Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017

Πώς μεθοδεύτηκε ο αποχαρακτηρισμός και της τελευταίας δασικής έκτασης στο Ελληνικό



Ερωτηματικά προκαλεί το δημοσίευμα της εφημερίδας «ΚΟΝΤΡΑ» (14.10.2017, αρ.φύλλου 934) σε σχέση με το αν ασκήθηκαν πιέσεις προς τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες για την υποβολή αντιρρήσεων κατά της πράξης χαρακτηρισμού του Δασαρχείου Πειραιά για την έκταση του Ελληνικού, με την οποία χαρακτηρίστηκαν ως δασική έκταση 36,9 στρ. από τα συνολικά 6.205 στρ. Ακολουθεί εκτενές απόσπασμα του δημοσιεύματος καθώς και η εισήγηση του τότε προϊστάμενου της Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών ο οποίος στην συνέχεια μετακινήθηκε στην Διεύθυνση Αναδασώσεων.

«Στις 2 Οκτώβρη του 2017 συνεδρίασε η Τεχνική Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΤΕΕΑ) Πειραιά και αποφάσισε κατά πλειοψηφία (με ψήφους 2 προς 2, αλλά με διπλή την ψήφο του προέδρου της Επιτροπής) να αποχαρακτηρίσει δάσος στο Ελληνικό, έκτασης 36,92 στρεμμάτων. Η απροκάλυπτη αυτή απόφαση, που υπαγορεύτηκε από τον Φλαμπουράρη και τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, δεν έχει ακόμη δημοσιευτεί στη Διαύγεια. Αυτή η καθυστέρηση δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά.

Οι δασολόγοι της πράξης, που έχουν μεγάλη εμπειρία από αυτοψίες και Πράξεις Χαρακτηρισμού και έχουν επισκεφτεί τόσο το συγκεκριμένο δάσος όσο και όλη την περιοχή απόρησαν και αναρωτήθηκαν ποια ήταν η σκοπιμότητα αυτής της απόφασης. Δυστυχώς εκ των υστέρων, μάθαμε ότι υπήρξε μεγάλο παρασκήνιο και ασκήθηκαν φοβερές πιέσεις και από τον Συντονιστή της ΑΔΑ σε υπηρεσιακούς παράγοντες της Διεύθυνσης Δασών Πειραιά και στον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών (ΔΣΕΔ) της ΑΔΑ, προκειμένου να εισηγηθούν την υποβολή αντιρρήσεων κατά της Πράξης Χαρακτηρισμού του Δασάρχη Πειραιά, με την οποία χαρακτηρίστηκε η έκταση των περίπου 37 στρεμμάτων ως δάσος που δεν προήλθε από Τεχνητή Δασική Φυτεία.

Θεωρητικά, οι προϊστάμενοι της Διεύθυνσης Δασών του νομού και των ΔΣΕΔ των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων έχουν το δικαίωμα να κρίνουν τις Πράξεις Χαρακτηρισμού και να προσφεύγουν στη συνέχεια στις ΤΕΕΑ υποβάλλοντας αντιρρήσεις. Οταν όμως οι προϊστάμενοι των Διευθύνσεων αυτών κρίνουν ότι δε συντρέχουν λόγοι υποβολής αντιρρήσεων, οι Συντονιστές των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων δε συνεχίζουν να επιμένουν για την υποβολή αντιρρήσεων. Και βέβαια, δεν είναι και τόσο… σύνηθες να χρησιμοποιούν νομικούς για να τους συντάξουν ατομική εισήγηση. Αυτή η διαδικασία είναι παράνομη, γιατί δεν προβλέπεται από το Διοικητικό Δίκαιο.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής επέμενε φορτικά, προφανώς γιατί είχε συνταχθεί με τις κυβερνητικές επιδιώξεις για τον ολοκληρωτικό αποχαρακτηρισμό όλων των δασικών εκτάσεων της περιοχής Ελληνικού – Αγίου Κοσμά. Με αίτησή μας στις 6 Οκτώβρη ζητήσαμε τα σχετικά έγγραφα, τα οποία παραλάβαμε στις 9 Οκτώβρη.

Ο αρμόδιος τμηματάρχης, εισηγήθηκε ότι δε χρειάζεται να υποβληθούν αντιρρήσεις κατά της Πράξης Χαρακτηρισμού του Δασάρχη Πειραιά, μετά από ενδελεχή μελέτη του φακέλου και όχι για λόγους συναδελφικής αλληλεγγύης . Παραθέτουμε το απόσπασμα με το οποίο κλείνει η τρισέλιδη εισήγηση του δασολόγου , στις 20 Ιούνη του 2017:

«Με την 39216/1659/11.5.2017 Πράξη Χαρακτηρισμού η έκταση χαρακτηρίζεται από τον Δασάρχη σύμφωνα με την εισήγηση του αρμοδίου Δασολόγου. Υστερα από τον έλεγχο των στοιχείων του φακέλου δεν προκύπτουν άλλα στοιχεία που να στοιχειοθετούν αντίθετη δική μας άποψη περί του χαρακτήρα της έκτασης. Κατόπιν των ανωτέρω και εφόσον υπάρχει ταύτιση απόψεων μεταξύ εισηγητού και Δασάρχη και ελλείπει αντίθετη δική μας άποψη, προτείνουμε να μην ασκηθούν αντιρρήσεις ενώπιον της Τεχνικής Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων κατά της 39216/1659/11.5.2017 Πράξης Χαρακτηρισμού του Δασάρχη Πειραιά».

Με την εισήγηση συμφώνησε και η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Δασών Πειραιά. Δεν συμφώνησε όμως ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, που έγραψε πάνω στην απόφαση της προϊσταμένης της Διεύθυνσης Δασών: «Δεν συμφωνώ με την πρόταση του Διευθυντή Δασών Πειραιά και εγείρω αντιρρήσεις». (Δείτε την εισήγηση και τις αντιρρήσεις του Συντονιστή).

Ο Συντονιστής δεν περιορίστηκε στη διατύπωση αντίρρησης στην απόφαση της προϊσταμένης της Διεύθυνσης Δασών Πειραιά. Στις 26 Ιούνη έδωσε «Εξαιρετικά Επείγουσα» εντολή στον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών (ΔΣΕΔ) να εκφράσει τις απόψεις του για τον δασικό ή μη χαρακτήρα της έκτασης (δείτε εδώ). Ο προϊστάμενος της ΔΣΕΔ έκανε φωτοερμηνεία στο γραφείο, αυτοψία στην έκταση των 37 στρεμμάτων, όπου πήρε και φωτογραφίες, και στις 17 Ιούλη έκανε μια εμπεριστατωμένη εισήγηση, η έκταση της οποίας, μαζί με τα αποσπάσματα αεροφωτογραφιών και ορθοφωτοχαρτών των ετών 1939, 1945, 1960, 1969, 1987, 1989, 1997, 2007 και φωτογραφιών, ανέρχεται σε 16 σελίδες. Στο τέλος της εισήγησής του, μετά τη φωτοερμηνεία και την αυτοψία, καταλήγει σε διαπιστώσεις και συμπεράσματα τρεισήμισι σελίδων. Διαπίστωσε ότι υπάρχουν δύο τμήματα, το Α και το Β και περιέγραψε αναλυτικά τη δασική βλάστηση με την οποία καλύπτεται το κάθε τμήμα:


«Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Με την αριθ. 39216/1659/11-5-2017 πράξη χαρακτηρισμού του Δασάρχη Πειραιά, χαρακτηρίσθηκε μεταξύ άλλων και το τμήμα 8 έκτασης 36,918 στρεμμάτων ως δασική έκταση της παρ. 2 του αρθρ. 3 του Ν. 998/79, ως ισχύει. Με την εισήγηση του Δασολόγου Ν. Δ. της Διεύθυνσης Δασών Πειραιά διατυπώθηκε η γνώμη περί της μη άσκησης αντιρρήσεων κατά της ανωτέρω πράξης χαρακτηρισμού. Με την ανωτέρω σχετική του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, μας δόθηκε η εντολή για την έκφραση απόψεων επί του δασικού ή μη χαρακτήρα του τμήματος 8. Για την εκτέλεση της εντολής προβήκαμε σε αυτοψία της έκτασης και εκτίμηση στοιχείων επί σειράς αεροφωτογραφιών του Δασαρχείου Πειραιά και ορθοφωτοχαρτών της Υπηρεσίας μας. Από τις ενέργειές μας αυτές προέκυψαν τα εξής:

Β. ΑΥΤΟΨΙΑ-ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΚΑΙ ΟΡΘΟΦΩΤΟΧΑΡΤΩΝ

Κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε ότι η έκταση του τμήματος 8 αποτελείται από δύο διακριτά τμήματα, ένα τμήμα (Α) έκτασης 13,860 στρεμμάτων, στο οποίο κυριαρχεί η θαμνώδης μορφή βλάστησης και ένα τμήμα (Β) έκτασης 23,058 στρεμμάτων, στο οποίο κυριαρχεί η δενδρώδης μορφή βλάστησης.
Στη συνέχεια παρατίθεται αποσπάσματα αεροφωτογραφιών και ορθοφωτοχαρτών, στα οποία φαίνονται τα τμήματα (Α) και (Β):

Έτος 1939

Έτος 1945

Έτος 1960

Έτος 1969

Έτος 1987

Έτος 1989

Έτος 1997

Έτος 2007

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Δασική βλάστηση εντός του τμήματος Β

Φυσική αναγέννηση χαλεπίου πεύκης στο τμήμα Β

Θαμνώδης και δενδρώδης δασική βλάστηση στο τμήμα Β

Φρυγανική βλάστηση (λαδανιές) στο τμήμα Α

Δενδρώδης-θαμνώδης-φρυγανώδης μορφή βλάστησης στο τμήμα Α

Μεταφερθέν αρχαίο τείχος στο τμήμα Α

Γ. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Από την εκτίμηση των στοιχείων των ανωτέρω αεροφωτογραφιών και ορθοφωτοχαρτών σε συνδυασμό με τα στοιχεία της αυτοψίας προέκυψαν τα εξής:

ΤΜΗΜΑ Α: Η έκταση του τμήματος Α ανέρχεται στα 13,860 στρέμματα. Στην αεροφωτογραφία του έτους 1939 είναι εμφανείς ανθρώπινες επεμβάσεις εντός της έκτασης (μονοπάτια κλπ), παρατηρούνται επίσης διάσπαρτοι θάμνοι ειδών που δεν μπορούν να προσδιοριστούν, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 15%. Ο τρόπος κατανομής της βλάστησης είναι τυχαίος χωρίς κάποια διάταξη και αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι θάμνοι είναι δασικής μορφής.

Η ίδια εικόνα ως ανωτέρω, παρατηρείται και στον ορθοφωτοχάρτη του έτους 1945. Οι ανθρώπινες επεμβάσεις είναι λιγότερο εμφανείς κατά το έτος αυτό.

Κατά το έτος 1960 παρατηρούνται κάποιες επί πλέον ανθρώπινες επεμβάσεις στο ΒΑ τμήμα της έκτασης. Η κάλυψη της δασικής βλάστησης δεν έχει διαφοροποιηθεί σημαντικά.

Κατά το έτος 1969 παρατηρούνται νέες ανθρώπινες επεμβάσεις, όπως διάνοιξη κάποιων ζωνών (δρόμων) στο Ν και Α τμήμα καθώς και ισοπέδωση ακριβώς στο Β όριο του τμήματος.

Κατά το έτος 1987 δεν παρατηρούνται νέες ανθρώπινες επεμβάσεις, η κάλυψη και η ανάπτυξη της βλάστησης έχουν αυξηθεί σημαντικά, ενώ φαίνεται να έχει ήδη μεταφερθεί εντός της έκτασης ένα αρχαίο τείχος σχήματος Π, το οποίο υπάρχει και σήμερα.

Το έτος 1989 η κατάσταση δεν έχει αλλάξει σημαντικά με την πάροδο δύο ετών. Στο ΒΔ όριο της έκτασης διακρίνεται δενδροστοιχία ευκαλύπτων στην άκρη του δρόμου με τον οποίο συνορεύει η έκταση.

Το έτος 1997 η κατάσταση παραμένει η ίδια.

Η κατάσταση δεν διαφοροποιείται σημαντικά κατά το έτος 2007. Επί του ορθοφωτοχάρτου του έτους αυτού η κάλυψη της βλάστησης αυξάνει ελαφρά σε σχέση με την κάλυψη του έτους 1997.

Από την διενεργηθείσα αυτοψία προέκυψε ότι η δασική θαμνώδης βλάστηση αποτελείται από τα εξής είδη:
Πουρνάρι (Quercus coccifera),Σχίνος (Pistacia lentiscus),Αγριελιά (Olea europaea),Ασπάλαθος (Calicotome villosa),Κέδρος (βένιο) (Juniperus phoenicea), Ρείκι (Erica arborea)
Σε πολύ μικρό βαθμό διαπιστώθηκε και η παρουσία φρύγανων όπως: Θυμάρι (Thymus capitatus), θρούμπι (Satureja thymbra), λαδανιά (Cistus creticus), σπαράγγι (Asparagus sp.) και αφάνα (Genista acathoclada). Διαπιστώθηκε επίσης η ύπαρξη ελάχιστων δέντρων πεύκων περιμετρικά της έκτασης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Το τμήμα Α από το έτος 1939-σήμερα ήταν και είναι δασικής μορφής παρά τις κάποιες ανθρώπινες επεμβάσεις που παρατηρήθηκαν κατά το παρελθόν. Η κάλυψη της θαμνώδους δασικής βλάστησης ανέρχεται σήμερα στο 50% περίπου.

ΤΜΗΜΑ Β. Η έκταση του τμήματος Β ανέρχεται στα 23,06 στρέμματα. Από εκτίμηση των αεροφωτογραφιών του έτους 1939, προκύπτουν ανθρώπινες επεμβάσεις εντός της έκτασης (μονοπάτια, διάδρομοι, ισοπεδώσεις μικρών τμημάτων). Δεν προκύπτει κάποιο είδος καλλιέργειας στην έκταση. Σε κάποια τμήματά της παρατηρούνται και λίγα μεμονωμένα δέντρα, μικρής ανάπτυξης, καθώς και θάμνοι η ταυτότητα των οποίων δεν μπορεί να εξακριβωθεί.

Από τον ορθοφωτοχάρτη του έτους 1945 προκύπτει ότι στο Β-Δ-ΒΑ μέρος του τμήματος είναι εμφανής η ύπαρξη δέντρων και θάμνων, κατά πάσα πιθανότητα δασικών.

Κατά το έτος 1960 παρατηρούνται ανθρώπινες επεμβάσεις στο Β, ΒΑ τμήμα της έκτασης. Η κάλυψη βλάστησης εντός του συνόλου της έκτασης έχει αυξηθεί σημαντικά τόσο των δέντρων όσο και των θάμνων, ενώ παρατηρείται και σημαντική καθ’ ύψος αύξηση των δέντρων-θάμνων. Παρατηρείται ύπαρξη σημαντικής βλάστησης (δενδρώδους-θαμνώδους) και επί της έκτασης που το έτος 1945 δεν έφερε δασική βλάστηση.

Το έτος 1969 παρατηρείται επιφανειακή ισοπέδωση πολλών τμημάτων εντός της έκτασης με καταστροφή κυρίως υπορόφου θαμνώδους βλάστησης.

Κατά το έτος 1987 τα ισοπεδωμένα τμήματα φαίνεται να έχουν εν πολλοίς καλυφτεί από θαμνώδη βλάστηση καθώς και από την κόμη των δένδρων που έχουν αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο.

Στην έγχρωμη αεροφωτογραφία του έτους 1989 τα ισοπεδωμένα τμήματα φαίνονται πιο καθαρά και η κάλυψη της βλάστησης σε κατά τι μικρότερο ποσοστό. Πιθανόν η σκοτεινότητα και μη καθαρότητα της αεροφωτογραφίας του έτους 1987 να δημιουργεί μια υπερεκτίμηση στη κάλυψη της βλάστησης κατά το έτος αυτό.

Κατά το έτος 1997, τα ισοπεδωμένα τμήματα έχουν αυξηθεί σημαντικά σε έκταση, παρατηρείται δε και καταστροφή βλάστησης σε μικρή έκταση.Επί του ορθοφωτοχάρτου του έτους 2007, η έκταση δεν παρουσιάζει σημαντική διαφοροποίηση, παρά τις παρατηρούμενες μικρές αυξομειώσεις των ισοπεδωμένων τμημάτων κατά θέσεις.

Ευκάλυπτος, Κυπαρίσσι ορθόκλαδο, Δάφνη, Κουτσουπιά, Πικροδάφνη, Προύνος, Χαρουπιά, Πεύκα, Πουρνάρι, Σχίνος, Ασπάλαθος, Αγριελιά, Λαδανιές, Σπαράγγια, Καλάμια

Παρατηρήθηκε επίσης και μικρός αριθμός μη δασικών φυτών όπως μουσμουλιά, συκιά, μουριά κ.ά.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Το σύνολο της έκτασης του τμήματος Β κατά το έτος 1939 είχε την χορτολιβαδική μορφή. Στη συνέχεια άρχισε να αναπτύσσεται η θαμνώδης βλάστηση και τμήματα της έκτασης να εμφανίζουν δασική μορφή. Από το 1960 και στη συνέχεια παρατηρείται αύξηση του ποσοστού κάλυψης της βλάστησης καθώς και σημαντική καθ’ ύψος αύξηση. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην φυσική εξέλιξη της υπάρχουσας φυσικής βλάστησης καθώς και σε φυτεύσεις άλλων ειδών, προφανώς για αναβάθμιση της αισθητικής του τοπίου.

Με βάση τα ανωτέρω εκτεθέντα, προκύπτει σαφώς και χωρίς αμφισβήτηση η δασική μορφή επί του συνόλου της έκτασης του τμήματος Β.

ΤΕΛΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Το σύνολο της έκτασης των 36,918 στρεμμάτων, η οποία ευρίσκεται εντός ευρύτερης έκτασης 6.205,677 στρεμμάτων εντός των ορίων των Δήμων Ελληνικού Αργυρούπολης, Αλίμου και Γλυφάδας του νομού Αττικής, έχει σήμερα δασική μορφή.»

Θα περίμενε κανένας ότι, μετά απ’ αυτή την εμπεριστατωμένη εισήγηση του προϊστάμενου της ΔΣΕΔ, ο Συντονιστής θα σταματούσε τις εντολές για τη σύνταξη εισήγησης υποβολής αντιρρήσεων. Εγινε το αντίθετο. Ο Συντονιστής δε σταμάτησε τις εντολές και βρήκε έναν καλοθελητή, νομικό (!), να του συντάξει εισήγηση για υποβολή αντιρρήσεων, αποποιούμενος το καθήκον του να υπερασπίζεται τον δασικό πλούτο της χώρας. Ο Συντονιστής δεν περιορίστηκε μόνο στην αγνόηση των εισηγήσεων των προϊσταμένων των αρμόδιων Διευθύνσεων. Μετά την εισήγηση του ο προϊστάμενος της ΔΣΕΔ, μετακινήθηκε στη Διεύθυνση Αναδασώσεων. Στις 14 Ιούλη του 2017 ήταν προϊστάμενος της ΔΣΕΔ, ενώ στις 20 Ιούλη τοποθετήθηκε ως προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναδασώσεων!»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου