Παρασκευή 22 Μαΐου 2020

«Επέκταση» μίσθωσης παραλιών

Ψηφίζονται αύριο οι διατάξεις για τον αιγιαλό



Όχι μόνο δεν αποσύρονται, αλλά... επεκτάθηκαν οι ρυθμίσεις για την εκμετάλλευση του αιγιαλού. Σύμφωνα με τις νομοτεχνικές βελτιώσεις που κατατέθηκαν σήμερα, εκτός από τα ξενοδοχεία και τις μεγάλες τουριστικές εγκαταστάσεις, τη δυνατότητα να εκμεταλλεύονται ολόκληρες τις παραλίες που βρίσκονται μπροστά τους θα έχουν και τα camping. Οι τροποποιήσεις στη νομοθεσία περί αιγιαλού ελάχιστα απασχόλησαν την κοινοβουλευτική διαδικασία, με το σχέδιο νόμου να εισάγεται αύριο στην Ολομέλεια για ψήφιση.

Μετά από διαδοχικές προσπάθειες, λοιπόν, που τα προηγούμενα χρόνια έπεσαν στο κενό τελικώς εγκρίνεται αύριο από τη Βουλή ο περιορισμός της κοινοχρησίας των παραλιών, με την επέκταση του ανώτατου ορίου μίσθωσης μιας παραλίας από 40% σε 50%, έως και 100% σε περίπτωση ξενοδοχείων επάνω στον αιγιαλό. Καθώς το κύριο θέμα του νόμου του υπουργείου Τουρισμού είναι ο καταδυτικός τουρισμός, το θέμα του αιγιαλού ελάχιστα απασχόλησε τόσο τη χθεσινή ακρόαση φορέων, όσο και τη σημερινή συζήτηση στη Βουλή.

Οι μόνες φωνές στη χθεσινή ακρόαση φορέων κατά των επίμαχων διατάξεων ήταν εκείνες του Συλλόγου Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ) και της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς.

Όπως ανέφερε η πρόεδρος του ΣΕΠΟΧ, Σοφία Αυγερινού- Κολώνια, η αύξηση του ανώτατου ορίου μίσθωσης μιας παραλίας είναι προβληματική. «Θεωρούμε ότι διακυβεύεται ο δημόσιος χαρακτήρας του αιγιαλού και της παραλίας. Προβληματική και αθέμιτη κρίνεται επίσης η εξαίρεση από τον περιορισμό του εμβαδού των πεντακοσίων μέτρων, κάθε παραχώρηση της απλής χρήσης του αιγιαλού παραλίας, όχθης ή παρόχθιας όχθης για τις παραχωρήσεις όμορου κοινόχρηστου χώρου σε ξενοδοχεία και σύνθετα τουριστικά καταλύματα», ανέφερε.

Τον προβληματισμό της εξέφρασε και η Θεοδότα Νάντσου, υπεύθυνη πολιτικής του WWF Ελλάς. «Και πάλι αυτό το νομοσχέδιο, όπως και πολλά προηγουμένως τα τελευταία χρόνια, αντιμετωπίζει όχι ως ζήτημα ζωής και θανάτου την προστασία της παράκτιας ζώνης -ειδικά τώρα σε καιρούς κλιματικής κρίσης- αλλά ως πόρο προς εκμετάλλευση. Σχεδόν θα είναι υπό διωγμό ο πολίτης που δεν θα είναι πελάτης κάποιου τέτοιου τουριστικού καταλύματος, κάποιας τέτοιας επιχείρησης. Πρέπει να εξασφαλιστεί η ελεύθερη πρόσβαση».

Αντίθετα ο Νικόλαος Ζωητός, νομικός σύμβουλος του Συνδέσμου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) υποστήριξε ότι περιορισμός στην εκμετάλλευση των παραλιών από τις όμορες επιχειρήσεις δεν υπήρχε. «Με το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε μέχρι σήμερα, δεν υπήρχε ο περιορισμός της επιφάνειας ούτε των 200 τμ τότε, 500 τμ τώρα, που σωστά έχουν τεθεί, ούτε ο καθορισμός του χώρου του αιγιαλού που πρέπει να μένει ελεύθερος».

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο εισηγητής του νομοσχεδίου, βουλευτής Μαγνησίας Χρήστος Μπουκώρος δεν αιτιολόγησε καθόλου τις επίμαχες διατάξεις, παρά μόνο εξέφρασε την απορία του για την κριτική που δέχθηκαν οι συγκεκριμένες διατάξεις από την αντιπολίτευση, με μια... διαφορετική ερμηνεία. «Λέτε ότι φέτος κάνουμε υπερεκμετάλλευση παραλιών, επειδή δίνουμε διπλάσιο χώρο, εξαιτίας του γεγονότος ότι οι ξαπλώστρες – να μιλήσουμε απλά και λαϊκά – θα είναι σε διπλάσια απόσταση μεταξύ τους. Την ίδια στιγμή μας λέτε ότι θα κλείσουν όλα τα ξενοδοχεία και θα μείνουν 400.000 εργαζόμενοι στον τουρισμό άνεργοι. Ποιοι θα ξαπλώσουν τότε στις τόσο πολλές ξαπλώστρες που μας κατηγορείτε ότι δίνουμε;».

Όσον αφορά τις πολεοδομικές ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου (κυρίως για τις Περιοχές Οργανωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης-ΠΟΤΑ), υπήρξαν αρκετές επισημάνσεις για τις ενδεχόμενες συνέπειές τους. «Οι ΠΟΤΑ έχουν θεσμοθετηθεί, εγκριθεί και χρηματοδοτηθεί ως μεγάλης κλίμακας οργανωμένες τουριστικές παρεμβάσεις|, ανέφερε η πρόεδρος του ΣΕΠΟΧ. «Η πρόβλεψη της δυνατότητας να αποσπώνται τμήματα ή τμημάτων ήδη χαρακτηρισμένης και εγκεκριμένης ΠΟΤΑ θεωρούμε ότι συνιστά εκ των υστέρων κατάτμηση μιας οριοθετημένης περιοχής η οποία ακυρώνει το σχεδιασμό και συνακόλουθα ακυρώνει και αλλοιώνει τον προορισμό τους με βάση τον οποίο εγκρίθηκαν». Επίσημανε επίσης ότι η πρόβλεψη για περιφερειακή ζώνη γύρω από τις ΠΟΤΑ με ειδικούς όρους δόμησης θα πρέπει να υλοποιηθούν εντός των ΠΟΤΑ.

Όσον αφορά το περιβαλλλοντικό σκέλος του κατααδυτικού τουρισμού, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε η τοποθέτηση της Μαρίας Σαλωμίδη, ερευνήτριας του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ). Επισήμανε ότι ο καταδυτικός τουρισμός δεν είναι πάντα φιλικός προς το περιβάλλον: «Έχουμε, για παράδειγμα, πολλές σημαντικές επιπτώσεις από ανεύθυνες καταδυτικές πρακτικές, όπου δύτες παρενοχλούν ευαίσθητα είδη, οικοσυστήματα, μπορεί να είναι φώκιες, μπορεί να είναι κοράλλια, μπορεί να είναι κάποια είδη που βρίσκονται σε μια κρίσιμη φάση, στη φάση αναπαραγωγής τους. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές του εξωτερικού, όπως τα νησιά Μέντες που κατά κόρον προβάλλονται από τους υπέρμαχους τέτοιων γενικά αναπτυξιακών δραστηριοτήτων, έχουν περιορίσει τον αριθμό δυτών που επιτρέπουν να καταδύεται κάθε ημέρα σ’ αυτά για να προστατέψουν το περιβάλλον», ανέφερε.

Όσο για την πόντιση αντικειμένων για τη δημιουργία «στοιχείων ενδιαφέροντος», επεσήμανε ότι ενέχει σημαντικούς κινδύνους καθώς επιτρέπεται να την κάνει ο καθένας «χωρίς να εξασφαλίζεται η γνωμοδότηση κανενός εξειδικευμένου δημόσιου φορέα, χωρίς καμία δέσμευση για την καταγραφή της πρότερης κατάστασης του οικοσυστήματος και, κατά συνέπεια, χωρίς καμία ουσιαστική διασφάλιση της τήρησης της περιβαλλοντικής προστασίας.

«Επέκταση» μίσθωσης παραλιών




Αυξάνεται το ποσοστό μιας παραλίας που μπορεί να μισθωθεί για ξαπλώστρες και συναφείς δραστηριότητες από το 40% στο 50%, ενώ αντιστοίχως αυξάνεται το ανώτατο όριο μιας μίσθωσης από 300 τ.μ. σε 500 τ.μ.

Οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις θα μπορούν να εκμεταλλεύονται το σύνολο της παραλίας που βρίσκεται μπροστά από την έκτασή τους. Με τον τρόπο αυτό στις τουριστικές περιοχές (όπως η Κρήτη, η Κως, η Ρόδος και άλλού) όπου οι ξενοδοχειακές μονάδες δίπλα στη θάλασσα είναι διαδοχικές, οι μεγάλες παραλίες θα γίνουν ουσιαστικά απρόσιτες για το κοινό, είτε επειδή θα ζητείται αντίτιμο για τη χρήση της ξαπλώστρας είτε επειδή τα ξενοδοχεία θα τις διαθέτουν μόνο στους πελάτες τους. Η ρύθμιση αυτή είναι ίσως η βασικότερη από εκείνες που περιλαμβάνονται σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Τουρισμού, το οποίο περιέχει τροποποιήσεις στη νομοθεσία για τον αιγιαλό (κάποιες από τις οποίες, είχε αποκαλύψει η «Κ» τον περασμένο Σεπτέμβριο, ότι είχαν δοθεί σε διαβούλευση) και πολεοδομικές ρυθμίσεις υπέρ των Περιοχών Οργανωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης (ΠΟΤΑ). Η απευθείας μίσθωση στα ξενοδοχεία των παραλιών που βρίσκονται μπροστά τους επιτρεπόταν ήδη (και είναι προφανώς λογική), ωστόσο ίσχυαν οι ίδιοι περιορισμοί στη μέγιστη έκταση που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και η οποία καταργείται. Το υπουργείο υπερασπίζεται την αναγκαιότητα της παροχής αυτού του προνομίου στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις (στην αιτιολογική έκθεση) «διότι οι εν λόγω ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν προβεί σε σημαντικές επενδύσεις και αποτελούν τον βασικότερο παράγοντα της τουριστικής ανάπτυξης της χώρας».

Μια δεύτερη σημαντική τροποποίηση της νομοθεσίας περί αιγιαλού (η οποία έχει και αυτή ως συνέπεια τον περιορισμό της ελεύθερης χρήσης του) είναι η αύξηση του ποσοστού μιας παραλίας που μπορεί να μισθωθεί για ξαπλώστρες και συναφείς δραστηριότητες από 40% στο 50%. Αντίστοιχα αυξάνεται το ανώτατο όριο μιας μίσθωσης από 300 τ.μ. σε 500 τ.μ. Να σημειωθεί ότι οι ρυθμίσεις αυτές είναι μόνιμες και δεν σχετίζονται με τον κορωνοϊό.

Το νομοσχέδιο περιέχει και πλήθος πολεοδομικών ρυθμίσεων οι οποίες έχουν στόχο να ενισχύσουν τις μεγάλες οργανωμένες τουριστικές αναπτύξεις (κυρίως όσες γίνονται με το πολεοδομικό εργαλείο των ΠΟΤΑ). Πολλές από τις ρυθμίσεις ισχύουν ήδη για τις στρατηγικές δημόσιες και ιδιωτικές τουριστικές επενδύσεις (ΕΣΧΑΔΑ και ΕΣΧΑΣΕ) Μεταξύ άλλων:

• Επεκτείνεται (ήδη ίσχυε για άλλες μορφές οργανωμένων τουριστικών αναπτύξεων) και στα ξενοδοχεία 4 ή 5 αστέρων η δυνατότητα να προσμετρούν στην έκτασή τους... δημόσιες δασικές εκτάσεις, ώστε να αποκτήσουν αρτιότητα και μεγαλύτερο συντελεστή.

• Η έκταση μιας ΠΟΤΑ θεωρείται ενιαία, ακόμα κι αν διατρέχεται από δρόμους ή ρέματα ή χωριστά οικόπεδα. Ο υπολογισμός της δόμησης γίνεται στο σύνολο της έκτασης και τα κτίρια μπορούν να χωροθετηθούν οπουδήποτε.

• Δίνεται δυνατότητα επέμβασης σε δασική έκταση (προβλεπόταν έως 10% για μια σειρά από δραστηριότητες) και για τα κτίρια των γηπέδων γκολφ.

• Ορίζεται ότι η υποχρέωση αναδάσωσης τμήματος ίσου με εκείνο που θα χρησιμοποιηθεί (λ.χ. από μια τουριστική μονάδα) αφορά όχι όλο το ποσοστό της έκτασης που θα χρησιμοποιήσει, αλλά μόνο εκείνο που εκχέρσωσε.

• Με μια μάλλον πολύ ειδική ρύθμιση επιτρέπεται να υπαχθούν στον αναπτυξιακό νόμο και γήπεδα γκολφ 9 οπών, αλλά και όσα ήταν 18 οπών και αποφάσισαν να μειώσουν τη δυναμικότητά τους.

• Μέχρι σήμερα, σε ζώνη 700 μέτρων από μια ΠΟΤΑ απαγορευόταν να χωροθετηθούν μη συμβατές χρήσεις. Σήμερα η δυνατότητα αυτή επεκτείνεται: δίνεται η δυνατότητα να ορίζεται μια ζώνη (προστασίας της ΠΟΤΑ), στην οποία θα ισχύουν ειδικοί περιορισμοί. Η ρύθμιση αυτή ενδέχεται να αντιμετωπίσει ζητήματα συνταγματικότητας, καθώς περιορίζει το δικαίωμα ιδιοκτητών όμορων σε ΠΟΤΑ εκτάσεων να τις εκμεταλλευτούν με βάση τα ισχύοντα στην περιοχή τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου