαίνουν στην τρίτη εξουσία και επιδιώκουν να μεταβάλλουν τις βάσεις της απονομής της Δικαιοσύνης, συνιστώντας ειδικά δικαστήρια για ορισμένη κατηγορία διαφορών και πολιτών (δικαστών). Αυτό είναι απαράδεκτο πράγμα.
Το ίδιο ισχύει και για μια άλλη διάταξη σύμφωνα με την οποία δικαστικές αποφάσεις που επιδικάζουν χρηματικές απαιτήσεις δεν ισχύουν, αν δεν εκδοθεί νόμος περί του θέματος. Και αυτό βεβαίως είναι εξίσου απαράδεκτο διότι μια δικαστική απόφαση ισχύει αυτοδυνάμως.
Αποτελεσματική η λαϊκή αντίδραση
- Με αφορμή την αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος, καθώς και αυτά που αφορούν τη δικαστική εξουσία, 94, 95 και 100, υπήρξε μια ευαισθητοποίηση οικολογικών οργανώσεων και αφύπνιση ενός τμήματος του λαού που κινητοποιείται για να μη γίνουν αλλαγές στα παραπάνω άρθρα του Συντάγματος...
- Μεγάλη κινητοποίηση του κόσμου. Απ' όλη την Ελλάδα και όχι μόνο από την Αθήνα.
- Πώς θα σχολιάζατε αυτές τις κινητοποιήσεις και τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε;
- Εγώ πιστεύω ότι αυτά τα δύο - άρθρο 24 και δικαστικός έλεγχος - πήγαιναν μαζί εξ' αρχής. Ησαν αλληλένδετα. Ετσι όμως τα αντελήφθησαν και οι αναθεωρητές του Συντάγματος. Το πρόβλημά τους είναι η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Συνεπώς, πρέπει και αυτά που λέει η νομολογία να πλήξουν και το δικαστήριο να το αλλάξουν, ώστε να μην μπορεί να παράγει στο μέλλον παρόμοια νομολογία. Αυτή ήταν η σκέψη τους. Αλλά προσέκρουσαν θα έλεγα στη λαϊκή επαγρύπνηση. Εθιξαν τη βασική ευαισθησία και το αίσθημα αξιοπρέπειας αυτού του λαού. Διότι παρατηρείται ότι για όλες τις άλλες διατάξεις, δεν υπάρχει καμία συμμετοχή του λαού. Γίνονται ερήμην της λαϊκής συμμετοχής, ενώ εδώ εμφανίστηκε το φαινόμενο της αυθορμήτου λαϊκής αντιδράσεως, η οποία γίνεται και ερήμην των κομμάτων. Με εξαίρεση ιδίως του ΚΚΕ, που αντέδρασε μέσα στην αναθεωρητική επιτροπή, τα άλλα πολιτικά κόμματα δεν αντιδρούν. Δε συνδέονται με το κίνημα αυτό κατά της αναθεώρησης του άρθρου 24. Αυτό είναι αυτόνομο κίνημα του λαού, ο οποίος δε δέχεται την αφαίρεση των ελευθεριών του. Το επαναλαμβάνω, ο λαός αναγνωρίζει ότι η τροποποίηση των διατάξεων του Συντάγματος για το περιβάλλον εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους όχι μόνο για το σήμερα, αλλά και για τις μελλοντικές γενιές, ενώ η εξασθένηση της δικαστικής λειτουργίας τον εκθέτει στον ίδιο κίνδυνο. Αυτά λοιπόν τα πράγματα πάνε μαζί, η αντίδραση του κόσμου ήταν πηγαία και αποτελεσματική και κατά την άποψή μου δείχνει ότι στη χώρα μας το επίπεδο της οικολογικής συνειδήσεως είναι αρκετά υψηλό. Ο λαός δηλαδή είναι αντάξιος των παραδόσεών του.
- Στους αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες τι θα είχατε να πείτε σχετικά με την αναθεώρηση;
- Θέλω να κάνω έκκληση και προς την κυβέρνηση και προς τους βουλευτές να αντιληφθούν πως το γεγονός ότι έχουμε κάπως βελτιωμένες προτάσεις υποδηλώνει μια προσπάθεια της κυβερνήσεως να ανταποκριθεί προς τη λαϊκή κινητοποίηση και απαίτηση. Είναι λοιπόν μια αρχική υποχώρηση. Χρειάζεται μια γενναιότερη απόφαση της κυβέρνησης να αποσύρει τις προτάσεις της και να αφήσει ήσυχο το άρθρο 24. Επίσης οφείλει να εμπιστευτεί τους Ελληνες δικαστές. Καμία χώρα δεν έχασε εμπιστευόμενη τη Δικαιοσύνη της. Οι παραδόσεις της Ελληνικής Δικαιοσύνης είναι υψηλές. Το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει μεγάλη παράδοση και έχει συνεισφέρει πολλά σ' αυτό τον τόπο. Δεν είναι δίκαιο να πλήττεται. Δεν είναι επίσης και φρόνιμο θεσμοί που έχουν προσφέρει σ' αυτόν τον τόπο να προσβάλλονται, γιατί οι προτάσεις αυτές αποτελούν και προσβολή της Δικαιοσύνης. Θα έλεγα μάλιστα ότι η κυβέρνηση πρέπει να ζητήσει και συγνώμη από το Συμβούλιο της Επικρατείας, διότι σκέφθηκε να κάνει αυτήν την επέμβαση στο δικαστήριο. Του το οφείλει. Εχει συνεισφέρει πάρα πολλά το ΣτΕ και δεν μπορεί να τυγχάνει τέτοιας μεταχείρισης.
Η πολιτική εξουσία πρέπει να αντιληφθεί ότι λειτουργεί εντός πλαισίου κράτους δικαίου. Είναι αδιανόητο να εξεγείρονται κατά μιας νομολογίας, η οποία εκφράζει τις αρχές του κράτους δικαίου και της βιωσίμου αναπτύξεως.
Διοικητική αυθαιρεσία και πελατειακά αιτήματα
- Γιατί μια τέτοια συμπεριφορά της πολιτικής εξουσίας;
- Γεννάται μια δυσφορία στην πολιτική εξουσία, όταν ελέγχεται από τα δικαστήρια, αλλά πρέπει να επωφελείται από τον έλεγχο αυτό και να βελτιώνει την πολιτική της, διότι η πολιτική ασκείται για τα τρέχοντα ζητήματα.
Εχουμε μια διοίκηση, η οποία αντί να συμπράττει με το Συμβούλιο της Επικρατείας, αντιτίθεται συχνά στη νομολογία του. Εκείνο που χρειαζόταν να γίνει είναι μια εξυγίανση του πολιτικού συστήματος, η οποία θα περιλάμβανε, ειδικώς σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας για το περιβάλλον, ένα σύγχρονο κώδικα προστασίας του περιβάλλοντος, ειδικούς νόμους που είναι αναγκαίοι σήμερα για την προστασία των ακτών, των μικρών νησιών, των βουνών, των βιότοπων και των άλλων στοιχείων του περιβάλλοντος, για τα οποία δεν υπάρχει σήμερα καμιά προστασία. Ο,τι υπάρχει σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος, για τη Χωροταξία και την Πολεοδομία, είναι οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Αυτά λοιπόν τα πράγματα πρέπει να γίνουν. Δε χρειάζεται καμία αναθεώρηση Συντάγματος και όχι η επιχειρούμενη αναθεώρηση να στρέφεται κατά του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου