Παρά την προσωρινή διαταγή του ΣτΕ, τον περασμένο Μάρτιο, με την οποία απαγορεύονταν οι εργασίες για την κατασκευή του πεντάστερου τουριστικού καταλύματος στο σημείο, το τσιμέντωμα συνεχιζόταν. Φωτογραφία από τον Ιούνιο του 2016
Πεντάστερης ασυδοσίας το ανάγνωσμα στην Ιο. Η ανέγερση του σύνθετου τουριστικού καταλύματος στην περιοχή Κουμπάρα - Διακοφτό έχει προ καιρού προκαλέσει αντιδράσεις που ξεπερνούν τα όρια του νησιού.
Περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς προειδοποιούσαν εξαρχής ότι οι μεγάλης κλίμακας δομικές παρεμβάσεις θα επέφεραν ανεπανόρθωτη βλάβη στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής· ένα από τα πιο άθικτα τοπία στο Αιγαίο, ένα νησάκι-ακρωτήρι, μνημείο φυσικής ομορφιάς και μιας παραλίας που δεν είχε γνωρίσει μέχρι πρότινος ανθρωπογενείς παρεμβάσεις. Αμφότερα προβάλλουν σε όλες τις τουριστικές καρτ ποστάλ της Ιου.
Η υπογραφή κοινής υπουργικής απόφασης (ΚΥΑ), τον περασμένο Δεκέμβριο, για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης αιγιαλού, παραλίας και θαλάσσιου χώρου για τη δημιουργία του συγκεκριμένου πεντάστερου τουριστικού χωριού από την εταιρεία «105 Α.Ε.», συμφερόντων του Ελληνοαμερικανού εκατομμυριούχου Αγγ. Μιχαλόπουλου, αποτέλεσε την πρώτη απόφαση παραχώρησης ακτογραμμής αιγαιοπελαγίτικου νησιού ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους σε επιχειρηματικά συμφέροντα, από τη σημερινή κυβέρνηση.
Ως αποτέλεσμα, προκλήθηκαν τριβές στο εσωτερικό της, με τους Οικολόγους Πράσινους να εκφράζουν την έντονη αντίθεσή τους, κάνοντας ακόμη λόγο για σοβαρό πλήγμα στη συμφωνία προγραμματικής συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Στη συνέχεια, πήρε θέση η Δικαιοσύνη. Επειτα από προσφυγές, το ΣτΕ ανέστειλε τις εργασίες με προσωρινή διαταγή. Παρά την απαγόρευση, το... τσιμέντωμα συνεχίστηκε.
Τελευταία εξέλιξη στην υπόθεση, η έκθεση-«κόλαφος» των επιθεωρητών Περιβάλλοντος που διαπιστώνουν 10+1 παραβάσεις και αυθαιρεσίες κατά τις εργασίες ανέγερσης του τουριστικού καταλύματος και την οποία αποκαλύπτει σήμερα η «Εφ.Συν.».
Υπενθυμίζεται ότι το υπό κατασκευή τουριστικό κατάλυμα προβλέπεται, στην τελική του μορφή, να έχει δυναμικότητα 250 κλινών, περιλαμβάνοντας ξενοδοχείο, κέντρο αναζωογόνησης (spa), καθώς και υποστηρικτικά έργα, όπως κρηπίδωμα εξυπηρέτησης σκαφών για τη μεταφορά πελατών, τεχνητές παραλίες, πισίνες κ.λπ., καθώς και γέφυρα «λειτουργικής σύνδεσης» της παραλίας Κουμπάρας με το νησάκι Διακοφτό, το οποίο συνδέεται με τη στεριά μέσω μιας στενής λωρίδας αμμουδιάς, με την πρόσβαση από τη στεριά (όπως, άλλωστε, δηλώνει και το ίδιο το όνομά του) να διακόπτεται από τη φουσκωμένη θάλασσα τους χειμερινούς μήνες.
Υπεράνω νομοθεσίας
Κατά την αυτοψία τους στην περιοχή του έργου, στο πλαίσιο ελέγχου τήρησης των εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων και της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας, οι επιθεωρητές διαπίστωσαν και αναφέρουν τα εξής:
1) Υπερβάσεις στην εγκεκριμένη επιφάνεια κάλυψης και δόμησης δύο κτιρίων για το εστιατόριο (από τα εγκεκριμένα 223,19 τ.μ. η συνολική δομημένη επιφάνεια ήταν 288,28 τ.μ.) και τοποθέτηση πισίνας σε ελάχιστη απόσταση 30 μέτρων από την καθορισμένη γραμμή αιγιαλού, καθώς και σε ελάχιστη απόσταση 53 μέτρων από την ακτογραμμή, ενώ η ελάχιστη επιτρεπόμενη απόσταση υπολογίζεται στα 80 μέτρα.
2) Η επέμβαση για τη γέφυρα «λειτουργικής σύνδεσης» Κουμπάρας - Διακοφτού γίνεται σε επιφάνεια αμμώδους εδάφους μεγαλύτερη από την καθορισμένη ζώνη αιγιαλού, ενώ τοποθετήθηκαν οριζόντιες επιφάνειες μπετόν, αντί πασσάλων.
Ταυτόχρονα, με την έκθεση μοιάζει να επιβεβαιώνονται καταγγελίες σύμφωνα με τις οποίες η εταιρεία τοποθέτησε πινακίδα με ανύπαρκτο αριθμό πρωτοκόλλου, δίπλα στην άδεια λιμενικού έργου, η οποία με τη σειρά της παρέπεμπε στον αριθμό διαδικτυακής ανάρτησης (ΑΔΑ) της ΚΥΑ του Δεκεμβρίου του 2015, στη «Διαύγεια» (ΑΔΑ:70Ρ6Η-Μ45).
«Η ελεγχόμενη εταιρεία καλείται να διευκρινίσει σχετικά με το ποια άδεια ή έγκριση αφορά, καθότι αυτός ο αριθμός δεν περιλαμβάνεται στις άδειες που απέστειλε», αναφέρουν οι επιθεωρητές στην έκθεσή τους.
3) Πιθανότατη αλλοίωση στη μορφολογία και στη βλάστηση σε τμήμα οριοθετημένου ρέματος από τις εργασίες.
4) Αλλοιώσεις στη μορφολογία του εδάφους σε τμήματα του αιγιαλού και της παραλίας, καθώς και πιθανότατη αλλοίωση στο ανάγλυφο και στη βλάστηση του αιγιαλού, από διάνοιξη οδού για την οποία δεν υπήρχε άδεια!
5) Εκτεταμένες φυτεύσεις φοινίκων (σήμα... κατατεθέν του επιχειρηματία. Εμφανίζονται σε όσα σημεία έχει παρέμβει ο ίδιος στην Ιο), κατά παράβαση της νομοθεσίας που προβλέπει χρήση της αυτοφυούς χλωρίδας.
6) Κατασκευή κτισμάτων στο Διακοφτό (εκκλησία, κυκλικό κτίσμα με καμπαναριό, τοίχος), για τα οποία δεν προσκομίστηκε άδεια δόμησης, παρότι ζητήθηκε.
7) Εκπρόθεσμο και μετά την έναρξη των εργασιών, ορισμό προσώπου αρμόδιου για την παρακολούθηση της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων, κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας.
8) Εκπρόθεσμη, μετά την έναρξη των εργασιών και κατόπιν του ελέγχου των επιθεωρητών, κατάθεση Φακέλου Συμμόρφωσης Τελικού Σχεδιασμού έργων, κατά παράβαση της σχετικής νομοθεσίας.
9) Κατά την αυτοψία η ελεγχόμενη εταιρεία δεν κατέθεσε έγγραφα, παρότι ζητήθηκαν, που να βεβαιώνουν ότι ειδοποίησε εγγράφως τις αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων πριν από την έναρξη των εκσκαφικών εργασιών και, ακόμη,
10) Δεν κατέθεσε έγγραφα που να βεβαιώνουν ότι υπήρχε έγκαιρη γραπτή ειδοποίηση της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων πριν από την έναρξη των εργασιών.
11) Παρεμποδίστηκε ο έλεγχος στους επιθεωρητές. Οπως αναφέρεται στην έκθεση ελέγχου (η οποία δεν αποτελεί το τελικό πόρισμα), κατά την αυτοψία δεν επετράπη στους επιθεωρητές η είσοδος στην περιοχή του Διακοφτού, όπου «υπήρχε περίφραξη, η πύλη πρόσβασης ήταν κλειστή και η αναρτημένη πινακίδα ανέγραφε “Ιδιωτικός Χώρος”».
«Η παρακώλυση του ελέγχου έλαβε χώρα κατά παράβαση της υποχρέωσης του αρμόδιου φορέα να επιτρέπει την είσοδο σε κάθε αρμόδιο ελεγκτικό όργανο και να διευκολύνει τον έλεγχο», τονίζουν οι επιθεωρητές, περιγράφοντας ότι, μετά τα παραπάνω, μετέβησαν στο αστυνομικό τμήμα της Ιου, ζήτησαν τη συνδρομή της αρμόδιας εισαγγελέως για να επιτραπεί η είσοδος στον χώρο, όμως, καθώς η εντολή δεν κατέστη δυνατό να δοθεί εντός της ημέρας εκείνης, ο έλεγχος δεν προχώρησε στο συγκεκριμένο τμήμα.
Οι επιθεωρητές συμπληρώνουν επίσης:
«Στο βόρειο τμήμα της περιοχής Κουμπάρας, κατά δήλωση της υπευθύνου της ελεγχόμενης εταιρείας, η έκταση ήταν εκμισθωμένη σε εταιρεία με την επωνυμία “Χαμόγελα Μ. ΕΠΕ” (σ.σ.: επίσης συμφερόντων Μιχαλόπουλου) και ο μισθωτής της έκτασης είχε επίσης κλειστή την πρόσβαση. Το βάσιμο της ανωτέρω δήλωσης δεν κατέστη δυνατό να επιβεβαιωθεί».
Δικαίωση καταγγελιών
Κουμπάρα - Διακοφτό, πριν από την έναρξη των εργασιών κατασκευής πεντάστερου τουριστικού χωριού |
«Αν και μερική, λόγω παρεμπόδισης ολοκλήρωσης των ελέγχων σε όλη την περιοχή δημιουργίας του σύνθετου τουριστικού καταλύματος», δηλώνει στην «Εφ.Συν.» ο Γ. Δημητρίου, αρχιτέκτονας και μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας των Οικολόγων Πράσινων, «η εξαιρετική αυτοψία των επιθεωρητών Περιβάλλοντος έρχεται να δικαιώσει τις καταγγελίες όσων ρίχτηκαν, ευθύς εξαρχής, στον αγώνα διάσωσης του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος του νησιού, αλλά και να αναδείξει την ηθική και πολιτική χρεοκοπία θεσμών και διοικήσεων, “υπευθύνων” και αρμοδίων, “οργάνων” και πολιτικών.
»Για μήνες οι καταγγελίες έμεναν αναπάντητες, υπηρεσίες δεν απαντούσαν σε σχετικά αιτήματα και υπηρεσίες “δεν έβρισκαν” αιτούμενους φακέλους, “αρμόδιοι” δήλωναν αναρμόδιοι για το οτιδήποτε, ακόμη και για την απλή ερμηνεία δικαστικών αποφάσεων, άλλοι θεσμικοί παράγοντες συμπεριφέρονταν σαν να μην γινόταν τίποτε και άλλοι εξαντλούνταν σε αρθρίδια έκφρασης “συλλυπητηρίων”!…
»Και όλα αυτά ενώ οι “εργασίες” συνεχίζονταν αβασάνιστα και ξεδιάντροπα στην περιοχή, μέρα μεσημέρι, ακόμη και μετά τη διαταγή πλήρους αναστολής του ΣτΕ».
Πέραν τούτων, σύμφωνα με πληροφορίες, οι επιθεωρητές εξέτασαν κατά πόσο ο συντελεστής δόμησης της ΚΥΑ, με την οποία αδειοδοτήθηκε περιβαλλοντικά το έργο επί κυβέρνησης Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ, τον Αύγουστο του 2014 [και η οποία ΚΥΑ κρίνεται ότι επέχει θέση Απόφασης Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ)], συνάδει με την ισχύουσα νομοθεσία.
Εάν ισχύει ο συντελεστής δόμησης 0,10 της ΚΥΑ, τότε αντιβαίνει με τις νομοθετικές διατάξεις που περιορίζουν σε 0,05 τον ανώτατο επιτρεπόμενο συντελεστή δόμησης στην Ιο.
Ακόμη, από την έκθεση προκύπτει ότι έχουν ενταχθεί στις ρυθμίσεις περί τακτοποίησης αυθαιρέτων μια σειρά κτισμάτων με άδεια οικοδομής του 2007.
Αβλεψίας το ανάγνωσμα
Με το βελάκι βλέπουμε εκκλησάκι στο Διακοφτό για το οποίο δεν προσκομίσθηκε άδεια δόμησης |
Ολα αυτά, σε ένα νησί που έχει χαρακτηριστεί από τη Β΄ Ειδική Ολομέλεια του Αρχαιολογικού Συμβουλίου τόπος ιδιαίτερου φυσικού κάλλους για να προστατευθεί το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον από την ανεξέλεγκτη δόμηση (ΦΕΚ Β΄ 763/1977) και σε μια έκταση που κατά 60%, από τα περίπου 300 στρέμματα, θεωρείται δημόσια, σύμφωνα με έγγραφο της Διεύθυνσης Δασών Κυκλάδων.
Δεν έχει λυθεί οριστικά το ιδιοκτησιακό καθεστώς της έκτασης, με έτερη εταιρεία συμφερόντων Αγγ. Μιχαλόπουλου (Sharivan LTD) να διεκδικεί αναγνώριση δικαιώματος κυριότητας.
Οι τρεις υπουργοί (Γ. Τσιρώνης, Τρ. Αλεξιάδης, Θ. Δρίτσας) που υπέγραψαν την απόφαση παραχώρησης ακτογραμμής στην «105 Α.Ε.», φαίνεται ότι το γνώριζαν αυτό, καθώς στην ΚΥΑ υπάρχει σχετική αναφορά.
Υπό αυτό το δεδομένο, αλλά και τις καταγγελίες για σκανδαλώδεις μεθοδεύσεις υπουργών της πρώην συγκυβέρνησης Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ (Γ. Μανιάτης, Ολγα Κεφαλογιάννη), με τις οποίες πριμοδοτούνταν η βίαιη αλλοίωση του τοπίου του νησιού, με βάση τις οποίες ακολούθησε ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ (Απ. Αλεξόπουλος, Ν. Συρμαλένιος) το 2014 στη Βουλή, όπου μεταξύ άλλων γινόταν λόγος για «παράνομη αλλαγή χρήσεων γης», δεν ήταν λίγοι όσοι αναρωτήθηκαν εάν η ΚΥΑ της παραχώρησης συνιστούσε κάτι μεμονωμένο ή συνειδητή πολιτική κυβίστηση της παρούσας κυβέρνησης.
Σημειώνεται, τέλος, ότι, έπειτα από τις προαναφερθείσες προσφυγές, το ΣτΕ εκδίκασε την υπόθεση στις αρχές του περασμένου Οκτώβρη, με την τελική ετυμηγορία να αναμένεται τους πρώτους μήνες του 2017.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις νομικών που έχουν παρακολουθήσει την υπόθεση, η προσωρινή διαταγή αναστολής εργασιών, που εκδόθηκε τον περασμένο Μάρτιο, σημαίνει ότι η ακύρωση είναι πιθανό να ευδοκιμήσει.
Αγνωστο, μέχρι τότε, τι βλάβες θα έχουν επέλθει στο φυσικό τοπίο της περιοχής και πόσο επανορθώσιμες θα είναι.
Ο Αγγ. Μιχαλόπουλος έχει αγοράσει το 1/5 του νησιού και κάνει ό,τι... γουστάρει
Κλειστή πύλη πρόσβασης στο Διακοφτό. Η πινακίδα αναγράφει «ιδιωτικός χώρος» |
Ο Ελληνοαμερικανός εκατομμυριούχος και πρώην trader της Wall Street, Αγγ. Μιχαλόπουλος, έχει προχωρήσει αθόρυβα, τα τελευταία χρόνια, σε αγορές ακινήτων στην Ιο που υπολογίζονται στο 15%-20% της συνολικής έκτασης του νησιού, σύμφωνα με εκτιμήσεις κατοίκων.
Λέγεται ότι έχει φιλικές σχέσεις με πολλά πολιτικά πρόσωπα, ανάμεσα στα οποία και δύο αδέλφια πρώην πρωθυπουργού.
Το προφίλ του συμπληρώνεται από... ευεργεσίες: έχει προβεί σε δωρεές υπέρ τοπικού γεωργικού συνεταιρισμού, υπέρ τοπικού τυροκομείου, έχει δωρίσει φουσκωτό στο Λιμενικό και πυροσβεστικό στον νησιωτικό δήμο, σύμφωνα με πληροφορίες.
Πινακίδες που αναρτήθηκαν δίπλα στη γέφυρα λίγες ημέρες μετά την έναρξη των εργασιών. Δεξιά, ο αμφισβητούμενος αριθμός πρωτοκόλλου
Το... έμβλημά του είναι ο φοίνικας, δένδρο που εμφανίζεται σε όλα τα κτήματά του. Δεν είναι, όμως, μόνο τα παραπάνω με τα οποία έχει ασχοληθεί η κοινή γνώμη μαζί του.
Η περιβαλλοντική οργάνωση WWF έχει καταγγείλει τον πρώην επιχειρηματία –και σήμερα ζωγράφο– και τον έχει φέρει αντιμέτωπο με τη Δικαιοσύνη για εργασίες που υποβάθμισαν το Ρεματάκι του Παπά, έναν από τους πιο ξεχωριστούς υγρότοπους του Αιγαίου, μέγιστης οικολογικής σημασίας, σε άλλο σημείο της Ιου.
Μέλη περιβαλλοντικών οργανώσεων βλέπουν πολλά κοινά σημεία με την υπόθεση της Κουμπάρας - Διακοφτού.
Σύνδεσμος Ιητών: Ικανοποίηση για το πόρισμα των επιθεωρητών
Ανάμεσα στους φορείς που προσέφυγαν στο ΣτΕ είναι ο Σύνδεσμος Ιητών, συλλογικός φορέας που αντιπροσωπεύει τους Νιώτες που ζουν στην Αθήνα και εκδίδει την εφημερίδα «Ιος», τη μοναδική διμηνιαία εφημερίδα του νησιού.
Με αφορμή την έκθεση των επιθεωρητών, η «Εφ.Συν.» ζήτησε, διαμέσου του αντιπροέδρου του Συνδέσμου, Ανδρ. Ζαμάνου, ένα σχόλιο για την εξέλιξη της υπόθεσης, το οποίο και φιλοξενούμε:
«Η έκθεση των Επιθεωρητών Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων Νοτίου Ελλάδος του τμήματος περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Υποδομών είναι για τον ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΙΗΤΩΝ και τη συντακτική επιτροπή της εφημερίδας “ΙΟΣ” διπλής σημασίας.
α) Βρίσκουμε τη Δημόσια Διοίκηση αρωγό στις προσπάθειές μας για την προστασία του περιβάλλοντος στο νησί μας και
β) Δικαιώνονται οι μακροχρόνιοι αγώνες μας για τη σωτηρία και διατήρηση του φυσικού και ιστορικού τοπίου.
Υπάρχει χρόνος ακόμα οι πολέμιοι των αγώνων μας να αντιληφθούν ότι δεν δικαιούνται να καταστρέψουν το περιβάλλον που θα κληροδοτήσουν στις επόμενες γενεές.
Με την ευκαιρία αυτή να μας επιτραπεί να ευχαριστήσουμε τους Επιθεωρητές του Υπουργείου Περιβάλλοντος.
Σύνδεσμος Ιητών
Συντακτική Επιτροπή της Εφημερίδας “ΙΟΣ”».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου