Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2024

Ενα στυγνό οικολογικό έγκλημα στην Κηφισιά

 


Καθώς ο ΝΟΚ επιτρέπει τη δόμηση υπογείων εκτός περιγράμματος του κτιρίου, «ξυρίζονται» τα δέντρα στα οικόπεδα και το ελάχιστο χώμα που τοποθετείται από πάνω δεν αρκεί για να ριζώσει νέα βλάστηση. Τι μπορεί να σημαίνει αυτός ο ομαδικός «ξεριζωμός» 1.000 και πλέον δέντρων; Η απάντηση στις φωτογραφίες που δημοσιεύει το Protagon 

Χρήστος Νίκας 8 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2024

 Η απόφαση της δίκης-σταθμού για τα μπόνους στα ύψη των κτιρίων και τη συνταγματικότητα ή μη του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) αναμένεται με αγωνία από τους κατασκευαστές αλλά και τους πολίτες των δήμων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα και προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη έως τα τέλη του έτους. 

Ωστόσο δεν είναι μόνο τα ύψη το θέμα, αλλά και τα «βάθη» και τα «πλάτη», καθώς ο ΝΟΚ επιτρέπει τη δόμηση υπογείων εκτός περιγράμματος του κτιρίου, με αποτέλεσμα να «ξυρίζονται» από άκρη σε άκρη τα δέντρα στα οικόπεδα και το ελάχιστο χώμα που μπαίνει πάνω από τα υπόγεια να μην είναι αρκετό για να ριζώσει νέα υψηλή βλάστηση. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στoν Δήμο Κηφισιάς, την κηπούπολη όπου από το 2022 έως σήμερα έχουν χαθεί πάνω από 1.000 δέντρα, που ισοδυναμούν με τρεις φορές το κεντρικό άλσος του δήμου. 

Υποτίθεται ότι ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός προστατεύει το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους. Τουλάχιστον έτσι υποστήριζε η αιτιολογική έκθεση του νόμου που ψηφίστηκε το 2012. Μεταξύ άλλων, επί λέξει τονιζόταν ότι «δεν επιτρέπεται η σφράγιση του φυσικού εδάφους και η επέκταση του υπογείου πέρα από το 50% του υποχρεωτικού ακάλυπτου χώρου, ώστε να μην καταργούνται ο φυσικός κύκλος του νερού και η υψηλή βλάστηση». 

Αυτό ήταν το πρώτο πράγμα που αναφερόταν στο κεφάλαιο «Προστασία των Φυσικών Πόρων και των Διαθέσιμων Χώρων της Πόλης». Το σκεπτικό ήταν ότι τα υπόγεια θα έπρεπε να μπορούν να είναι μεγάλα για να εξυπηρετούνται με θέσεις πάρκινγκ οι κάτοικοι – ιδίως όταν τα οικόπεδα είναι μικρά. 

 Πέρα από το θέμα του ύψους, στον νέο ΝΟΚ εντοπίζονται και προβλήματα «βάθους» και «πλάτους» όσον αφορά τα υπόγεια Στη σχετική νομοθεσία που ψηφίστηκε, όμως, σε μία περίπτωση φαίνεται ότι επιτρέπεται η «σφράγιση του φυσικού εδάφους». Συγκεκριμένα, αν το οικόπεδο έχει εμβαδόν έως και 600 τ.μ., ο κατασκευαστής της οικοδομής μπορεί να επεκτείνει τα υπόγεια έως και τα όρια του οικοπέδου, δηλαδή να καλύψει με τσιμέντο από άκρη σε άκρη τον χώρο, έχοντας πάνω από την πλάκα του υπογείου 40 εκατοστά χώμα για φύτευση, όπου φυσικά δεν μπορούν να φυτρώσουν δέντρα (40 εκατοστά βάθος έχει μια μέτριου μεγέθους γλάστρα). 

Αλλά και σε άλλες περιπτώσεις, μεγαλύτερων οικοπέδων, τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα: «Σε οικόπεδα εμβαδού από εξακόσια (600) τ.μ. έως χίλια (1.000) τ.μ. επιτρέπεται επέκταση των υπογείων έξω από το περίγραμμα της κάλυψης του κτιρίου και έως τα όρια του οικοπέδου σε ποσοστό έως και 80% του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου» αναφέρεται στη νομοθεσία. 

Τι σημαίνει αυτό; Οτι αν, για παράδειγμα, το οικόπεδο είναι 1.000 τ.μ., με συντελεστή κάλυψης 0,4, μπορεί κανείς επάνω από την επιφάνεια να καλύψει τα 400 τ.μ.. Υπολείπονται 600 τ.μ. ακάλυπτων χώρων στην επιφάνεια. Κάτω, όμως, από την επιφάνεια τα υπόγεια μπορούν να επεκταθούν εκτός περιγράμματος στο 80% των ακάλυπτων χώρων, δηλαδή σε επιπλέον 480 τ.μ., με το συνολικό εμβαδόν των υπογείων να φτάνει τα 880 τ.μ. 

Τι απομένει για τη φύτευση της υψηλής βλάστησης που υποτίθεται ότι προστατεύσει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός από τη στιγμή που ό,τι δέντρα υπήρχαν εντός αυτών των 880 τ.μ. έχουν κοπεί για την κατασκευή των υπογείων; Μόλις 120 τ.μ., τα οποία μάλλον είναι αμφίβολο ότι επαρκούν για τη μη διατάραξη του «φυσικού κύκλου του νερού», τα οποία όμως και αυτά χρησιμοποιούνται ως ράμπες παρκινγκ και πισίνες, φτάνοντας την κάλυψη πολύ πάνω από 90%. Αντίστοιχα, για τα οικόπεδα άνω των 1.000 τ.μ. επιτρέπεται επέκταση των υπογείων έξω από το περίγραμμα της κάλυψης του κτιρίου σε ποσοστό έως και 70%. Και όλα αυτά ενώ στην αιτιολογική έκθεση αναφερόταν ότι για την «προστασία των φυσικών πόρων» δεν θα επιτρέπεται η σφράγιση του φυσικού εδάφους και η επέκταση του υπογείου «πέρα από το 50% του υποχρεωτικού ακάλυπτου χώρου». 

Η περίπτωση του Αλίμου 

Στον Αλιμο δεν έχει πολλά δέντρα. Πριν από ένα εξάμηνο περίπου εκδόθηκε μια απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που αφορούσε την προσφυγή του Δήμου Αλίμου κατά οικοδομικής άδειας για ανέγερση πολυκατοικίας η οποία επρόκειτο να χρησιμοποιήσει συνδυαστικά τα μπόνους που δίνει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός: συν 10% στη δόμηση, εφόσον μειωθεί η κάλυψη του κτιρίου (δηλαδή το αποτύπωμά του στο έδαφος) κατά 10%, συν μερικά μέτρα επιπλέον αν τοποθετηθεί φυτεμένο δώμα. Η υπόθεση αφορούσε την ανέγερση νέας εξαώροφης οικοδομής με πυλωτή, δύο υπόγεια, φυτεμένο δώμα με χώρο κύριας χρήσης, πέργκολες στον τέταρτο όροφο και στο δώμα. Στο οικόπεδο κόπηκαν οκτώ δέντρα. 

Σε έκθεση που υποβλήθηκε από την πλευρά των κατασκευαστών αναφερόταν ότι περιορίζεται η κάλυψη του κτιρίου σε σχέση  με την επιτρεπόμενη (205 αντί 234 τ.μ.), έτσι ώστε να δημιουργείται μεγαλύτερο εμβαδόν ακάλυπτων χώρων και χώρων πρασίνου για τη βελτίωση του μικροκλίματος της περιοχής, και ότι πραγματοποιείται επέκταση του υπογείου εκτός του περιγράμματος του κτιρίου, αναγκαστικά, για την κάλυψη των απαιτήσεων των θέσεων στάθμευσης για το κτίριο και τα διαμερίσματα που δημιουργούνται, όμως γίνεται με τέτοιο τρόπο «ώστε να  επιτρέπεται ο φυσικός κύκλος του νερού και η δυνατότητα ανάπτυξης υψηλής βλάστησης». Στην κρίση του το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας είχε μάλλον αντίθετη γνώμη για το συγκεκριμένο θέμα. Ειδικότερα, σημείωνε πως «η όποια ωφέλεια από τη μείωση της κάλυψης και την “αύξηση” του ακάλυπτου χώρου αναιρείται πάντως από τον ίδιο τον νόμο, ο οποίος επιτρέπει την επέκταση των υπογείων πέραν του περιγράμματος της οικοδομής και μέχρι τα όρια του οικοπέδου», επισημαίνοντας μάλιστα ότι οι περισσότερες από τις κατασκευές που θα υπήρχαν στο υπόγειο (χώροι πάρκινγκ, αποθήκες, εγκαταστάσεις ηλεκτροδότησης και αποκομιδής απορριμμάτων, κ.ά.) δεν συνυπολογίζονται στον συντελεστή δόμησης. 

Στις βασικές σκέψεις του για την υπόθεση, το Ε’ Τμήμα του ΣτΕ ξεκαθάριζε ότι η διαρκής προσθήκη υπογείων χώρων και η επέκτασή τους μέχρι τα όρια του οικοπέδου είναι συνέπεια της αυξημένης δόμησης που επιτρέπουν οι διατάξεις του ΝΟΚ, διότι η αύξηση των χώρων κύριας χρήσης του κτιρίου λόγω του μπόνους δόμησης και ύψους απαιτεί τη δημιουργία επιπλέον χώρων στάθμευσης και βοηθητικών χρήσεων, οι οποίοι τοποθετούνται στους ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου, επειδή το περίγραμμα του κτιρίου δεν επαρκεί. «Υπό τις συνθήκες αυτές, και αντιθέτως προς τον διακηρυγμένο σκοπό του Ν.Ο.Κ., επέρχεται σφράγιση του εδάφους των οικοπέδων, η οποία δεν αναιρείται από την υποχρέωση άφεσης εδάφους ελάχιστου πάχους 40 εκατοστών, διότι στο ανεπαρκές αυτό “έδαφος” μπορεί κατά κοινή πείρα να ευδοκιμήσει μόνο χλοοτάπητας ή μικροί θάμνοι. Τούτο, λαμβανομένης υπόψη και της σφράγισης του εδάφους των οδών (οδόστρωμα) και των πεζοδρομίων (πλακόστρωση, σκυρόστρωση), οδηγεί σε σφράγιση του εδάφους όλου του πολεοδομικού συγκροτήματος με όλες τις εντεύθεν δυσμενείς συνέπειες (διακοπή του κύκλου νερού κ.λπ.)» επισημαινόταν. 

Ωστόσο, λόγω της κρισιμότητας και της βαρύτητας του ζητήματος περί συνταγματικότητας ή μη των βασικών διατάξεων του ΝΟΚ, το Ε’ Τμήμα παρέπεμπε στην Ολομέλεια του ΣτΕ, ώστε να λάβει οριστική απόφαση. 

Ο αφανισμός των δέντρων στην Κηφισιά 

Αυτές οι βασικές σκέψεις του ΣτΕ περί σφράγισης του εδάφους και ανεπάρκειας χώρου για υψηλή βλάστηση αναφέρονταν για την υπόθεση του Αλίμου, που δεν έχει και πολλά δέντρα – στην περίπτωση της συγκεκριμένης οικοδομής κόπηκαν μόλις οκτώ. Τι θα έπρεπε δηλαδή να σκεφτεί το ΣτΕ για μια κηπούπολη όπως ο Δήμος Κηφισιάς, όπου φαίνεται να υπάρχει και το μεγαλύτερο πρόβλημα με τον αφανισμό δέντρων και την «υπογειοποίηση» ολόκληρων τετραγώνων λόγω του ΝΟΚ; Σύμφωνα με στοιχεία του Δήμου Κηφισιάς, από το 2022 έως και τον Σεπτέμβριο του 2024 έχουν κοπεί 1.043 υψηλά δέντρα, εξαιτίας της ανέγερσης οικοδομών με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό. Τα 189 εξ αυτών κόπηκαν εντός του 2024, άλλα 543 το 2023 και 344 το 2022 – χρονιά που ο νυν υφυπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς με υπουργική απόφαση κατέστησε τις διατάξεις του ΝΟΚ υπερισχύουσες των ειδικών προστατευτικών διατάξεων για την κηπούπολη της Κηφισιάς, με αποτέλεσμα να αρχίσει ο ομαδικός «ξεριζωμός» των δέντρων για τη δημιουργία υπογείων εκτός περιγράμματος των οικοδομών. 

Οπως έχει αναφέρει ο δήμαρχος Κηφισιάς Βασίλης Ξυπολυτάς, ο αριθμός των δέντρων που έχουν κοπεί από τη χρονιά εφαρμογής της απόφασης Ταγαρά, δηλαδή το 2022, αντιστοιχεί σε τριπλάσιο αριθμό δέντρων από αυτά που υπάρχουν στο Αλσος της Κηφισιάς. Με λίγα λόγια, έχουν εξαφανιστεί τρία άλση. Τι μπορεί να σημαίνει ομαδικός ξεριζωμός; Οι φωτογραφίες που δημοσιεύει το Protagon δίνουν την απάντηση: 1. Στη δημοτική ενότητα Νέας Ερυθραίας του Δήμου Κηφισιάς, δεξιά εικονίζεται η κατάσταση τον Ιούλιο του 2022 και αριστερά τον Μάιο του 2024. Εντός του οικοπέδου υπήρχε κατοικία και αρκετά περισσότερα δέντρα 2. 2.1 (αριστερά) 3, 3.1 (δεξιά). Στην περιοχή ανάμεσα στο Κεφαλάρι και την Πεντέλη, στις φωτογραφίες αριστερά τι υπάρχει σήμερα. Στις φωτογραφίες δεξιά τι υπήρχε πριν το 2022 και πώς είχε διαμορφωθεί ο χώρος τον Ιούνιο του 2022, αφού είχαν μπει οι μπουλντόζες και ξεκίνησαν τα έργα 4. (αριστερά) 5 (δεξιά). Στην ίδια περιοχή ανάμεσα στο Κεφαλάρι και την Πεντέλη. Αριστερά το κτίσμα με τον ΝΟΚ και δεξιά τα δέντρα που έδωσαν τη θέση τους στο κτίσμα 6, 6.1 (αριστερά) 7 (δεξιά). Στην Κάτω Κηφισιά, στην αριστερή φωτογραφία η σημερινή πραγματικότητα. Δεξιά, τι υπήρχε πριν. 

Τον Ιούνιο του 2022, ενώ η οικοδομή ήταν ακόμα στα μπετά, είχαν μείνει κάποια δέντρα στον περιβάλλοντα χώρο εντός του οικοπέδου Τι λέει ο Βασίλης Ξυπολυτάς «Ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός (ΝΟΚ), ειδικά με τις τροποποιήσεις αυτού από το 2019 και μετά, αλλά και την Υπουργική Απόφαση του υφ. Περιβάλλοντος Νίκου Ταγαρά το 2022 περί κατίσχυσης του ΝΟΚ έναντι του ρυμοτομικού σχεδίου της Κηφισιάς, επιχειρεί να αλλάξει την ταυτότητα της πόλης της Κηφισιάς, της Νέας Ερυθραίας και της Εκάλης, μετατρέποντας τον Δήμο μας, από “πράσινο”, σε μια τεράστια οικιστική τσιμεντούπολη. Συγκεκριμένα, προβλέπει κάλυψη των οικοπέδων 100% μέχρι 600 τετραγωνικά και 82% στο στρέμμα, που μαζί με τις ράμπες των υπογείων, αλλά και άλλων εγκαταστάσεων, φτάνει και πάλι το 100% του οικοπέδου. Αποτέλεσμα αυτού είναι το σύνολο των δέντρων και της υψηλής βλάστησης των οικοπέδων να “ξυρίζεται” από άκρη σε άκρη, ενώ δεν δίνει τη δυνατότητα επαναφύτευσης. Τα 40 εκατοστά χώματος, τα οποία προβλέπεται να καλύπτουν την πλάκα του υπογείου, καταλήγουν να είναι μόλις 20 εκατοστά μετά τα αποστραγγιστικά. 

Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί κανενός είδους δέντρο ή υψηλή βλάστηση να ευδοκιμήσει» επισημαίνει ο δήμαρχος Κηφισιάς Βασίλης Ξυπολυτάς μιλώντας στο Protagon. «Είμαι αποφασισμένος, κάτω από οποιαδήποτε συνθήκη, αυτή η καταστρεπτική πολεοδομική διάταξη για την πόλη της Κηφισιάς να καταργηθεί. Ηδη από το καλοκαίρι έχω βγάλει εντέλλεσθε στην Πολεοδομία και απαγορεύω σε όλες τις νέες οικοδομές τη χρήση του άρθρου 17 παρ. 6β περ. 4 του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ, 4067/2012), που αφορά τη διατήρηση του πρασίνου στους κήπους και αναμένουμε με αισιοδοξία την τελική απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ για την προδήλως αντιπεριβαλλοντική και, φυσικά, αντισυνταγματική διάταξη» καταλήγει. Ο δήμαρχος Κηφισιάς είναι προς το παρόν ο μόνος που έχει δώσει «εντέλλεσθε» για το άρθρο 17, που αφορά την προέκταση των υπογείων και τη μη κοπή των δένδρων. Από την ημέρα, δε, που βγήκε η απόφαση του Ε’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, τον Μάρτιο του 2024, για την παραπομπή της συνταγματικότητας ή μη του ΝΟΚ στην Ολομέλεια, και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, δημιουργήθηκαν τουλάχιστον 10 νέα σκάμματα σε οικόπεδα, στα οποία αφανίστηκαν δέντρα που υπήρχαν εντός, για να δώσουν τη θέση τους σε τσιμεντένια υπόγεια που καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του οικοπέδου, αν όχι ολόκληρο, όντας επί της ουσίας απαγορευτικά για νέα υψηλή βλάστηση. Κάτι που δείχνει τη βιασύνη που υπήρχε κατά την προηγούμενη περίοδο για την «αξιοποίηση» του ΝΟΚ όσον αφορά τα υπόγεια εκτός περιγράμματος στην Κηφισιά. 

Κτίζουν εκτός ωραρίου 

Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν καταγγελίες από κατοίκους για εργασίες συνεργείων οικοδομών εκτός ωραρίου, γεγονός που ενισχύει τις παραπάνω ενδείξεις «βιασύνης», η οποία προς το παρόν φαίνεται να κόπηκε από την ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κηφισιάς στις αρχές Οκτωβρίου, έπειτα από εισήγηση του δημάρχου να προχωρήσει στην απαγόρευση κατασκευής υπογείων πέραν των περιγραμμάτων των κτιρίων, βάζοντας επί της ουσίας μπλόκο στην κοπή των δέντρων. Από τα μέσα Ιουλίου, στηριζόμενος σε σχετική απόφαση του ΣτΕ έπειτα από προσφυγή του δημάρχου Κηφισιάς κατά της ακύρωσης που υπέστη το πρώτο εντέλλεσθε από την αποκεντρωμένη διοίκηση Αττικής, ο δήμος έχει επιπλέον «παγώσει» την έκδοση οικοδομικών αδειών που κάνουν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του ΝΟΚ. 8. Ενα από τα 10 σκάμματα οικοπέδων στον Δήμο Κηφισιάς όπου οι εργασίες ξεκίνησαν μετά την απόφαση του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ – το συγκεκριμένο βρίσκεται στο Καστρί Πάντως τα χρήματα δεν είναι λίγα: στα επικλινή εδάφη τα υπόγεια κάλλιστα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως κύριοι χώροι, ενώ φορολογούνται στο 1/5 των κανονικών ορόφων και επιπλέον δεν προσμετρώνται στα συνολικά τ.μ. δόμησης. Αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι στην Κηφισιά τα νεόδμητα μπορούν να πιάσουν από 5.000 έως 12.000 ευρώ το τ.μ., εύκολα καταλαβαίνει κανείς τα υπερκέρδη που μπορούν να προκύψουν από ένα ή δύο υπόγεια των 600 τ.μ. 

Στα τέλη Απριλίου του 2024 η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού είχε διοργανώσει ημερίδα με θέμα τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό και την ανάγκη προστασίας της Κηφισιάς. Ανάμεσα στους ομιλητές ήταν και ο Νίκος Βρατσάνος, αρχιτέκτονας με μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο Columbia για τον αστικό σχεδιασμό. Οπως ανέφερε ο κ. Βρατσάνος, ο ΝΟΚ εξαιρεί ρητώς την εφαρμογή των «μπόνους» στα παραδοσιακά τμήματα των πόλεων για τα οποία έχουν θεσπιστεί προεδρικά διατάγματα, όπως ισχύει και για την Κηφισιά. «Ομως από το 2021 και έπειτα γινόμαστε σιωπηλοί μάρτυρες της απαξίωσης και της καταστροφής του παραδοσιακού τμήματος, όπου τελικά εφαρμόζονται όλες οι ευεργετικές διατάξεις του ΝΟΚ, καθ’ υπέρβασιν των όρων δόμησης της περιοχής. Εχουμε ξαναγυρίσει στις πολυκατοικίες της δεκαετίας του ’70 και του ’80, αυτές ακριβώς που τα ΠΔ προσπάθησαν να αποτρέψουν. Τεράστιοι όγκοι, επιπλέον όροφοι, και για πρώτη φορά κτισμένες πρασιές, που ο ΝΟΚ πλέον επιτρέπει» ανέφερε ο κ. Βρατσάνος. Κάτι που δεν απέχει πολύ από τις βασικές σκέψεις του Ε’ Τμήματος του ΣτΕ στην απόφασή του τον Μάρτιο του 2024, η οποία, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, κάνει ξεκάθαρα λόγο για την εξαφάνιση του χαρακτήρα μιας περιοχής. 

Οπως επισημάνθηκε, «τα οφέλη από την οικοδομική εκμετάλλευση των  ακινήτων λόγω της αυξημένης δόμησης που επιτρέπει ο ΝΟΚ μπορεί να οδηγήσουν σε κύμα κατεδαφίσεων μεμονωμένων κτιρίων και συνόλων σημαντικής αξίας (νεοκλασικά, εκλεκτικιστικά, μεσοπολεμικά του “μοντέρνου κινήματος”, αξιόλογα κτίρια των πρώτων  μεταπολεμικών δεκαετιών) και στην αντικατάστασή τους από νέες πολυώροφες  οικοδομές, με αποτέλεσμα την εξαφάνιση της αρχιτεκτονικής, ιστορικής, κοινωνικής και  αισθητικής μνήμης των πόλεων, κατά παράβαση των διατάξεων του Συντάγματος και των διεθνών συμβάσεων που επιβάλλουν τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την προστασία της  αρχιτεκτονικής κληρονομιάς». 

Πηγή: Protagon.gr

Τρίτη 19 Νοεμβρίου 2024

Ευθύνες για τις πλημμύρες στο… τερατώδες αττικόψαρο

Ο ποταμός Ερασίνος
Ευθύνες για τις πλημμύρες στο… τερατώδες αττικόψαρο

Tα παραμύθια της κυβέρνησης για τα αντιπλημμυρικά έργα στον ποταμό Ερασίνο και το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας. ● Με αφηγήματα Ταχιάου, Χαρδαλιά κατηγορεί τις περιβαλλοντικές οργανώσεις για να καλύψει την ανικανότητά της και επιλέγει τη συγκάλυψη αντί για τη συμμόρφωση στην ενωσιακή περιβαλλοντική νομοθεσία, δίνοντας προτεραιότητα στην παράκαμψη των αποφάσεων του ΣτΕ.

Eπιχειρώντας να καλύψει την ανικανότητά της σε ό,τι αφορά την αντιπλημμυρική προστασία και τις συνεχείς παραβιάσεις της ενωσιακής περιβαλλοντικής νομοθεσίας και φοβούμενη τις τυχόν πλημμύρες που ενδέχεται να προκύψουν μετά από τις εκτεταμένες πυρκαγιές του καλοκαιριού, η κυβέρνηση αντί για τη συμμόρφωση επιλέγει και πάλι τη συγκάλυψη και αποκαλύπτει ότι σταθερή επιδίωξή της είναι η παράκαμψη των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας και εν τέλει οι προσφυγές σε αυτό.

Αυτή τη φορά δαιμονοποιεί το αττικόψαρο, ένα ψάρι 3 έως 7 εκατοστών, που δεν το ήξερε ούτε η μάνα του, το οποίο θεωρείται δυνάμει απειλούμενο, και ρίχνοντας την ευθύνη στις περιβαλλοντικές οργανώσεις.

Ολα ξεκίνησαν όταν σε συνέντευξή στον ΣΚΑΪ, ο υφυπουργός Μεταφορών και Υποδομών Νίκος Ταχιάος ανέφερε ότι «ειδικά στον Ερασίνο έχει σταματήσει η αντιπλημμυρική παρέμβαση που κάνουμε επειδή έχει παγώσει η χορήγηση του δανείου από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κατόπιν καταγγελιών που υπήρξαν από περιβαλλοντικές οργανώσεις ότι κινδυνεύει το αττικόψαρο». Σημειώνεται ότι αντίστοιχες αναφορές στο αττικόψαρο είχαν γίνει και από τον περιφερειάρχη Αττικής, Ν. Χαρδαλιά, για το υπό εξέλιξη έργο διευθέτησης στο Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας.

Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2024

ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: Φτάνει πια με την υποβάθμιση – 20 Νοέμβρη Απεργούμε

 


Η κυβέρνηση μας απαγορεύει τη διεκδίκηση και τους αγώνες. Εν μέρει παράνομη η Απεργία – Αποχή από καθήκοντα

Για άλλη μια φορά το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Οικονομικών μας εξέπληξαν με την ταχύτητα τους. Όχι φυσικά για να προχωρήσουν στη στελέχωση των Τεχνικών Υπηρεσιών, ούτε για να προχωρήσουν στις κρίσεις Προϊσταμένων που σέρνονται επί χρόνια, ούτε για να συζητήσουν τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας που έχουμε καταθέσει, ή για να αυξήσουν τις εξευτελιστικές μας αποδοχές. Η αποτελεσματικότητα των Υπουργείων εξαντλείται στο να απαγορεύουν τους εργαζόμενους και τις διεκδικήσεις τους στα δικαστήρια!

Για πέμπτη φορά τα τελευταία 2 χρόνια, κατέθεσαν Αγωγή για να κηρύξει παράνομη και καταχρηστική την Απεργία – Αποχή που έχει προκηρύξει η Ομοσπονδία μας από τις 11/11/2024 έως 22/11/2024. Η δικαιοσύνη ανταποκρίθηκε άμεσα. Παρασκευή μεσημέρι κατατέθηκε η Αγωγή, Δευτέρα μεσημέρι ορίστηκε η δίκη, Τρίτη μεσημέρι βγήκε η απόφαση σήμερα μας κοινοποιήθηκε. Πραγματικά αξιοθαύμαστη ταχύτητα που θα τη ζήλευαν πολλοί συνάδελφοι μας που βρίσκονται αδίκως κατηγορούμενοι επί πολλά χρόνια για υπηρεσιακές τους υποθέσεις.

Τα συναρμόδια Υπουργεία με την αγωγή τους επιχειρούν να φιμώσουν τους εργαζόμενους και ειδικά την Ομοσπονδία μας. Γιατί με στοιχεία έχουμε αποδείξει:

• Οι νέοι συνάδελφοι μας παραιτούνται (35% παραιτήσεις) και δεν αποδέχονται τους διορισμούς τους λόγω των εξευτελιστικών αποδοχών των 850-900 € το μήνα και των τρομακτικών ευθυνών που έχουν οι Μηχανικοί στην άσκηση των καθηκόντων τους.

• Οι αποδοχές των ΔΥ Μηχανικών είναι πολύ μικρότερες από τις αντίστοιχες στον ιδιωτικό τομέα και στο 30% των αποδοχών των Μηχανικών στις χώρες της Δυτ. Ευρώπης και κάτω ακόμα και από την Ανατ. Ευρώπη. Οι πρόσφατες κυβερνητικές εξαγγελίες για μεικτές αυξήσεις των 20 € το μήνα (!) από τον Απρίλιο του 2025 (!), μόνο ως κοροϊδία μπορούν να χαρακτηριστούν.

• Το συνεχώς διευρυνόμενο κύμα ακρίβειας και πληθωρισμού εξανεμίζει το εισόδημα μας και ειδικά το κόστος της στέγασης καθιστά αδύνατο το διορισμό νέων συναδέλφων μας στις περισσότερες περιοχές της χώρας.

• Τα αναγκαία έργα που πρέπει να τρέξουν, η συντήρηση και λειτουργία των υφιστάμενων Υποδομών, ο προσεισμικός έλεγχος, ο χωροταξικός σχεδιασμός, η διαχείριση και αντιμετώπιση των Φυσικών καταστροφών, η προστασία του Περιβάλλοντος, οι ελεγκτικές και αδειοδοτικές διαδικασίες, τα έργα στο χώρο του Πολιτισμού και Άμυνας απαιτούν τις γνώσεις και τη συμμετοχή Διπλωματούχων Μηχανικών. Υπό τις παραπάνω συνθήκες κανένας Μηχανικός δε θα παραμείνει στις Υπηρεσίες και τα αποτελέσματα των ελλείψεων αυτών είναι ήδη ορατά στην κοινωνία.

• Η εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες έχει τραγικές συνέπειες για την ασφάλεια των Υποδομών, το Δημόσιο Συμφέρον και το Περιβάλλον (εδώ και εδώ)

Για το λόγο αυτό η κυβέρνηση της ΝΔ αρνείται να συνομιλήσει μαζί μας (ειδικά τα κρίσιμα Υπουργεία Οικονομικών, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος), μας αποκλείουν από την ακρόαση φορέων στη Βουλή - αν και καλούμαστε διακομματικά, μας στέλνουν στα δικαστήρια αξιοποιώντας τον αντιεργατικό νόμο Χατζηδάκη, όπως είχαμε προειδοποιήσει. Δε δίστασαν ακόμα και τις μέρες που τιμάμε τους νεκρούς του Νοέμβρη και τους αγώνες για τη Δημοκρατία, να ζητήσουν να απαγορευτεί μια δίκαιη κινητοποίηση.

Η απόφαση του δικαστηρίου, την οποία και επισυνάπτουμε – δεδομένου του αντεργατικού νομοθετικού πλαισίου – κρίνει μεν ως «παράνομη» την αποχή από Μητρώα Μελών Δημοπρασιών, E adeies, σύνταξη πράξεων προσκυρώσεων-τακτοποιήσεων και αναλογισμού, Συμβούλια Αρχιτεκτονικής από την ημερομηνία κοινοποίησης (13/11), αλλά :

· Η κρίση ως «παράνομη» προκύπτει για τυπικούς λόγους μη προηγούμενης διαβούλευσης μέσω μεσολαβητή

· Δε επιβάλλει στην Ομοσπονδία μας εξοντωτικά πρόστιμα (10.000 €), όπως ζητήθηκαν από τα Υπουργεία

· Δεν την κρίνει ως «πολιτική» απεργία, όπως έκρινε αυτή της Αποχής από τη στοχοθεσία.

· Δεν μας απαγορεύει την Απεργία της 20ης Νοεμβρίου, ούτε την Στάση Εργασίας της 22 Νοεμβρίου

· Δε μας απαγορεύει να την επαναλάβουμε στο μέλλον με αντίστοιχα αιτήματα.

Οι διεκδικήσεις μας για προσλήψεις, αυξήσεις αποδοχών και Τεχνικές Υπηρεσίες που να υπηρετούν την κοινωνία και το Περιβάλλον και όχι τους ιδιώτες, είναι δίκαιες και αναγκαίες. Είναι δεδομένο ότι δε θα μας «φιμώσουν», ούτε θα μας τρομοκρατήσουν. Οι εργαζόμενοι μηχανικοί θα συνεχίσουμε τους αγώνες μας με κάθε τρόπο. Πρώτη και καλύτερη απάντηση θα είναι η καθολική μας συμμετοχή στην Απεργία της Τετάρτης 20 Νοεμβρίου 2024 και η παρουσία μας στις διαδηλώσεις όλης της χώρας. Για την Αθήνα στις 11πμ στην πλ. Κοραή (έξοδος Μετρό Πανεπιστημίου).

Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2024

Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης: Λογότυπο Μετρό Θεσσαλονίκης - Καταγγελία

 






ΛΟΓΟΤΥΠΟ ΜΕΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ
για την απευθείας ανάθεση μετά από ακύρωση του σχετικού διαγωνισμού
Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης έλαβε τον Φεβρουάριο του 2024 από την εταιρία Ελληνικό Μετρό ΑΕ το έγγραφο με αρ. πρ. ALX- 80564/28-02-2024 προς ενημέρωση των Μελών του σχετικά με το διαγωνισμό με αρ.πρ., RFP-457/2024, που αφορούσε το σχεδιασμό του λογότυπου για το Μετρό Θεσσαλονίκης με ημερομηνία τελικής κατάθεσης των προτάσεων έως τις 22-04-2024 και με αμοιβή για το πρώτο βραβείο στον συγκεκριμένο διαγωνισμό το ποσό των 8.000€. Ο ΣΑΘ, υποστηρίζοντας την διαγωνιστική διαδικασία, έστειλε έγκαιρα σχετική ενημέρωση στα μέλη του, ώστε το Μετρό της Θεσσαλονίκης να αποκτήσει ένα λογότυπο αντάξιο των προσδοκιών.
Ενάμιση μήνα μετά και 12 ημέρες πριν την προθεσμία ολοκλήρωσης του διαγωνισμού η εταιρία Ελληνικό Μετρό επανήλθε με το έγγραφο της ALX-80717/09-04-2024 που ενημέρωνε για τη ματαίωση του, χωρίς επεξήγηση των λόγων της ματαίωσης του και χωρίς ίχνος σεβασμού για συναδέλφους, που είχαν εργαστεί σύμφωνα με την διακήρυξη που είχε σταλεί.
Μέσα από τα μέσα ενημέρωσης της πόλης, που επιβεβαιώνεται από το έγγραφο της απευθείας ανάθεσης με αρ.πρ. ΣΗΕΟ-253/02.10.2024, έγινε ενημέρωση, ότι η ελληνικό μετρό ΑΕ προκήρυξε δεύτερη διαγωνιστική ανοιχτή διαδικασία με την πρόσκληση με αρ.πρ. RFP-461/24 με αμοιβή 30.000€. Στον δεύτερο διαγωνισμό όλες οι συμμετοχές απορριφθήκαν από την εταιρία.
Με αυτή τη μεθόδευση και με τον ισχυρισμό ότι σε μικρό χρονικό διάστημα ανοίγει τις πόρτες του το Μετρό επιλέχθηκε με απευθείας ανάθεση η εταιρία MARKETING AND MEDIA SERVICES MON. IKE με αμοιβή 30.000€.
Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης δημοσιοποιεί τα παραπάνω για να γίνει κατανοητό πως πρόκειται για μια προσχηματική διαδικασία - εις βάρος συναδέλφων αρχιτεκτόνων και άλλων συναφών επαγγελματιών (γραφιστών, καλλιτεχνών) και εν τέλει της τοπικής κοινωνίας – ώστε το έργο σχεδιασμού του λογότυπου του Μετρό Θεσσαλονίκης να αποτελεί ένα ακόμα έργο στη μακριά λίστα έργων απευθείας αναθέσεων.
Γεννάται το εύλογο ερώτημα, πώς μπορεί κάποιος φορέας να αξιολογεί ένα λογότυπο, που θα κέρδιζε μέσα από μια διαγωνιστική διαδικασία, δηλαδή ένα λογότυπο που θα κρίνονταν ως το καλύτερο αναμεσά σε δεκάδες άλλες προτάσεις, με αμοιβή του ποσού των 8.000€, και ο ίδιος φορέας για το ίδιο λογότυπο να προβαίνει σε απευθείας ανάθεση με αμοιβή 30.000€, όχι σε κάποια διάσημη εταιρία για το αναγνωρισμένο σχετικό έργο της, αλλά σε μια άσημη νεοσύστατη εταιρία, η οποία την ημέρα της ανάθεσης δεν είχε ούτε καν ενεργό ιστότοπο. Επίσης, ο ισχυρισμός περί μικρού χρονικού διαστήματος, σε ένα έργο που εξελίσσεται για 15 και πλέον χρόνια στην πόλη, μόνο θυμηδία μπορεί να προκαλέσει.
Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης καταγγέλλει τη μεθόδευση αυτή, που κατά τη γνώμη μας, συνειδητά κατέληξε στην απευθείας ανάθεση εις βάρος πιο αξιοκρατικών διαγωνιστικών διαδικασιών και, φυσικά, της ποιότητας του υπό σχεδιασμού λογότυπου ενός πολύπαθου έργου, που φρόντισε μέχρι το τέλος του να προκαλεί την πόλη με τις αποφάσεις των διαχειριστών του.
Με διαδικασίες σαν αυτές ο αριθμός των απευθείας αναθέσεων έχει καταλήξει σε άνευ προηγουμένου ποσοστό (σύμφωνα δημοσιεύματα άνω το 70% των Δημοσίων Συμβάσεων). Ο Σύλλογος ζητά να σταματήσει η ασυδοσία και η ατελέσφορη διασπάθιση δημοσίου χρήματος και να δημιουργηθούν ευκαιρίες για την ανάδειξη και αξιοποίηση των βέλτιστων πρακτικών για το κοινό όφελος.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο Γ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δ. Κονταξάκης Κ. Σαμδάνης

Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2024

Φρένο της ΡΑΣ στους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς για το ETCS

EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ
Η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων απέρριψε τη λειτουργία του συστήματος ασφάλειας των συρμών στο κομβικό τμήμα Αχαρνές (Σκα) - Οινόη κρίνοντας την αίτηση του ΟΣΕ «εντελώς ανεπαρκή»
Φρένο της ΡΑΣ στους κυβερνητικούς πανηγυρισμούς για το ETCS

Μετωπική με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών που θριαμβολογούσε εδώ και έναν χρόνο με την παραλαβή του εργολαβικού αντικειμένου της σύμβασης 717, καθώς η Αρχή απαιτούσε «επικαιροποιημένα έγγραφα του φακέλου της αίτησης» λόγω της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων μετά το δυστύχημα στα Τέμπη.

Εναν χρόνο μετά τους πανηγυρισμούς της κυβέρνησης ότι ολοκληρώθηκε η παραλαβή των συστημάτων ελέγχου της κυκλοφορίας των συρμών (συμβάσεις 717/2014 και 10005/2007), που δεν λειτουργούσαν για να αποτρέψουν το έγκλημα των Τεμπών, η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) έρχεται και απορρίπτει ως «εντελώς ανεπαρκή» την αίτηση του ΟΣΕ για θέση σε λειτουργία των ίδιων αυτών συστημάτων στο τμήμα Αχαρνές (ΣΚΑ) - Οινόη.

Την απόφαση έλαβε η Ολομέλεια της ΡΑΣ την 1η Νοεμβρίου 2024, ενώ η κυβέρνηση διά του αρμοδίου υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χρήστου Σταϊκούρα υποστήριζε ότι τα συστήματα αυτά έχουν παραληφθεί τον Σεπτέμβριο και τον Νοέμβριο του 2023. Η απόφαση της ΡΑΣ καταλογίζει βαριές αμέλειες στον ΟΣΕ που είχε καταθέσει την αίτηση ώστε να δοθεί έγκριση λειτουργίας του συστήματος ETCS (European Train Control System) στο τμήμα ΣΚΑ - Οινόη, μήκους 52 χιλιομέτρων, που είναι ένα από τα πιο πολυσύχναστα και ταλαιπωρημένα τμήματα του δικτύου.

Το σύστημα αυτόματης προστασίας συρμών ETCS είναι εκείνο που, παρακάμπτοντας τους χειρισμούς του μηχανοδηγού, επιβάλλει φρενάρισμα στο τρένο που είναι συνδεδεμένο από τη στιγμή που έχει μπει σε λάθος γραμμή, κινείται αντικανονικά, με υπέρβαση του ορίου ταχύτητας ή άλλο τρόπο που θέτει ζήτημα ασφάλειας. Για την εγκατάσταση του συστήματος ETCS, η πρώτη σύμβαση (10005) είχε ανατεθεί στην κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ - GTS, το μακρινό 2007, με προϋπολογισμό 17,2 εκατομμύρια ευρώ. Ομως, προκειμένου να αποδίδει το ETCS, θα έπρεπε να λειτουργούν πλήρως τα συστήματα σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης που υποτίθεται πως είχαν εγκατασταθεί με προηγούμενες συμβάσεις. Ολες οι αναθέσεις γίνονταν από την ΕΡΓΟΣΕ, θυγατρική του ΟΣΕ.

Η αδιαφορία των κυβερνήσεων για τη σωστή λειτουργία του σιδηρόδρομου προς όφελος των αυτοκινητόδρομων, σε συνδυασμό με τις περικοπές των μνημονίων, κατέληξε σε εργολαβίες που δεν οδηγούσαν σε αποτέλεσμα. Μέχρι να κατασκευαστεί το ένα σύστημα, απαξιωνόταν το προηγούμενο και έτσι προκηρύχτηκε το 2014 άλλη εργολαβία, η διαβόητη 717, η οποία υποτίθεται πως θα έκλεινε όλα τα κενά των αλληλοσυμπλεκόμενων συστημάτων. Το μοιραίο βράδυ των Τεμπών κανένα από τα συστήματα δεν λειτουργούσε για να αποτρέψει το έγκλημα, ενώ η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είχε ξεκινήσει έρευνα για τους χειρισμούς της Ελλάδας στην εργολαβία 717.

Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2024

Εξορύξεις αντιμονίου στη Χίο: Μια παλιά πληγή που επιχειρείται να ξανανοίξει

Εξορύξεις αντιμονίου στη Χίο: Μια παλιά πληγή που επιχειρείται να ξανανοίξει
Της Σταυρούλας Πουλημένη

29 Οκτωβρίου, 2024, 12:44 μμ


Μια πρώτη επαφή

Το περασμένο καλοκαίρι βρεθήκαμε για λίγες μέρες στη Χίο. Είχαν ήδη κυκλοφορήσει δημοσιεύματα ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχεδιάζει την κατασκευή εγκαταστάσεων για εξορύξεις αντιμονίου στον Δήμο Αμανής και συγκεκριμένα κοντά στην Κέραμο. Έτσι, αποφασίσαμε να πάμε να δούμε από κοντά ποια είναι η περιοχή που προωθούνται τέτοιου τύπου εξορύξεις. Σε μια κατάφυτη έκταση, που αργότερα μάθαμε ότι αποτελεί περιοχή Natura αλλά και σημείο εκκίνησης ιαματικών πηγών που καταλήγουν στην παραλία «τα Αγιάσματα», βρίσκονται μικρά χωριά με λίγους κατοίκους να διαμένουν μόνιμα τους χειμερινούς μήνες. Οδηγώντας προς την Κέραμο σταματήσαμε πρώτα στο χωριό Χάλανδρα. Εκείνη την ώρα μια γυναίκα στην πλατεία του χωριού συμμάζευε και καθάριζε τα τραπέζια από το πανηγύρι της προηγούμενης βραδιάς, ενώ ταυτόχρονα μιλούσε για την εγκατάλειψη που βιώνουν οι κάτοικοι αυτής της περιοχής της Βορειοδυτικής Χίου (δεν έχουν πάντα γιατρό στο Πολυδύναμο ιατρείο Βολισσού, το σχολείο έχει λίγους μαθητές κ.ά). Ρωτώντας την αν θα βρούμε κάπου στη συνέχεια για να καθίσουμε, μάς συμβούλεψε να πάμε στα Λεπτόποδα, λέγοντάς μας ότι υπάρχει ένα καφενείο που είναι πάντα ανοιχτό.


Το χωριό Κέραμος

Αφού επισκεφθήκαμε πρώτα τις παλιές στοές αντιμονίου στην Κέραμο, φτάσαμε στα Λεπτόποδα, όπου πράγματι είχε ένα καφενείο στο κέντρο του χωριού και ήταν, όντως, ανοιχτό. Δεν υπήρχε κάποιος άνθρωπος μέσα για να εξυπηρετεί, γιατί το καφενείο είναι αυτοδιαχειριζόμενο και λειτουργεί, όπως έδειχνε και η αναρτημένη ανακοίνωση στην πόρτα του, βάσει της αναβίωσης μιας παράδοσης του νησιού για να βρίσκουν καταφύγιο διαβάτες, κυνηγοί, τουρίστες που επιθυμούν κάπου να ξαποστάσουν και να δροσιστούν.




Το καφενείο συντηρείται με το σύστημα του ρεφενέ, φτιάχνεις το καφέ σου και φεύγοντας πλένεις το ποτήρι σου, αφήνοντας ό,τι επιθυμείς για τη συνέχιση της λειτουργίας του. Στο καφενείο, όμως, δεν ήμασταν τελικά μόνοι.

Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2024

ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: Φτάνει πια με την υποβάθμιση. 20 Νοέμβρη Απεργούμε. 11 με 22 Νοέμβρη απέχουμε από Επιτροπές

 


Φτάνει πια με την υποβάθμιση. 20 Νοέμβρη Απεργούμε. 11 με 22 Νοέμβρη απέχουμε από Επιτροπές

Συνάδελφοι/σες

Όλοι βιώνουμε καθημερινά τη θεσμική και οικονομική υποτίμηση μας ως εργαζόμενοι επιστήμονες με αυξημένα καθήκοντα και ευθύνες. Οι ευθύνες και οι πιέσεις πολλαπλασιάζονται και οι μηχανικοί καταλήγουν να αποτελούν τα μόνιμα εξιλαστήρια θύματα για τις ανεπάρκειες της πολιτείας. Οι πρόσφατες κυβερνητικές εξαγγελίες για μεικτές αυξήσεις των 20 € το μήνα (!) από τον Απρίλιο του 2025 (!), μόνο ως κοροϊδία μπορούν να χαρακτηριστούν. Η Ομοσπονδία μας με στοιχεία έχει αποδείξει ότι:

• Οι νέοι συνάδελφοι μας παραιτούνται (35% παραιτήσεις) και δεν αποδέχονται τους διορισμούς τους λόγω των εξευτελιστικών αποδοχών των 850-900 € το μήνα και των τρομακτικών ευθυνών που έχουν οι Μηχανικοί στην άσκηση των καθηκόντων τους.

• Οι αποδοχές των ΔΥ Μηχανικών είναι πολύ μικρότερες από τις αντίστοιχες στον ιδιωτικό τομέα και στο 30% των αποδοχών των Μηχανικών στις χώρες της Δυτ. Ευρώπης και κάτω ακόμα και από την Ανατ. Ευρώπη

• Το συνεχώς διευρυνόμενο κύμα ακρίβειας και πληθωρισμού εξανεμίζει το εισόδημα μας και ειδικά το κόστος της στέγασης καθιστά αδύνατο το διορισμό νέων συναδέλφων μας στις περισσότερες περιοχές της χώρας.

• Τα αναγκαία έργα που πρέπει να τρέξουν, η συντήρηση και λειτουργία των υφιστάμενων Υποδομών, ο προσεισμικός έλεγχος, ο χωροταξικός σχεδιασμός, η διαχείριση και αντιμετώπιση των Φυσικών καταστροφών, η προστασία του Περιβάλλοντος, οι ελεγκτικές και αδειοδοτικές διαδικασίες, τα έργα στο χώρο του Πολιτισμού και Άμυνας απαιτούν τις γνώσεις και τη συμμετοχή Διπλωματούχων Μηχανικών. Υπό τις παραπάνω συνθήκες κανένας Μηχανικός δε θα παραμείνει στις Υπηρεσίες και τα αποτελέσματα των ελλείψεων αυτών είναι ήδη ορατά στην κοινωνία.

Η Ομοσπονδία μας σε συνέχεια προηγούμενων δράσεων και διεκδικήσεων της αντιδρά εμπράκτως στη συνεχιζόμενη υποβάθμιση των Διπλωματούχων Μηχανικών, στα ελλείμματα στελέχωσης και λειτουργίας των Δημόσιων Τεχνικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δόμησης, στη γενικευμένη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης κρίσιμων Δημόσιων Λειτουργιών και στην εντεινόμενη μισθολογική μας υποτίμηση. Διεκδικούμε Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες και ΥΔΟΜ που δεν θα λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αλλά θα είναι πλήρως στελεχωμένες και εξοπλισμένες, ώστε να προστατεύουν αποτελεσματικά το Περιβάλλον, τις Δημόσιες Υποδομές και το Δημόσιο Συμφέρον, όπως και το Σύνταγμα επιτάσσει. Οι γερασμένες Υποδομές και η ελλειπή τους συντήρηση, η αντισεισμική προστασία, τα αναγκαία έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, η αποκατάσταση των φυσικών καταστροφών, τα χιλιάδες έργα τα οποία τρέχουν πανελλαδικά, αλλά και οι πολλές δεκάδες παραιτήσεων νεοδιορισμένων Μηχανικών, από τους πρόσφατους διαγωνισμούς ΑΣΕΠ, πρέπει να απασχολήσουν όλη την κοινωνία. Η κινητοποίηση μας έχει ως κύρια αιτήματα:

(α) Τη στελέχωση των Υπηρεσιών μέσω ΑΣΕΠ με μόνιμες σχέσεις εργασίας,

(β) Τη μη εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες, μόνο ισχυρές Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες μπορούν να διασφαλίσουν το Δημόσιο Συμφέρον, να προστατεύσουν το Περιβάλλον και να ικανοποιήσουν τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες για ποιοτικές και ασφαλείς Δημόσιες Υποδομές

(γ) Τις πραγματικές αυξήσεις στις αποδοχές μας, σύμφωνα με τις διεκδικήσεις μας

 

Η Ομοσπονδία μας σε συνέχεια προηγούμενων δράσεων της, για να αναδείξει τα τεράστια προβλήματα και να διεκδικήσει λύσεις ουσίας καλεί σε :

1. Απεργία – Αποχή των μελών μας, από τη Δευτέρα 11/11/2024 έως και την Παρασκευή 22/11/2024, από:


A. Τις διαδικασίες του Μητρώου Μελών Δημοπρασιών (ΜηΜΕΔ) για Διαγωνισμούς που έχουν ημερομηνία δημοπράτησης (ήτοι ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των προσφορών) στο ως άνω διάστημα, καθώς και από τις εξής Επιτροπές στις οποίες συμμετέχουν μέλη μας: Επιτροπές Διενέργειας Διαγωνισμών και Αξιολόγησης Προσφορών (στο πλαίσιο των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων του Ν.4412/16), Επιτροπές αξιολόγησης ενστάσεων (του άρθρου 221 παρ.11α), Επιτροπές παραλαβής υπηρεσιών του άρθρου 221 παρ.11δ του Ν.4412/2016, Επιτροπές διαπραγμάτευσης για κατεπείγον και αποκλειστικότητα (άρθρο 32Α του Ν.4412/2016, όπως προστέθηκε με την παρ.1 του άρθρου 43 του Ν.4605/2019), Τεχνικά Συμβούλια Δημοσίων Έργων και Μελετών, Επιτροπές Μητρώων ΜΕΚ και ΜΕΕΠ, Επιτροπές Παρακολούθησης Επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, Επιτροπές Παρακολούθησης και Παραλαβής Προμηθειών, Επιτροπές Ελέγχου Καταλληλόλητας (παιδικών χαρών, δομών αστέγων, κλπ), Τριμελείς Επιτροπές Σταυλισμού

Β. Το πληροφοριακό σύστημα του e-adeies (έλεγχο πληρότητας, βεβαίωση όρων δόμησης, έλεγχο μελετών όπου είναι απαιτητός, προεγκρίσεις, μεταγενέστερο έλεγχο, έλεγχο φορολογικών), έλεγχο και επιβολή προστίμων - χρηματικοί κατάλογοι, αυτοψίες αυθαιρέτων και επικινδύνων κατασκευών (από άποψη δομική, στατική και υγρασιών) έκδοση Πιστοποιητικού Ελέγχου Κατασκευής Π.Ε.Κ., θεωρήσεις οικοδομικών αδειών για σύνδεση με τα δίκτυα, αδειοδοτήσεις, καταχωρήσεις και ανανεώσεις ανελκυστήρων στα μητρώα, τη Διαβίβαση – προώθηση αιτημάτων από τις ΥΔΟΜ για καθορισμό ελεγκτών δόμησης, την Έκδοση βεβαιώσεων χρήσεων γης, τη Σύνταξη και καθορισμό οικοδομικών γραμμών, την Έκδοση βεβαιώσεων για εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων ιδιοκτησίας στα υπό μελέτη πολεοδομικά σχέδια, για όλες τις Υπηρεσίες Δόμησης της χώρας με σκοπό να αναδείξουμε τα τεράστια προβλήματα στη στελέχωση και στη λειτουργία τους στο ως άνω διάστημα.

Γ. Τη Σύνταξη (περιλαμβανομένης της κύρωσης και της εκδίκασης ενστάσεων κατά αυτών όπου προβλέπεται) πράξεων προσκυρώσεων – τακτοποιήσεων και αναλογισμού, υποχρεώσεων λόγω ρυμοτομίας, πράξεων εφαρμογής, πράξεων επιβολής εισφοράς σε χρήμα, βεβαιώσεων αρτιότητας – οικοδομησιμότητας, πρωτόκολλα αδυνάτου τακτοποιήσεων, κλπ.

Δ. Όλα τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.), ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. Α’ και Β’, ΚΕΣΥΠΟΘΑ, ΚΕΣΑ (κεντρικό, Αιγαίου και Μακεδονίας Θράκης) και τα Τοπικά Συμβούλια Μνημείων του Ν.4858/21 (συμπεριλαμβανομένων της σύνταξης και κατάθεσης εισηγήσεων)



Και σε μαζική συμμετοχή στην Πανελλαδική Απεργία της 20ης Νοεμβρίου και συμμετοχή στις κατά τόπους συγκεντρώσεις. Η μαζική συμμετοχή μας στις κινητοποιήσεις αυτές, είναι αποφασιστικής σημασίας ώστε να στείλουμε μήνυμα ότι η κατάσταση που βιώνουμε ως εργαζόμενοι επιστήμονες δεν πάει άλλο!

Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2024

Αποκέντρωση και κοινωνικοποίηση της στεγαστικής πολιτικής τώρα!


Αποκέντρωση και κοινωνικοποίηση της στεγαστικής πολιτικής τώρα!
Ακίνητα στην Αθήνα Alexandros Michailidis / SOOC

Η Δήμητρα Σιατίτσα, δρ. Πολεοδομίας ΕΜΠ, γράφει στο NEWS 24/7 για τη στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα σήμερα και προτείνει δύο εναλλακτικές.

Το κείμενο που ακολουθεί1 ξεκινά με ένα σύντομο σχόλιο για την κατεύθυνση της στεγαστικής πολιτικής που προωθείται σήμερα στην Ελλάδα και στη συνέχεια προτείνει δύο εναλλακτικές κατευθύνσεις προς μια κοινωνικά δικαιότερη στεγαστική πολιτική, που αντιμετωπίζει την κατοικία ως βασικό αγαθό και θεμελιώδες δικαίωμα.

Το παράδειγμα της στεγαστικής πολιτικής που βλέπουμε σήμερα, από την μια αναπαράγει την προσέγγιση που ιστορικά επικράτησε στην Ελλάδα, δηλαδή την επίλυση των στεγαστικών προβλημάτων με ατομικές (οικογενειακές) πρακτικές μέσω της αγοράς, και από την άλλη εισάγει νέους νόμους και μηχανισμούς, που υποστηρίζουν την ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας στην κατοικία (όπως η θεσμοποίηση της τουριστικής χρήσης των κατοικιών μέσω των βραχυχρόνιων μισθώσεων), εστιάζοντας ιδιαίτερα στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων (όπως μέσω της golden visa) και την ενίσχυση θεσμικών επενδυτών και εταιριών (όπως με την διαμόρφωση δευτερογενούς αγοράς για τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια και την δραστηριοποίηση των servicers).




Είναι ενδεικτικό ότι στο συντριπτικό της μέρος η στεγαστική πολιτική των τελευταίων ετών στηρίζεται αποκλειστικά στη συνεργασία με τον ιδιωτικό κερδοσκοπικό τομέα: κρατικά επιδοτούμενα δάνεια μέσω εμπορικών τραπεζών, επιδοτήσεις για αναβάθμιση σε ιδιωτικά ακίνητα, funds και επενδυτικές εταιρείες στον ευαίσθητο τομέα της υπερχρέωσης και των πλειστηριασμών, και πιο πρόσφατα συμπράξεις με εργολάβους για την παραγωγή οικονομικά προσιτών κατοικιών. Παράλληλα, με αναιμικές πολιτικές ρύθμισης και ελέγχου της αγοράς.

Σημαντικοί πόροι έχουν ήδη δαπανηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, και ακόμη περισσότεροι σχεδιάζεται να αξιοποιηθούν καθώς προβλέπεται μεγαλύτερη στήριξη από ευρωπαϊκά κονδύλια ειδικά για την κατοικία στο άμεσο μέλλον.2 Αντίθετα, δεν βλέπουμε αντίστοιχους πόρους να κατευθύνονται σε επενδύσεις για την ανάπτυξη δημόσιων μη-κερδοσκοπικών θεσμών, χρηματοδοτικών μηχανισμών και φορέων σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο που θα αποκτήσουν τεχνογνωσία και θα αναλάβουν σε βάθος χρόνου την εφαρμογή στεγαστικών πολιτικών με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και το κοινό καλό.


Η κατεύθυνση αυτή δεν φαίνεται να παράγει πιο δημοκρατική και ισότιμη πρόσβαση στη στέγη. Αντιθέτως, συμβάλλει στην αύξηση των τιμών, στη συγκέντρωση ακίνητης περιουσίας και πλούτου και στην άνευ όρων επέκταση επιχειρηματικών πρακτικών στο στεγαστικό απόθεμα με κύριο κίνητρο το κέρδος. Οι εξελίξεις αυτές επιτείνουν τη στεγαστική κρίση και επί της ουσίας δυσχεραίνουν τις όποιες προσπάθειες για εφαρμογή κοινωνικών πολιτικών στέγασης.
Προς ένα νέο παράδειγμα στεγαστικής πολιτικής

Οι δύο προτάσεις που συνοπτικά περιγράφονται στην συνέχεια βρίσκονται στον αντίποδα της τρέχουσας πολιτικής και δίνουν έμφαση στην ανάγκη για αποκέντρωση και κοινωνικοποίηση της στεγαστικής πολιτικής στην Ελλάδα.

1η Πρόταση: Ενίσχυση των δήμων και των τοπικών δρώντων.

Η τοπική αυτοδιοίκηση, η βαθμίδα που βρίσκεται πιο κοντά στα προβλήματα και γνωρίζει καλύτερα τις ανάγκες και τις δυνατότητες της κάθε περιοχής, πρέπει να αναλάβει ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη και εφαρμογή της στεγαστικής πολιτικής με αντίστοιχους πόρους, νομική κατοχύρωση και αρμοδιότητες. Οι δήμοι θα πρέπει να δημιουργήσουν Ειδικούς Φορείς Κοινωνικής Στέγασης, με στόχο τη σταδιακή συγκρότηση αποθέματος κοινωνικά ενοικιαζόμενων κατοικιών, προσαρμοσμένων στο εισόδημα και στις δυνατότητες των νοικοκυριών. Οι φορείς θα διαχειρίζονται τις κατοικίες και θα τις διαθέτουν με κοινωνικά κριτήρια και με διαφανείς διαδικασίες, που θα διασφαλίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όλων των εμπλεκόμενων μερών. Αφετηρία για αυτή την προσπάθεια αποτελεί η αξιοποίηση του αδρανούς κτιριακού αποθέματος που ανήκει σε δημοτικούς, δημόσιους και κοινωφελείς φορείς.

Ένα παράδειγμα από την Ελλάδα, συνδέεται με το λεγόμενο πιλοτικό πρόγραμμα «Κοινωνικής Στέγασης Ευάλωτων Ομάδων» που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης – με το αστρονομικό ποσό του 1,5 εκ από ένα συνολικό πακέτο 36 δις και μια συνολική δαπάνη για στεγαστικά χρηματοδοτικά προγράμματα που αγγίζει τα 3 δις εφόσον υλοποιηθεί και ο δεύτερος κύκλος επιδοτούμενων δανείων που ανακοινώθηκε πρόσφατα. Το πιλοτικό θα επισκευάσει 100 κατοικίες (70 στην Αθήνα και 30 στη Θεσσαλονίκη) για διάθεση, σε δεύτερο χρόνο, με κοινωνικό ενοίκιο σε ευάλωτες ομάδες. Η εφαρμογή είναι σε εξέλιξη, με διαφορετική στρατηγική στους δύο δήμους.

Στην Θεσσαλονίκη, επιλέχθηκε να χρηματοδοτηθούν ακίνητα που ανήκουν σε δήμους και ιδρύματα, με προγραμματικές συμφωνίες και συμπράξεις της Αναπτυξιακής Εταιρείας του Δήμου, εντός της οποίας λειτουργεί Φορέας Κοινωνικής Μίσθωσης, με τους ιδιοκτήτες. Η διάρκεια αρχικής παραχώρησης είναι 8 χρόνια και μίσθωμα θα προσδιορίζεται με βάση το τεκμαρτό ενοίκιο (επί της αντικειμενικής) και άλλα κριτήρια, ώστε να είναι προσιτό για τις ομάδες στόχου του προγράμματος. Το μοντέλο μοιάζει να αποκτά την εμπιστοσύνη όλο και περισσότερων φορέων που δέχονται να συνεργαστούν με τον Δήμο (έχει ξεπεραστεί ο αρχικός στόχος των 30 κατοικιών). Η μεγαλύτερη πρόσκληση για την εδραίωση και επέκταση αυτής της προσπάθειας είναι η έλλειψη πόρων για την επισκευή και ενεργειακή αναβάθμιση περισσότερων κατοικιών, καθώς και η απουσία ενός κατάλληλου θεσμικού πλαισίου που θα διασφαλίσει την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του μοντέλου. Ίσως, η πρόσφατη αναγνώριση της σημαντικής συμβολής του προγράμματος, να ανοίξει τον δρόμο για μεγαλύτερη δέσμευση και από την πλευρά της κεντρικής κυβέρνησης για το μέλλον.

2η Πρόταση: Αναγνώριση της παροχής κοινωνικής κατοικίας ως δραστηριότητας με κοινωφελή χαρακτήρα και θεσμοθέτηση της λειτουργίας Κοινωνικών Στεγαστικών Παρόχων, δηλαδή μη-κερδοσκοπικών φορέων και επιχειρήσεων -όπως δημοτικές ή κοινοτικές στεγαστικές εταιρείες, στεγαστικοί σύλλογοι και στεγαστικοί συνεταιρισμοί, που θα αποτελέσουν τον πυλώνα διαμόρφωσης ενός Ενοικιαζόμενου Κοινωνικού Τομέα.3 Οι φορείς αυτοί θα μπορούν να αναλάβουν το σύνολο των εργασιών που απαιτούνται για την παραγωγή/επισκευή ή/και την διαχείριση κοινωνικά ενοικιαζόμενων κατοικιών. Θα αποτελέσουν τους προνομιακούς συνεργάτες/συμπράτοντες φορείς για την εφαρμογή της στεγαστικής πολιτικής, μέσα από Συμπράξεις Δημόσιου-Δημοσίου ή Δημόσιου-Κοινωνικού/Συνεταιριστικού τομέα. Για παράδειγμα, θα αντικαταστήσουν στον υπό διαμόρφωση μηχανισμό της “Κοινωνικής Αντιπαροχής” – μια σύμπραξη δημοσίου-ιδιωτικού (ΣΔΙΤ) για παραγωγή κατοικίας σε δημόσια γη- τους ιδιώτες εργολάβους και επενδυτές που προβλέπει σήμερα ο νόμος. Η κατοικία που θα παράγεται με δημόσια στήριξη σε δημόσια κτίρια ή γη θα παραμένει εκτός αγοράς, και θα τιμολογείται με βάση το πραγματικό κόστος χωρίς εξαγωγή κέρδους διασφαλίζοντας ότι παραμείνει οικονομικά προσιτή και προσβάσιμη για χαμηλά εισοδήματα και ευάλωτες ομάδες σε βάθος χρονου.

Ένα πετυχημένο παράδειγμα από τη Βαρκελώνη είναι η πολιτική σύμπραξης του Δήμου με τον συνεταιριστικό τομέα για την ανάπτυξη μιας νέας γενιάς στεγαστικών συνεταιρισμών σε δημοτικά ή αγορασμένα ακίνητα. Από την πιλοτική φάση που ξεκίνησε το 2018 στηρίζοντας δύο εγχειρήματα που είχαν ξεκινήσει από-τα-κάτω, από ομάδες πολιτών και κινήματα, έχουν ήδη κατασκευαστεί ή είναι υπό κατασκευή πάνω από 1000 κατοικίες. Μάλιστα για πιο πρόσφατα εγχειρήματα, ο Δήμος εξασφάλισε την χρηματοδότηση του 50% του κόστους παραγωγής από το Ταμείο Ανάκαμψης, μειώνοντας σημαντικά την οικονομική προσπάθεια και συμμετοχή των μελών.

Η συνεταιριστική κατοικία αποτελεί μόλις ένα μικρό μέρος της συνολικής παραγωγής κοινωνικής και οικονομικά προσιτής κατοικίας, που πραγματοποιείται μέσω μιας βεντάλιας διαφορετικών μηχανισμών και παρεμβάσεων, όμως όπως συχνά ανέφερουν οι εκπρόσωποι του δήμου, αποτελεί το «διαμάντι στο στέμμα» της στεγαστικής πολιτικής και ένα στρατηγικός στόχος, γιατί ανοίγει νέους ορίζοντες για δημοκρατική, συμμετοχική και συμπεριληπτική στέγαση. Όλο και περισσότεροι δήμοι αναγνωρίζουν την σημασία αυτών των δημοτικών-συνεταιριστικών συμπράξεων και δικτυώνονται για να ανταλλάξουν τεχνογνωσία και να διεκδικήσουν αναγνώριση, πόρους και θεσμικά εργαλεία.

Δεν υπάρχει χώρος για πολλές λεπτομέρειες εδώ. Τα παραπάνω αποτελούν ερεθίσματα, ως συμβολή στην ουσιαστική συζήτηση που πρέπει να ξεκινήσει, ώστε να φανταστούμε και να διατυπώσουμε συλλογικά συγκεκριμένες προτάσεις και αιτήματα για το πως θα μπορούσε να διαμορφωθεί μια διαφορετική -πιο δίκαιη και δημοκρατική- στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα.Το κείμενο βασίζεται στην εισήγηση που έγινε στο πανελ του Hearth Summit EQUITY IN CITIES: Housing 360° _ From Stagnation and Inaction to Best Practices.
Η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει για πρώτη φορά Επίτροπο για την Ενέργεια και την Κατοικία με αντικείμενο, ανάμεσα στα άλλα, τη διαμόρφωση ενός Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Οικονομικά Προσιτή Κατοικία. Πόροι του ταμείου συνοχής θα διατεθούν για επενδύσεις σε προσιτή κατοικία, όμως, όπως αναφέρει και το δημοσίευμα του Politico.eu, “[το σχέδιο] δεν ορίζει τι είναι η προσιτή κατοικία και έχει ζητήσει από τα κράτη-μέλη να παρουσιάσουν τους δικούς τους ορισμούς”, αφήνοντας έτσι ανοιχτό ένα σημαντικό κενό στον καθορισμό της έννοιας και δημιουργώντας διαφορετικές προοπτικές για χώρες με ανεπτυγμένο κοινωνικό στεγαστικό τομέα και χώρες όπως η Ελλάδα που έχουν βασίσει την στεγαστική τους πολιτική στην αγορά.
Η Ελλάδα είναι ίσως η μόνη χώρα στην Ευρώπη που έχει σήμερα μηδενικό κοινωνικό απόθεμα, και αυτό δεν δικαιολογείται από τα υψηλά ποσοστά ιδιοκατοίκησης που ανέπτυξε ιστορικά.

*Η Δήμητρα Σιατίτσα είναι δρ. Πολεοδομίας ΕΜΠ

Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2024

Κοινή εισήγηση ΑΚΕΑ και Συσπείρωσης Αριστερών Αρχιτεκτόνων στη ΓΣ ΣΑΔΑΣ

Κοινή εισήγηση ΑΚΕΑ και Συσπείρωσης Αριστερών Αρχιτεκτόνων στη ΓΣ ΣΑΔΑΣ - Τμήματος Αττικής 30.10.2024

Παραθέτουμε την κοινή εισήγηση της Αριστερής Κίνησης Εργαζόμενων Αρχιτεκτόνων (ΑΚΕΑ) και της Συσπείρωσης Αριστερών Αρχιτεκτόνων για το θέμα "3. Το ζήτημα της κατοικίας" της Ημερήσιας Διάταξης της Γενικής Συνέλευσης του ΣΑΔΑΣ Τμ. Αττικής που θα γίνει την Τετάρτη 30/10, 18:00 - 21:00, στο ΤΕΕ.


Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 2024

Αποτελέσματα εκλογών ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής, 31/10/2024

 Αναρτούμε ανεπίσημα αποτελέσματα των χθεσινών εκλογών της ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής, στις 31/10/2024. 46% για την Αριστερή Αγωνιστική Συσπείρωση - Αγωνιστική Ριζοσπαστική Συνεργασία, 5 στις 11 έδρες στο ΔΣ και 23 Αντιπρόσωποι για το Συνέδριο της ΠΟ 



Τα παλαιότερα αποτελέσματα είναι εδώ:



Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2024

Το ΤΑΙΠΕΔ εξαϋλώθηκε, αλλά... όχι όλο!

Ανθρωπος της αγοράς ο κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης, ξεκίνησε ως γενικός γραμματέας Εμπορίου στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, προτού του ανατεθεί το 2022 ο ρόλος του επικεφαλής της Μονάδας Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας
Το ΤΑΙΠΕΔ εξαϋλώθηκε, αλλά... όχι όλο!
Απόστολος Λυκεσάς, Γιώργος Τοζίδης

Αφού ξεπούλησε τα δημόσια ασημικά στους ιδιώτες, «εξαφανίστηκε», φορτώνοντας νέο χρέος στο δημόσιο ταμείο. Ομως η μονάδα που μοιράζει «μονέδα» σε συμβούλους και απευθείας αναθέσεις ζει και βασιλεύει! Είναι η μονάδα των στρατηγικών συμβάσεων, υπό τον κ. Σταμπουλίδη, που διαχειρίζεται τα έργα και τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, λειτουργεί με αδιαφάνεια, είναι αναποτελεσματική στην υλοποίηση των έργων, αλλά χρήσιμη για το μέγαρο Μαξίμου.

Υποτίθεται ότι ο καθ’ ύλην υπεύθυνος οργανισμός των βίαιων ιδιωτικοποιήσεων ή του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας λειτούργησε για να πληρώνεται το δημόσιο χρέος. Ομως το ΤΑΙΠΕΔ δεν έσωσε ούτε τον εαυτό του, αλλά, επειδή λογαριασμό δεν δίνει, φόρτωσε νέο χρέος στο δημόσιο ταμείο, καταγράφοντας ζημιές 4 ολόκληρα εκατομμύρια μόνο για το 2023! Επιπλέον οι θιασώτες της μείωσης της δημόσιας σπατάλης κατάφεραν και… πρώτευσαν, αφού την πενταετία 2019-2023 οι συνολικές δαπάνες λειτουργίας του ΤΑΙΠΕΔ ήταν αυξημένες έναντι της προηγούμενης 5ετίας κατά 80%!!! Επικαιροποίησε δηλαδή το ΤΑΙΠΕΔ τον μπρεχτικό στίχο «αυτοί που αρπάνε το φαΐ απ’ το τραπέζι, κηρύχνουν τη λιτότητα».

Η περιλάλητη και πολυδιαφημισμένη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας δημιουργήθηκε το 2022 και μέχρι την 31.12.2023 μας κόστισε 22,2 εκατ. ευρώ και αποτελεί τον «παράδεισο των συμβούλων». Αν σε κάτι διαπρέπει η μονάδα είναι οι απευθείας αναθέσεις: μέσα σε 14 μήνες (Μάιος 2023 - Ιούλιος 2024) προχώρησε σε 61 απευθείας αναθέσεις για έργα δασοπροστασίας συνολικού ύψους 229.766.834,59 (!!!) με την επίκληση νόμου… του 1979 για περιοχές σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Πράγματι, τα κατάφεραν και μας έφεραν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης…

Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2024

Η δεύτερη κατάργηση του ασύλου στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ!

Η δεύτερη κατάργηση του ασύλου στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ!
ART - ΝΕΑ23.10.24 23:22Τάσης Παπαϊωάννου*

Με απόφαση του πρύτανη, η Σχολή Αρχιτεκτόνων κλείνει στις 9 κάθε βράδυ. Δεν σταματούν μόνο τα μαθήματα και αδειάζουν οι αίθουσες διδασκαλίας, αλλά υποχρεώνονται ΟΛΟΙ, προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί σπουδαστές, αλλά και το διδακτικό προσωπικό, να διακόψουν την εργασία τους και να εγκαταλείψουν τα γραφεία τους.

Παρατηρώ με μεγάλη ανησυχία όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. Μια Σχολή με τεράστια ιστορία που ευτύχησε να έχει ως δασκάλους σπουδαίες προσωπικότητες, που καθόρισαν τη φυσιογνωμία της μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Μια φυσιογνωμία που χτίστηκε «με κόπο και καιρό» και με τη συνεχή και επίμονη παρουσία πολλών γενεών αρχιτεκτόνων στα σχεδιαστήρια και στα αμφιθέατρα, του υπέροχου νεοκλασικού κτιρίου Αβέρωφ, αλλά και του συνoλικού συγκροτήματος της Πατησίων.

Η Σχολή της Αθήνας, από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα, υπήρξε ένα ζωντανό εργαστήρι αρχιτεκτονικής και τέχνης, ένας χώρος πολιτισμού ανοικτός προς την κοινωνία. Αποτελούσε πάντοτε έναν σημαντικό χώρο αναφοράς, όχι μόνο για τα μαθήματα των νέων αρχιτεκτόνων, αλλά και για όλη τη γειτονιά των Εξαρχείων. Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να είναι διαφορετικά; Η αρχιτεκτονική δεν μπορεί να υπάρξει αν κοπεί ο ομφάλιος λώρος που τη συνδέει με το κοινωνικό γίγνεσθαι. Με την πόλη, με τα κτίρια, με τους ανθρώπους. Στην πόλη αναφέρεται, από αυτήν διαρκώς ανατροφοδοτείται.

Πέρυσι, τέτοιον καιρό, το «Ανοικτό Δίκτυο/50 χρόνια Πολυτεχνείο» εισηγήθηκε στην Πρυτανεία του ΕΜΠ να ανοίξουν πάλι οι δύο πλευρικές πόρτες της Κεντρικής Πύλης της Πατησίων, που παρέμεναν κλειστές τα προηγούμενα χρόνια. Οι πρυτανικές αρχές, με τη συναίνεση της Σχολής Αρχιτεκτόνων, υιοθέτησαν την πρόταση και πράγματι τον Μάρτιο του 2024, ο νέος πρύτανης, κ. Ιωάννης Χατζηγεωργίου, προχώρησε στο άνοιγμά τους. Μια εξέλιξη, η οποία, όπως ήταν φυσικό, χαιρετίστηκε απ’ όλους, ως «ένα συμβολικό και σημαντικό βήμα για το ευρύτερο άνοιγμα του ΕΜΠ στην κοινωνία και την πόλη».

Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2024

Εκλογές ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής, 31/10/24: Για την αξιοπρέπεια των εργαζόμενων μηχανικών

 


Για την αξιοπρέπεια των εργαζόμενων Μηχανικών
Η ΕΜΔΥΔΑΣ είσαι εσύ, είμαστε όλοι εμείς

ΑΑΣ-ΑΡΣΥ: Κείμενο εκλογών ΕΜΔΥΔΑΣ Αττικής. pdf

Αφίσα Εκλογών. pdf

Ψηφοδέλτιο_ΑΑΣ_ΑΡΣΥ_ΠΟ . pdf

Ψηφοδέλτιο_ΑΑΣ_ΑΡΣΥ_ΔΣ. pdf

Συνδικαλιστική Διευκόλυνση των Μηχανικών για τις Αρχαιρεσίες 2024   pdf 

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2024

Η αρχιτεκτονική στις ράγες της νεοσυντηρητικής ηγεμονίας



Η αρχιτεκτονική στις ράγες της νεοσυντηρητικής ηγεμονίας
ΑΠΟΨΕΙΣ 21.10.24 10:53

Κώστας Μανωλίδης*-

Είναι μια αμήχανη αίσθηση να βλέπεις τα έργα της ελληνικής Μπιενάλε Νέων Αρχιτεκτόνων και τα μάτια σου να σκαλώνουν ακατάπαυστα σε πισίνες. Εκεί ειδικά όπου θα περίμενες μια πυρετώδη αναμέτρηση με τις σύγχρονες επιτακτικές προκλήσεις, να βλέπεις μια αρχιτεκτονική ευθυγραμμισμένη με όλα τα εκμαυλιστικά κλισέ του lifestyle. Λευκές επαύλεις σε όλες τις παραλλαγές του νεομοντέρνου μανιερισμού, υπόσκαφες βίλες και διάφορες εκτροπές προς όπου φυσάει ο άνεμος της μορφολογικής επιτήδευσης.

Όμως τα ζητήματα ύφους και οι όποιες στιγμές σχεδιαστικής ευφυΐας και εντιμότητας έχουν μικρή σημασία μπροστά στο γεγονός ότι ο πρώτος και κύριος στόχος της αρχιτεκτονικής τείνει πλέον να είναι το πλασάρισμά της στο χρηματιστήριο των καταναλωτικών επιθυμιών.

Η αρχιτεκτονική που παράγεται σήμερα σπάνια μεταφέρει εντός της μια ξεκάθαρη και συνειδητή άποψη για το πως οραματιζόμαστε τον κόσμο. Και σίγουρα δεν κάνει αυτό που έκανε συνήθως η αρχιτεκτονική πρωτοπορία: να παίρνει μια θέση αμφισβήτησης της δεδομένης τάξης πραγμάτων, να υπονομεύει κανονιστικά στερεότυπα και δομές κυριαρχίας και να προτάσσει συλλογικά νοήματα και λειτουργίες. Αυτό το βαθύτερο διακύβευμα του σχεδιασμού μοιάζει να έχει παραλύσει στις μέρες μας. Η αρχιτεκτονική δημιουργικότητα παραπέμπει όλο και πιο πολύ σε συμβατική παροχή υπηρεσιών, και όχι σε μια ψυχοδιανοητική πάλη με το ενδεχόμενο της ουτοπίας.

Κι αυτό γιατί τα κριτικά αντανακλαστικά μας βρίσκονται εκ των πραγμάτων σε σύγχυση. Βρισκόμαστε όλοι σε μια κατάσταση γενικευμένου αποσυντονισμού. Είμαστε παγιδευμένοι στην παθητική πρόσληψη καταιγιστικών ερεθισμάτων, υπνοβάτες στον κόσμο των ψηφιακών μέσων, ανίκανοι να σταθμίσουμε νοήματα και αξίες του κόσμου μας. Δυσκολευόμαστε έτσι να καταλάβουμε το ποιοι πραγματικά είμαστε και τι πραγματικά θέλουμε. Και άρα δεν μπορούμε να εκφράσουμε αυθεντικά την συλλογική μας αυτοεικόνα στο χτισμένο περιβάλλον μας.

Τη θέση αυτού του ελλείμματος προσπαθούμε να καλύψουμε με μια εμμονική προσκόλληση στην κατ’ επίφαση καινοτομία. Πάντα με το απατηλό φωτοστέφανο της προόδου, το καινούριο έχει γίνει στρατηγική ανάγκη της καταναλωτικής κουλτούρας. Και η αρχιτεκτονική δημιουργία τρέχει πίσω από αυτήν την επινοημένη αναγκαιότητα. Κάθε προϊόν του σχεδιασμού πρέπει να είναι καινοφανές, να συντηρεί το ανικανοποίητο της επιθυμίας για κατανάλωση εμπειριών, να προσφέρει καύσιμα στην αγορά. Παράγεται έτσι ναρκισσιστικά μια καινοτομία χωρίς κοινωνικό αντίκρισμα και χωρίς ηθική gravitas, αλλά μόνο με εφήμερη ανταλλακτική αξία.

Σε κάτι παρόμοιο αναφερόταν ο Juhani Pallasmaa όταν έγραφε: «Το λάθος της νέας αρχιτεκτονικής δεν έγκειται στον ακραίο ριζοσπαστισμό της, αλλά στο ότι δεν εμφορείται από έναν ριζοσπαστισμό ικανό να θέσει υπό αμφισβήτηση την πραγματικότητα».

Δεν είναι παράξενο λοιπόν, που πολλοί αρχιτέκτονες εκχωρούν ολοκληρωτικά την δημιουργική τους διάνοια στις ορέξεις των απανταχού πελατών κι επενδυτών. Οχυρωμένοι στην αυταπάτη ότι ο σχεδιασμός τους συμβάλλει σε έναν καλύτερο κόσμο, παράγουν αρχιτεκτονικές εξτραβαγκάντζες, άλλοτε με εύστοχες ιδέες κι άλλοτε με παιδαριώδεις συμβολισμούς. Τα βλέπουμε όλα αυτά, για παράδειγμα, στις νέες πολυκατοικίες των ακριβών αθηναϊκών προαστίων. Τα βλέπουμε στα φαραωνικά έργα του Ελληνικού και στα διάφορα πεντάστερα resorts, στην υπερφίαλη σπατάλη και στον ιλλουστρασιόν εντυπωσιασμό.

Ακόμα χειρότερα, βλέπουμε κοινωνικά ενδιαιτήματα και πολύτιμες συλλογικές μας συγκροτήσεις στον χώρο να κατεδαφίζονται, με την ανοχή και σύμπραξη των αρχιτεκτόνων. Γειτονιές πόλεων και ολόκληρα νησιά, να θυσιάζονται στον βωμό του real-estate και του τουριστικού οδοστρωτήρα και όλο το παραγωγικό και κοινωνικό τους οικοσύστημα να οδηγείται σε κατάρρευση.

Αλληλένδετη με αυτήν την συνθήκη είναι και η ανάπτυξη ενός πολυπλόκαμου μηχανισμού προβολής, δημοσίων σχέσεων και μάρκετινγκ. Αρχιτεκτονική και μάρκετινγκ έχουν γίνει αδιαχώριστα φαινόμενα, όχι μόνο στο αναμενόμενο πεδίο των αγοραπωλησιών. Εναγκαλίζονται σφιχτά στο branding εταιρειών και ιδρυμάτων, και με έναν πιο περίτεχνο τρόπο στο επίπεδο της συμβολικής επικύρωσης της αρχιτεκτονικής. Ένα συνεχώς διογκούμενο σύστημα εκδηλώσεων και βραβεύσεων έρχεται ουσιαστικά να προσδώσει διαπιστευτήρια ποιότητας και καλλιτεχνική καταξίωση σε μια αρχιτεκτονική που μέχρι πρόσφατα απολάμβανε μόνο την εμπορική αποδοχή. Σε αστραφτερά corporate κτίρια, σε πανάκριβες ιδιωτικές κατοικίες και σε αποικιοκρατικές τουριστικές επενδύσεις.

Σε ένα τέτοιο κλίμα οι αρχιτέκτονες, οι φοιτητές αλλά και μερίδα των ακαδημαϊκών τους δασκάλων, εύκολα ενστερνίζονται και εσωτερικεύσουν μια στρεβλωμένη σημασία του τουρισμού και της αναψυχής. Έχουν παραδοθεί σε έναν, υπαγορευμένο από διαφημιστικά επιτελεία, ψυχαναγκασμό της θετικότητας και της ευφορίας. Χωρίς να το καταλάβουμε, έννοιες όπως η «χαλάρωση», η «καλοπέραση», το «easy living» άρχισαν να νομιμοποιούνται ως κεντρικές προτεραιότητες του σχεδιασμού. Η αρχιτεκτονική έχει φτάσει να βλέπει ως κύρια αποστολή της το να σκηνογραφεί καταναλωτικές τελετουργίες οι οποίες υποβάλλονται ως κοινωνικοί νόμοι από τον οργουελικό λόγο των μήντια.

Με αυτές τις μεθόδους αναπτύσσεται σταδιακά και ένα είδος ιδεολογικής ηγεμονίας. Μέσα από έναν επικοινωνιακό ορυμαγδό και μια αποστειρωμένη μανατζερίστικη νοοτροπία, αναδιαμορφώνεται η ατζέντα του δημόσιου λόγου για την αρχιτεκτονική, και συγκροτείται ένα πεδίο συζήτησης αποψιλωμένο από κάθε κριτική αιχμή κι από κάθε χειραφετητική βλέψη. Επιχειρείται όχι απλώς η απενοχοποίηση των πιο αγοραίων μορφών της αρχιτεκτονικής αλλά και η επικυριαρχία τους στο πεδίο των ιδεών, η καθιέρωσή τους ως μονόδρομος. Βρισκόμαστε, δηλαδή, αντιμέτωποι με μιαν αντιστροφή σε ότι αφορά τον ορίζοντα προσδοκιών της αρχιτεκτονικής. Τα ιδεώδη πρότυπά μας δεν θα είναι πια έργα πνευματικής συντάραξης, κοινωνικής δραστικότητας, και ρήξεων με τον κομφορμισμό, αλλά απονευρωμένα έργα πλήρως πειθήνια στην νεοφιλελεύθερη κανονικότητα.

Βέβαια, η προελαύνουσα νεοσυντηρητική ιδεολογική ηγεμονία θα ολοκληρωθεί όταν αλωθεί και ο θύλακας της ακαδημαϊκής διανόησης. Κάτι που ήδη επιχειρείται, είτε με τον αργό στραγγαλισμό του Δημόσιου Πανεπιστημίου, είτε μέσω της ισχυροποίησης των πιο συστημικών φωνών στο εσωτερικό του. Δεν είναι τυχαίο ότι πρόσωπα της ακαδημαϊκής αρχιτεκτονικής κοινότητας σχετίζονται, φανερά ή παρασκηνιακά, με τις πιο αμφιλεγόμενες κυβερνητικές πρωτοβουλίες στη σύγχρονη Αθήνα, όπως ο Μεγάλος Περίπατος, το τσιμέντωμα της Ακρόπολης ή η επέκταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Η αντιπαράθεση σε αυτό το ρεύμα είναι για την ώρα άτονη και περιθωριακή. Διότι, αρχιτέκτονες της πράξης ή της θεωρίας, παρά την προοδευτική τους ρητορική ή την αρχιτεκτονική τους ακεραιότητα, εύκολα βουλιάζουν μέσα στην κινούμενη άμμο της συστημικής αποπλάνησης και της γενικευμένης συντηρητικοποίησης. Τότε η κριτική σκέψη στομώνει, αδρανεί, ή υπεκφεύγει σε επιστημονικούς σχολαστικισμούς. Και η σχεδιαστική έρευνα, στις καλύτερες περιπτώσεις, επιδίδεται σε ένα αποσπασματικό problem-solving, περιορισμένο όμως από άκαμπτα διαμορφωμένα πλαίσια και ηγεμονικές πολιτικές. Ή καταφεύγει στην comfort zone των μορφικών αναζητήσεων, πάντοτε εξαγνισμένων και από εύκολες φιλοπεριβαλλοντικές διαβεβαιώσεις.

Σε αυτήν την ανομολόγητη σύγκρουση ιδεών η αρχιτεκτονική κινδυνεύει να μεταλλαχτεί ριζικά. Κινδυνεύει να απαρνηθεί ακόμα και ως σηματοδότες της την κοινωνική της ευθύνη, τα ριζοσπαστικά της προτάγματα και τον βιοκεντρικό της πυρήνα. Και να γίνει αποκλειστικά ένα εργαλείο νομιμοποίησης των εξουσιών και ωραιοποίησης της καπιταλιστικής βαρβαρότητας.

*Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2024

Πανεπιστήμιο της σύγχρονης εποχής δεν νοείται δίχως φοιτητικές κατοικίες



Πόλη της φαντασίας-Ακρυλικό σε ξύλο
Πανεπιστήμιο της σύγχρονης εποχής δεν νοείται δίχως φοιτητικές κατοικίες
ΤΕΧΝΕΣ 16.09.24 17:45Τάσης Παπαϊωάννου*

Πριν καλά καλά ξεκινήσουν φοιτητές και φοιτήτριες τις σπουδές στην τέχνη ή στην επιστήμη τους, η πόλη τούς αντιμετωπίζει εχθρικά και τους αποδιώχνει.

Η νέα ακαδημαϊκή χρονιά ξεκινά με τις έντονες και απολύτως δίκαιες διαμαρτυρίες των φοιτητικών συλλόγων για το τεράστιο πρόβλημα εξεύρεσης στέγης που αντιμετωπίζουν. Η απόγνωσή τους έχει φτάσει στο κατακόρυφο, αφού για χρόνια το αδιέξοδο σ’ αυτό το μείζον κοινωνικό πρόβλημα δεν απασχολεί κανέναν αρμόδιο από την πλευρά της κυβέρνησης. Η έγνοια τους φαίνεται πως ήταν μόνο η ψήφιση των τελευταίων (αντισυνταγματικών - να μην το ξεχνάμε) νομοθετικών ρυθμίσεων για την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων, αδιαφορώντας προκλητικά για το διαρκώς διογκούμενο και δυσβάσταχτο κόστος που απαιτείται να διαθέσει -ήδη- η ελληνική οικογένεια προκειμένου να σπουδάσουν τα παιδιά της στα δημόσια πανεπιστήμια. Πρώτα τα τσουχτερά φροντιστήρια που έχουν γίνει αναπόσπαστο τμήμα της δύσμοιρης παιδείας μας, μετά τα υπέρογκα έξοδα για τη στέγη και τη σίτιση όσων φοιτητών αναγκάζονται να σπουδάσουν μακριά από τον τόπο καταγωγής τους. Στη χώρα -κατά τα άλλα- της δημόσιας και δωρεάν παιδείας (sic).

Η κατάσταση, γνωστή σε όλους. Τα ενοίκια των κατοικιών, με την άναρχη αύξηση του μαζικού τουρισμού, την έκρηξη του Airbnb, σε συνδυασμό με την ανυπαρξία μέτρων προστασίας της φοιτητικής στέγης, έχουν εκτιναχθεί σε δυσθεώρητα ύψη! Για τις φοιτητικές εστίες, καλύτερα να μη γίνεται λόγος στη χώρα μας. Ελάχιστες και οι περισσότερες σε παλιά και κακοσυντηρημένα κτίρια, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι δεν επαρκούν, ούτε κατ’ ελάχιστο, προκειμένου να καλύψουν τον τεράστιο αριθμό των φοιτητών που αναζητούν τέτοια εποχή ένα μικρό δωμάτιο για να μείνουν. Οι περισσότεροι μοιράζονται, όπως όπως, πολλοί μαζί, δωμάτια μικρών διαμερισμάτων κι αυτά, όταν υπάρχουν διαθέσιμα και σε κάποια προσιτή τιμή.

Θύματα της αλματώδους ακρίβειας και της ανεξέλεγκτης αισχροκέρδειας είναι (και) η νέα γενιά στο σύνολό της, αλλά και οι φοιτητές μας ειδικότερα, οι οποίοι βλέπουν ότι τα έξοδα δεν λένε να μειωθούν, με αποτέλεσμα να μην μπορούν, αρκετές φορές, να σπουδάσουν στις σχολές στις οποίες με τόσους κόπους και θυσίες εισήχθησαν. Σήμερα είναι πράγματι τεράστιος άθλος για τον νέο και τη νέα που παλεύουν να σπουδάσουν στη χώρα μας, κάτω από τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί. Τι να πρωτοκάνουν! Να δουλεύουν προκειμένου να βγάλουν κάποια χρήματα για να ζήσουν ή να παρακολουθούν τα μαθήματά τους και τις απαιτητικές σπουδές τους στο πανεπιστήμιο;

Αντί να φροντίζουμε, ως πρώτη προτεραιότητα και με όλες μας τις δυνάμεις, να βοηθήσουμε τους νέους και τις νέες μας στο ξεκίνημα της επιστημονικής τους διαδρομής, τους ορθώνουμε διαρκώς κι άλλα εμπόδια, πέρα απ’ αυτά που ήδη έχουν να ξεπεράσουν. Και σαν να μη φτάνει αυτό, όταν διαμαρτύρονται και εξεγείρονται, τους κατηγορούμε και τους συκοφαντούμε, με απίστευτο θράσος και αλαζονεία, για το γεγονός ότι διεκδικούν το αυτονόητο! Αν όμως η αντίληψη των κυβερνώντων είναι να τους αντιμετωπίζουν ως «πελάτες», οι οποίοι πρέπει να πληρώνουν για να σπουδάζουν, να στεγάζονται, να τρώνε, να υπάρχουν(;), τότε ένα είναι βέβαιο: η κατάσταση θα χειροτερεύει διαρκώς, παρά την προσχηματική «μέριμνά» τους για τη μείωση, τάχατες, της ακρίβειας.

Ο νεοφιλελευθερισμός χρειάζεται καθημερινά τη θυσία νέων θυμάτων, στον βωμό της βουλιμικής απληστίας και της εξασφάλισης των υπερκερδών αποκλειστικά των επιχειρήσεων της ελεύθερης -λεγόμενης- αγοράς. Η περιβόητη «αυτορρύθμιση» της αγοράς, αυτό το φαιδρό ιδεολόγημα, είναι στην πραγματικότητα μια ζούγκλα, όπου βασιλεύει ο ισχυρότερος και κυριαρχεί το εφιαλτικό δόγμα «ο θάνατός σου η ζωή μου».

Η πρωτοφανής ακρίβεια, αποτέλεσμα των ανύπαρκτων κυβερνητικών μέτρων προστασίας και ελέγχου της ασύστολης κερδοσκοπίας που θεριεύει, έχει οδηγήσει σε απόγνωση τους Ελληνες πολίτες. Η στεγαστική κρίση, απόρροια όλων αυτών που συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στη χώρα μας, πλήττει πρώτα απ’ όλα τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και οι φοιτητές και οι φοιτήτριες τη βιώνουν κάθε μέρα που περνάει ολοένα και περισσότερο.

Πριν καλά καλά ξεκινήσουν τις σπουδές στην τέχνη ή στην επιστήμη τους, η πόλη τούς αντιμετωπίζει εχθρικά και τους αποδιώχνει, λες και είναι ανεπιθύμητοι παρίες. Επιλεκτική και δουλοπρεπής για τους ξένους τουρίστες, αλλά απαγορευτική για τα παιδιά της. Σαν να αλλάζει ο διαχρονικός χαρακτήρας της: δεν είναι πια η «πόλις των πολιτών», αλλά μεταλλάσσεται βίαια σε ένα τεράστιο ξενοδοχείο. Κι όμως, θα μπορούσε κανείς να φανταστεί π.χ. τα πάμπολλα παλιά και εγκαταλειμμένα κτίρια που χρόνο τον χρόνο καταρρέουν στα κέντρα των πόλεων να επισκευάζονται από την πολιτεία και να προσφέρονται ως φοιτητικές κατοικίες, δωρεάν ή με χαμηλό ενοίκιο, στους πρωτοετείς φοιτητές που το έχουν ανάγκη. Αλλά αυτά συμβαίνουν -βέβαια- σε κάποιο δημοκρατικό κράτος πρόνοιας…

Συχνά στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ δίδεται στο μάθημα της Αρχιτεκτονικής Σύνθεσης, ως θέμα εξαμήνου η «Φοιτητική Κατοικία». Ενα θέμα που επεξεργάζονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι σπουδάστριες και οι σπουδαστές μας, με ευφάνταστες προτάσεις και αξιοζήλευτα αποτελέσματα, τα οποία μένουν κάθε χρόνο -δυστυχώς- ανεκμετάλλευτα, αφού δεν ενδιαφέρουν κανέναν αρμόδιο. Προβληματίζονται ακριβώς πάνω σ’ αυτό το σοβαρό και εξαιρετικά πιεστικό κοινωνικό πρόβλημα που τους αφορά άμεσα, γνωρίζοντας από την ίδια τους την εμπειρία τι σημαίνει η ανάγκη δημιουργίας όχι μόνο φοιτητικών κατοικιών, αλλά και γενικότερα συγκροτημάτων κοινωνικής κατοικίας. Τα παραδείγματα στον ελλαδικό χώρο είναι ελάχιστα κι όσα υπάρχουν μελετήθηκαν και χτίστηκαν πριν από πολλές δεκαετίες, με αρκετά εξ αυτών να αποτελούν κοσμήματα του κτιριακού πολιτισμού μας, ανεξάρτητα από τη σημερινή -άθλια πολλές φορές- κατάσταση στην οποία βρίσκονται.

Πανεπιστήμιο της σύγχρονης εποχής δεν νοείται δίχως φοιτητικές κατοικίες! Οσο σημαντικές είναι οι αίθουσες διδασκαλίας, τα αμφιθέατρα, τα εργαστήρια, οι βιβλιοθήκες, άλλο τόσο σημαντικές είναι και οι φοιτητικές εστίες! Αποτελούν στην κυριολεξία «κοινωνικούς πυρήνες» της φοιτητικής ζωής, κοντά ή μέσα στα πανεπιστημιακά κάμπους. Ολα αποτελούν ένα αναπόσπαστο και αδιαχώριστο σύνολο κτιρίων, ανοικτό προς την κοινωνία, μέσα στο οποίο θεραπεύονται απρόσκοπτα η επιστήμη, η έρευνα και η καινοτομία. Γιατί οι σπουδές και το επίπεδό τους εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο από την ποιότητα των πανεπιστημιακών χώρων, αλλά και από πώς αντιμετωπίζονται οι φοιτητές/τριες από την πολιτεία. Τον σεβασμό και τη σοβαρότητα με τα οποία τους συμπεριφέρεται, το πόσο σημαντικές και αναγκαίες θεωρεί τις σπουδές τους, αλλά και τη μελλοντική επιστημονική εργασία τους. Από το πολιτισμικό εν τέλει επίπεδο της κοινωνίας. Στη χώρα μας, με την πρωτοφανή υποχρηματοδότηση (και υποστελέχωση) των δημόσιων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων που «φυτοζωούν», οι προδιαγραφές αυτές μοιάζουν -φυσικά- όνειρο θερινής νυκτός.

Οι φοιτητές μας βγαίνουν στους δρόμους και φωνάζουν, γιατί κάτι σημαντικό θέλουν να μας πουν! Ασφυκτιούν από την αδικία και τα προκλητικά επικοινωνιακά ψέματα, με τα οποία βομβαρδίζουν τα κυβερνητικά ΜΜΕ διαρκώς την ελληνική κοινωνία. Διαμαρτύρονται λέγοντάς μας ότι δεν είναι (στοιχειωδώς) αξιοπρεπείς οι συνθήκες διαβίωσής τους, τις οποίες βιώνουν, μάλιστα, στα πιο σημαντικά και όμορφα(;) χρόνια της ζωής τους.

Αλήθεια, τους ακούει κανείς;

*Αρχιτέκτων-ομότιμος καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ