ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 14.09.2021, 11:04
Επίσκεψη αλληλεγγύης στα λαβωμένα χωριά
Φρόσω Κορτζίδου, Ελένη Πορτάλιου
Δημοτικές παρατάξεις από Αργυρούπολη - Ελληνικό, Ιλιον και Χαλάνδρι ταξίδεψαν στις καμένες περιοχές, αφουγκράστηκαν τις αγωνίες των κατοίκων και πρόσφεραν σχολικές τσάντες και είδη καθαρισμού στους κατοίκους του χωριού Παπάδες.
Η δημοτική παράταξη «Δημοτική Συνεργασία Αργυρούπολης-Ελληνικού», με επικεφαλής τον Χρήστο Κορτζίδη, οργάνωσε την Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου 2021 επίσκεψη Αλληλεγγύης στα πυρόπληκτα χωριά της Βόρειας Εύβοιας και ειδικότερα στους Παπάδες.
Ήταν μια πρωτοβουλία από βάθος καρδιάς ανθρώπων που έχουν αφήσει ανεξίτηλη παρουσία στην περιοχή τους, αποτελώντας πρότυπο στον αυτοδιοικητικό χώρο. Ανάλογη κοινωνική δράση με άλλη μορφή έχουν κάθε Κυριακή στο δήμο τους.
Στην επίσκεψη Αλληλεγγύης πήραν επίσης μέρος μέλη των δημοτικών σχημάτων Ασυμβίβαστο Ίλιο και Χαλάνδρι Ενάντια καθώς και της περιφερειακής κίνησης Ανυπότακτη Αττική.
Περιοχές που κάηκαν
Η καμένη έκταση στη βόρεια Εύβοια προσδιορίζεται στα 507.950 στρέμματα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του συστήματος δορυφορικών καταγραφών EFFIS, ενώ εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει τα 700.000. Πρόκειται για μεγάλη καταστροφή του πρασίνου της περιοχής.
Το ταξίδι από την Αθήνα μέχρι την περιοχή είναι περίπου 3 ώρες. Στο πρώτο μέρος της διαδρομής συναντήσαμε την άλλη όψη της Εύβοιας: ένα συνεχές πυκνό δάσος σε λόφους και κοιλάδες, που όταν το διασχίζεις βυθίζεσαι στο απέραντο πράσινο της φύσης. Και μετά το δάσος που πληγώνουμε! Όλα τα χρώματα που άφησε στη φύση το πέρασμα της φωτιάς – μαύρο κατάμαυρο, καφέ, κοκκινοκίτρινο εξαφάνισαν το πράσινο της φύσης και της ζωής χιλιάδων ζώων, ερπετών και πουλιών που κατοικούν στα δάση.
Το χωριό Παπάδες στη Βόρεια Εύβοια
Οι Παπάδες είναι ένα όμορφο ορεινό χωριό, σε υψόμετρο 440 μέτρων στην ανατολική πλευρά της Βόρειας Εύβοιας. Δημιουργήθηκε την εποχή της τουρκοκρατίας από μοναχούς που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή και τους οποίους οι ντόπιοι αποκαλούσαν Παπάδες – έτσι δόθηκε το όνομα στο χωριό.
Το χωριό Παπάδες πριν την πυρκαγιά (πάνω) και μετά την πυρκαγιά (κάτω)
Η φύση καταστράφηκε αλλά όλα τα χωριά που επισκεφθήκαμε στέκουν αγέρωχα και πανέμορφα γιατί οι άνθρωποι κατάφεραν να τα σώσουν όπως ήταν με τα σπίτια, τους κήπους, τις εκκλησίες και τις πλατείες τους, τα καφενεία και τα λίγα μαγαζιά. Γιατί τελικά οι καταστροφές είναι σχεδόν ανεπανόρθωτες αν χάσεις την εστία σου, τη συνύπαρξη και την αλληλεγγύη με τους συγχωριανούς σου στον κοινό τόπο. Τα χωριά αποτελούν αφετηρία για την επόμενη μέρα. “Δως μοι πα στω και ταν γαν κινάσω”.
Οι άνθρωποι έχασαν όμως τα δάση που δεν είναι μόνο οι σημαντικότεροι πνεύμονες επιβίωσης του πλανήτη αλλά και παραγωγικοί τόποι για τα μελίσσια, τη ρητίνη, τις καλλιέργειες και πολλά άλλα. Τα επαγγέλματα του μελισσοπαραγωγού και του ρητινοσυλλέκτη καταστράφηκαν και όσοι ασχολούνται με αυτά θα πρέπει να μεταναστεύσουν. Η ζωή και ιδιαίτερα οι παραγωγικές δραστηριότητες θ’ αργήσουν ν’ αποκατασταθούν. Ο επόμενος επικίνδυνος εχθρός είναι οι πλημμύρες – το καμένο έδαφος υποχωρεί, δεν συγκρατεί το νερό και τα απαιτούμενα στηρίγματα- κορμοδέματα και κορμοπλέγματα- είναι δύσκολο να κατασκευαστούν στην έκταση που χρειάζεται. Σε κάθε περίπτωση οι κοινόχρηστοι χώροι με αποκαΐδια από το πέρασμα της φωτιάς είναι πολλοί και ο καθαρισμός τους θα αργήσει.
Σε απόσταση 8,5 περίπου χιλιομέτρων βόρεια από τους Παπάδες βρίσκεται ο οικισμός και η παραλία Ξηροποτάμου, συνέχεια της παραλίας των Βασιλικών Ψαροπούλι. Προς την ανατολική πλευρά είναι η παραλία Μουρτιά κοντά στον οικισμό Κοτσικιά. Έτσι οι Παπάδες έχουν εύκολη πρόσβαση στη θάλασσα.
Ο ευρύτερος τόπος των χωριών της Βόρειας Εύβοιας, που επισκεφθήκαμε, εστιάζοντας την προσφορά αλληλεγγύης στους Παπάδες, κάηκε από την πολιτική αναισθησία της κυβέρνησης, ανύπαρκτης όσον αφορά την κοινωνική πολιτική και την πολιτική προστασία. Όπως μας έλεγαν αυτοδιοικητικά στελέχη της περιοχής, μεταξύ αυτών ο αντιδήμαρχος Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας Παναγιώτης Αρβανίτης καθώς και ο πρόεδρος του χωριού Γιώργος Αντωνίου, έστειλαν ελάχιστα πυροσβεστικά αεροπλάνα, που αποχώρησαν μετά από μία ώρα άπρακτα φυσικά, αφού ο στόχος δεν ήταν να σβήσουν τη φωτιά αλλά να εμφανίζεται στην τηλεόραση ότι υπάρχει κυβερνητική παρουσία στα πολλαπλά μέτωπα της καιόμενης χώρας.
Καμένοι κοινόχρηστοι χώροι κοντά στο Δασικό Χωριό, ευτυχώς μικρής έκτασης
Για τα ίδια θέματα ο δασολόγος βουλευτής Ευβοίας με τον ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία Βαγγέλης Αποστόλου δίνει σημαντικά στοιχεία στη συνέντευξή του στην εφημερίδα Η ΕΠΟΧΗ (4-5.9.2021). «Η ανοργανωσιά και το χάος ήταν τέτοια που, ενώ η φωτιά ξεκίνησε στις παρυφές χωριού της Λίμνης, σε συνθήκες πλήρους άπνοιας και ευχερούς προσβασιμότητας (δεν ήταν στον πυρήνα του δάσους ή σε χαράδρα) έφτασε, μετά από 9 μέρες να σβήσει στη θάλασσα, διασχίζοντας κάθετα το νησί, από τον Ευβοϊκό στο Αιγαίο και πάλι πίσω!»… «Οι άνθρωποι της περιοχής ζούσαν κυρίως από τη σχέση τους με το δάσος, είτε ευθέως ως ρητινοκαλλιεργητές, κτηνοτρόφοι, αγρότες είτε εμμέσως, από τον τουρισμό. Η σχέση κατοίκων και τοπικών αρχόντων είναι στενή. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι δήμαρχοι Λίμνης-Μαντουδίου-Αγίας Άννας και Ιστιαίας-Αιδηψού όχι μόνο συνέδραμαν στο έργο της πυρόσβεσης αλλά ανέλαβαν και οι ίδιοι μαζί με τους κατοίκους να σώσουν ότι μπορούσε να σωθεί».
Σχολικές τσάντες και είδη καθαρισμού από την αποστολή αλληλεγγύης
Όλοι και όλες οι συμμετέχοντες/ούσες αναλάβαμε αυτή την πρωτοβουλία ως ελάχιστη πράξη αλληλεγγύης στους πληγέντες, ιδιαίτερα στα παιδιά που πήραν πολύχρωμες σχολικές τσάντες και άλλα είδη για τις ανάγκες της νέας χρονιάς. Δυστυχώς δεν συναντηθήκαμε γιατί δεν έρχονται στο σχολείο την Κυριακή αλλά μόνο τις ημέρες λειτουργίας. Για την αποκατάσταση των καμένων χώρων δόθηκαν μεγάλες κούτες με είδη καθαρισμού.
Με τον δασάρχη της περιοχής και τον αντιδήμαρχο Μαντοουδίου -Λίμνης - Αγίας Άννας
Συνάντηση με τον Δασάρχη και τον Αντιδήμαρχο
Πολύ σημαντική ήταν η ενημέρωση από τον δασάρχη της περιοχής για τις διαστάσεις της πυρκαγιάς, το πολύ χαμηλό επίπεδο δασοπροστασίας και τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι υπηρεσίες όχι μόνο για την πρόληψη ώστε να αποφεύγονται πυρκαγιές αλλά και τη διαχείριση των δασών ώστε να αποδίδουν σε πολλά επίπεδα.
Ο αντιδήμαρχος μας συνόδευσε σε όλη την περιοδεία μας εξηγώντας επιτόπου τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί και τις δυνατότητες αποκατάστασης.
Μια από τις δραστηριότητες του χωριού Παπάδες είναι η λειτουργία του Δασικού Χωριού Ηλιόδενδρο στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων των κατοίκων που έχουν ισχυρή πολιτιστική διάσταση. Πρόκειται για 20 πλήρως εξοπλισμένα ξύλινα μικρά σπίτια και κοινόχρηστες υποδομές έκτασης 20 στρεμμάτων, ορμητήριο για ένα πλήθος φυσιολατρικές και πολιτιστικές δραστηριότητες στην περιοχή.
Καθαρισμός χώρου στους Παπάδες
Καθαρισμός χώρου στους Παπάδες
Τα μέλη της ομάδας μας προχωρήσαμε σε μία συμβολική χειρονομία καθαρισμού της καμένης γης ώστε να απαλλαγεί απ’ τα σκουπίδια της πυρκαγιάς για ν’ αποκατασταθεί στο χρόνο με φυσικό τρόπο.
Τοποθετήσεις ειδικών επιστημόνων, ενεργών σε θέματα πυρκαγιών
Γιώργος Καρέτσος: Τι δέον γενέσθαι τώρα!
Ο Γιώργος Καρέτσος δασολόγος, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, σε αναλυτική συνέντευξή του στην εφημ. Αυγή (24.8.2021) έδωσε εμπεριστατωμένες απαντήσεις για τα αίτια και την πρόληψη των πυρκαγιών. Οι τεράστιες καταστροφές (μόνο στη Βόρεια Εύβοια κάηκαν γύρω στα 650.000στρ.) επιβάλλουν ριζικές αλλαγές στο σύστημα δασοπροστασίας. Ήδη η Δασική Υπηρεσία γίνεται ενιαία: φεύγουν από την αποκεντρωμένη διοίκηση και ακολουθούν μια δομή ως περιφερειακές υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος, επιτρέποντας έτσι την άσκηση ενιαίας πολιτικής. Έχει επίσης τονιστεί για άλλη μια φορά το ζήτημα της πρόληψης. Τα δάση θωρακίζονται με τη διαχείρισή τους. Εδώ και 3-4 δεκαετίες η Δασική Υπηρεσία έχει εγκαταλειφθεί πλήρως. Είναι υποστελεχωμένη, οι παλιοί έμπειροι υπάλληλοι έχουν συνταξιοδοτηθεί και δεν υπάρχουν νέες προσλήψεις. Παλιότερα στις δασικές περιοχές ασκούνταν δραστηριότητες όπως η βοσκή ή η ρητινοσυλλογή, αφαιρώντας μέρος από τις τεράστιες ποσότητες οργανικής ουσίας, που είναι εύφλεκτες και μπορούν να δώσουν μικρές ή μεγάλες πυρκαγιές.
Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι να οργανωθεί και να στελεχωθεί η Δασική Υπηρεσία και να ασχοληθεί με τη διαχείριση των δασών ώστε αυτά να θωρακιστούν. Στην ουσία πρόκειται για μια συνολική ανασυγκρότηση των καμένων περιοχών διότι δεν είναι μόνο τα καμένα δάση αλλά και τα καμένα χωριά, οι υποδομές, τα χαμένα ποίμνια, η μελισσοκομία κ.α.
Απόψεις που αναπτύσσονται περί αλλαγής τύπου των δασών δεν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένες. Η φύση θα εκμεταλλευτεί ό,τι η δυνατότητα της δίνουμε και αν δεν παρεμποδιστεί θα καλύψει όλα τα κενά. Η αναδάσωση δεν είναι η πρώτη λύση και η διατήρηση της βιοποικιλότητας χρειάζεται να συλλέξουμε σπέρματα από τις καμένες περιοχές.
Γεώργιος Μέργος: Αλλαγή του τρόπου διαχείρισης
Ο Γεώργιος Μέργος ομ. καθηγητής Οικονομικών Επιστημών, ΕΚΠΑ, πρώην γενικός γραμματέας, υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών αναφέρεται επίσης αναλυτικά στο θέμα των δασών στην εφημ. Καθημερινή της Κυριακής (5.9.2021).
Πριν από τον νόμο 2612/1998, τα στελέχη της δασικής υπηρεσίας, με τη συνδρομή των δασικών συνεταιρισμών, είχαν ενεργό ρόλο στη διαχείριση, στον καθαρισμό και στην απομάκρυνση της καύσιμης ύλης από το δάσος στην περιοχή ευθύνης τους, προλαμβάνοντας τις δασικές πυρκαγιές. Σε συνεργασία με τους τοπικούς παράγοντες και τα μέλη των δασικών συνεταιρισμών, οι εργαζόμενοι στη δασική υπηρεσία είχαν πλήρη εικόνα της περιοχής τους, γνώριζαν τις ιδιομορφίες του δάσους, γνώριζαν πρόσωπα και πράγματα, αλλά διαπίστωναν και αντιμετώπιζαν άμεσα τυχόν έκνομες ενέργειες.
Σήμερα, οι εργαζόμενοι στη δασική υπηρεσία έχουν μετατραπεί σε γραφειοκράτες και όταν συμβεί το κακό της δασικής πυρκαγιάς, οι παραδασόβιοι πληθυσμοί εκλιπαρούν για «εναέρια μέσα» πυρόσβεσης, αφού τα πεζοπόρα τμήματα της πυροσβεστικής, λόγω έλλειψης γνώσης των ειδικών συνθηκών του δάσους, αδυνατούν να ελέγξουν τη φωτιά, που τροφοδοτούμενη από τη συσσωρευμένη καύσιμη ύλη επεκτείνεται ανεξέλεγκτα. Μια όχι τυχαία παρατήρηση είναι ότι οι δασικές πυρκαγιές επαναλαμβάνονται έπειτα από περίοδο επτά – δέκα ετών, όταν συσσωρεύεται αρκετή καύσιμη ύλη.
Όμως, η καύσιμη ύλη του δάσους αντί να αποτελεί πηγή κακού, μπορεί να αποτελέσει, με ενεργό διαχείριση, πηγή ευημερίας και εισοδήματος. Η αειφόρος διαχείριση και η προστασία των δασικών πόρων είναι η κύρια αποστολή της δασικής υπηρεσίας. Το δάσος, εκτός από τη συμβολή του στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, παράγει προϊόντα και πολύτιμες υπηρεσίες για την τοπική οικονομία και δίνει απασχόληση στον τοπικό πληθυσμό.
Την Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου αντιπροσωπεία της Ανυπότακτης Αττικής επισκεφθήκαμε χωριά που έχουν πληγεί από την πύρινη λαίλαπα στη Βόρεια Εύβοια, μαζί με αντιπροσωπείες των δημοτικών παρατάξεων Δημοτική Συνεργασία Ελληνικού Αργυρούπολης, Ασυμβίβαστο Ίλιον και Χαλάνδρι Ενάντια. Η περιφερειακή σύμβουλος Αττικής, Μ. Τσίχλη, μαζί με τους δημοτικούς συμβούλους Ελληνικού Αργυρούπολης, Χ. Κορτζίδη, Ιλίου, Π. Κουτσιανά και Χαλανδρίου, Σ. Λαπιέρη, αλλά και εθελοντές από τις τρεις συλλογικότητες, συνομιλήσαμε με κατοίκους των πληγεισών περιοχών, με τον αντιδήμαρχο Μαντουδίου – Λίμνης – Αγίας Άννας και τον πρόεδρο της κοινότητας Παπάδες.
Παραδώσαμε σχολικά είδη και είδη καθαρισμού που είχαν συγκεντρωθεί και, στη συνέχεια, με την πολύτιμη καθοδήγηση του αρμόδιου δασάρχη, προσφέραμε εθελοντική εργασία, βοηθώντας στον καθαρισμό καμένης έκτασης στο Δασικό Χωριό στους Παπάδες.
Με την επίσκεψή μας διαπιστώσαμε και από κοντά το βιβλικό μέγεθος της καταστροφής.
Το δάσος έχει καεί ολοκληρωτικά, ενώ πάρα πολλές οικογένειες δεν μπορούν να σταθούν στον τόπο τους, καθώς η ρετσινοπαραγωγή, που αποτελεί μία από τις κύριες δραστηριότητες πολλών χωριών έχει καταστραφεί, όπως και η μελισσοκομία.
Παράλληλα, η απειλή νέων καταστροφών είναι παραπάνω από ορατή, καθώς καθαρισμοί και αντιπλημμυρικά έργα δεν έχουν ακόμα ουσιαστικά ξεκινήσει. Παράλληλα, ενημερωθήκαμε για την εγκατάλειψη της δασικής υπηρεσίας που – πέρα από την αποστέρηση από αρμοδιότητες – είναι τραγικά υποστελεχωμένη και χωρίς χρηματοδότηση. Οι αφηγήσεις των κατοίκων, τόσο στους Παπάδες όσο και στην Αγία Άννα επιβεβαιώνουν απόλυτα την έλλειψη μέσων και σχεδιασμού για την πυροπροστασία και την πυρόσβεση, αλλά και το γεγονός ότι τα σπίτια σώθηκαν από τους κατοίκους, που αναχαίτισαν τη φωτιά σε απόσταση ελάχιστων μέτρων από τα σπίτια, ακόμα και μέσα στις αυλές τους, με μέσα είτε των ίδιων, είτε των δημοτικών αρχών και των κοινοτήτων.
Η τεράστια καταστροφή στην Β. Εύβοια δεν είναι τυχαία. Είναι αποτέλεσμα της εγκληματικής εγκατάλειψης της δασοπροστασίας και της δασοπυρόσβεσης, αποτέλεσμα των πολιτικών που, αντί να στηρίζουν την προστασία των δασών και του περιβάλλοντος, δαπανούν αδιανόητα ποσά για την καταστολή και τους εξοπλισμούς.
Είναι αναγκαίος ο αγώνας για την αλλαγή αυτής της πολιτικής, αλλά και για ουσιαστικά μέτρα στήριξης των πυρόπληκτων για να μην οδηγηθούν χιλιάδες άνθρωποι στην ανέχεια και να μην ερημώσουν οι καμένες περιοχές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου