Να ενώσουμε βλέμματα και φωνές ενάντια στην αστυνομική βία και αυθαιρεσία στην Ελλάδα

Δίκτυο Υπεράσπισης Δημοκρατικών Ελευθεριών

Να ενώσουμε βλέμματα και φωνές ενάντια στην αστυνομική βία και αυθαιρεσία στην Ελλάδα

ΠΡΩΤΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΛΑΙΣΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΒΙΑ ΚΑΙ ΑΥΘΑΙΡΕΣΙΑ

Η αστυνομική αυθαιρεσία και στην Ελλάδα είναι πρόβλημα υπαρκτό και σοβαρό.

Εξίσου πραγματική είναι και η έξαρση του φαινομένου αυτού κατά την περίοδο της πανδημίας. Σε αντίθεση με τη δικαιολογία που συχνά προβάλλεται από κυβερνήσεις και διαδίδεται από τα ΜΜΕ, τα περιστατικά αυθαιρεσίας και βίας δεν είναι μεμονωμένα, αλλά αποτελούν έκφραση ενός προβλήματος με συστημικό χαρακτήρα, ιστορικές ρίζες και χρονικό βάθος. Η έξαρση του προβλήματος στην τρέχουσα περίοδο μας φέρνει σε ένα οριακό σημείο κατά το οποίο οι υπερβάσεις της εξουσίας και η άσκηση της αστυνομικής βίας ανοιχτά πλέον απειλούν τα θεμελιώδη δημοκρατικά δικαιώματα και τις ελευθερίες:

Η Ελληνική Αστυνομία εξοπλίζεται με υπερεξουσίες και αναδεικνύεται πλέον σε βασικό μηχανισμό ρύθμισης της κοινωνικής και πολιτικής ζωής σε μια σειρά πεδία, από την κοινωνική διαμαρτυρία μέχρι το πανεπιστήμιο και τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας. Οι αναίτιοι ξυλοδαρμοί πολιτών, ακόμη και ανηλίκων, όπως στη Ν. Σμύρνη, τη Λάρισα, την Κατερίνη, το Βόλο, στα νησιά της Λέσβου και της Χίου, είναι το αποτέλεσμα συνειδητών πολιτικών επιλογών που επενδύουν στην ανεξέλεγκτη επέμβαση της αστυνομίας και την καταστολή. Στο ίδιο πλαίσιο, πλάι σε μια σειρά άλλες ειδικές μονάδες που στοχοποιούν την συλλογική έκφραση στο δημόσιο χώρο και την κοινωνική διαμαρτυρία, εντάσσεται η συγκρότηση ειδικού σώματος πανεπιστημιακής αστυνομίας, για την αστυνόμευση της συνδικαλιστικής και πολιτικής δραστηριότητας του φοιτητικού κινήματος και την παράκαμψη του αυτοδιοίκητου των πανεπιστημίων.

Η χρόνια συντήρηση του δομικού χαρακτήρα της αστυνομικής αυθαιρεσίας, σήμερα, με την στήριξη, αν όχι την προτροπή της κυβέρνησης, οδηγεί σε σημείo μη επιστροφής για τις θεμελιώδεις δημοκρατικές ελευθερίες και τα ατομικά δικαιώματα στη χώρα μας. Πληθαίνουν οι καταγγελίες για τα σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια σε κρατητήρια αλλά και σε ανοιχτούς χώρους, για τους αυθαίρετους σωματικούς και άλλους ελέγχους στα όρια της παρενόχλησης και προσβολής της αξιοπρέπειας, ενώ γενικεύεται και διευρύνεται η ανάπτυξη και χρήση των μηχανισμών ηλεκτρονικής και άλλης παρακολούθησης πολιτών με ελάχιστες και αμφίβολες εγγυήσεις τήρησης της νομιμότητας.

Με τις εξουσίες που παρέχει στην ΕΛ.ΑΣ. ο αντισυνταγματικός νόμος απαγόρευσης των διαδηλώσεων ν. 4703/2020, αλλά και καθ’ υπέρβαση και αυτού ακόμη, η αστυνομία διαλύει συστηματικά και με βία ειρηνικές διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες. Οι άγριοι ξυλοδαρμοί και η καταδίωξη διαδηλωτών αποτελούν τη συνήθη πλέον κατάληξη διαδηλώσεων. Στο ίδιο πλαίσιο, φαίνεται να έχει στηθεί μια βιομηχανία αυθαίρετων διώξεων και συλλήψεων διαδηλωτών, νεολαίων, συνδικαλιστών, με βάση σαθρά κατηγορητήρια και πανομοιότυπες «μαρτυρίες» αστυνομικών, με βασικό σκοπό την κατατρομοκράτηση και την αποτροπή της άσκησης του συνταγματικού δικαιώματος στη διαμαρτυρία.

Αντιδραστικοί νόμοι που περιστέλλουν δικαιώματα συσσωρεύονται επί χρόνια, αλλά σήμερα η κυβέρνηση της ΝΔ επιχειρεί ένα ποιοτικό άλμα εγκαθίδρυσης ενός ασφυκτικού πλαισίου καταστολής που δεν αφήνει κανέναν και καμία έξω από την ανεξέλεγκτη δράση του πιο αδιαφανούς κρατικού μηχανισμού στη χώρα μας, της ΕΛ.ΑΣ. Στο σημείο καμπής στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα, κανείς δεν μπορεί πλέον να μένει σιωπηλός απέναντι στο αυξανόμενο αυταρχισμό, και κανένας δεν πρέπει να μείνει μόνος μπροστά στην αστυνομική αυθαιρεσία και τη βία.

Το Δίκτυο για την υπεράσπιση των δημοκρατικών ελευθεριών επιδιώκει να παρακολουθήσει στενά το ζήτημα της αστυνομικής βίας σε συνεργασία με φορείς και συλλογικότητες που δρουν στην Ελλάδα και το εξωτερικό με όμοιους στόχους. Σκοπός μας να καταγράψουμε και να καταγγείλουμε το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό περιστατικών αστυνομικής αυθαιρεσίας και βίας, αλλά και να αναδείξουμε τα συστημικά ζητήματα πολιτικών και νομοθετικών επιλογών που εξυφαίνουν ένα σαφές σχέδιο χτυπήματος των δημοκρατικών ελευθεριών, μέσα από την διαμόρφωση μιας πραγματικότητας περιορισμένης άσκησης δικαιωμάτων λόγω της ανεξέλεγκτης δράσης της αστυνομίας.

Θα διατρανώσουμε τη φωνή μας για το ριζικό περιορισμό των ορίων δράσης των δυνάμεων ασφαλείας, την κατάργηση των υπερεξουσιών τους και τη διεύρυνση των ελευθεριών και δικαιωμάτων και, μεταξύ άλλων,

τη διεκδίκηση ουσιαστικού και ευρύτατου πλαισίου δημοκρατικού ελέγχου, διαφάνειας και λογοδοσίας, ενάντια στη χρόνια συγκάλυψη καταγγελιών και την ατιμωρησία

την κατάργηση των διευρυμένων εξουσιών και της στρατιωτικοποίησης των σωμάτων ασφαλείας,

την κατάργηση των «ειδικών» μονάδων που με τη δράση τους συχνά απειλούν τη σωματική ακεραιότητα των πολιτών όπως ΔΡΑΣΗ, ΔΙΑΣ, ΟΠΚΕ,

την αναίρεση των πολιτικών και νόμων εκείνων που αποτελούν εστίες της εντεινόμενης βίας και αυθαιρεσίας των δυνάμεων καταστολής και παγιώνουν τον αυταρχισμό (απαγόρευση διαδηλώσεων, δυσανάλογη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό σε σχέση με τις κοινωνικές ανάγκες και μάλιστα σε περίοδο πανδημίας, ενίσχυση ειδικών φρουρών, εκπαίδευση και διαδικασίες πρόσληψης σε όσμωση με τον ακροδεξιό χώρο, νόμοι και τεχνικές παρακολούθησης πολιτών)

την διεκδίκηση πολιτικών που ευρύτερα θωρακίζουν και ενισχύουν τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις λαϊκές ελευθερίες.

Παράλληλα, ως Δίκτυο θα δράσουμε για την έμπρακτη στήριξη στα θύματα αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας, πολιτικά, ηθικά, ενδεχομένως και νομικά ιδίως σε συνεργασία με την Πρωτοβουλία Δικηγόρων και Νομικών για τα δημοκρατικά δικαιώματα.

Οι κοινωνικοί αγώνες του προηγούμενου διαστήματος ενάντια στον αυταρχισμό, την παραβίαση δικαιωμάτων και την αστυνομοκρατία αποτέλεσαν μια ανάσα δημοκρατικού αγώνα σε μια συγκυρία που η κυβέρνηση αδίστακτα εκμεταλλεύεται τον κίνδυνο της πανδημίας για να περιορίσει θεμελιώδη δικαιώματα. Οι κινητοποιήσεις αυτές άσκησαν σημαντική πίεση στην κυβέρνηση και την οδήγησαν έστω για ένα προσωρινό διάστημα να απέχει ως ένα βαθμό από πρακτικές ακραίας καταστολής και οφθαλμοφανείς παραβάσεις. Είναι αυτές οι διεκδικήσεις, των εργαζομένων, της νεολαίας, που αποτελούν ασπίδα για τις κατακτημένες ελευθερίες του λαού. Στην ανάπτυξη και νίκη αυτών των αγώνων θέλουμε να συμβάλλουμε μέσα από τη φωνή μας από κάθε κοινωνικό χώρο.

22/4/2021

Δίκτυο για την υπεράσπιση των δημοκρατικών ελευθεριών