Σε προηγούμενο άρθρο μας στην «Αυγή» με τίτλο «Πολυδιάστατο και δυσεπίλυτο το πρόβλημα της εκτίναξης στα ύψη της ανεργίας»
(βλέπε φύλλο της 13ης.7.14) εξετάσαμε τις μεταβολές στο εργατικό
δυναμικό, στην ανεργία και στα ποσοστά ανεργίας καθώς και στη
μακροχρόνια ανεργία το 2013 σε σχέση με το 2008. Στο άρθρο αυτό θα
εξετάσουμε τη μεταβολή της απασχόλησης κατά τομείς (στο Μέρος Ι) και την
κατανομή της μεταβολής αυτής τους μισθωτούς και στους μη μισθωτούς (στο
Μέρος ΙΙ). Τα στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι από τη βάση δεδομένων
της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ, πρώην ΕΣΥΕ).
Ι. Μείωση του συνόλου των απασχολούμενων κατά τομείς
Στην 1η στήλη του Πίνακα 1 δίνεται η απασχόληση σε χιλιάδες το 2008 κατά τομείς, δηλαδή τον πρωτογενή τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία, δάση, αλιείες), τον δευτερογενή τομέα (βιομηχανία, βιοτεχνία, ενέργεια, ύδρευση αποχέτευση), τις κατασκευές (οικοδομή, δημόσια έργα) και τον τριτογενή (δηλαδή όλες τις υπηρεσίες: τουρισμός, εμπόριο, μεταφορές, δημόσια διοίκηση, εκπαίδευση, υγεία κ.λπ.) και στο σύνολο των τομέων αυτών. Στη 2η στήλη τα ίδια στοιχεία για το 2013, στην 3η διαφορά του 2013 σε σχέση με το 2008 και στην 4η η ποσοστιαία μεταβολή τους το 2013 σε σχέση με το 2008.
Από τον Πίνακα 1 φαίνεται ότι το 2013 σε σχέση με το 2008:
Η μείωση της απασχόλησης στο σύνολο των τομέων ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο. Από την 3η στήλη του Πίνακα φαίνεται ότι σχεδόν το 50% της μείωσης αυτής σημειώθηκε στον τριτογενή τομέα. Παρ' όλα αυτά, η ποσοστιαία μείωση στον τομέα αυτό ήταν σχετικά μικρή και ακόμη μικρότερη ήταν η μείωση στον πρωτογενή τομέα.
Η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση της απασχόλησης (σχεδόν 60%) σημειώθηκε στις κατασκευές, την άλλοτε ατμομηχανή της οικονομίας. Μεγάλη ήταν και η μείωση στον δευτερογενή τομέα, με αποτέλεσμα η απασχόληση στον τομέα αυτό το 2013 να είναι μικρότερη απ' ό,τι στον πρωτογενή, ενώ το 2008 ήταν μεγαλύτερη.
Η ποσοστιαία μείωση του συνόλου των απασχολούμενων (-23,8%) είναι περίπου ίση με τη μείωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της χώρας. Η μείωση, δηλαδή, της απασχόλησης οφείλεται αποκλειστικά στη μεγάλη ύφεση που έχουν προκαλέσει τα μέτρα των Μνημονίων που έχουν επιβάλει οι δανειστές μας και εκτελούν πιστά οι υποταγμένες σ' αυτούς κυβερνήσεις από το 2010 μέχρι σήμερα.
Αποτέλεσμα των μεγάλων αυτών μεταβολών ήταν να αλλάξει η κατά τομείς κατανομή των απασχολούμενων. Πιο συγκεκριμένα: Το ποσοστό που αντιπροσωπεύουν οι απασχολούμενοι στις υπηρεσίες στο μειωμένο σύνολο των απασχολούμενων αυξήθηκε (από 66,6% το 2008 στο 70,7% το 2013). Μικρή αύξηση παρουσίασε και το αντίστοιχο ποσοστό των απασχολούμενων στον πρωτογενή τομέα, ενώ, μείωση παρουσίασαν τα αντίστοιχα ποσοστά στον δευτερογενή τομέα και στις κατασκευές. Η ανακατανομή αυτή είναι μία από τις αιτίες για τις οποίες παραμένει χαμηλή η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας (η παραγωγικότητα του τομέα των υπηρεσιών είναι μικρή).
ΙΙ. Η μείωση των απασχολούμενων μισθωτών και μη μισθωτών
Στις τρεις στήλες του πρώτου μέρους του Πίνακα 2 δίνεται η απασχόληση μισθωτών κατά τομείς σε χιλιάδες τα έτη 2008 και 2013, η διαφορά τους και η ποσοστιαία μείωσή τους και στις τρεις στήλες του δεύτερου μέρους δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία των μη μισθωτών.
Από τον Πίνακα 2 φαίνεται ότι:
Οι μισθωτοί αντιπροσώπευαν σχεδόν τα 2/3 του συνόλου των απασχολούμενων το 2008 (για την ακρίβεια το 65%) και η συμμετοχή τους αυτή μειώθηκε ελαφρά το 2013 (στο 63%).
Η μείωση της απασχόλησης του συνόλου των μισθωτών ήταν μεγαλύτερη από εκείνη του συνόλου των μη μισθωτών και το ίδιο ισχύει για τους απασχολούμενους στον πρωτογενή και τον δευτερογενή τομέα και στις κατασκευές, ενώ το αντίθετο ισχύει για τις υπηρεσίες.
Πάνω από το 70% της μείωσης του συνόλου των απασχολούμενων αντιπροσωπεύουν οι μισθωτοί (για την ακρίβεια το 71,3%) και το υπόλοιπο οι μη μισθωτοί.
Από μια λεπτομερέστερη εξέταση προέκυψε ότι οι μεγαλύτερες ποσοστιαίες μειώσεις των απασχολούμενων μισθωτών σημειώθηκαν στις επαγγελματικές και τεχνικές δραστηριότητες, στις μεταφορές και στην αποθήκευση και στο εμπόριο και στις επισκευές, και των μη μισθωτών στο εμπόριο και στις επισκευές, στα καταλύματα και στην εστίαση.
Από την παραπάνω ανάλυση φαίνεται ότι η ύφεση έχει πλήξει την απασχόληση τόσο των μισθωτών όσο και των μη μισθωτών, ιδιαίτερα στις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις. Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (μόλις 5 χρόνια) καταστροφή. Η επανόρθωσή της, δηλαδή η δημιουργία θέσεων εργασίας για τους 800.000 μισθωτούς που απολύθηκαν και η ίδρυση επιχειρήσεων ή γραφείων από τους 300.000 μισθωτούς που είναι τώρα άνεργοι, είναι, όπως τονίσαμε στο προηγούμενο άρθρο μας, ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα. Η μακρόχρονη επίλυση του προβλήματος αυτού προϋποθέτει την εγκατάλειψη της σημερινής αδιέξοδης πολιτικής των Μνημονίων, η οποία το προκάλεσε, και την υιοθέτηση μιας ριζικά διαφορετικής πολιτικής. Αυτήν την πολιτική θα πρέπει να διαμορφώσει, να την εξηγήσει στον λαό και να την εφαρμόσει η κυβέρνηση η οποία θα προκύψει από τις επικείμενες εκλογές.
Μανόλης Γ. Δρεττάκης, πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
http://www.avgi.gr/
Στην 1η στήλη του Πίνακα 1 δίνεται η απασχόληση σε χιλιάδες το 2008 κατά τομείς, δηλαδή τον πρωτογενή τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία, δάση, αλιείες), τον δευτερογενή τομέα (βιομηχανία, βιοτεχνία, ενέργεια, ύδρευση αποχέτευση), τις κατασκευές (οικοδομή, δημόσια έργα) και τον τριτογενή (δηλαδή όλες τις υπηρεσίες: τουρισμός, εμπόριο, μεταφορές, δημόσια διοίκηση, εκπαίδευση, υγεία κ.λπ.) και στο σύνολο των τομέων αυτών. Στη 2η στήλη τα ίδια στοιχεία για το 2013, στην 3η διαφορά του 2013 σε σχέση με το 2008 και στην 4η η ποσοστιαία μεταβολή τους το 2013 σε σχέση με το 2008.
Από τον Πίνακα 1 φαίνεται ότι το 2013 σε σχέση με το 2008:
Η μείωση της απασχόλησης στο σύνολο των τομέων ξεπέρασε το ένα εκατομμύριο. Από την 3η στήλη του Πίνακα φαίνεται ότι σχεδόν το 50% της μείωσης αυτής σημειώθηκε στον τριτογενή τομέα. Παρ' όλα αυτά, η ποσοστιαία μείωση στον τομέα αυτό ήταν σχετικά μικρή και ακόμη μικρότερη ήταν η μείωση στον πρωτογενή τομέα.
Η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση της απασχόλησης (σχεδόν 60%) σημειώθηκε στις κατασκευές, την άλλοτε ατμομηχανή της οικονομίας. Μεγάλη ήταν και η μείωση στον δευτερογενή τομέα, με αποτέλεσμα η απασχόληση στον τομέα αυτό το 2013 να είναι μικρότερη απ' ό,τι στον πρωτογενή, ενώ το 2008 ήταν μεγαλύτερη.
Η ποσοστιαία μείωση του συνόλου των απασχολούμενων (-23,8%) είναι περίπου ίση με τη μείωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της χώρας. Η μείωση, δηλαδή, της απασχόλησης οφείλεται αποκλειστικά στη μεγάλη ύφεση που έχουν προκαλέσει τα μέτρα των Μνημονίων που έχουν επιβάλει οι δανειστές μας και εκτελούν πιστά οι υποταγμένες σ' αυτούς κυβερνήσεις από το 2010 μέχρι σήμερα.
Αποτέλεσμα των μεγάλων αυτών μεταβολών ήταν να αλλάξει η κατά τομείς κατανομή των απασχολούμενων. Πιο συγκεκριμένα: Το ποσοστό που αντιπροσωπεύουν οι απασχολούμενοι στις υπηρεσίες στο μειωμένο σύνολο των απασχολούμενων αυξήθηκε (από 66,6% το 2008 στο 70,7% το 2013). Μικρή αύξηση παρουσίασε και το αντίστοιχο ποσοστό των απασχολούμενων στον πρωτογενή τομέα, ενώ, μείωση παρουσίασαν τα αντίστοιχα ποσοστά στον δευτερογενή τομέα και στις κατασκευές. Η ανακατανομή αυτή είναι μία από τις αιτίες για τις οποίες παραμένει χαμηλή η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας (η παραγωγικότητα του τομέα των υπηρεσιών είναι μικρή).
ΙΙ. Η μείωση των απασχολούμενων μισθωτών και μη μισθωτών
Στις τρεις στήλες του πρώτου μέρους του Πίνακα 2 δίνεται η απασχόληση μισθωτών κατά τομείς σε χιλιάδες τα έτη 2008 και 2013, η διαφορά τους και η ποσοστιαία μείωσή τους και στις τρεις στήλες του δεύτερου μέρους δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία των μη μισθωτών.
Από τον Πίνακα 2 φαίνεται ότι:
Οι μισθωτοί αντιπροσώπευαν σχεδόν τα 2/3 του συνόλου των απασχολούμενων το 2008 (για την ακρίβεια το 65%) και η συμμετοχή τους αυτή μειώθηκε ελαφρά το 2013 (στο 63%).
Η μείωση της απασχόλησης του συνόλου των μισθωτών ήταν μεγαλύτερη από εκείνη του συνόλου των μη μισθωτών και το ίδιο ισχύει για τους απασχολούμενους στον πρωτογενή και τον δευτερογενή τομέα και στις κατασκευές, ενώ το αντίθετο ισχύει για τις υπηρεσίες.
Πάνω από το 70% της μείωσης του συνόλου των απασχολούμενων αντιπροσωπεύουν οι μισθωτοί (για την ακρίβεια το 71,3%) και το υπόλοιπο οι μη μισθωτοί.
Από μια λεπτομερέστερη εξέταση προέκυψε ότι οι μεγαλύτερες ποσοστιαίες μειώσεις των απασχολούμενων μισθωτών σημειώθηκαν στις επαγγελματικές και τεχνικές δραστηριότητες, στις μεταφορές και στην αποθήκευση και στο εμπόριο και στις επισκευές, και των μη μισθωτών στο εμπόριο και στις επισκευές, στα καταλύματα και στην εστίαση.
Από την παραπάνω ανάλυση φαίνεται ότι η ύφεση έχει πλήξει την απασχόληση τόσο των μισθωτών όσο και των μη μισθωτών, ιδιαίτερα στις μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις. Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (μόλις 5 χρόνια) καταστροφή. Η επανόρθωσή της, δηλαδή η δημιουργία θέσεων εργασίας για τους 800.000 μισθωτούς που απολύθηκαν και η ίδρυση επιχειρήσεων ή γραφείων από τους 300.000 μισθωτούς που είναι τώρα άνεργοι, είναι, όπως τονίσαμε στο προηγούμενο άρθρο μας, ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα. Η μακρόχρονη επίλυση του προβλήματος αυτού προϋποθέτει την εγκατάλειψη της σημερινής αδιέξοδης πολιτικής των Μνημονίων, η οποία το προκάλεσε, και την υιοθέτηση μιας ριζικά διαφορετικής πολιτικής. Αυτήν την πολιτική θα πρέπει να διαμορφώσει, να την εξηγήσει στον λαό και να την εφαρμόσει η κυβέρνηση η οποία θα προκύψει από τις επικείμενες εκλογές.
Μανόλης Γ. Δρεττάκης, πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
http://www.avgi.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου