Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2024

Κοινή εισήγηση ΑΚΕΑ και Συσπείρωσης Αριστερών Αρχιτεκτόνων στη ΓΣ ΣΑΔΑΣ

Κοινή εισήγηση ΑΚΕΑ και Συσπείρωσης Αριστερών Αρχιτεκτόνων στη ΓΣ ΣΑΔΑΣ - Τμήματος Αττικής 30.10.2024

Παραθέτουμε την κοινή εισήγηση της Αριστερής Κίνησης Εργαζόμενων Αρχιτεκτόνων (ΑΚΕΑ) και της Συσπείρωσης Αριστερών Αρχιτεκτόνων για το θέμα "3. Το ζήτημα της κατοικίας" της Ημερήσιας Διάταξης της Γενικής Συνέλευσης του ΣΑΔΑΣ Τμ. Αττικής που θα γίνει την Τετάρτη 30/10, 18:00 - 21:00, στο ΤΕΕ.


Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 2024

Αποτελέσματα εκλογών ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής, 31/10/2024

 Αναρτούμε ανεπίσημα αποτελέσματα των χθεσινών εκλογών της ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής, στις 31/10/2024. 46% για την Αριστερή Αγωνιστική Συσπείρωση - Αγωνιστική Ριζοσπαστική Συνεργασία, 5 στις 11 έδρες στο ΔΣ και 23 Αντιπρόσωποι για το Συνέδριο της ΠΟ 



Τα παλαιότερα αποτελέσματα είναι εδώ:



Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2024

Το ΤΑΙΠΕΔ εξαϋλώθηκε, αλλά... όχι όλο!

Ανθρωπος της αγοράς ο κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης, ξεκίνησε ως γενικός γραμματέας Εμπορίου στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, προτού του ανατεθεί το 2022 ο ρόλος του επικεφαλής της Μονάδας Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας
Το ΤΑΙΠΕΔ εξαϋλώθηκε, αλλά... όχι όλο!
Απόστολος Λυκεσάς, Γιώργος Τοζίδης

Αφού ξεπούλησε τα δημόσια ασημικά στους ιδιώτες, «εξαφανίστηκε», φορτώνοντας νέο χρέος στο δημόσιο ταμείο. Ομως η μονάδα που μοιράζει «μονέδα» σε συμβούλους και απευθείας αναθέσεις ζει και βασιλεύει! Είναι η μονάδα των στρατηγικών συμβάσεων, υπό τον κ. Σταμπουλίδη, που διαχειρίζεται τα έργα και τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, λειτουργεί με αδιαφάνεια, είναι αναποτελεσματική στην υλοποίηση των έργων, αλλά χρήσιμη για το μέγαρο Μαξίμου.

Υποτίθεται ότι ο καθ’ ύλην υπεύθυνος οργανισμός των βίαιων ιδιωτικοποιήσεων ή του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας λειτούργησε για να πληρώνεται το δημόσιο χρέος. Ομως το ΤΑΙΠΕΔ δεν έσωσε ούτε τον εαυτό του, αλλά, επειδή λογαριασμό δεν δίνει, φόρτωσε νέο χρέος στο δημόσιο ταμείο, καταγράφοντας ζημιές 4 ολόκληρα εκατομμύρια μόνο για το 2023! Επιπλέον οι θιασώτες της μείωσης της δημόσιας σπατάλης κατάφεραν και… πρώτευσαν, αφού την πενταετία 2019-2023 οι συνολικές δαπάνες λειτουργίας του ΤΑΙΠΕΔ ήταν αυξημένες έναντι της προηγούμενης 5ετίας κατά 80%!!! Επικαιροποίησε δηλαδή το ΤΑΙΠΕΔ τον μπρεχτικό στίχο «αυτοί που αρπάνε το φαΐ απ’ το τραπέζι, κηρύχνουν τη λιτότητα».

Η περιλάλητη και πολυδιαφημισμένη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας δημιουργήθηκε το 2022 και μέχρι την 31.12.2023 μας κόστισε 22,2 εκατ. ευρώ και αποτελεί τον «παράδεισο των συμβούλων». Αν σε κάτι διαπρέπει η μονάδα είναι οι απευθείας αναθέσεις: μέσα σε 14 μήνες (Μάιος 2023 - Ιούλιος 2024) προχώρησε σε 61 απευθείας αναθέσεις για έργα δασοπροστασίας συνολικού ύψους 229.766.834,59 (!!!) με την επίκληση νόμου… του 1979 για περιοχές σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Πράγματι, τα κατάφεραν και μας έφεραν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης…

Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2024

Η δεύτερη κατάργηση του ασύλου στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ!

Η δεύτερη κατάργηση του ασύλου στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ!
ART - ΝΕΑ23.10.24 23:22Τάσης Παπαϊωάννου*

Με απόφαση του πρύτανη, η Σχολή Αρχιτεκτόνων κλείνει στις 9 κάθε βράδυ. Δεν σταματούν μόνο τα μαθήματα και αδειάζουν οι αίθουσες διδασκαλίας, αλλά υποχρεώνονται ΟΛΟΙ, προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί σπουδαστές, αλλά και το διδακτικό προσωπικό, να διακόψουν την εργασία τους και να εγκαταλείψουν τα γραφεία τους.

Παρατηρώ με μεγάλη ανησυχία όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Μια Σχολή με τεράστια ιστορία που ευτύχησε να έχει ως δασκάλους σπουδαίες προσωπικότητες, που καθόρισαν τη φυσιογνωμία της μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Μια φυσιογνωμία που χτίστηκε «με κόπο και καιρό» και με τη συνεχή και επίμονη παρουσία πολλών γενεών αρχιτεκτόνων στα σχεδιαστήρια και στα αμφιθέατρα, του υπέροχου νεοκλασικού κτιρίου Αβέρωφ, αλλά και του συνoλικού συγκροτήματος της Πατησίων.

Η Σχολή της Αθήνας, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα, υπήρξε ένα ζωντανό εργαστήρι αρχιτεκτονικής και τέχνης, ένας χώρος πολιτισμού ανοικτός προς την κοινωνία. Αποτελούσε πάντοτε έναν σημαντικό χώρο αναφοράς, όχι μόνο για τα μαθήματα των νέων αρχιτεκτόνων, αλλά και για όλη τη γειτονιά των Εξαρχείων. Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να είναι διαφορετικά; Η αρχιτεκτονική δεν μπορεί να υπάρξει αν κοπεί ο ομφάλιος λώρος που τη συνδέει με το κοινωνικό γίγνεσθαι. Με την πόλη, με τα κτίρια, με τους ανθρώπους. Στην πόλη αναφέρεται, από αυτήν διαρκώς ανατροφοδοτείται.

Πέρυσι, τέτοιον καιρό, το «Ανοικτό Δίκτυο/50 χρόνια Πολυτεχνείο» εισηγήθηκε στην Πρυτανεία του ΕΜΠ να ανοίξουν πάλι οι δύο πλευρικές πόρτες της Κεντρικής Πύλης της Πατησίων, που παρέμεναν κλειστές τα προηγούμενα χρόνια. Οι πρυτανικές αρχές, με τη συναίνεση της Σχολής Αρχιτεκτόνων, υιοθέτησαν την πρόταση και πράγματι τον Μάρτιο του 2024, ο νέος πρύτανης, κ. Ιωάννης Χατζηγεωργίου, προχώρησε στο άνοιγμά τους. Μια εξέλιξη, η οποία, όπως ήταν φυσικό, χαιρετίστηκε απ’ όλους, ως «ένα συμβολικό και σημαντικό βήμα για το ευρύτερο άνοιγμα του ΕΜΠ στην κοινωνία και την πόλη».

Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2024

Εκλογές ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής, 31/10/24: Για την αξιοπρέπεια των εργαζόμενων μηχανικών

 


Για την αξιοπρέπεια των εργαζόμενων Μηχανικών
Η ΕΜΔΥΔΑΣ είσαι εσύ, είμαστε όλοι εμείς

ΑΑΣ-ΑΡΣΥ: Κείμενο εκλογών ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής. pdf

Αφίσα Εκλογών. pdf

Ψηφοδέλτιο_ΑΑΣ_ΑΡΣΥ_ΠΟ . pdf

Ψηφοδέλτιο_ΑΑΣ_ΑΡΣΥ_ΔΣ. pdf

Συνδικαλιστική Διευκόλυνση των Μηχανικών για τις Αρχαιρεσίες 2024   pdf 

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2024

Η αρχιτεκτονική στις ράγες της νεοσυντηρητικής ηγεμονίας



Η αρχιτεκτονική στις ράγες της νεοσυντηρητικής ηγεμονίας
ΑΠΟΨΕΙΣ 21.10.24 10:53

Κώστας Μανωλίδης*-

Είναι μια αμήχανη αίσθηση να βλέπεις τα έργα της ελληνικής Μπιενάλε Νέων Αρχιτεκτόνων και τα μάτια σου να σκαλώνουν ακατάπαυστα σε πισίνες. Εκεί ειδικά όπου θα περίμενες μια πυρετώδη αναμέτρηση με τις σύγχρονες επιτακτικές προκλήσεις, να βλέπεις μια αρχιτεκτονική ευθυγραμμισμένη με όλα τα εκμαυλιστικά κλισέ του lifestyle. Λευκές επαύλεις σε όλες τις παραλλαγές του νεομοντέρνου μανιερισμού, υπόσκαφες βίλες και διάφορες εκτροπές προς όπου φυσάει ο άνεμος της μορφολογικής επιτήδευσης.

Όμως τα ζητήματα ύφους και οι όποιες στιγμές σχεδιαστικής ευφυΐας και εντιμότητας έχουν μικρή σημασία μπροστά στο γεγονός ότι ο πρώτος και κύριος στόχος της αρχιτεκτονικής τείνει πλέον να είναι το πλασάρισμά της στο χρηματιστήριο των καταναλωτικών επιθυμιών.

Η αρχιτεκτονική που παράγεται σήμερα σπάνια μεταφέρει εντός της μια ξεκάθαρη και συνειδητή άποψη για το πως οραματιζόμαστε τον κόσμο. Και σίγουρα δεν κάνει αυτό που έκανε συνήθως η αρχιτεκτονική πρωτοπορία: να παίρνει μια θέση αμφισβήτησης της δεδομένης τάξης πραγμάτων, να υπονομεύει κανονιστικά στερεότυπα και δομές κυριαρχίας και να προτάσσει συλλογικά νοήματα και λειτουργίες. Αυτό το βαθύτερο διακύβευμα του σχεδιασμού μοιάζει να έχει παραλύσει στις μέρες μας. Η αρχιτεκτονική δημιουργικότητα παραπέμπει όλο και πιο πολύ σε συμβατική παροχή υπηρεσιών, και όχι σε μια ψυχοδιανοητική πάλη με το ενδεχόμενο της ουτοπίας.

Κι αυτό γιατί τα κριτικά αντανακλαστικά μας βρίσκονται εκ των πραγμάτων σε σύγχυση. Βρισκόμαστε όλοι σε μια κατάσταση γενικευμένου αποσυντονισμού. Είμαστε παγιδευμένοι στην παθητική πρόσληψη καταιγιστικών ερεθισμάτων, υπνοβάτες στον κόσμο των ψηφιακών μέσων, ανίκανοι να σταθμίσουμε νοήματα και αξίες του κόσμου μας. Δυσκολευόμαστε έτσι να καταλάβουμε το ποιοι πραγματικά είμαστε και τι πραγματικά θέλουμε. Και άρα δεν μπορούμε να εκφράσουμε αυθεντικά την συλλογική μας αυτοεικόνα στο χτισμένο περιβάλλον μας.

Τη θέση αυτού του ελλείμματος προσπαθούμε να καλύψουμε με μια εμμονική προσκόλληση στην κατ’ επίφαση καινοτομία. Πάντα με το απατηλό φωτοστέφανο της προόδου, το καινούριο έχει γίνει στρατηγική ανάγκη της καταναλωτικής κουλτούρας. Και η αρχιτεκτονική δημιουργία τρέχει πίσω από αυτήν την επινοημένη αναγκαιότητα. Κάθε προϊόν του σχεδιασμού πρέπει να είναι καινοφανές, να συντηρεί το ανικανοποίητο της επιθυμίας για κατανάλωση εμπειριών, να προσφέρει καύσιμα στην αγορά. Παράγεται έτσι ναρκισσιστικά μια καινοτομία χωρίς κοινωνικό αντίκρισμα και χωρίς ηθική gravitas, αλλά μόνο με εφήμερη ανταλλακτική αξία.

Σε κάτι παρόμοιο αναφερόταν ο Juhani Pallasmaa όταν έγραφε: «Το λάθος της νέας αρχιτεκτονικής δεν έγκειται στον ακραίο ριζοσπαστισμό της, αλλά στο ότι δεν εμφορείται από έναν ριζοσπαστισμό ικανό να θέσει υπό αμφισβήτηση την πραγματικότητα».

Δεν είναι παράξενο λοιπόν, που πολλοί αρχιτέκτονες εκχωρούν ολοκληρωτικά την δημιουργική τους διάνοια στις ορέξεις των απανταχού πελατών κι επενδυτών. Οχυρωμένοι στην αυταπάτη ότι ο σχεδιασμός τους συμβάλλει σε έναν καλύτερο κόσμο, παράγουν αρχιτεκτονικές εξτραβαγκάντζες, άλλοτε με εύστοχες ιδέες κι άλλοτε με παιδαριώδεις συμβολισμούς. Τα βλέπουμε όλα αυτά, για παράδειγμα, στις νέες πολυκατοικίες των ακριβών αθηναϊκών προαστίων. Τα βλέπουμε στα φαραωνικά έργα του Ελληνικού και στα διάφορα πεντάστερα resorts, στην υπερφίαλη σπατάλη και στον ιλλουστρασιόν εντυπωσιασμό.

Ακόμα χειρότερα, βλέπουμε κοινωνικά ενδιαιτήματα και πολύτιμες συλλογικές μας συγκροτήσεις στον χώρο να κατεδαφίζονται, με την ανοχή και σύμπραξη των αρχιτεκτόνων. Γειτονιές πόλεων και ολόκληρα νησιά, να θυσιάζονται στον βωμό του real-estate και του τουριστικού οδοστρωτήρα και όλο το παραγωγικό και κοινωνικό τους οικοσύστημα να οδηγείται σε κατάρρευση.

Αλληλένδετη με αυτήν την συνθήκη είναι και η ανάπτυξη ενός πολυπλόκαμου μηχανισμού προβολής, δημοσίων σχέσεων και μάρκετινγκ. Αρχιτεκτονική και μάρκετινγκ έχουν γίνει αδιαχώριστα φαινόμενα, όχι μόνο στο αναμενόμενο πεδίο των αγοραπωλησιών. Εναγκαλίζονται σφιχτά στο branding εταιρειών και ιδρυμάτων, και με έναν πιο περίτεχνο τρόπο στο επίπεδο της συμβολικής επικύρωσης της αρχιτεκτονικής. Ένα συνεχώς διογκούμενο σύστημα εκδηλώσεων και βραβεύσεων έρχεται ουσιαστικά να προσδώσει διαπιστευτήρια ποιότητας και καλλιτεχνική καταξίωση σε μια αρχιτεκτονική που μέχρι πρόσφατα απολάμβανε μόνο την εμπορική αποδοχή. Σε αστραφτερά corporate κτίρια, σε πανάκριβες ιδιωτικές κατοικίες και σε αποικιοκρατικές τουριστικές επενδύσεις.

Σε ένα τέτοιο κλίμα οι αρχιτέκτονες, οι φοιτητές αλλά και μερίδα των ακαδημαϊκών τους δασκάλων, εύκολα ενστερνίζονται και εσωτερικεύσουν μια στρεβλωμένη σημασία του τουρισμού και της αναψυχής. Έχουν παραδοθεί σε έναν, υπαγορευμένο από διαφημιστικά επιτελεία, ψυχαναγκασμό της θετικότητας και της ευφορίας. Χωρίς να το καταλάβουμε, έννοιες όπως η «χαλάρωση», η «καλοπέραση», το «easy living» άρχισαν να νομιμοποιούνται ως κεντρικές προτεραιότητες του σχεδιασμού. Η αρχιτεκτονική έχει φτάσει να βλέπει ως κύρια αποστολή της το να σκηνογραφεί καταναλωτικές τελετουργίες οι οποίες υποβάλλονται ως κοινωνικοί νόμοι από τον οργουελικό λόγο των μήντια.

Με αυτές τις μεθόδους αναπτύσσεται σταδιακά και ένα είδος ιδεολογικής ηγεμονίας. Μέσα από έναν επικοινωνιακό ορυμαγδό και μια αποστειρωμένη μανατζερίστικη νοοτροπία, αναδιαμορφώνεται η ατζέντα του δημόσιου λόγου για την αρχιτεκτονική, και συγκροτείται ένα πεδίο συζήτησης αποψιλωμένο από κάθε κριτική αιχμή κι από κάθε χειραφετητική βλέψη. Επιχειρείται όχι απλώς η απενοχοποίηση των πιο αγοραίων μορφών της αρχιτεκτονικής αλλά και η επικυριαρχία τους στο πεδίο των ιδεών, η καθιέρωσή τους ως μονόδρομος. Βρισκόμαστε, δηλαδή, αντιμέτωποι με μιαν αντιστροφή σε ότι αφορά τον ορίζοντα προσδοκιών της αρχιτεκτονικής. Τα ιδεώδη πρότυπά μας δεν θα είναι πια έργα πνευματικής συντάραξης, κοινωνικής δραστικότητας, και ρήξεων με τον κομφορμισμό, αλλά απονευρωμένα έργα πλήρως πειθήνια στην νεοφιλελεύθερη κανονικότητα.

Βέβαια, η προελαύνουσα νεοσυντηρητική ιδεολογική ηγεμονία θα ολοκληρωθεί όταν αλωθεί και ο θύλακας της ακαδημαϊκής διανόησης. Κάτι που ήδη επιχειρείται, είτε με τον αργό στραγγαλισμό του Δημόσιου Πανεπιστημίου, είτε μέσω της ισχυροποίησης των πιο συστημικών φωνών στο εσωτερικό του. Δεν είναι τυχαίο ότι πρόσωπα της ακαδημαϊκής αρχιτεκτονικής κοινότητας σχετίζονται, φανερά ή παρασκηνιακά, με τις πιο αμφιλεγόμενες κυβερνητικές πρωτοβουλίες στη σύγχρονη Αθήνα, όπως ο Μεγάλος Περίπατος, το τσιμέντωμα της Ακρόπολης ή η επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Η αντιπαράθεση σε αυτό το ρεύμα είναι για την ώρα άτονη και περιθωριακή. Διότι, αρχιτέκτονες της πράξης ή της θεωρίας, παρά την προοδευτική τους ρητορική ή την αρχιτεκτονική τους ακεραιότητα, εύκολα βουλιάζουν μέσα στην κινούμενη άμμο της συστημικής αποπλάνησης και της γενικευμένης συντηρητικοποίησης. Τότε η κριτική σκέψη στομώνει, αδρανεί, ή υπεκφεύγει σε επιστημονικούς σχολαστικισμούς. Και η σχεδιαστική έρευνα, στις καλύτερες περιπτώσεις, επιδίδεται σε ένα αποσπασματικό problem-solving, περιορισμένο όμως από άκαμπτα διαμορφωμένα πλαίσια και ηγεμονικές πολιτικές. Ή καταφεύγει στην comfort zone των μορφικών αναζητήσεων, πάντοτε εξαγνισμένων και από εύκολες φιλοπεριβαλλοντικές διαβεβαιώσεις.

Σε αυτήν την ανομολόγητη σύγκρουση ιδεών η αρχιτεκτονική κινδυνεύει να μεταλλαχτεί ριζικά. Κινδυνεύει να απαρνηθεί ακόμα και ως σηματοδότες της την κοινωνική της ευθύνη, τα ριζοσπαστικά της προτάγματα και τον βιοκεντρικό της πυρήνα. Και να γίνει αποκλειστικά ένα εργαλείο νομιμοποίησης των εξουσιών και ωραιοποίησης της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

*Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2024

Πανεπιστήμιο της σύγχρονης εποχής δεν νοείται δίχως φοιτητικές κατοικίες



Πόλη της φαντασίας-Ακρυλικό σε ξύλο
Πανεπιστήμιο της σύγχρονης εποχής δεν νοείται δίχως φοιτητικές κατοικίες
ΤΕΧΝΕΣ 16.09.24 17:45Τάσης Παπαϊωάννου*

Πριν καλά καλά ξεκινήσουν φοιτητές και φοιτήτριες τις σπουδές στην τέχνη ή στην επιστήμη τους, η πόλη τούς αντιμετωπίζει εχθρικά και τους αποδιώχνει.

Η νέα ακαδημαϊκή χρονιά ξεκινά με τις έντονες και απολύτως δίκαιες διαμαρτυρίες των φοιτητικών συλλόγων για το τεράστιο πρόβλημα εξεύρεσης στέγης που αντιμετωπίζουν. Η απόγνωσή τους έχει φτάσει στο κατακόρυφο, αφού για χρόνια το αδιέξοδο σ’ αυτό το μείζον κοινωνικό πρόβλημα δεν απασχολεί κανέναν αρμόδιο από την πλευρά της κυβέρνησης. Η έγνοια τους φαίνεται πως ήταν μόνο η ψήφιση των τελευταίων (αντισυνταγματικών - να μην το ξεχνάμε) νομοθετικών ρυθμίσεων για την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων, αδιαφορώντας προκλητικά για το διαρκώς διογκούμενο και δυσβάσταχτο κόστος που απαιτείται να διαθέσει -ήδη- η ελληνική οικογένεια προκειμένου να σπουδάσουν τα παιδιά της στα δημόσια πανεπιστήμια. Πρώτα τα τσουχτερά φροντιστήρια που έχουν γίνει αναπόσπαστο τμήμα της δύσμοιρης παιδείας μας, μετά τα υπέρογκα έξοδα για τη στέγη και τη σίτιση όσων φοιτητών αναγκάζονται να σπουδάσουν μακριά από τον τόπο καταγωγής τους. Στη χώρα -κατά τα άλλα- της δημόσιας και δωρεάν παιδείας (sic).

Η κατάσταση, γνωστή σε όλους. Τα ενοίκια των κατοικιών, με την άναρχη αύξηση του μαζικού τουρισμού, την έκρηξη του Airbnb, σε συνδυασμό με την ανυπαρξία μέτρων προστασίας της φοιτητικής στέγης, έχουν εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα ύψη! Για τις φοιτητικές εστίες, καλύτερα να μη γίνεται λόγος στη χώρα μας. Ελάχιστες και οι περισσότερες σε παλιά και κακοσυντηρημένα κτίρια, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι δεν επαρκούν, ούτε κατ’ ελάχιστο, προκειμένου να καλύψουν τον τεράστιο αριθμό των φοιτητών που αναζητούν τέτοια εποχή ένα μικρό δωμάτιο για να μείνουν. Οι περισσότεροι μοιράζονται, όπως όπως, πολλοί μαζί, δωμάτια μικρών διαμερισμάτων κι αυτά, όταν υπάρχουν διαθέσιμα και σε κάποια προσιτή τιμή.

Θύματα της αλματώδους ακρίβειας και της ανεξέλεγκτης αισχροκέρδειας είναι (και) η νέα γενιά στο σύνολό της, αλλά και οι φοιτητές μας ειδικότερα, οι οποίοι βλέπουν ότι τα έξοδα δεν λένε να μειωθούν, με αποτέλεσμα να μην μπορούν, αρκετές φορές, να σπουδάσουν στις σχολές στις οποίες με τόσους κόπους και θυσίες εισήχθησαν. Σήμερα είναι πράγματι τεράστιος άθλος για τον νέο και τη νέα που παλεύουν να σπουδάσουν στη χώρα μας, κάτω από τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί. Τι να πρωτοκάνουν! Να δουλεύουν προκειμένου να βγάλουν κάποια χρήματα για να ζήσουν ή να παρακολουθούν τα μαθήματά τους και τις απαιτητικές σπουδές τους στο πανεπιστήμιο;

Αντί να φροντίζουμε, ως πρώτη προτεραιότητα και με όλες μας τις δυνάμεις, να βοηθήσουμε τους νέους και τις νέες μας στο ξεκίνημα της επιστημονικής τους διαδρομής, τους ορθώνουμε διαρκώς κι άλλα εμπόδια, πέρα απ’ αυτά που ήδη έχουν να ξεπεράσουν. Και σαν να μη φτάνει αυτό, όταν διαμαρτύρονται και εξεγείρονται, τους κατηγορούμε και τους συκοφαντούμε, με απίστευτο θράσος και αλαζονεία, για το γεγονός ότι διεκδικούν το αυτονόητο! Αν όμως η αντίληψη των κυβερνώντων είναι να τους αντιμετωπίζουν ως «πελάτες», οι οποίοι πρέπει να πληρώνουν για να σπουδάζουν, να στεγάζονται, να τρώνε, να υπάρχουν(;), τότε ένα είναι βέβαιο: η κατάσταση θα χειροτερεύει διαρκώς, παρά την προσχηματική «μέριμνά» τους για τη μείωση, τάχατες, της ακρίβειας.

Ο νεοφιλελευθερισμός χρειάζεται καθημερινά τη θυσία νέων θυμάτων, στον βωμό της βουλιμικής απληστίας και της εξασφάλισης των υπερκερδών αποκλειστικά των επιχειρήσεων της ελεύθερης -λεγόμενης- αγοράς. Η περιβόητη «αυτορρύθμιση» της αγοράς, αυτό το φαιδρό ιδεολόγημα, είναι στην πραγματικότητα μια ζούγκλα, όπου βασιλεύει ο ισχυρότερος και κυριαρχεί το εφιαλτικό δόγμα «ο θάνατός σου η ζωή μου».

Η πρωτοφανής ακρίβεια, αποτέλεσμα των ανύπαρκτων κυβερνητικών μέτρων προστασίας και ελέγχου της ασύστολης κερδοσκοπίας που θεριεύει, έχει οδηγήσει σε απόγνωση τους Ελληνες πολίτες. Η στεγαστική κρίση, απόρροια όλων αυτών που συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας, πλήττει πρώτα απ’ όλα τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και οι φοιτητές και οι φοιτήτριες τη βιώνουν κάθε μέρα που περνάει ολοένα και περισσότερο.

Πριν καλά καλά ξεκινήσουν τις σπουδές στην τέχνη ή στην επιστήμη τους, η πόλη τούς αντιμετωπίζει εχθρικά και τους αποδιώχνει, λες και είναι ανεπιθύμητοι παρίες. Επιλεκτική και δουλοπρεπής για τους ξένους τουρίστες, αλλά απαγορευτική για τα παιδιά της. Σαν να αλλάζει ο διαχρονικός χαρακτήρας της: δεν είναι πια η «πόλις των πολιτών», αλλά μεταλλάσσεται βίαια σε ένα τεράστιο ξενοδοχείο. Κι όμως, θα μπορούσε κανείς να φανταστεί π.χ. τα πάμπολλα παλιά και εγκαταλειμμένα κτίρια που χρόνο τον χρόνο καταρρέουν στα κέντρα των πόλεων να επισκευάζονται από την πολιτεία και να προσφέρονται ως φοιτητικές κατοικίες, δωρεάν ή με χαμηλό ενοίκιο, στους πρωτοετείς φοιτητές που το έχουν ανάγκη. Αλλά αυτά συμβαίνουν -βέβαια- σε κάποιο δημοκρατικό κράτος πρόνοιας…

Συχνά στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ δίδεται στο μάθημα της Αρχιτεκτονικής Σύνθεσης, ως θέμα εξαμήνου η «Φοιτητική Κατοικία». Ενα θέμα που επεξεργάζονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι σπουδάστριες και οι σπουδαστές μας, με ευφάνταστες προτάσεις και αξιοζήλευτα αποτελέσματα, τα οποία μένουν κάθε χρόνο -δυστυχώς- ανεκμετάλλευτα, αφού δεν ενδιαφέρουν κανέναν αρμόδιο. Προβληματίζονται ακριβώς πάνω σ’ αυτό το σοβαρό και εξαιρετικά πιεστικό κοινωνικό πρόβλημα που τους αφορά άμεσα, γνωρίζοντας από την ίδια τους την εμπειρία τι σημαίνει η ανάγκη δημιουργίας όχι μόνο φοιτητικών κατοικιών, αλλά και γενικότερα συγκροτημάτων κοινωνικής κατοικίας. Τα παραδείγματα στον ελλαδικό χώρο είναι ελάχιστα κι όσα υπάρχουν μελετήθηκαν και χτίστηκαν πριν από πολλές δεκαετίες, με αρκετά εξ αυτών να αποτελούν κοσμήματα του κτιριακού πολιτισμού μας, ανεξάρτητα από τη σημερινή -άθλια πολλές φορές- κατάσταση στην οποία βρίσκονται.

Πανεπιστήμιο της σύγχρονης εποχής δεν νοείται δίχως φοιτητικές κατοικίες! Οσο σημαντικές είναι οι αίθουσες διδασκαλίας, τα αμφιθέατρα, τα εργαστήρια, οι βιβλιοθήκες, άλλο τόσο σημαντικές είναι και οι φοιτητικές εστίες! Αποτελούν στην κυριολεξία «κοινωνικούς πυρήνες» της φοιτητικής ζωής, κοντά ή μέσα στα πανεπιστημιακά κάμπους. Ολα αποτελούν ένα αναπόσπαστο και αδιαχώριστο σύνολο κτιρίων, ανοικτό προς την κοινωνία, μέσα στο οποίο θεραπεύονται απρόσκοπτα η επιστήμη, η έρευνα και η καινοτομία. Γιατί οι σπουδές και το επίπεδό τους εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο από την ποιότητα των πανεπιστημιακών χώρων, αλλά και από πώς αντιμετωπίζονται οι φοιτητές/τριες από την πολιτεία. Τον σεβασμό και τη σοβαρότητα με τα οποία τους συμπεριφέρεται, το πόσο σημαντικές και αναγκαίες θεωρεί τις σπουδές τους, αλλά και τη μελλοντική επιστημονική εργασία τους. Από το πολιτισμικό εν τέλει επίπεδο της κοινωνίας. Στη χώρα μας, με την πρωτοφανή υποχρηματοδότηση (και υποστελέχωση) των δημόσιων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων που «φυτοζωούν», οι προδιαγραφές αυτές μοιάζουν -φυσικά- όνειρο θερινής νυκτός.

Οι φοιτητές μας βγαίνουν στους δρόμους και φωνάζουν, γιατί κάτι σημαντικό θέλουν να μας πουν! Ασφυκτιούν από την αδικία και τα προκλητικά επικοινωνιακά ψέματα, με τα οποία βομβαρδίζουν τα κυβερνητικά ΜΜΕ διαρκώς την ελληνική κοινωνία. Διαμαρτύρονται λέγοντάς μας ότι δεν είναι (στοιχειωδώς) αξιοπρεπείς οι συνθήκες διαβίωσής τους, τις οποίες βιώνουν, μάλιστα, στα πιο σημαντικά και όμορφα(;) χρόνια της ζωής τους.

Αλήθεια, τους ακούει κανείς;

*Αρχιτέκτων-ομότιμος καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ

Αριστερή Αγωνιστική Συσπείρωση – Αγωνιστική Ριζοσπαστική Συνεργασία Μηχανικών Δημοσίου: Εκλογές ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής, 31/10/24


Αριστερή Αγωνιστική Συσπείρωση –

Αγωνιστική Ριζοσπαστική Συνεργασία

Συνάδελφοι/σες

Όλα αυτά τα χρόνια αντιμετωπίζουμε σκληρές αντεργατικές πολιτικές με κύρια χαρακτηριστικά την τεράστια υποστελέχωση υπηρεσιών, την εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες, το ασφαλιστικό χάος, τις επαυξημένες ποινικές ευθύνες, την επαγγελματική και μισθολογική υποτίμηση.

Επιπρόσθετα ο κυβερνητικός αυταρχισμός, ο περιορισμός των δημοκρατικών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, οι ιδιωτικοποιήσεις, η φοροεπιδρομή και η τεράστια περιβαλλοντική υποβάθμιση βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη.


Τα παραπάνω αποτελούν συνειδητή επιλογή ενός καθεστώτος ακραίας νεοφιλελεύθερης διαχείρισης υπέρ του κεφαλαίου και των “ημετέρων” συμφερόντων, ένα υπόδειγμα για το παρόν και το μέλλον, που αποφέρει υπερκέρδη στους λίγους και υποτίμηση  στους πολλούς.

Τα αποτελέσματα είναι παντού ορατά, με διάλυση των υποδομών, μισθούς που δε φτάνουν ούτε μέχρι τη μέση του μήνα, ατιμώρητα εγκλήματα όπως των Τεμπών, γενικευμένη περιβαλλοντική υποβάθμιση. Προβλήματα που καθημερινά πολλαπλασιάζονται από την παρούσα κυβέρνηση της ΝΔ.

Στον αντίποδα, η ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής και η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ παραμένει με αγωνιστική συνέπεια όρθια όλα αυτά τα χρόνια.

Ενδεικτικά αποτελέσματα της πάλης και της δράσης  είναι:

Ø  Επανασυσπείρωση και μαζικοποίηση του Σωματείου μας

Ø  Διεκδίκηση μισθολογικών θεμάτων όπως του κλαδικού μισθολογίου, της 5ετίας σπουδών, αναγνώριση προϋπηρεσίας, integrated master, δώρα, εκτός έδρας κλπ.

Ø  Κατοχύρωση  του πόρου 6ο/οο, καθώς και  εκκαθάριση του αποθεματικού

Εναντίωση στις λογικές ατομικών μισθολογίων και “bonus” της κυβέρνησης

Ø  Επίτευξη θετικών αποφάσεων στο ΣτΕ για το προβάδισμα κατηγοριών

Ø  Ενεργή συμπαράσταση στο πλάι δεκάδων συναδέλφων απέναντι στον αυταρχισμό αιρετών και πολιτικών ηγεσιών

Ø  Εναντίωση στους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς και στους ιδιώτες επιβλέποντες με την προκήρυξη πλήθους απεργιών και αποχών από Επιτροπές, ΥΔΟΜ κλπ, οι οποίες συνάντησαν διώξεις και δικαστήρια από Υπουργούς

Ø  Ανάδειξη ζητημάτων για τις ΥΔΟΜ, τα ΣΔΙΤ, τους Οργανισμούς των Υπηρεσιών, τις αποζημιώσεις, τα παράλληλα καθήκοντα, τη Νομική Κάλυψη

 


Ø  Τάχθηκε ενάντια σε όλες τις ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις που διαλύουν το ασφαλιστικό σύστημα πραγματοποιώντας παρεμβάσεις που προστατεύουν τα δικαιώματα μας και αφορούν τους τρόπους υπολογισμού συντάξεων, λανθασμένες οφειλές, ελεύθερη επιλογή ασφαλιστικού φορέα κλπ

Ø  Διεκδίκησε προσλήψεις με μόνιμες και καλά αμειβόμενες θέσεις Μηχανικών.

Ø  Συνεργασία στις κινητοποιήσεις μας με άλλες Ομοσπονδίες εργαζομένων αναδεικνύοντας τα κοινά μας αιτήματα

Ø  Αντίσταση στο Νόμο Χατζηδάκη που προσπαθεί να ποδηγετήσει τη λειτουργία των Σωματείων

Ø  Συμμετοχή και στήριξη σε κινήματα υπεράσπισης του Περιβάλλοντος

Ø  Ενημερωτικές παρεμβάσεις και οργάνωση  κινητοποιήσεων, διαδικτυακά σεμινάρια με χιλιάδες συμμετοχές και άλλες δράσεις

Όλα τα παραπάνω τα πράττουμε με διάθεση ανιδιοτέλειας, ενωτική, αγωνιστική και χωρίς εξαρτήσεις.

Συνάδελφοι, η πορεία της ΕΜΔΥΔΑΣ τα τελευταία χρόνια ενοχλεί. Δεν ταιριάζει στον φιλοκυβερνητικό και κομματικό συνδικαλισμό που κυριαρχεί σε άλλα σωματεία.                               Η αδιαμφισβήτητη δουλειά μας και οι όποιες επιτυχίες έχουμε, ακριβώς λόγω της μαχητικότητας και της ανεξαρτησίας μας, είναι το αντίπαλο δέος που ενοχλεί όσους κινούνται από προσωπική ή κομματική ιδιοτέλεια. Επιθυμούμε και ζητάμε να ενισχυθεί η ΕΜΔΥΔΑΣ με τις ιδέες, τις γνώσεις και τις δυνατότητες καθεμίας και καθενός από εμάς.

Με την κάθοδο μας στις εκλογές επιδιώκουμε να δυναμώσει ακόμα περισσότερο ένα ρεύμα ενωτικό, αγωνιστικό και διεκδικητικό.

Η μαζική συμμετοχή των συναδέλφων μας στις δράσεις, στις εκλογές αλλά και στους αγώνες είναι ο μόνος δρόμος για να διατηρήσουμε την αξιοπρέπεια του εργαζόμενου επιστήμονα που τόσο θέλουν να εξαφανίσουν.

Για αυτό το λόγο καλούμε όλους και όλες να συμμετέχουν μαζικά στις εκλογές που θα διεξαχθούν την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2024 και από τις 08.00 μέχρι 19.00 στο κτήριο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (Αναστάσεως 2 & Τσιγάντε Παπάγου – Στάση Μετρό Εθνική Άμυνα)

Για την αξιοπρέπεια των Εργαζόμενων Μηχανικών

Η ΕΜΔΥΔΑΣ είσαι Εσύ , είμαστε όλοι Εμείς.

Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2024

Λαγονήσι: Η μάχη για τη διάσωση των παραλιών και ο χορός των εκατομμυρίων ευρώ


Λαγονήσι: Η μάχη για τη διάσωση των παραλιών και ο χορός των εκατομμυρίων ευρώ

Μια πολύκροτη υπόθεση που από τον περασμένο Αύγουστο έχει νέες, απρόσμενες και δυναμικές εξελίξεις.


O Δήμος Σαρωνικού και το δυναμικό κίνημα πολιτών «Ελεύθερες Παραλίες» υποστηρίζουν ότι διεκδικούν το αυτονόητο. Την ελεύθερη πρόσβαση κατοίκων και επισκεπτών στις δύο παραλίες που υπάρχουν στο Λαγονήσι. Λένε όμως ότι το αυτονόητο «στην περίπτωση του Λαγονησίου είναι το ζητούμενο».

To γιατί είναι μια μεγάλη ιστορία, η οποία έχει μία ακόμη συγκλονιστική πτυχή: από την υπόθεση αυτή προέκυψε με τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις η μεγαλύτερη οφειλή του κράτους σε ιδιώτη, που σήμερα, μαζί με τους τόκους, αγγίζει τα 800 εκατ. ευρώ. Για να αναζητήσει κανείς την αρχή αυτής της πολύκροτης υπόθεσης πρέπει να πάει 20 χρόνια πίσω, σε μια ιστορία του παρελθόντος που από τον περασμένο Αύγουστο έχει νέες, απρόσμενες και δυναμικές εξελίξεις.

Όταν κάποιος ενώσει τα κομμάτια, από τη μεγάλη εικόνα μπορεί να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, για το αν αυτά λειτουργούν ως μηχανισμός οικονομικής ανάκαμψης, αλλά και για το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών στις παραλίες, το οποίο, αν και θεσμοθετημένο, «δεν είναι πάντα δεδομένο», όπως τουλάχιστον καταγγέλλουν ο δήμος, πολίτες και κινήματα.

Μπορεί να πρόκειται για μια ιστορία από το παρελθόν, ο επίλογος όμως είναι ανοιχτός και σήμερα ζητούν να έχουν λόγο για την τελική έκβαση της υπόθεσης ο δήμος και οι πολίτες.

Γιατί δεν κοιμάται κανένας στο Λαγονήσι;
Δημήτρης Παπαχρήστου, δήμαρχος δήμου Σαρωνικού

Στο Λαγονήσι από τον περασμένο Αύγουστο κανένας δεν κοιμάται τα βράδια. Ο δήμαρχος Δημήτρης Παπαχρήστου, στηριζόμενος από όλες τις παρατάξεις του δήμου Σαρωνικού, και οι κάτοικοι που έχουν συγκροτήσει το δυναμικό κίνημα πολιτών «Ελεύθερες Παραλίες» περιφρουρούν τις ακτές της περιοχής σε 24ωρη βάση. Τι προσπαθούν να αποτρέψουν; «Την περίφραξη των παραλιών από την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), που θα αποκλείσει την ελεύθερη πρόσβαση του κόσμου», λένε.

«Σκοπός της ΕΤΑΔ ήταν να παραδώσει άμεσα τις παραλίες στον επιχειρηματία και να γίνει η περίφραξή τους. Στον δήμο Σαρωνικού μαζί με τους πολίτες αγωνιζόμαστε να μη χάσουμε το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης σε όλο το παραλιακό μέτωπο του Λαγονησίου», λέει στη LiFO o δήμαρχος.

«Μιλάμε για 1.640 μέτρα παραλίας από την οποία σχεδιάζεται να αποκλειστεί ο κόσμος. Χάνουμε όλο το παραλιακό ιστορικό κομμάτι του Λαγονησίου, που ξεκινάει μετά το ξενοδοχείο (σ.σ. Grand Resort Lagonissi) και εκτείνεται μέχρι τα όρια απ' τα οποία ξεκινάει η Σαρωνίδα. Δηλαδή όλο αυτό το ιστορικό κομμάτι που είναι το Λαγονήσι, στο οποίο είχαμε πάντα ελεύθερη πρόσβαση και στο οποίο έρχονται χιλιάδες επισκέπτες το καλοκαίρι», αναφέρει.
Παντελής Μαντωνανάκης

Από την άλλη πλευρά, το κράτος έχει να αντιμετωπίσει έναν διόλου ευκαταφρόνητο δημοσιονομικό κίνδυνο. Καλείται με τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις να καταβάλει στην εταιρεία που εκμεταλλεύεται το Grand Resort Lagonissi, συμφερόντων Παντελή Μαντωνανάκη, αποζημιώσεις που μαζί με τους τόκους αγγίζουν τα 800 εκατ. ευρώ. Ο λόγος για τον οποίο τώρα το κράτος καλείται να πληρώσει είναι γιατί δεν εκτελέστηκε η σύμβαση παραχώρησης με την εταιρεία του Grand Resort Lagonissi, που προέβλεπε προέκταση της μονάδας με νέες εγκαταστάσεις σε παρακείμενη έκταση, μαζί με τη χρήση αιγιαλού και παραλίας, η οποία συμπεριλαμβάνει τις δύο παραλίες για τις οποίες υπάρχουν οι δυναμικές αντιδράσεις. Η έκταση δεν παραδόθηκε και η εταιρεία προσέφυγε στα δικαστήρια, κερδίζοντας τις αγωγές σε βάρος της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), που από το 2016 είναι θυγατρική εταιρεία του Υπερταμείου.

«Διεκδικώντας το αυτονόητο» ή μήπως όχι;

Μπορεί λοιπόν να πρόκειται για μια ιστορία από το παρελθόν, ο επίλογος όμως είναι ανοιχτός και σήμερα ζητάνε να έχουν λόγο για την τελική έκβαση της υπόθεσης ο δήμος και οι πολίτες.

Όλα ξεκίνησαν όταν το 2003 εκμισθώθηκε με απευθείας ανάθεση έκταση 85.195 τ.μ. στην εταιρεία Αττικός Ήλιος Α.Ε. Πρόκειται για τον όμιλο που έχει υπό τον έλεγχό του το Grand Resort Lagonissi και κατέχει τα ξενοδοχεία Elounda Beach Hotel, Elounda Bay Palace και ακόμη τέσσερις πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες σε Κρήτη και Πελοπόννησο.

Από την έκταση αυτή των 85.195 τ.μ. που παραχωρήθηκε, τα 38.300 τ.μ. που δόθηκαν προς χρήση είναι αιγιαλός που έχει χαρακτηριστεί Τουριστικό Δημόσιο Κτήμα. Σ' αυτή την έκταση συμπεριλαμβάνονται οι δύο παραλίες του Λαγονησίου, το Πεύκο και τα Ευκάλυπτα, ή αλλιώς Γλίστρα, ονομασία η οποία έχει προέλθει από μια εξέδρα καθέλκυσης και ανέλκυσης σκαφών που υπάρχει στη συγκεκριμένη παραλία.

Η μισθωτική αυτή σύμβαση υπογράφηκε το 2003 από τον Άκη Τσοχατζόπουλο και τη διοίκηση της εταιρείας Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα (ΕΤΑ Α.Ε.) που τότε, με τη συγκεκριμένη μορφή, διαχειριζόταν την περιουσία του ΕΟΤ. Η έκταση αυτή παραχωρήθηκε στην εταιρεία Αττικός Ήλιος όταν τροποποιήθηκε η αρχική μισθωτική σύμβαση, που είχε συνάψει η εταιρεία νωρίτερα, το 1999.
Η μισθωτική αυτή σύμβαση υπογράφηκε το 2003 από τον Άκη Τσοχατζόπουλο και τη διοίκηση της εταιρείας Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα (ΕΤΑ Α.Ε.) που τότε, με τη συγκεκριμένη μορφή, διαχειριζόταν την περιουσία του ΕΟΤ... Φωτ.: Σπύρος Στάβερης

Η αρχική αυτή μισθωτική σύμβαση συνήφθη όταν η εταιρεία είχε κερδίσει με διεθνή δημόσιο διαγωνισμό το δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης για τουριστική αξιοποίηση της έκτασης 241,12 στρεμμάτων στην οποία βρισκόταν το ξενοδοχείο ΞΕΝΙΑ του ΕΟΤ και άλλες μικρότερες τουριστικές εγκαταστάσεις, ενώ περιλάμβανε και τη χρήση αιγιαλού 42,32 στρεμμάτων.

Στις εκτάσεις αυτές αναπτύχθηκε η επένδυση του Grand Resort Lagonissi. Με την τροποποίηση της αρχικής σύμβασης, με την οποία υπογράφηκε η αυτοτελής σύμβαση μίσθωσης με απευθείας ανάθεση για τη δεύτερη έκταση των 85.195 τ.μ., συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί σ' αυτήν τη δεύτερη έκταση, που βρίσκεται σε επαφή με το Grand Resort Lagonissi, ένα νέο επενδυτικό σχέδιο, που περιλάμβανε μεταξύ άλλων 35 τουριστικές κατοικίες και τρεις τουριστικές επαύλεις.

Ο κόσμος του Λαγονησίου τότε ξεσηκώθηκε, η έκταση ποτέ δεν παραδόθηκε στον ξενοδοχειακό όμιλο, αλλά η υπόθεση δεν έληξε εκεί. Η εταιρεία Αττικός Ήλιος Α.Ε. προσέφυγε στη Δικαιοσύνη, διεκδικώντας διαφυγόντα κέρδη για την επένδυση που δεν έγινε και την έκταση που δεν της παραχωρήθηκε, κερδίζοντας τις αγωγές τη μία μετά την άλλη. Σήμερα με τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις σε βάρος της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ) έχει επιδικαστεί υπέρ των εταιρειών του ομίλου ποσό που μαζί με τους τόκους αγγίζει το ιλιγγιώδες νούμερο των 800 εκατομμυρίων ευρώ.

Δήμος, κάτοικοι και Συντονιστικό Αγώνα για Ελεύθερες Παραλίες έτοιμοι για όλα
«Μιλάμε για 1.640 μέτρα παραλίας από την οποία σχεδιάζεται να αποκλειστεί ο κόσμος. Χάνουμε όλο το παραλιακό ιστορικό κομμάτι του Λαγονησίου, που ξεκινάει μετά το ξενοδοχείο (σ.σ. Grand Resort Lagonissi) και εκτείνεται μέχρι τα όρια απ' τα οποία ξεκινάει η Σαρωνίδα. Δηλαδή όλο αυτό το ιστορικό κομμάτι που είναι το Λαγονήσι, στο οποίο είχαμε πάντα ελεύθερη πρόσβαση και στο οποίο έρχονται χιλιάδες επισκέπτες το καλοκαίρι»

Στην πολύ παλιά αυτή ιστορία έρχεται σήμερα να εμπλακεί και ο νεότερος ηλικιακά δήμαρχος στην Ελλάδα, που εκλέχθηκε στον δήμο Σαρωνικού. Ο Δημήτρης Παπαχρήστου, 31 ετών, από τον περασμένο Ιούλιο έχει ανοίξει πόλεμο με την ΕΤΑΔ, που διαχειρίζεται την επίμαχη έκταση, και τον ρωτάμε γιατί:

«Τον περασμένο Ιούλιο η Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου κατεδάφισε ένα ιστορικό σπίτι και το δημοτικό θεατράκι που ήταν στην παραλία Πεύκο, το οποίο είχε δημιουργηθεί με κονδύλια του ΥΠΕΧΩΔΕ. Και τα δύο κτίσματα ήταν εμβληματικά τοπόσημα πολιτισμού για τον δήμο Σαρωνικού.

Ο στόχος της ΕΤΑΔ είναι να περιφράξει την παραλία και να την παραδώσει στον επιχειρηματία. Ήδη έχει προκηρύξει και δεύτερο διαγωνισμό για την περίφραξη της περιοχής, καθώς ο πρώτος κατέστη άγονος. Οι άδειες κατεδάφισης που είχε η ΕΤΑΔ στα χέρια της ακυρώθηκαν από την Πολεοδομία, γεγονός που αποδεικνύει ότι η ΕΤΑΔ κινήθηκε παρανόμως», λέει ο δήμαρχος.

Έκτοτε ο δήμος έχει κινήσει μπαράζ νομικών ενεργειών κατά της ΕΤΑΔ για να αποτρέψει «την εκκαθάριση των ακτών». Η επόμενη κατεδάφιση που έχει προγραμματίσει η ΕΤΑΔ αφορά τη ράμπα καθέλκυσης και ανέλκυσης σκαφών που βρίσκεται στα Ευκάλυπτα, τη δεύτερη παραλία του Λαγονησίου, που οι ντόπιοι την αποκαλούν Γλίστρα εξαιτίας αυτής της ράμπας. Για την υπόθεση αναμένεται η έκδοση δικαστικής απόφασης, μετά από αίτηση που κατέθεσε ο δήμος Σαρωνικού για την παύση των εργασιών κατεδάφισης.

Οι αντιδράσεις για τις κατεδαφίσεις «που ανοίγουν τον δρόμο για την περίφραξη του χώρου» έχουν πάρει δυναμικό κινηματικό χαρακτήρα: «Στη Γλίστρα υπάρχουν ομάδες περιφρούρησης επί 24ωρης βάσης. Βρίσκονται επίσης παρατεταγμένα μηχανήματα του δήμου για να αποτρέψουν οποιαδήποτε προσπάθεια κατεδάφισης. Ο δήμος θα εξαντλήσει όλα τα νομικά και τα πολιτικά μέσα που έχει στη διάθεσή του», υποστηρίζει ο Δ. Παπαχρήστου.

Ο κόσμος του Λαγονησίου ξεσηκώθηκε, η έκταση ποτέ δεν παραδόθηκε στον ξενοδοχειακό όμιλο, αλλά η υπόθεση δεν έληξε εκεί.
Πολίτες: «Μια σκανδαλώδης σύμβαση από έναν μακαρίτη»

Ο δήμαρχος ισχυρίζεται ότι «είναι αδιανόητο να δρομολογείται η εφαρμογή μιας σκανδαλώδους σύμβασης και να μη λαμβάνεται υπόψη το δημόσιο συμφέρον. Και μιλάω για σκανδαλώδη σύμβαση γιατί υπογράφηκε τότε από έναν υπουργό που καταδικάστηκε από την ελληνική Δικαιοσύνη για μια σειρά έκνομων πράξεων και διά γυμνού οφθαλμού φαίνεται ότι μια τέτοια περίπτωση είναι και αυτή η σύμβαση, που αποσπά όλο το παραλιακό μέτωπο του Λαγονησίου. Είμαστε αποφασισμένοι και ως δημοτική αρχή και ως κάτοικοι να πάμε μέχρι τέλους, με οποιοδήποτε κόστος, για να παραμείνουν οι παραλίες ανοιχτές και να διασφαλιστεί ο δημόσιος χαρακτήρας τους. Την προσπάθειά μας τη στηρίζουν όλες οι παρατάξεις του δήμου γιατί αναγνωρίζουν ότι δεν έχει μικροκομματική στόχευση. Είμαστε τυχεροί, επίσης, γιατί από την πρώτη στιγμή στάθηκαν στο πλευρό μας οι πολίτες, με το Συντονιστικό Αγώνα για Ελεύθερες Παραλίες».

Πράγματι, τις κινήσεις του δημάρχου στηρίζουν όλες οι παρατάξεις του δήμου. Η μεγάλη δυναμική όμως της αντίδρασης που έχει φουντώσει στο Λαγονήσι δημιουργείται από τους κατοίκους της περιοχής. Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς ότι οι αντιδράσεις διατρέχουν όλη την τοπική κοινωνία. Από αυτή γεννήθηκε και το Συντονιστικό Αγώνα για Ελεύθερες Παραλίες.

Μεταξύ των ενεργών πολιτών του Συντονιστικού είναι και ο Γιώργος Βήχας, καρδιολόγος, κάτοικος της περιοχής και ο άνθρωπος που το 2011, στη δίνη της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων στην οποία έμπαινε η χώρα, δημιούργησε το Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο στο Ελληνικό, προσφέροντας ιατρική κάλυψη σε χιλιάδες ανασφάλιστους και άνεργους πολίτες, που εκείνη την εποχή αυξάνονταν με ραγδαίους ρυθμούς.

Στη συζήτησή μας στέκεται κι αυτός στη «σκανδαλώδη παραχώρηση που υπέγραψε ο τότε υπουργός Τσοχατζόπουλος», εξηγώντας μία ακόμη διάσταση της ίδιας υπόθεσης. «Στη σύμβαση του 2003, του καταδικασμένου για διαφθορά μακαρίτη, όλοι οι συμβαλλόμενοι, δηλαδή ο Τσοχατζόπουλος, η ΕΤΑ και η Αττικός Ήλιος, παραιτήθηκαν ρητά και ανεπιφύλακτα από το δικαίωμα να διαρρήξουν, να ακυρώσουν και να προσβάλουν το συμβόλαιο και τη σύμβαση που καταρτίστηκε με αυτό για οποιονδήποτε λόγο, ουσιαστικό ή τυπικό, και αιτία, και από κάθε σχετική αγωγή και ένστασή της. Δηλαδή, το ελληνικό Δημόσιο παραιτήθηκε ρητά από κάθε συμβατικό του δικαίωμα και αρμοδιότητα/εξουσία».

Γιώργος Βήχας,
καρδιολόγος, κάτοικος της περιοχής και δημιουργός του Μητροπολιτικού Κοινωνικού Ιατρείου.

Μας διευκρινίζει ότι μ' αυτόν τον τρόπο το Δημόσιο «παραιτήθηκε εκ των προτέρων από το δικαίωμά του αλλά και την υποχρέωσή του να προστατέψει το δημόσιο συμφέρον έναντι των οποιωνδήποτε επιχειρηματικών συμφερόντων. Δυστυχώς επάνω σε αυτήν τη σκανδαλώδη σύμβαση και με την ίδια πολιτική που εναντιώνεται ξεκάθαρα στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος παραχωρούν και σήμερα τις δύο παραλίες».

Ο Γιώργος Βήχας υποστηρίζει ότι σήμερα το δημόσιο συμφέρον προστατεύεται «από εμάς τους πολίτες που έχουμε εναντιωθεί σε αυτήν την παραχώρηση. Προστατεύουμε τη νομιμότητα. Γι' αυτό και δίνουμε και θα δώσουμε αυτόν τον αγώνα μέχρι τέλους, με κάθε κόστος. Είναι υποχρέωση που πηγάζει από το Σύνταγμα και τη συνείδησή μας», λέει.

Για την παραίτηση του Δημοσίου από κάθε συμβατικό δικαίωμα που προβλέπει η συγκεκριμένη σύμβαση νομικοί κύκλοι που γνωρίζουν την υπόθεση λένε στη LiFO πως «το θλιβερό είναι ότι η σύμβαση αυτή ετέθη τότε υπόψη του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο αποφάνθηκε ότι δεν υπάρχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή της σύμβασης. Ο δε σχετικός έλεγχος δεν απέβη αρνητικός».
Η «σφήνα» του δήμου και η διαπραγμάτευση που είναι σε εξέλιξη

Εδώ και αρκετούς μήνες οι δύο πλευρές, το κράτος και ο ξενοδοχειακός όμιλος, βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για την εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης. Στην εξίσωση φαίνεται ότι δεν υπολογίστηκαν οι δυναμικές αντιδράσεις πολιτών και δήμου, που μπήκαν ως «σφήνα» το καλοκαίρι, οι οποίες «αναδεικνύουν ότι από την εύρεση αυτής της λύσης δεν μπορεί να απουσιάζει η τοπική κοινωνία», όπως λένε από τον δήμο.

Το ελληνικό Δημόσιο «καλείται σήμερα να τετραγωνίσει τον κύκλο. Κανείς δεν είναι ευχαριστημένος από μια υπόθεση που έχει κακοφορμίσει και στην οποία κάθε μέρα αυξάνει το ποσό των απαιτήσεων του επιχειρηματία, καθώς οι αποφάσεις που υπάρχουν είναι αμετάκλητες και δεν μπορούν προσβληθούν», αναφέρει στη LiFO κυβερνητικό στέλεχος, υποστηρίζοντας ότι προς το παρόν δεν υπάρχει συμφωνία των δύο πλευρών και ότι αναζητείται λύση «σε μια υπερπολύπλοκη υπόθεση, στην οποία γίνεται προσπάθεια να ληφθούν υπόψη όλες οι παράμετροι».

Στις λύσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι να αναλάβει το ελληνικό Δημόσιο να αποπληρώσει το μη εξυπηρετούμενο ομολογιακό δάνειο της εταιρείας ύψους 300 εκατ. ευρώ, που έχει περάσει στα funds και σήμερα με τους τόκους ξεπερνάει τα 400 εκατ. ευρώ. Ως αντάλλαγμα προτείνεται ο συμψηφισμός των αποζημιώσεων που έχουν επιδικαστεί υπέρ του ομίλου, σε βάρος της ΕΤΑΔ, οι οποίες αγγίζουν τα 800 εκατομμύρια ευρώ.

Μεγάλο ζήτημα που θα παίξει καταλυτικό ρόλο στην έκβαση της διαπραγμάτευσης είναι αν θα παραμείνει ή όχι ο ξενοδοχειακός όμιλος στο ακίνητο, καθώς οι πληροφορίες λένε ότι πλευρά του ομίλου δεν δέχεται να τερματίσει τη μισθωτική σύμβαση που αφορά την παρακείμενη έκταση, για την παραχώρηση της οποίας υπάρχουν σφοδρές αντιδράσεις από τους πολίτες και τον δήμο. Συμφωνία δεν υπάρχει βέβαια ούτε για τον συμψηφισμό, καθώς ανοιχτό παραμένει το αν η Αττικός Ήλιος θα δεχθεί να παραιτηθεί από το υπόλοιπο των απαιτήσεών της, το οποίο ξεπερνά κατά πολύ το ύψος των δανειακών της υποχρεώσεων που έχουν περάσει στα funds.

  Κοινόχρηστος χαρακτήρας σημαίνει ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί η ακώλυτη και ανεμπόδιστη πρόσβαση όλων. Φωτ.: EUROKINISSI

Πώς έφτασε το Δημόσιο να χρωστάει 800 εκατ. ευρώ

Πώς όμως έφτασε η Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου να είναι υποχρεωμένη να καταβάλει στην Αττικός Ήλιος αυτό το ιλιγγιώδες ποσό, με τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις; Η υπόθεση της διεκδίκηση
ς αποζημιώσεων από τον ξενοδοχειακό όμιλο ξεκίνησε το 2018. Είχε προηγηθεί διαπραγμάτευση της Αττικός Ήλιος με την ΕΤΑΔ. Οι πληροφορίες λένε ότι τα δύο μέρη κατέληξαν σε συμφωνία, η οποία προέβλεπε την αποζημίωση της εταιρείας με ποσό ύψους 85 εκατ. ευρώ. Η συμφωνία όμως ναυάγησε και για ό,τι συνέβη μεταξύ των δύο πλευρών υπάρχουν δύο εκδοχές. Σύμφωνα με την πρώτη, υπήρξε διαφορετική γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία υποστηρίχθηκε ότι η ΕΤΑΔ μπορεί να κερδίσει δικαστικά την υπόθεση.

Κατά τη δεύτερη εκδοχή, η πρόταση αποζημίωσης απορρίφθηκε από την πλευρά της Αττικός Ήλιος γιατί δεν συμφώνησε στον τερματισμό της σύμβασης μίσθωσης του 2003 που αφορά την παρακείμενη έκταση. Η LiFO απευθύνθηκε στην Αττικός Ήλιος Α.Ε. για να μάθει ποια ακριβώς εκδοχή ισχύει, πού βρίσκεται σήμερα η διαπραγμάτευση με την ΕΤΑΔ και τι πραγματικά συνέβη, καταθέτοντας συγκεκριμένα ερωτήματα για το σύνολο της υπόθεσης, χωρίς να λάβει απαντήσεις από την εταιρεία.

ΕΤΑΔ: «Θα τηρηθούν οι δεσμεύσεις»

Απαντήσεις αναζητήσαμε και στην ΕΤΑΔ. Ρωτήσαμε αν θα εκτελέσει την εκκρεμούσα σύμβαση με τον ξενοδοχειακό όμιλο. Μας είπε ότι «πρέπει να γίνει κατανοητό ότι από τη συγκεκριμένη σύμβαση η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις στις οποίες οφείλει να ανταποκριθεί. Ακολούθως καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να τηρήσει αυτές τις δεσμεύσεις, σύμφωνα με τη σύμβαση και τις σχετικές εις βάρος της δικαστικές αποφάσεις. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι δυνάμει αυτών των δικαστικών αποφάσεων η εταιρεία μας καλείται να καταβάλει στη μισθώτρια υπέρογκα ποσά για τη ζημία που υπέστη και από τη μη παράδοση της παρακείμενης έκτασης».

Στις εν λόγω δεσμεύσεις, όπως ισχυρίζεται, «ανήκει και η κατεδάφιση των αυθαίρετων κατασκευών που υφίστανται στην εν λόγω έκταση. Αφού έλαβε όλες τις απαιτούμενες άδειες, η εταιρεία μας άρχισε και είχε ολοκληρώσει τις περισσότερες εργασίες κατεδάφισης και παρέμεινε μόνο η κατεδάφιση μιας γλίστρας, χώρου ανέλκυσης και καθέλκυσης σκαφών, εντός του χώρου του αιγιαλού.

Η κατεδάφιση της εν λόγω γλίστρας δεν ολοκληρώθηκε, καθότι η Ειρηνοδίκης Λαυρίου διέταξε προσωρινή παύση των οικοδομικών μας εργασιών, κατόπιν αιτήματος προσωρινής διαταγής του δήμου Σαρωνικού. Στο πλαίσιο της συζήτησης στις 19 Σεπτεμβρίου της σχετικής αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, ο δήμος υπέβαλε εκ νέου αίτημα προσωρινής διαταγής προκειμένου να διαταχθεί από το δικαστήριο η διακοπή των εργασιών μας. Το εν λόγω αίτημα απορρίφθηκε από το δικαστήριο, αποδεικνύοντας ότι οι ενέργειές μας είναι δίκαιες και νόμιμες».
Η μεγάλη δυναμική της αντίδρασης που έχει φουντώσει στο Λαγονήσι δημιουργείται από τους κατοίκους της περιοχής.

Το δεύτερο αίτημα του δήμου μπορεί να απορρίφθηκε, την 19η Σεπτεμβρίου, αλλά δεν έχει εκδοθεί ακόμη η δικαστική απόφαση για την παύση της κατεδάφισης των κτισμάτων για την οποία προσέφυγε ο δήμος. Η ΕΤΑΔ υποστηρίζει ότι «παρά τις αιτιάσεις από την πλευρά του δήμου που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες ημέρες, εκτελεί νομίμως τις εργασίες κατεδάφισης, έχοντας λάβει όλες τις προβλεπόμενες από τη νομοθεσία άδειες».

Από την άλλη πλευρά, ο δήμος Σαρωνικού αποδεικνύει με έγγραφα ότι οι άδειες κατεδάφισης που έχει η ΕΤΑΔ στα χέρια της έχουν ακυρωθεί από την Υπηρεσία Δόμησης (Πολεοδομία) και έχει δώσει στη LiFO τις ακυρώσεις των πράξεων.
Σημαντικά τοπόσημα ή αυθαίρετα;

Τα κτίσματα που η ΕΤΑΔ χαρακτηρίζει αυθαίρετες κατασκευές για τους πολίτες θεωρούνταν σημαντικά τοπόσημα. Μάλιστα, ο Χρήστος Κοτσιρέας, φωτογράφος, εκπρόσωπος του Συντονιστικού Αγώνα για Ελεύθερες Παραλίες, λέει στη LiFO ότι «η κατεδάφιση του μικρού αυτού θεάτρου ήταν η αφορμή, η σπίθα, για τη δημιουργία του Συντονιστικού Αγώνα για τις Ελεύθερες Παραλίες, το οποίο αυτήν τη στιγμή έχει θεριέψει. Έχει φύγει και από τα όρια του δήμου μας. Έχουμε συμπαραστάτες από όλη την Αττική, από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό».

Και προσθέτει: «Κατεδάφισαν ένα θεατράκι που ήταν χώρος πολιτισμού για το Λαγονήσι και είχε γίνει με χρήματα του ΥΠΕΧΩΔΕ. Και ένα σπιτάκι στην παραλία Πεύκο, τοπόσημο για την περιοχή, καταγεγραμμένο σε χάρτες του 1872 του Γιόχαν Ά. Κάουπερτ. Το γνωστό σπίτι της Τσίτσενας, που αποτελούσε για εμάς ένα στολίδι. Το γκρέμισαν εκ θεμελίων. Κι όλα αυτά τα έκαναν με άδειες κατεδάφισης που είχαν παρατυπίες και ελλείψεις. Το επόμενο σχέδιό τους είναι να γκρεμίσουν τη γλίστρα που εξυπηρετεί πολλούς Αθηναίους οι οποίοι αφήνουν εδώ τα σκάφη τους. Ήρθαν μέσα στη νύχτα. Γιατί είναι μέσα στη συμβατική υποχρέωσή τους να αποδώσουν την έκταση στον όμιλο Μαντωνανάκη με περίφραξη, αλλιώς δεν υπογράφει».

Για τον Χρήστο Κοτσιρέα, έναν από τους ανθρώπους που ξενυχτούν στην παραλία της Γλίστρας, η δυναμική αντίδραση των πολιτών είναι μονόδρομος: «Ξέρουμε τι μας περιμένει. Τι είναι το αύριο για εμάς εδώ. Να είμαστε φυλακισμένοι μέσα στο ίδιο μας το σπίτι». Υποστηρίζει ότι «οι πολίτες πρέπει να είναι σε εγρήγορση, γιατί το Λαγονήσι είναι μέρος ενός συνολικότερου σχεδιασμού ο οποίος αφορά την ιδιωτικοποίηση του παραλιακού μετώπου που ξεκινάει από το Φάληρο και θα τελειώσει στο Σούνιο. Στην περιοχή μας, εκεί που τελειώνει η σύμβαση του Τσοχατζόπουλου, ξεκινάει το Golf project που αφορά τη Σαρωνίδα, μια επένδυση η οποία έχει χαρακτηριστεί μάλιστα ως στρατηγική από την κυβέρνηση σε εποχή λειψυδρίας και που πρόκειται να αποστραγγίσει τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής μας», λέει.
 

Το παραλιακό μέτωπο του Λαγονησίου είναι το πολύτιμο λάφυρο ενός πολέμου, στον οποίο διεξάγονται πολλές παράλληλες μάχες.

ΕΤΑΔ: Μια έκταση αμετάκλητα ιδιωτική

Λίγο μετά την κατεδάφιση των κτισμάτων στην παραλία Πεύκο, η ΕΤΑΔ εξέδωσε μια ανακοίνωση που ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «η παρακείμενη στη χερσονησίδα του Λαγονησίου έκταση δεν είναι δημόσια, αλλά αμετάκλητα ιδιωτική». Ζητήσαμε λοιπόν από την ΕΤΑΔ να μας εξηγήσει τι εννοεί και αν τελικά πρόκειται για περιουσία του Δημοσίου που μισθώθηκε σε έναν ιδιώτη.

Μας διευκρίνισε ότι η «εδαφική χερσαία έκταση εκτός αιγιαλού» έχει καταστεί ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και είναι μη κοινόχρηστη έκταση. Η ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου σε αδρές γραμμές μπορεί να είναι κινητά και ακίνητα τα οποία δεν εξυπηρετούν τον δημόσιο σκοπό της κοινοχρησίας και μπορεί το κράτος να τα εκμεταλλεύεται και να τα αξιοποιεί, όπως για παράδειγμα ακίνητα τα οποία το κράτος νοικιάζει και εισπράττει τα μισθώματα.

Όσον αφορά την ακριβή διατύπωση της ΕΤΑΔ για τη χερσαία αυτή έκταση, «ανήκε κατά κυριότητα στον ΕΟΤ, κατόπιν αναγκαστικών απαλλοτριώσεων για την εκτέλεση έργων τουριστικής αναπτύξεως και με σκοπό την επέκταση των τουριστικών εγκαταστάσεων του ΕΟΤ στο Λαγονήσι. Ήδη ανήκει κατά κυριότητα στην ΕΤΑΔ, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Πρόκειται επομένως για μη κοινόχρηστη έκταση –και αυτό πρέπει να γίνει κατανοητό– για την οποία το ελληνικό Δημόσιο κατέβαλε αποζημιώσεις δυνάμει των σχετικών παρακαταθέσεων στο ΤΠκΔ (ΦΕΚ 144Δ/1960 & ΦΕΚ 121Δ/1972), καθιστώντας την έκταση αυτή ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου (ΕΟΤ) για τον σκοπό της τουριστικής αξιοποίησης, όπως και προαναφέραμε».

Αντιθέτως, ο αιγιαλός και η παραλία ανήκουν στη δημόσια κτήση και όχι στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου. Είναι δημόσια αγαθά, αμεταβίβαστα, ακατάσχετα και εκτός πάσης συναλλαγής, και προορίζονται να εξυπηρετούν τον δημόσιο σκοπό της κοινοχρησίας.

Πριν προχωρήσουμε στις επόμενες απαντήσεις της ΕΤΑΔ, κρίνεται σκόπιμο να γίνουν κάποιες διευκρινίσεις, καθώς το ζήτημα περιπλέκεται λόγω της δαιδαλώδους νομοθεσίας και των αλλαγών που έγιναν μετά τα μνημόνια. Καταρχάς, η ΕΤΑΔ από το 2016 είναι ανώνυμη εταιρεία, θυγατρική του Υπερταμείου. Αποτελεί συνέχεια της εταιρείας Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε., που συστάθηκε το 1998 με σκοπό την αξιοποίηση της περιουσίας του ΕΟΤ και με τη διοίκηση της οποίας υπογράφηκε η σύμβαση παραχώρησης μεταξύ ελληνικού Δημοσίου και ξενοδοχειακού ομίλου το 2003.

Πριν γίνει θυγατρική του Υπερταμείου, το 2011 απορρόφησε την εταιρεία Ολυμπιακά Ακίνητα, αλλά και την πρώην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου (ΚΕΔ Α.Ε.) που διαχειριζόταν τα δημόσια ακίνητα της ιδιωτικής περιουσίας του υπουργείου Οικονομικών.

Το 2016 απορρόφησε και την Εταιρεία Παράκτιο Αττικό Μέτωπο Α.Ε., η οποία δημιουργήθηκε για να κατευθύνει την αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου. Όταν με τον μνημονιακό νόμο του 2016 έγινε θυγατρική του Υπερταμείου, μεταβιβάστηκαν σ' αυτή η νομή και η κυριότητα, δηλαδή η ιδιοκτησία, όλων των περιουσιακών στοιχείων που διαχειριζόταν. Υπήρξαν όμως κάποιες εξαιρέσεις, που ήταν οι αιγιαλοί, οι παραλίες, οι παρόχθιες εκτάσεις, οι υδρότοποι, οι περιοχές Ramsar και Natura, οι αρχαιολογικοί χώροι και οι αμιγώς δασικές εκτάσεις.

Η ΕΤΑΔ όμως ασκεί τη διοίκηση, τη διαχείριση και την εκμετάλλευση στα Τουριστικά Δημόσια Κτήματα, τα οποία βάσει της νομοθεσίας είναι κυρίως παραλιακά ακίνητα. Σ’ αυτά μπορεί να έχει και τη διαχείριση «των κοινόχρηστων εκτός συναλλαγής τμημάτων ζωνών αιγιαλού και παραλίας», όπως αναφέρει η σχετική νομοθεσία του 2023, αλλά και του 2024, που αφορά τους όρους της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές: «Ειδικά τους αιγιαλούς και τις παραλίες που έχουν χαρακτηρισθεί ως Τουριστικά Δημόσια Κτήματα {…} διοικεί και διαχειρίζεται η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. (ΕΤΑΔ Α.Ε.)», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Νομικοί κύκλοι που παρακολουθούν την υπόθεση του Λαγονησίου μάς λένε ότι η πρόσφατη νομοθεσία παρακάμπτει και μια απόφαση του Δ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, που είναι πολύ κρίσιμη για την υπόθεση του Λαγονησίου.

Η απόφαση 2298 του ΣτΕ εκδόθηκε το 2020. Αφορούσε μια προσφυγή του δήμου Σαρωνικού που έγινε το 2014. Τότε ο δήμος προσέβαλε στο Συμβούλιο της Επικρατείας μια απόφαση του υπουργείου Οικονομικών του 2014 η οποία αφορούσε τη μεταβίβαση εκτάσεων του δήμου Σαρωνικού στις περιοχές Λαγονήσι, Μαύρο Λιθάρι, Αλυκές και Παλαιά Φώκαια στο Παράκτιο Μέτωπο Α.Ε. Στο μεσοδιάστημα όμως υπήρξαν νομοθετικές εξελίξεις και η εταιρεία Παράκτιο Μέτωπο Α.Ε. απορροφήθηκε από τη θυγατρική του Υπερταμείου ΕΤΑΔ .

Το παραλιακό μέτωπο του Λαγονησίου είναι το πολύτιμο λάφυρο ενός πολέμου στον οποίο διεξάγονται πολλές παράλληλες μάχες. Φωτ.: EUROKINISSI

Όπως ανέφεραν οι δικηγόροι που χειρίστηκαν τότε την υπόθεση, «το ΣτΕ αποφάνθηκε ότι η συγκεκριμένη εταιρεία δεν μπορεί να διατηρεί την κυριότητα ακινήτων του Δημοσίου ή του ΕΟΤ τα οποία εμπίπτουν στις εξαιρέσεις της νομοθεσίας, ούτε να διοικεί και να διαχειρίζεται ακίνητα που περιλαμβάνουν εντός αυτών κοινόχρηστα, εκτός συναλλαγής, τμήματα ζωνών αιγιαλών και παραλίας τα οποία χαρακτηρίστηκαν ή χαρακτηρίζονται Τουριστικά Δημόσια Κτήματα, ανεξαρτήτως του χρόνου και του τρόπου που περιήλθαν σε αυτήν».

Στις απαντήσεις που μας έδωσε η ΕΤΑΔ, «για τον αιγιαλό έμπροσθεν της εδαφικής χερσαίας έκτασης», εξηγεί ότι «αποτελείται από εκτάσεις που έχουν χαρακτηρισθεί Τουριστικά Δημόσια Κτήματα, σύμφωνα με τη σχετική εκ του νόμου διαδικασία. Συνέπεια του χαρακτηρισμού της έκτασης ως Τουριστικού Δημοσίου Κτήματος είναι ότι η διοίκηση και διαχείρισή της ανατέθηκε στον ΕΟΤ, ήδη δε ανήκει στην ΕΤΑΔ».

Το γεγονός αυτό, όμως, όπως υπογραμμίζει, «δεν σημαίνει ότι έχει χάσει τον κοινόχρηστο χαρακτήρα του». Αλλά «αποκλειστικά και μόνο ότι ο φορέας διοίκησης και διαχείρισης του αιγιαλού είναι η ΕΤΑΔ».

Κοινόχρηστος χαρακτήρας σημαίνει ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί η ακώλυτη και ανεμπόδιστη πρόσβαση όλων. Είναι μια προϋπόθεση όλης ανεξαιρέτως της ισχύουσας νομοθεσίας, την οποία η ΕΤΑΔ αφήνει από ό,τι φαίνεται «στη συνεργασία του μισθωτή με τις τοπικές κοινωνίες».

Σε σχετικό ερώτημα της LiFO μάς απάντησε τα εξής: «Πρέπει να αποσαφηνίσουμε ότι αφού ολοκληρωθεί η παραχώρηση της εν λόγω έκτασης, ο τρόπος διαχείρισης και λειτουργίας της εναπόκειται και θα καθοριστεί από τη μισθώτρια. Δική μας άποψη, ωστόσο, η οποία προκύπτει από την εμπειρία μας σε άλλες μεγάλες επενδύσεις, είναι ότι η επιτυχία της κάθε επένδυσης έγκειται στη συνεργασία του μισθωτή με τις τοπικές κοινωνίες, καθώς πάντοτε ο στόχος κάθε επένδυσης είναι να αγκαλιάζεται από τους πολίτες και κυρίως να διαχέει οφέλη ευρύτερα στις τοπικές κοινωνίες. Έχουμε την πεποίθηση ότι ο ξενοδοχειακός όμιλος στο πλαίσιο αυτού του πνεύματος συνεργασίας θα λειτουργήσει και σε αυτή την περίπτωση, έχοντας ανοικτή επικοινωνία με τον δήμο και την Περιφέρεια, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι πολίτες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση και να απολαμβάνουν την παραλία».
 
Αντρέας Καράμπελας,
φυσικός στο Γενικό Λύκειο Αναβύσσου.

Η εμπειρία που μεταφέρει στη LiFO o Αντρέας Καράμπελας, φυσικός στο Γενικό Λύκειο Αναβύσσου, δεν φαίνεται να αντικατοπτρίζει αυτή την αισιόδοξη πλευρά που μας μεταφέρει η ΕΤΑΔ: «Τον Νοέμβριο του 2022 (για να μην ενοχλήσουμε τυχόν ενοίκους) ζήτησα τηλεφωνικώς από τη διοίκηση του Grand Resort Λαγονησίου να πραγματοποιήσω τον περίπατο στις εγκαταστάσεις τους, μαζί με 12 μαθήτριες που αποτελούσαν τον Περιπατητικό Όμιλο του Γενικού Λυκείου Αναβύσσου που είχαμε συστήσει. Η απάντηση ήταν "Είμαστε κλειστά τώρα, γίνονται εργασίες, υπάρχει κίνδυνος ατυχήματος". Επανήλθα με νέο τηλεφώνημα τον Απρίλιο του 2023. Η απάντηση τώρα ήταν: "Βεβαίως. Η είσοδος κοστίζει 120 ευρώ το άτομο. Σας φαίνονται πολλά; Ελάτε καθημερινή που κοστίζει 70 ευρώ το άτομο"».

Ποια θα είναι η κατάληξη της υπόθεσης δεν γνωρίζουμε. Όταν υπενθυμίσαμε στην ΕΤΑΔ τις αντιδράσεις της κοινωνίας, που μιλά για παντελή αποκλεισμό του παραλιακού μετώπου της περιοχής του Λαγονησίου, μας απάντησε ότι η εταιρεία οφείλει να ενεργεί στο πλαίσιο της νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία και τους κανονισμούς της αλλά και βάσει των δεσμεύσεων «που έχουμε αναλάβει συμβατικά ή/και απορρέουν από τις σχετικές δικαστικές αποφάσεις».

Στο διά ταύτα, ανέφερε ότι η παραχώρηση θα προχωρήσει: «Αντιλαμβάνεστε ότι στόχος μας είναι να προστατεύσουμε τα συμφέροντα του ελληνικού Δημοσίου και παράλληλα να υπηρετήσουμε τους αναπτυξιακούς στόχους που θέτει η χώρα και αυτό προσπαθούμε να πράξουμε και στη συγκεκριμένη περίπτωση, όπου και πρόκειται για μια πολύ συγκεκριμένη έκταση, την οποία οφείλουμε να παραχωρήσουμε και να αξιοποιήσουμε, σύμφωνα με τη χρήση για την οποία προορίζεται, δηλαδή για την τουριστική αξιοποίηση».

Το παραλιακό μέτωπο του Λαγονησίου είναι το πολύτιμο λάφυρο ενός πολέμου στον οποίο διεξάγονται πολλές παράλληλες μάχες. Ο δήμος Σαρωνικού και οι κάτοικοι μαζί με το δυναμικό κίνημα «Ελεύθερες Παραλίες» διεκδικούν την ελεύθερη πρόσβαση στις παραλίες της περιοχής, υποστηρίζοντας ότι οι ανοιχτές παραλίες είναι αδιαπραγμάτευτο δημόσιο αγαθό.

Προς το παρόν ο μεγάλος χαμένος της πολύκροτης υπόθεσης είναι το κράτος, το οποίο καλείται να καταβάλει αποζημιώσεις που φτάνουν τα 800 εκατ. ευρώ με δικαστικές αποφάσεις που δεν μπορεί να προσβάλει. Στο στρατόπεδο των ηττημένων αρνούνται δυναμικά να ενταχθούν ο δήμος, οι πολίτες και οι κάτοικοι που επιμένουν. Η υπόθεση είναι ανοιχτή και ο επίλογος θα γραφεί με δυσκολία από τους αρμόδιους που τη διαχειρίζονται.

Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2024

Οι «Ολλανδοί ειδικοί» που θα έσωζαν την Θεσσαλία είναι από τον Ταύρο

Οι «Ολλανδοί ειδικοί» που θα έσωζαν την Θεσσαλία είναι από τον Ταύρο
Οι Data Journalists αποκαλύπτουν: Ποια είναι η HVA που -με τις πλάτες του Κ. Μητσοτάκη- αφού ξεπέταξε το Master Plan για τη διαχείριση των υδάτων στη Θεσσαλία, ανέλαβε τώρα να σώσει την Κρήτη.

Πώς βρέθηκαν στο τιμόνι μιας εταιρείας που εμπορεύονταν προϊόντα από τις αποικίες σε Ασία και Αφρική και τώρα πουλάει… αντιπλημμυρικά έργα και διαχείριση υδάτων, οι “γαλάζιοι” Μιλτιάδης Γκουζούρης και ο Γρηγόρης Δ. Δημητριάδης του “Υπερταμείου”.
Το σκοτεινό παρελθόν της ολλανδικής εταιρείας που εμφανίστηκε για πρώτη φορά εντός ευρωπαϊκής χώρας ως ειδική στην «διαχείριση περιβαλλοντικών κρίσεων» και η «ύποπτη» δήλωση αποκήρυξης της δουλείας.
Οι πληροφορίες ότι ο Μιλτιάδης Γκουζούρης θα αφήσει την HVA για να αναλάβει έναντι αστρονομικού μισθού τον υπό σύσταση Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ), τη δημιουργία του οποίου πρότεινε ο ίδιος!

«Εδώδιμα-Αποικιακά» έγραφαν στις ταμπέλες τους τα παλιά μπακάλικα, αλλά η HVA, η εταιρεία των «Ολλανδών ειδικών» που εμφανίστηκε μετά τις περσινές καταστροφικές πλημμύρες στην Θεσσαλία, φαίνεται πως ήρθε να προσθέσει νέα προϊόντα: Πανάκριβα αντιπλημμυρικά έργα, ιδιωτικοποιήσεις υδάτων, καλοπληρωμένες θέσεις δια ολίγους.

Οι Data Journalists επανέρχονται έναν χρόνο μετά τον Daniel για να αποτιμήσουν τον «βίο και την πολιτεία» εν Ελλάδι της HVA η οποία με τις πλάτες της κυβέρνησης, αφού «ξεπέταξε» χωρίς ουσιαστική δημόσια διαβούλευση το Master Plan για τη διαχείριση των υδάτων στην Θεσσαλία, ανέλαβε τώρα και την Κρήτη με αμοιβή χορηγούμενη από την ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ. Η εμπορική εταιρεία HVA αποδεικνύεται μια «Ολλανδέζα από τον Ταύρο».

Ο σημερινός Διευθύνων Σύμβουλός της είναι ο Μιλτιάδης Γκουζούρης, πρόσωπο με ισχυρές πολιτικές διασυνδέσεις που διαμορφώθηκαν στην εποχή της μεγάλης οικονομικής κρίσης, όταν εκείνος πολιτεύτηκε στον χώρο του «ακραίου κέντρου» μέχρι τελικά να καταλήξει στην Νέα Δημοκρατία. Με την ίδια εταιρεία συνδέεται, όμως και ένα άλλο πρόσωπο με ακόμη πιο ισχυρή παρουσία.



1 of 5
-+

Πρόκειται για τον Γρηγόρη Δ. Δημητριάδη που είναι σήμερα επικεφαλής του «Υπερταμείου», του φορέα που υλοποιεί την αποχώρηση του Δημόσιου Τομέα υπέρ των ιδιωτών από κρίσιμους τομείς της εθνικής οικονομίας.


Ο κ. Δημητριάδης διετέλεσε Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της HVA, υπό τον κ. Γκουζούρη, από το 2018 έως το 2019 που η Νέα Δημοκρατία κέρδισε τις εκλογές. Λίγα χρόνια νωρίτερα, πάντως, επί κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου, οι ρόλοι ήταν αντίστροφοι καθώς ο Μ. Γκουζούρης ήταν απλώς σύμβουλος υπό τον Γρ. Δημητριάδη που είχε τοποθετηθεί επικεφαλής στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ). Πώς κατάφεραν, λοιπόν, δύο Έλληνες “γαλάζια” στελέχη, να βρεθούν επικεφαλής μιας ολλανδικής εταιρείας που ξεκίνησε το 1879 να εμπορεύεται προϊόντα από τις αποικίες σε Ασία και Αφρική;

Και επίσης, πώς βρέθηκε μια εταιρεία που ασχολείται με την παραγωγή και το εμπόριο προϊόντων στις πρώην αποικίες, κουβαλώντας και κάποιες ενοχές για τις εποχές εκείνες, να εμφανιστεί για πρώτη φορά εντός ευρωπαϊκής χώρας ως ειδική στην «διαχείριση περιβαλλοντικών κρίσεων» και να αναλάβει τις τύχες Θεσσαλίας και Κρήτης;

Ολα φαίνεται πως ξεκινούν από το γνωστό δόγμα της “κρίσης που γεννάει ευκαιρίες”. Οι καταστροφικές πλημμύρες του Daniel ξέσπασαν στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2023, λίγους μήνες μετά τον θρίαμβο του 41%. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε κερδίσει μια νέα τετραετία και οι αυτοδιοικητικές εκλογές που πλησίαζαν δεν έδειχναν να κρύβουν δυσάρεστες εκπλήξεις.Μεταμόρφωση Καρδίτσας. Τρίτη 12 Σεπτεμβρίου 2023 (ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ / EUROKINISSI)

Κάπου στα μέσα Σεπτεμβρίου, ακούμε για πρώτη φορά ότι «Ολλανδοί ειδικοί» θα αναλάβουν να σώσουν την Θεσσαλία.

Ξεκινάει και μια επικοινωνιακή εκστρατεία της κυβέρνησης ότι οι Ολλανδοί ξέρουν να τιθασεύουν τα νερά. Στις 19 Σεπτεμβρίου 2023, ο τότε Περιφερειάρχης Θεσσαλίας, σίγουρος για την επικράτησή του στις εκλογές του Οκτωβρίου, γράφει ότι ενημέρωσε τους «Ολλανδούς επιστήμονες», «για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή μετά το πρωτοφανές καιρικό φαινόμενο».Φαρκαδόνα Τρικάλων, Τρίτη 12 Σεπτεμβρίου 2023 (ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ/EUROKINISSI)

Στις φωτογραφίες δεν εμφανίζεται ο Μ. Γκουζούρης ενώ ο κ. Αγοραστός μας ενημερώνει ότι «οι Ολλανδοί, συνοδευόμενοι από τον Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργο Στρατάκο και στελέχη της Περιφέρειας Θεσσαλίας, πέταξαν με ελικόπτερο Σινούκ πάνω από τις περιοχές που έχουν πληγεί προκειμένου να κατανοήσουν σε πρώτη φάση τις προκλήσεις του έργου της αποκατάστασης».

«Η ολλανδική εταιρεία αναμένεται να συνεργαστεί με κρατικές υπηρεσίες και συναρμόδιους φορείς για τη συλλογή δεδομένων με στόχο την εκπόνηση ενός βιώσιμου Master Plan που θα βοηθήσει στην επίσπευση των διαδικασιών για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας», συνέχιζε η ενημέρωση του Περιφερειάρχη που έκλεινε με ένα πρώτο βιογραφικό της HVA:

«Η HVA International, ιδρύθηκε το 1879 στην Ολλανδία.

Είναι μια παγκόσμια γεωργική εταιρεία και διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων που ειδικεύεται στην ανάπτυξη μεγάλων (υπο)τροπικών γεωργικών έργων. Η άρδευση και η διαχείριση των υδάτων είναι οι ακρογωνιαίοι λίθοι εκατοντάδων έργων της HVA. Η μοναδική τεχνογνωσία που διαθέτουν οι Ολλανδοί μηχανικοί στη διαχείριση του νερού έχει χρησιμοποιηθεί συχνά για τη διαχείριση πλημμυρών και πολύπλοκων αρδευτικών έργων».

Μέχρι εκείνη την στιγμή, όλα έμοιαζαν πολλά υποσχόμενα ακόμη και αν ο κ. Αγοραστός έχασε τις εκλογές λίγες εβδομάδες μετά. Αλλωστε, η κυβέρνηση διόλου δεν δυσκολεύτηκε να χρεώσει σε εκείνον τις ευθύνες για τα αντιπλημμυρικά που δεν είχαν γίνει έως τότε.

Το έργο των «Ολλανδών ειδικών» άρχισε να εμφανίζεται σε επιλεγμένα δημοσιεύματα. Εκεί στον Μάρτιο, σε μια κυριακάτικη ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημερώνει ότι παρέλαβε το σχέδιο της HVA για «το σχέδιο ανάταξης της Θεσσαλίας αλλά και θωράκισης από άλλες φυσικές καταστροφές».
Λάρισα. Πλημμυρισμένη η συνοικία Γιαννούλη. Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2023 ( ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ / EUROKINISSI)
Οι συστάσεις για την HVA επανέρχονται: «Στον ενάμισι αιώνα ζωής της έχει αναλάβει χιλιάδες έργα σε όλο τον κόσμο, ενώ μεγάλο πεδίο δραστηριότητας της είναι οι περιοχές της Αφρικής και της Ασίας». Και λίγο παρακάτω: «Η Αθήνα μετά από τις καταστροφές που προκάλεσε ο Ντάνιελ, απευθύνθηκε στην ολλανδική κυβέρνηση, που θεωρείται ειδική στη διαχείριση τέτοιων φυσικών καταστροφών. Οι Ολλανδοί συνέστησαν στο Μέγαρο Μαξίμου την HVA International».
ΜυστικοπάθειαΤο περίεργο είναι ότι η ολλανδική κυβέρνηση επέλεξε να συστήσει μια εταιρεία που δεν χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη εξωστρέφεια. Ο επίσημος ιστότοπος της εταιρείας (https://www.hvainternational.com/) είναι, όλος κι όλος, μία σελίδα διαφημιστικού χαρακτήρα χωρίς παραπομπές στα έργα που υποτίθεται ότι εκτελεί ανά την Υφήλιο. Λέει ότι δραστηριοποιείται κυρίως σε Αφρική και Νοτιοανατολική Ασία, ότι το κάνει προσπαθώντας αυτό να έχει θετικές επιπτώσεις για τις τοπικές κοινωνίες, μιλά για «θετική γεωργία» και συνεργασίες με τον ΟΗΕ.

Εκεί κάπου εμφανίζεται μια σχετική δήλωση του CEO Μ. Γκουζούρη χωρίς να υπάρχει κάποια άλλη αναφορά στους μετόχους της εταιρείας, την υπόλοιπη διοίκηση και το επιχειρηματικό της παρελθόν. Η σελίδα κοσμείται από λίγες φωτογραφίες με χαμογελαστούς αγρότες κάπου στην Αφρική, έναν παγκόσμιο χάρτη με «βούλες» στα σημεία που έχει παρουσία (χωρίς αυτά να «ανοίγουν» σε κάποιες πληροφορίες για το πού και το τι).
«Ο Μίλτος μόνο Ολλανδός δεν είναι»…Η HVA εξελίχθηκε τον περασμένο χειμώνα σε success story για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, όποτε χρειάστηκε να πυκνώσει τις εμφανίσεις του ο διευθύνων σύμβουλος Μιλτιάδης Γκουζούρης. Οτι μια τόσο εξειδικευμένη εταιρεία είχε Ελληνα επικεφαλής όχι μόνο δεν προξένησε ερωτήματα, αλλά πριν λίγες εβδομάδες προβλήθηκε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό από τον πρωθυπουργό.

Ο Κυρ. Μητσοτάκης βρέθηκε στο Κιλελέρ τον Σεπτέμβριο του 2024, στον ένα χρόνο από τον Daniel σε μια φάση που οι προτάσεις της HVA είχαν ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στον αγροτικό κόσμο και ενώ τα μεγάλα έργα αποκατάστασης των ζημιών δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει. Ελλείψει μεγάλων έργων, ο πρωθυπουργός μίλησε για εκείνα που διεξάγει η Περιφέρεια, «προσωρινές και γρήγορες αλλά σημαντικότατες παρεμβάσεις που αφορούν σε χειμάρρους, ρέματα, αναχώματα, έργα τα οποία έχουν ήδη δρομολογηθεί και τα οποία δρομολογούνται με μια γενναία χρηματοδότηση από το κράτος προς την Περιφέρεια», όπως είπε, «πάντα καθ’ υπόδειξη, ανοίγω μια παρένθεση, των ειδικών και της εταιρείας στην οποία προΐσταται ο Μίλτος Γκουζούρης, τον οποίο τον γνωρίζετε πια καλά διότι έχει κάνει τη Θεσσαλία δεύτερο σπίτι του». Και συνέχισε με νόημα ο πρωθυπουργός: «Γιατί κρίνω τόσο σημαντική αυτή την επιστημονική υποστήριξη;Λάρισα. Πλημμυρισμένη η συνοικία Γιαννούλη. Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2023 ( ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ / EUROKINISSI)

Γιατί έχω ακούσει και διάφορα κακοπροαίρετα σχόλια κριτικής για τους δήθεν Ολλανδούς οι οποίοι “έρχονται να μας υποδείξουν” -βέβαια ο Μίλτος μόνο Ολλανδός δεν είναι, όπως έχετε διαπιστώσει…». Στο μεταξύ, ο κ. Γκουζούρης εμφανιζόταν στις τηλεοράσεις ως γκουρού επί των περιβαλλοντικών κρίσεων και της κλιματικής ανθεκτικότητας, μέχρι και στο πλάι του μετέπειτα αποπεμφθέντος Λευτέρη Αυγενάκη, καθώς η HVA ετοιμαζόταν να αναλάβει και την διαχείριση των υδάτων στην Κρήτη. Ετσι, ο Ολλανδός που απεδείχθη Ελληνας έφτασε και στην κορύφωση μιας πορείας που ξεκίνησε πριν από πολύ καιρό, πέρασε από πολλά κύματα και άρχισε να αποκρυσταλλώνεται στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης.

Ο Μ. Γκουζούρης εμφανίζεται ως γεννημένος στην Ολλανδία. Σε άλλα βιογραφικά αναφέρεται ως πρώην Πρόεδρος των Ελλήνων Φοιτητών Γενεύης ενώ σε άλλα ως κάτοχος ΜΒΑ από το Nottingham Trent University και Πτυχίου Bachelor of Science Επικοινωνίας-Δημοσιογραφίας από το HU University of Applied Sciences της Ουτρέχτης στην Ολλανδία.

Όπως ο ίδιος γράφει στο βιογραφικό του, ξεκίνησε την εμπλοκή με το Δημόσιο σαν ειδικός σύμβουλος του Στέλιου Παπαθεμελή ως υπουργού Δημόσιας Τάξης το 1993. Με το σημιτικό ΠΑΣΟΚ δεν εμφανίζει κάποια δράση ούτε και με τις κυβερνήσεις του Κ. Καραμανλή.

Μετά από ένα πέρασμα από το κόμμα του Στ. Παπαθεμελή (Δημοκρατική Αναγέννηση) το 2007, δοκιμάζει την τύχη του το 2009 και με το βραχύβιο κόμμα των «Δημοκρατικών» που διαφημίστηκε ως «το πρώτο κόμμα με ΑΦΜ» που απέκλειε όσους είχαν διατελέσει υπουργοί και βουλευτές. Οι Δημοκρατικοί έλαβαν μόλις το 0,11% στις εκλογές του 2009. Η κρίση μόλις ξεκινούσε και τα κόμματα του «ακραίου κέντρου» δεν είχαν ακόμη βρει ρόλο στο πολιτικό σκηνικό… Επί κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά, ο Μ. Γκουζούρης αναλαμβάνει σύμβουλος στο Υπουργείο Γεωργίας υπό τον Αθανάσιο Τσαυτάρη ενώ στο διάστημα 2013-2015 θα είναι σύμβουλος υπό τον Γρηγόρη Δημητριάδη στον ΟΑΣΑ, όπως προαναφέραμε.

Ως γεννημένος στην Ολλανδία, συμμετέχει επίσης στην πρωτοβουλία Orange Grove της ολλανδικής πρεσβείας στην Αθήνα, η οποία στα χρόνια της κρίσης παραχωρούσε χώρους για να γίνονται εκδηλώσεις υπέρ της καινοτομίας και των startups. Μετά το 2015 αρχίζει να αρθρογραφεί ως ειδικός σε θέματα διοίκησης αλλά και ως «κοστολόγος». Το 2018 αναλαμβάνει CEO στην HVA και από εκεί φαίνεται πως απογειώνεται η καριέρα του, ειδικά μετά το 2019 που αναλαμβάνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη.Λάρισα. Πλημμυρισμένη η συνοικία Γιαννούλη. Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2023 ( ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ / EUROKINISSI)

Στις σελίδες επαγγελματικής δικτύωσης (Linkedin) εμφανίζεται σε αεροπλάνα και σαλόνια, την Μοζαμβίκη και την Νιγηρία αλλά και σε πλήθος φωτογραφιών με τον Αντώνη Σαμαρά, τον Θ. Σκυλακάκη, τον Ν. Δένδια, τον Ν. Παπαθανάση και τον Πρέσβη των ΗΠΑ Τζ. Τσούνη. Τον Ιούνιο του 2020, εν μέσω πανδημίας covid, ο κ. Γκουζούρης εμφανίζεται σε διαδικτυακη ημερίδα του Ναυτικου Ομίλου Ελλάδας και μιλά για την HVA τονίζοντας ότι βασικός πυλώνας της εταιρείας είναι η γεωργία.

Τρία χρόνια αργότερα, πάντως, τα πανηγυρικά ρεπορτάζ θα γράφουν για την τεχνογνωσία της ολλανδικής εταιρείας «που θεωρείται γκουρού στον τομέα των φυσικών καταστροφών». Κατά τα ίδια δημοσιεύματα, η HVA έχει χαρτοφυλάκιο που φτάνει τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ομως, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Ελληνας CEO θα αφήσει την HVA για να αναλάβει τον υπό σύσταση Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ). Και ποιος καλύτερος να αναλάβει τον ΟΔΥΘ από εκείνον που πρότεινε την δημιουργία του; Στο Master Plan που παρέδωσε αρχικά μόνον στα αγγλικά, η HVA προτείνει μεταξύ άλλων την δημιουργία του ΟΔΥΘ για την λειτουργία του οποίου, μάλιστα, προδιαγράφεται κόστος άνω των 6 εκατομμυρίων ευρώ για λογισμικό, άλλα υλικά και αμοιβές προσωπικού.

Το σχέδιο που μεταφράστηκε προχείρως στα ελληνικά (κυρίαρχο κείμενο είναι εκείνο στα αγγλικά) αναφέρει όμως και πλούσιες αμοιβές, συνολικού ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ, για την διοίκηση του ΟΔΥΘ: «Για να εξασφαλιστεί ισχυρή ηγεσία εντός του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων προτείνεται η συγκρότηση μιας ομάδας ανώτατης διοίκησης που θα αποτελείται από 10 διευθυντές και έναν δικηγόρο με σχετικό ετήσιο προϋπολογισμό λίγο κάτω από 1 εκατ. ευρώ.

Για τον εξορθολογισμό των διαδικασιών, η πρόταση περιλαμβάνει τον επανασχεδιασμό της διαδικασίας αδειοδότησης, με προϋπολογισμό 0,5 εκατ. ευρώ. Οι ετήσιες μισθολογικές αποδοχές των βασικών θέσεων εργασίας, περιλαμβανομένων και 20 υπαλλήλων υφιστάμενων φορέων διαχείρισης υδάτων που πρόκειται να μετακινηθούν στον Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων εκτιμώνται σε περίπου 3 εκατ. ευρώ κατά την πλήρη λειτουργία όλων των τμημάτων του Οργανισμού».

Αλλα κρίσιμα σημεία του Master Plan για την Θεσσαλία περιλαμβάνουν: – Την εκτέλεση έργων συνολικού ύψους 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, η πλειονότητα των οποίων αφορούν μπετά και κατασκευές στον κάμπο. – Την ιδιωτικοποίηση του νερού, καθώς αναφέρεται ότι σκοπός είναι η «συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην αποτελεσματική διαχείριση των υδάτων – την εύρεση νερού και – τη συνολική διαχείριση των υδάτινων πόρων». – Την εκτροπή του Αχελώου, δηλαδή τη «μεταφορά νερού από τη λεκάνη του Αχελώου στη λεκάνη του Πηνειού», που «πρέπει να υλοποιηθεί προκειμένου η Θεσσαλία να συνεχίσει να είναι μια βιώσιμη γεωργική περιοχή». Το εντυπωσιακό είναι ότι η HVA, την ώρα που προτείνει τόσο μεγάλα έργα για την «σωτηρία της Θεσσαλίας», εμφανίζεται ήδη από τον περασμένο Απρίλιο να σχεδιάζει επενδυτικό πλάνο που μπορεί να φτάσει το 1 δισ. ευρώ για να αλλάξει το «παραγωγικό μοντέλο» της περιοχής.

«Νοικιάζουμε τη γη – με συμφωνίες συνήθως με κράτη αφού πρόκειται για τεράστιες εκτάσεις, π.χ. στην Αγκόλα δώσαμε €15 εκατ. για 50 χρόνια – στήνουμε τα εργοστάσια, αγοράζουμε τα μηχανήματα, προσλαμβάνουμε και εκπαιδεύουμε το προσωπικό”, ανέφερε σχετικά σε συνέντευξή του ο κ. Γκουζούρης.

Δήλωση κατά της δουλείας και ιστορίες τοξικού φθορίου

Εκείνο που προκαλεί αίσθηση, είναι μια δήλωση αποκήρυξης της δουλείας από την εταιρεία, που εμφανίζεται κάπως ξεκάρφωτα στο κάτω μέρος της σύντομης παρουσίασης στην ιστοσελίδα της και γράφει: «Η ολλανδική κυβέρνηση κατάργησε τη δουλεία στα πρώην εδάφη της, συμπεριλαμβανομένης της Ινδονησίας, το 1860. Υπήρξε τότε μια μεταβατική περίοδος 10 ετών κατά τη διάρκεια της οποίας η πρακτική εξαλείφθηκε εντελώς. Η HVA ιδρύθηκε το 1879 και κατά τα πρώτα της χρόνια λειτουργούσε αποκλειστικά ως εμπορική εταιρεία. Ως εκ τούτου, η HVA δεν έχει εμπλακεί ποτέ με οποιοδήποτε τρόπο, σχήμα ή μορφή, στην αποικιακή πρακτική της δουλείας. Η HVA διαθέτει ένα μοναδικό και εκτενές αρχείο που τεκμηριώνει σχολαστικά την ιστορία της και μέσω αυτού του αρχείου και με τη βοήθεια ιστορικών που απασχολούνται από την HVA δεν βρήκαμε κανένα στοιχείο για οποιαδήποτε χρήση σκλαβιάς, παιδικής εργασίας ή άλλων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αντίθετα, η HVA ήταν πρωτοπόρος όσον αφορά στη φροντίδα των εργαζομένων στις φυτείες της και δημιούργησε όχι μόνο σχολεία και νοσοκομεία, αλλά ακόμη και συνταξιοδοτικά σχέδια, προκειμένου να διασφαλιστεί η θετική ανάπτυξη της κοινότητας. Σύμφωνα με την Πολιτική ESG της HVA, η HVA αναγνωρίζει και ενστερνίζεται τη σοβαρή της ευθύνη να προστατεύει, να διατηρεί και να προωθεί τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως. Δεδομένης της πρόσβασης και των γνώσεων της HVA, πιστεύουμε ακράδαντα ότι μπορούμε και πρέπει να διαδραματίσουμε σημαντικό ρόλο στην υπεράσπιση αυτών των θεμελιωδών δικαιωμάτων».

Μάλλον όχι τυχαία, πάνω ακριβώς από την δήλωση αποκήρυξης του καθεστώτος δουλοπαροικίας, υπάρχει μια ασπρόμαυρη φωτογραφία, τραβηγμένη το 1969 στην Αιθιοπία. Στη λεζάντα, η HVA μας ενημερώνει ότι είναι από την επίσκεψη της Βασίλισσας της Ολλανδίας Τζουλιάνα, σε νοσοκομείο κοντά στο Wonji της Αιθιοπίας. Δεν αναφέρει ότι στην φωτογραφία εμφανίζεται ο τότε Αυτοκράτορας Χαιλέ Σελασιέ αλλά ούτε εξηγεί γιατί το νοσοκομείο έχει τόσα παιδικά κρεβατάκια.

Στο Wonji, η HVA είχε δημιουργήσει στην δεκαετία του ‘50 ένα από τα πρώτα εργοστάσια παραγωγής ζάχαρης στην Αιθιοπία. Τα εργοστάσια που κατασκευάστηκαν βρίσκονται σε μια περιοχή με πετρώματα που εμφανίζουν υπερβολικά μεγάλες συγκεντρώσεις σε φθόριο. Και κάπου εδώ φαίνεται πως κρύβεται μια «πηγή ενοχών», όπως διαβάζουμε στον ιστότοπο (https://fluoridealert.org/) του Δικτύου Fluoride Action Network (FAN) που δημιουργήθηκε το 2000 για να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη σχετικά με τον κίνδυνο τοξικότητας από την φθορίωση του νερού.

Όπως διαβάζουμε σε ανάρτηση του FAN:

«Εκτός από τη διοίκηση της HVA International και τους Ολλανδούς υπαλλήλους της, οι υπόλοιποι (Αιθίοπες) υπάλληλοι των τριών εργοστασίων ζάχαρης και οι οικογένειές τους δεν γνώριζαν την ύπαρξη περίσσειας φθορίου στο πόσιμο νερό τους. Η HVA International παραβίασε την εμπιστοσύνη των εργαζομένων της και των οικογενειών τους αποκρύπτοντας πληροφορίες περί περίσσειας φθορίου στο πόσιμο νερό για 17 χρόνια. Δυστυχώς, η HVA παρείχε ασφαλές πόσιμο νερό για να προστατεύσει μόνο τους πολίτες της, τους Ολλανδούς». Οι Ολλανδοί, όπως αναφέρεται, κατοικούσαν σε περιφραγμένη περιοχή στην οποία λειτουργούσε κρυφά εγκατάσταση επεξεργασίας του πόσιμου νερού. Το 1972 διαπιστώθηκε η ύπαρξη «σκελετικής φθορίωσης» στην περιοχή, μια ασθένεια των οστών που προκαλείται από την υπερβολική κατανάλωση φθορίου. Πέρασαν χρόνια μέχρι το 1976 που το αποφθοριωμένο νερό έγινε διαθέσιμο σε όλα τα χωριά του κτήματος. Χιλιάδες παιδιά και ενήλικες κινδύνευσαν και εξακολουθούν να βρίσκονται σε κίνδυνο που παραμένει για όσους έχουν προσβληθεί από οδοντική και σκελετική φθορίωση. Οι τρεις κοινότητες εκτέθηκαν επίσης σε τοξίνες που εκπέμπονταν από το εργοστάσιο, η σκόνη, τα αέρια και ο καπνός επηρέασαν τους πνεύμονες και το αίμα ενώ και οι στέγες των σπιτιών ήταν κατασκευασμένες από αμίαντο. Όπως αναφέρεται,« η HVA International συνεχίζει να είναι απρόθυμη να παραδέχεται ότι παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα αυτών των φτωχών και χωρίς φωνή κατοίκων στις περιοχές Wonji, Shoa και Metehara». Ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν «μια επώδυνη και ανάπηρη ζωή» από φθορίωση έχει αυξηθεί. Το άρθρο μιλά για ανθρώπους παραμορφωμένους και ανάπηρους, με φυσιολογικές και ψυχικές ιδιαιτερότητες που είχαν ολέθριες συνέπειες οδηγώντας σε κάποιες περιπτώσεις στην αυτοκτονία. Τα παιδιά αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το σχολείο επειδή είχαν παραμορφωμένα άκρα ενώ αρνητικές επιπτώσεις εντοπίζονται στην εύρεση εργασίας, φιλίας και επίσης γάμου λόγω των εμφανίσεων των νεαρών ενηλίκων στο Wonji. «Η μόνη ευκαιρία που έχει ο νέος είναι να παντρευτεί μέσα στην κοινότητά του όπου υπάρχουν τα ίδια προβλήματα και να βρει δουλειά στα τρία εργοστάσια ζάχαρης. Ο μέσος μισθός των κοπτών ζαχαροκάλαμου ήταν 0,40 σεντς ΗΠΑ την ημέρα και η σύνταξη κυμαίνεται ανάμεσα σε 5,50-34 δολάρια ΗΠΑ», κατέληγε το FAN .

Οσο για το πόση σχέση έχουν τέτοιες βαριές αποικιακές ιστορίες με την διαχείριση υδάτινων πόρων και την κλιματική θωράκιση, δεν ξέρουμε πώς μπορεί να εξηγηθεί. Μπορεί στην δήλωσή της η HVA να επιμένει πως «ουδέποτε παραβίασε τα ανθρώπινα δικαιώματα», αλλά είναι αμέτρητες οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που το έπραξαν με χαρακτηριστική άνεση επί δεκαετίες και σήμερα εμφανίζονται υπέρμαχοι της εταιρικής υπευθυνότητας και της καινοτομίας.