Capital controls are forever…

Πηγή

Η πλαστικοποίηση του χρήματος με πρόσχημα τη φοροδιαφυγή ή όλα τα λεφτά στις τράπεζες και στους δανειστές.

Όταν στις 29 Ιου­νί­ου επι­βλή­θη­καν τα capital controls, λίγο μετά την ανα­κοί­νω­ση του δη­μο­ψη­φί­σμα­τος, ελά­χι­στοι υπο­ψιά­στη­καν ότι θα απο­τε­λού­σαν μιαν αθό­ρυ­βη, τε­ρά­στια για τα ελ­λη­νι­κά δε­δο­μέ­να, «διαρ­θρω­τι­κή αλ­λα­γή». Η νη­φα­λιό­τη­τα με την οποία δέ­χθη­κε η λαϊκή πλειο­ψη­φία την απο­ξέ­νω­ση από τις λι­γο­στές απο­τα­μιεύ­σεις της, τους μι­σθούς και τις συ­ντά­ξεις της θε­ω­ρή­θη­κε -και ήταν- μια ισχυ­ρή έν­δει­ξη πο­λι­τι­κής και κοι­νω­νι­κής ωρι­μό­τη­τας, σε πεί­σμα της λυσ­σα­λέ­ας προ­σπά­θειας των ΜΜΕ να στή­σουν σκη­νές αλ­λο­φρο­σύ­νης σε γκισέ και ATM.

Το δη­μο­ψή­φι­σμα έγινε, το «Όχι» νί­κη­σε στην κάλπη για να ητ­τη­θεί λίγα 24ωρα αρ­γό­τε­ρα. Τα capital controls όχι απλώς έμει­ναν, αλλά προ­κά­λε­σαν ανα­τρο­πές στα συ­ναλ­λα­κτι­κά ήθη των Νε­ο­ελ­λή­νων: Τον Ιού­λιο, πρώτο μήνα με capital controls, εκ­δό­θη­καν 1,1 νέες χρε­ω­στι­κές κάρ­τες. Σή­με­ρα, πλη­σιά­ζουν τα 12 εκατ., ένα­ντι 2,7 εκατ. πι­στω­τι­κών καρ­τών. Τον ίδιο μήνα προ­στέ­θη­καν 150.000 νέοι χρή­στες ηλε­κτρο­νι­κής τρα­πε­ζι­κής, δε­κα­πλά­σιοι από το μέσο μη­νιαίο αριθ­μό μέχρι τότε. Φυ­σι­κά, υπάρ­χει με­γά­λη από­στα­ση μέχρι να προ­σεγ­γί­σει η Ελ­λά­δα τα επί­πε­δα χρή­σης πλα­στι­κού χρή­μα­τος στην ΕΕ. Στη χώρα μας ακόμη ανα­λο­γούν μόλις 19 ηλε­κτρο­νι­κές πλη­ρω­μές ανά κά­τοι­κο το χρόνο, ένα­ντι 198 πλη­ρω­μών που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ.

Μια νέα κερ­δο­φό­ρα αγορά

Η προ­σαρ­μο­γή δεν αφορά μόνο τον κα­τα­να­λω­τή-ερ­γα­ζό­με­νο. Αφορά και τις επι­χει­ρή­σεις, ιδιαί­τε­ρα τις μι­κρο­με­σαί­ες, όπου κυ­ριαρ­χεί η προ­σκόλ­λη­ση στο «φυ­σι­κό» χρήμα, όχι μόνο για λό­γους ροπής στη φο­ρο­δια­φυ­γή, αλλά και γιατί η εξα­ε­τία της ύφε­σης έχει κα­τα­στή­σει όρο επι­βί­ω­σης την κα­θυ­στέ­ρη­ση πλη­ρω­μών στις πάσης φύ­σε­ως οφει­λές. Πράγ­μα που δυ­σχε­ραί­νε­ται στο ηλε­κτρο­νι­κό πε­ρι­βάλ­λον «Με­γά­λου Αδελ­φού». Οι τρά­πε­ζες υπο­λο­γί­ζουν ότι, σε δύο χρό­νια, του­λά­χι­στον 400.000 επι­χει­ρή­σεις λια­νι­κής θα έχουν απο­κτή­σει συ­στή­μα­τα POS (μη­χα­νά­κια απο­δο­χής χρε­ω­στι­κών καρ­τών). Εξ ου και η άν­θη­ση της κερ­δο­φό­ρας σχε­τι­κής αγο­ράς και η πλημ­μυ­ρί­δα δια­φη­μί­σε­ων που προ­κα­λούν το χα­σά­πη της γει­το­νιάς να τολ­μή­σει ηλε­κτρο­νι­κές συ­ναλ­λα­γές με τη σι­γου­ριά που κάνει παϊ­δά­κια ένα κο­τό­που­λο...

Εκ πρώ­της όψεως πρό­κει­ται για ένα τα­ξι­κά άοσμο και πο­λι­τι­κά άγευ­στο εκ­συγ­χρο­νι­σμό. Η κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ προ­σθέ­τει στο εγ­χεί­ρη­μα χροιά κοι­νω­νι­κής δι­καιο­σύ­νης, υπο­στη­ρί­ζο­ντας ότι η γε­νί­κευ­ση των ηλε­κτρο­νι­κών συ­ναλ­λα­γών θα δώσει απο­φα­σι­στι­κό πλήγ­μα στη φο­ρο­δια­φυ­γή, και θα απο­φέ­ρει αύ­ξη­ση των ετή­σιων κρα­τι­κών εσό­δων.

Η τα­ξι­κό­τη­τα των ελέγ­χων

Εν μέρει είναι αλή­θεια αυτό. Και σ’ αυτή τη λο­γι­κή κι­νού­νται και οι ει­ση­γή­σεις για μο­νι­μο­ποί­η­ση και επέ­κτα­ση των capital controls σε μι­σθω­τούς του Δη­μο­σί­ου και συ­ντα­ξιού­χους, με υπο­χρε­ω­τι­κή χρήση μέ­ρους του μι­σθού ή της σύ­ντα­ξης σε ηλε­κτρο­νι­κές πλη­ρω­μές. Αλλά και μόνη η σκέψη απο­κα­λύ­πτει την τα­ξι­κή λει­τουρ­γία των κε­φα­λαια­κών ελέγ­χων. Την ώρα που οι έλεγ­χοι χα­λα­ρώ­νουν για την επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τα, για μι­σθω­τούς και συ­ντα­ξιού­χους προ­ω­θεί­ται όχι μόνο η συρ­ρί­κνω­ση του ει­σο­δή­μα­τός τους, αλλά και ο από­λυ­τος έλεγ­χος της χρή­σης του.

Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, η επέ­κτα­ση του πλα­στι­κού χρή­μα­τος, εδραιω­μέ­νη προ πολ­λού στις κε­ντρι­κές κα­πι­τα­λι­στι­κές οι­κο­νο­μί­ες, στις ει­δι­κές ελ­λη­νι­κές συν­θή­κες capital controls και μνη­μο­νί­ων, επι­τε­λεί πολύ συ­γκε­κρι­μέ­νες λει­τουρ­γί­ες υπέρ δα­νει­στών και χρη­μα­το­πι­στω­τι­κού συ­στή­μα­τος.

Συ­νο­πτι­κά:

Εκ­βιά­ζει τη συ­γκέ­ντρω­ση όλου του δια­θέ­σι­μου ρευ­στού χρή­μα­τος, και αυτού που φυ­λά­γε­ται στα «σε­ντού­κια», στο τρα­πε­ζι­κό σύ­στη­μα, ώστε να ελα­χι­στο­ποι­η­θούν οι ανά­γκες ρευ­στό­τη­τας από ΕΚΤ ή ΤτΕ. Αλλά επι­τυγ­χά­νει και τον έλεγ­χο όλου του χρή­μα­τος, και του ηλε­κτρο­νι­κού που αντι­στοι­χεί σε ει­κο­νι­κές πι­στώ­σεις, από τις ελεγ­χό­με­νες από τους δα­νει­στές τρά­πε­ζες. Η τρά­πε­ζα με­σο­λα­βεί σε κάθε συ­ναλ­λα­γή με­τα­ξύ ιδιω­τών ή με το κρά­τος, κερ­δί­ζο­ντας τόσο από τις χρε­ώ­σεις όσο και από την υπε­ρεκ­με­τάλ­λευ­ση του επι­το­κί­ου μιας μέρας (overnight). Καθώς μά­λι­στα κάθε χρε­ω­στι­κή κάρτα είναι συν­δε­δε­μέ­νη με λο­γα­ρια­σμό, η τρά­πε­ζα έχει τη δυ­να­τό­τη­τα να εκ­μη­δε­νί­ζει τους τό­κους τα­μιευ­τη­ρί­ου, ωθώ­ντας σε διαρ­κή πα­ρο­χέ­τευ­ση της απο­τα­μί­ευ­σης στην κα­τα­νά­λω­ση.

Η χρήση του ηλε­κτρο­νι­κού χρή­μα­τος αυ­ξά­νει, πράγ­μα­τι, τη φο­ρο­λο­γη­τέα ύλη. Πλην όμως, στις ει­δι­κές συν­θή­κες του μνη­μο­νί­ου και της διαρ­κούς μεί­ω­σης κοι­νω­νι­κών και κρα­τι­κών δα­πα­νών, τα επι­πλέ­ον φο­ρο­λο­γι­κά έσοδα δεν έχουν άλλο προ­ο­ρι­σμό πέρα από την εξυ­πη­ρέ­τη­ση του χρέ­ους και των δα­νει­στών.

Με τη γε­νί­κευ­ση των ηλε­κτρο­νι­κών συ­ναλ­λα­γών επέρ­χε­ται και η άλωση των προ­σω­πι­κών δε­δο­μέ­νων. Ο πο­λί­της είναι εκτε­θει­μέ­νος όχι μόνο στον κίν­δυ­νο κα­τα­σχέ­σε­ων των λο­γα­ρια­σμών του για κάθε εί­δους οφει­λή, αλλά και στη διαρ­κή κα­τα­γρα­φή των συ­ναλ­λα­κτι­κών του συ­νη­θειών. Η τρά­πε­ζα, και όχι μόνο αυτή, έχει πλήρη ει­κό­να για το κοι­νω­νι­κο-οι­κο­νο­μι­κό του προ­φίλ, που είναι πο­λύ­τι­μο εμπό­ρευ­μα.

Η ηλε­κτρο­νι­κο­ποί­η­ση των συ­ναλ­λα­γών θα προ­κα­λέ­σει σα­ρω­τι­κή συρ­ρί­κνω­ση των μι­κρο­με­σαί­ων επι­χει­ρή­σε­ων, άρα μια επι­τα­χυ­νό­με­νη μο­νο­πώ­λη­ση των αγο­ρών. Στις ιδιαί­τε­ρες συν­θή­κες τε­ρά­στιας ύφε­σης, μεί­ω­σης της κα­τα­νά­λω­σης και πι­στω­τι­κού στραγ­γα­λι­σμού, η ιδιό­τυ­πη στάση πλη­ρω­μών όλων προς όλους, επέ­τρε­πε μια -επι­σφα­λή βε­βαί­ως- ισορ­ρο­πία επι­βί­ω­σης των μι­κρών επι­χει­ρή­σε­ων. Η πλα­στι­κο­ποί­η­ση του χρή­μα­τος θα επι­σπεύ­σει το τέλος τους.