ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: Σχετικά με τα Ρέματα και τις πολιτικές διαχείρισής τους

Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΝΩΣΕΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΣΧΟΛΩΝ

Μαυρομματαίων 17, 104 34 ΑΘΗΝΑ

τηλ: 210-88.16.583 fax: 210-82.59.410 e-mail:emdydas@tee.grURL:www.emdydas.gr

Αθήνα, 19/3/2019

Αρ. Πρωτ. : 7746

Προς: 1. Υπουργό Εσωτερικών κ. Χαρίτση Αλέξη

2. Υπ. Υποδομών & Μεταφορών κ. Σπίρτζη Χρ.

3. Υπ. Περιβάλλοντος & Ενέργειας κ. Σταθάκη

Κοιν.: 1. ΕΝ.Π.Ε.

2. Α’ Βάθμιες ΕΜΔΥΔΑΣ

3. Πρόεδρο και ΔΕ ΤΕΕ

Θέμα : Σχετικά με τα Ρέματα και τις πολιτικές διαχείρισής τους.

Κύριοι Υπουργοί

Τα πρόσφατα γεγονότα στην Κρήτη, αλλά και οι καταστροφικές πλημμύρες στην Μάνδρα και αλλού φέρνουν στην επικαιρότητα το φλέγον ζήτημα της διαχείρισης των Ρεμάτων. Η κλιματική αλλαγή, η έλλειψη χρηματοδότησης έργων συντήρησης υποδομών και ρεμάτων, η ασαφής και δαιδαλώδης νομοθεσία, η αλληλεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες και η υποστελέχωση των υπηρεσιών οδήγησαν σε απώλειες ανθρώπινων ζωών και περιουσιών, σε καταστροφές υποδομών και κρίσιμων φυσικών πόρων.

Με το παρόν επιδιώκουμε να καταγράψουμε μια σειρά από προβλήματα στη διαχείριση των ρεμάτων, ώστε να ξεφύγουμε από την αδιέξοδη σημερινή κατάσταση:

Α) Δεν υπάρχει Μητρώο Ρεμάτων όπου να αποτυπώνεται η σημερινή κατάσταση, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, οι ιδιαιτερότητες της περιοχής που διασχίζουν με την χλωρίδα. Υπάρχει όμως, το κομμάτιασμα των ρεμάτων και η απόδοσή τους σε καταπατητές από το Υπουργείο Γεωργίας με τον αναγκαστικό νόμο του 1951.

Β) Δεν υπάρχουν ξεκάθαρες αποφάσεις με τις αρμοδιότητες και τις απαιτούμενες χρηματοδοτήσεις σχετικά με τον καθαρισμό, τις επεμβάσεις αποκατάστασης και τα τεχνικά έργα για την πρόληψη.

Γ) Δεν υπάρχουν μελέτες οριοθέτησης και διευθέτησης όλων των ρεμάτων και δεν υπάρχει απόφαση για υποχρεωτική εκτέλεση αυτών των μελετών ακόμα και σε έργα συντήρησης.

Δ) Δεν υπάρχει μια ενιαία Νομοθεσία για τα ρέματα με αποτέλεσμα σήμερα, να υπάρχουν αρμοδιότητες αλληλεπικαλυπτόμενες και να εμπλέκονται σε διάφορα διοικητικά και τεχνικά θέματα, πληθώρα φορέων όπως οι ΑΕ Ύδρευσης και Αποχέτευσης, η ΕΥΔΕ, το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών, οι Περιφέρειες και οι Δήμοι.

Ε) Μετά τον “Καλλικράτη” και την απόδοση αρμοδιότητας αντιπλημμυρικής προστασίας στις Περιφέρειες, δεν έχουν παραδοθεί, ακόμα, τα αρχεία με τα μητρώα και τα σχέδια των τεχνικών έργων, των αποτυπώσεων των ρεμάτων, του αρχείου GIS κλπ.

ΣΤ) Δεν υπάρχει ικανός αριθμός εξειδικευμένου προσωπικού με τεχνικές γνώσεις και εμπειρία στο αντικείμενο αυτό. Όπως επίσης απουσιάζει και όλος ο τεχνικός εξοπλισμός που απαιτείται για την αντιμετώπιση του αντικειμένου.

Ζ) Δεν ενισχύθηκαν ουδέποτε θεσμικά, οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας, μετά την ισχύ του “Καλλικράτη” με το οποίο προστέθηκαν πολλές αρμοδιότητες.

Η) Δεν υπάρχει σαφής εννοιολογική καταγραφή των εργασιών σχετικά με τα ρέματα, ώστε να γίνεται αντιληπτή η σοβαρότητα του αντικειμένου και να αντιμετωπίζονται ως έργα και όχι ως παροχές υπηρεσίας. Επίσης πρέπει να διευκρινιστεί η έννοια της ανάθεσης έργου με την διαδικασία του κατεπείγοντος σε σχέση με τη διαδικασία της ανοιχτής δημοπρασίας.

Θ) Απουσιάζει η περιβαλλοντική αδειοδότηση για τη συντήρηση και αποκατάσταση υφιστάμενων αντιπλημμυρικών έργων.

Ι) Οι επεμβάσεις που έχουν γίνει στις φυσικές κοίτες των ρεμάτων, οι παράνομες ή και «νόμιμες» καταλήψεις τμήματος ή και ολόκληρης της κοίτης, που έχουν σαν αποτέλεσμα την μείωση ή και την κατάργηση της κοίτης των ρεμάτων, οι διευθετήσεις με πλακοσκεπείς ή κλειστούς αγωγούς ανεπαρκούς διατομής, οι τοπικές στενώσεις, τα μπαζώματα, η εναπόθεση σκουπιδιών κλπ είναι μερικά από όσα καταγράφονται στα ρέματα όλων των περιοχών, που σε συνδυασμό με αντιπλημμυρικά έργα που λείπουν ή είναι αποσπασματικά ή δεν συντηρούνται με επάρκεια οξύνουν το ζήτημα της αντιπλημμυρικής προστασίας και γενικότερα της προστασίας και θωράκισης από τα φυσικά φαινόμενα.

ΙΑ) Δεν υπάρχει έλεγχος, επαρκής, στις εργασίες καθαρισμού και συντήρησης ρεμάτων με αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη αποψίλωση σημαντικής βλάστησης σε παραρεμάτιες περιοχές.

ΙΒ) Δεν έχει γίνει κανένα βήμα στην κατεύθυνση σύγχρονων διεθνών πρακτικών για υποχρεωτική αποκάλυψη και ανάπλαση των ρεμάτων με περιβαλλοντικούς και τεχνικούς όρους προστασίας. Οφείλουμε να θέσουμε στην ατζέντα την επαναφορά των ρεμάτων/ποταμών στη φυσική τους μορφή και στην αντιπλημμυρική προστασία σε ολόκληρη την υδρογεωλογική λεκάνη των ρεμάτων.

Τα ρέματα και οι παραρεμάτιες περιοχές είναι κρίσιμοι φυσικοί πόροι, στους οποίους η Πολιτεία και οι Τεχνικές Υπηρεσίες οφείλουν να στρέψουν την απαιτούμενη προσοχή, ώστε να σταματήσουμε να μετράμε θύματα και περιβαλλοντικές καταστροφές.

Σας καλούμε εσάς και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, αλλά και τις τοπικές κοινωνίες σε μόνιμο και ανοικτό διάλογο ώστε να:

• γίνει αποσαφήνιση, βελτίωση και κάλυψη κενών της Νομοθεσίας σχετικά με τα ρέματα
• προχωρήσουν οι απαιτούμενες προσλήψεις Τεχνικού προσωπικού, αλλά και να εξασφαλισθεί ο απαιτούμενος εξοπλισμός
• σχεδιασθούν και χρηματοδοτηθούν σύγχρονα έργα, με οικολογικό πρόσημο, αντιπλημμυρικής προστασίας κατά προτεραιότητα
• προχωρήσει η αναγκαία οριοθέτηση και καθαρισμός των ρεμάτων