Τρίτη 5 Απριλίου 2016

Στα χέρια των κινημάτων η υπεράσπιση της αποκεντρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων

Πανελλαδική συνάντηση συλλογικοτήτων, 2 & 3 Απριλίου 2016

Το πρωί του Σαββάτου (2/4), στην αίθουσα συσκέψεων της ΠΟΕ ΟΤΑ, ξεκίνησε η διήμερη συνάντηση συλλογικοτήτων, για ζητήματα της διαχείρισης αποβλήτων, η οποία ολοκληρώθηκε το μεσημέρι της Κυριακής (3/4). Η πρωτοβουλία της συνάντησης ανήκε στην ΠΡΩΣΥΝΑΤ (Πρωτοβουλία συνεννόησης για τη διαχείριση των αποβλήτων) και είχε σαν θέμα «Τα κινήματα μπροστά στην πρόκληση της δημόσιας, αποκεντρωμένης διαχείρισης». Στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν πολλοί φορείς και συλλογικότητες της Αττικής και άλλων περιοχών της χώρας (Πελοπόννησο, Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Τήνο, Μύκονο), καθώς και εργαζόμενοι στην αυτοδιοίκηση -ανάμεσά τους ο πρώην πρόεδρος της ΠΟΕ ΟΤΑ κ. Μπαλασόπουλος- και πολλοί αιρετοί, μέλη των δημοτικών συμβουλίων και του περιφερειακού συμβουλίου Αττικής. Πρόκειται για την πρώτη από μια σειρά αντίστοιχων συναντήσεων συλλογικοτήτων, με τις επόμενες να πραγματοποιούνται στην Τρίπολη (10/4) και στη Θεσσαλονίκη (στα μέσα του Μάη).
Η πρώτη μέρα της συνάντησης ήταν αφιερωμένη στις πολιτικές διαχείρισης αποβλήτων και ξεκίνησε με παρέμβαση της ΠΡΩΣΥΝΑΤ, που είχε σαν αντικείμενο την πρόκληση της υλοποίησης του νέου εθνικού σχεδιασμού και της δημόσιας, αποκεντρωμένης διαχείρισης και αναφορά στη στάση της κυβέρνησης και στις ποικίλες αντιστάσεις (πολιτικές, επιχειρηματικές, κοινωνικές). Ακολούθησε ιδιαίτερη παρέμβαση, αφιερωμένη στο θέμα του περιφερειακού σχεδιασμού (ΠΕΣΔΑ) Αττικής και στα τοπικά σχέδια διαχείρισης των δήμων, καθώς και παρεμβάσεις για τις πολιτικές στο πλαίσιο της ΕΕ, τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων και αποβλήτων υγειονομικών μονάδων και, τέλος, στο δημόσιο φορέα διαχείρισης αποβλήτων και στη ριζική αναθεώρηση του συστήματος της ανακύκλωσης.
Η δεύτερη μέρα της συνάντησης ήταν αφιερωμένη, αποκλειστικά, στις κινηματικές διεργασίες, που περιελάμβανε τις προσπάθειες άρθρωσης κοινού κινηματικού λόγου, τη φυσιογνωμία και τα χαρακτηριστικά των κινηματικών αντιστάσεων, τις εμπειρίες εργαζομένων στην αυτοδιοίκηση και των κοινωνικών εγχειρημάτων και, τέλος, την άτυπη διαλογή στην πηγή και το ρόλο ιδιαίτερων κοινωνικών ομάδων.
Στην πρόσκληση προς τους θεσμικούς φορείς ανταποκρίθηκε ο ΕΔΣΝΑ, που εκπροσωπήθηκε με το μέλος της ΕΕ κ. Σ. Ιατρού και ο δήμαρχος Χαλανδρίου κ. Σ. Ρούσος.  
ΟΙ εκπρόσωποι της ΠΡΩΣΥΝΑΤ στις παρεμβάσεις τους (επισυνάπτονται) εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για τις καθυστερήσεις και τις παλινδρομήσεις στην υλοποίηση της αποκεντρωμένης διαχείρισης, με έμφαση στην προδιαλογή των υλικών. Ανάμεσα σε πολλά άλλα, καυτηρίασαν την επανάκαμψη των διαγωνισμών ΣΔΙΤ για την κατασκευή κεντρικών μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων, την παραπομπή στις καλένδες του δημόσιου φορέα διαχείρισης και της ριζικής αναθεώρησης του συστήματος της ανακύκλωσης, την προσπάθεια «απενοχοποίησης» της καύσης και την καθυστέρηση της αναθεώρησης των ΠΕΣΔΑ όλης της χώρας.
Ειδικά για τον ΠΕΣΔΑ Αττικής, επισημάνθηκε η ασάφεια και η αοριστία που τον διακρίνει, μαζί με την αγκίστρωσή του στη λογική της συγκεντρωτικής διαχείρισης. Μέσα από τον ΠΕΣΔΑ επιχειρείται, επί της ουσίας, η μακροημέρευση του ισχύοντος μοντέλου και το άνοιγμα της πόρτας στην καύση, σαν αναγκαστικής λύσης ή τελικής διεξόδου. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στα τοπικά σχέδια διαχείρισης των δήμων, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων εκτιμάται ότι δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του νέου εθνικού σχεδίου (ΕΣΔΑ), αλλά ούτε και σε αυτά που προβλέπει ο οδηγός του ΕΔΣΝΑ για τη σύνταξη των ΤΣΔ των δήμων.
Με κριτική (και αυτοκριτική) διάθεση ήταν οι αναφορές στον προσανατολισμό και στη δράση των κινημάτων και των πολιτικών χώρων που τα στηρίζουν. Τονίστηκε ότι, σε αυτήν την κρίσιμη καμπή, χρειάζεται η μέγιστη δυνατή συσπείρωση κοινωνικών, αυτοδιοικητικών και πολιτικών δυνάμεων, στη βάση ενός πλαισίου κοινής αποδοχής, με σκοπό να αποτραπούν ανεπιθύμητες εξελίξεις και να μπουν γερά οι βάσεις για ένα ριζικά διαφορετικό μοντέλο διαχείρισης, οικονομικό, με δημόσιο χαρακτήρα, αποκεντρωμένες υποδομές ήπιας διαχείρισης, με έμφαση στην προδιαλογή των υλικών και με τους πολίτες συμμέτοχους. Έτσι ώστε, τα βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία, ιδίως, χρόνια να μην αποτελέσουν μια παρένθεση.
Τα μέλη των φορέων και των συλλογικοτήτων που συμμετείχαν στη συνάντηση μετέφεραν πλούσιες εμπειρίες και προβληματισμούς από τα ειδικά πεδία των ενδιαφερόντων τους (δήμους, περιφέρειες, εργασιακούς χώρους, κοινωνικά κινήματα κλπ.), που συνοδεύονταν από ενδιαφέρουσες προτάσεις για την περαιτέρω αποσαφήνιση και εμπλουτισμό της αντίληψης για την εναλλακτική διαχείριση των απορριμμάτων, με αποκέντρωση και έμφαση στην προδιαλογή των υλικών.
Ενδιαφέρον, παρά τη ριζικά διαφορετική προσέγγιση, είχε η τοποθέτηση του εκπροσώπου της ΕΕ του ΕΔΣΝΑ κ. Ιατρού, η οποία εστιάστηκε στην απόκρουση της εκτίμησης ότι ο αναθεωρημένος ΠΕΣΔΑ της Αττικής δεν εναρμονίζεται με το νέο εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων (ΕΣΔΑ) και στα ζητήματα της θερμικής αξιοποίησης - καύσης. Η αοριστία του αναθεωρημένου ΠΕΣΔΑ εξηγήθηκε σαν αποτέλεσμα της μη ολοκλήρωσης των τοπικών σχεδίων διαχείρισης, παρόλο που εξακολούθησε να υπάρχει και στο τελικό κείμενο της αναθεώρησης (στο οποίο είχε γίνει η αξιολόγηση των τοπικών σχεδίων). Θεώρησε προβληματικό το στρατηγικό στόχο  του ΕΣΔΑ για απόρριψη της παραγωγής και θερμικής επεξεργασίας – καύσης δευτερογενών καυσίμων από επεξεργασία αποβλήτων και απαρίθμησε σειρά άλλων σημείων του ΕΣΔΑ, στα οποία γίνεται αναφορά στη θερμική επεξεργασία. Παρόλα αυτά, υποστήριξε ότι στο νέο ΠΕΣΔΑ Αττικής δεν περιλαμβάνεται επιλογή κατασκευής υποδομών θερμικής αξιοποίησης και ότι οι σχετικές προσθήκες στο κείμενο της αναθεώρησης αφορούν στο θεωρητικό – ερευνητικό επίπεδο. Σε σχετική ερώτηση για την, μέχρι τώρα, αποφυγή της περιφέρειας Αττικής και του ΕΔΣΝΑ να τοποθετηθούν στο δημοσιοποιημένο σχέδιο κατασκευής νέας μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων και μονάδας καύσης στη Φυλή δεν έδωσε κάποια εξήγηση. Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι δεν θεωρεί σοβαρό το σχέδιο και ότι δεν έχει τη συγκατάθεση και συμφωνία του ΕΔΣΝΑ.
  
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ (ΠΡΩΣΥΝΑΤ)

Οι παρουσιάσεις στη συνάντηση βρίσκονται αναρτημένες εδώ:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου