Oι δημόσιοι – ελεύθεροι χώροι κοινά αγαθά

Στα πλαίσια της συνάντησης με θέμα "Αυτοδιαχείρηση και Αμεση Δημοκρατία"που θα πραγματοποιηθεί το Σαββατοκύριακο 21-22 Μαϊου στην Νομική Σχολή περιλαμβάνεται Εργαστήριο με θέμα "Διεκδίκηση ελεύθερων χώρων ως κοινών αγαθών" (Σάββατο 21/5 στις 10π.μ) όπου θα συζητήσουμε σχετικά με τις εμπειρίες που προκύπτουν από ανάλογα εγχειρήματα (Ελληνικό, παραλία Σαρωνικού, Ρέμα Πικροδάφνης, Υμηττός κ.α) και την δυνατότητα συντονισμού των αντιστάσεων.

Πάνος Τότσικας

Oι δημόσιοι – ελεύθεροι χώροι κοινά αγαθά

Το νερό, ο ήλιος, ο αέρας, τα ποτάμια, η θάλασσα, θεωρούνται σήμερα «κοινά αγαθά». Ανήκουν σε όλους. Τα βουνά, οι ακτές, οι παραλίες, η γη, ήταν κάποτε «κοινά αγαθά». Σήμερα, ένα μεγάλο μέρος τους, δεν είναι πλέον. Ανήκουν είτε στο κράτος, σε διάφορους κρατικούς φορείς, στην εκκλησία κλπ, είτε σε ιδιώτες, σε ιδιωτικές εταιρίες και επιχειρήσεις. 

Η ύπαιθρος, ο «υπαίθριος χώρος», επίσης ήταν κάποτε «κοινό αγαθό». Η οργανωμένη καλλιέργεια της γης, η επέκταση της γεωργίας και της κτηνοτροφίας είχε ως αποτέλεσμα την ιδιωτικοποίηση ενός σημαντικού τμήματος του εδάφους.

Η συγκέντρωση πληθυσμού, παραγωγικών και εμπορικών δραστηριοτήτων στις πόλεις, είχε ως αποτέλεσμα την ιδιωτικοποίηση ενός μεγάλου μέρους του «χώρου της πόλης». Στην πρώτη περίοδο αστικοποίησης, η χωροθέτηση των δημόσιων κτηριακών εγκαταστάσεων (εκκλησία, σχολείο) και οι δημόσιοι χώροι (πλατείες, δρόμοι), προέκυψαν με βάση τις συλλογικές ανάγκες και ως αποτέλεσμα συλλογικής συμμετοχής στον σχεδιασμό τους. 

Ο χώρος της πόλης περιλαμβάνει σήμερα δομημένους, αδόμητους και ελεύθερους χώρους που ανήκουν είτε στο κράτος και σε φορείς του δημοσίου, είτε σε ιδιώτες, άτομα ή επιχειρήσεις. Σήμερα, όπου, το κράτος έχει αναλάβει τον σχεδιασμό και την οργάνωση του χώρου των πόλεων, οι χρήσεις γης και οι όροι δόμησης του αστικού χώρου αποτελούν πεδίο ανταγωνισμού όπου συγκρούονται πολλαπλά συμφέροντα, δημόσια και ιδιωτικά. 

Να υπερασπιστούμε το δημόσιο συμφέρον.

Να υπερασπιστούμε τους δημόσιους και ελεύθερους χώρους ως «κοινά αγαθά».

Η περίπτωση του Ελληνικού

Το «Ελληνικό» αποτελεί σήμερα τον τελευταίο μεγάλο δημόσιο, ελεύθερο, αδόμητο, χώρο της Αθήνας. Αποτελεί ένα κοινό αγαθό, έναν «κοινό πόρο».

Στον βαθμό που ο κοινωνικός και οικολογικός μετασχηματισμός της παραγωγής με βάση τις συλλογικές ανάγκες αποτελεί σήμερα ένα κεντρικό στόχο, ο χώρος του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού και της παραλίας του Αγίου Κοσμά, μπορεί να αποτελέσει πεδίο εφαρμογής πολιτικών που να προωθούν την κοινωνική επανοικειοποίηση μέσα από τη συνδιαχείριση και την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. 

Πάνος Τότσικας / 16.5.2016

ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΜΕΣΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ

ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΗΜΕΡΟ 21 & 22 ΜΑΪΟΥ

ΝΟΜΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ 

Αμφιθέατρο Παπαρηγοπούλου -Αίθουσες Πολίτη και Χατζηδάκη

(Είσοδος από Σόλωνος)

ΣΑΒΒΑΤΟ 21 ΜΑΪΟΥ 10πμ-2μμ

10πμ-2μμ Θεματική: Αυτοδιαχείριση-Άμεση Δημοκρατία και 

Κοινωνικοί Θεσμοί

10πμ-12μ Εργαστήρια της θεματικής

α) Διεκδίκηση ελεύθερων χώρων ως κοινών αγαθών 

β) Ανοιχτή συνέλευση πολιτών Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης 

γ) Εργατικό Ιατρείο ΒΙΟ.ΜΕ-Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης Θεσ/νίκης

δ) Συλλογική κουζίνα Red Kitchen 

12μ-2μμ Εισηγήσεις της Θεματικής 

α) Μάκης Σταύρου ”Αυτοί που παράγουν αυτοί να αποφασίζουν - Η

ιστορική πορεία της ανθρωπότητας προς την αυτοδιαχείριση και την άμεση

δημοκρατία”

β) Πέτρος Βουρλής “Δημοψηφίσματα πρωτοβουλίας πολιτών ως εργαλείο

άμεσης δημοκρατίας”.

γ) Πάνος Τότσικας: ”Τοπική Αυτοδιοίκηση, άμεση δημοκρατία- κοινωνικοί

θεσμοί” . 

2μμ-3μμ Διάλειμμα 

3μμ-7μμ Θεματική: Αυτοδιαχείριση-Άμεση Δημοκρατία και 

Οικονομία

3μμ-5.30μμ Εργαστήρια της θεματικής

α)Αυτοδιαχειριζόμενο εργοστάσιο ΒΙΟ.ΜΕ (Θεσαλoνίκη)

β)Αυτοδιαχειριζόμενο εργοστάσιο ξυλείας “Ρομπέν του ξύλου”(Βέροια)

γ)Ολοκληρωμένος Συνεταιρισμός Αθήνας- Fair.Coop Greece

δ) Συνεργατικά εγχειρήματα Κωλέτη

ε)Αυτοδιαχειζόμενη Αρτοποιία (Ψαχνά Εύβοιας)

ζ) Αυτοδιαχειριζόμενο εργαστήριο παραδοσιακών προϊόντων ( Άργος) 

η) Φεστιβάλ αλληλέγγυας και συνεργατικής οικονομίας 

5.30μμ-7μμ Εισηγήσεις της Θεματικής 

Κώστας Χαριτάκης ”Τα οικονομικά θεμέλια της άμεσης δημοκρατίας”.

Δημήτρης Κατσορίδας “Εργατικός έλεγχος-Κοινωνικοποίηση

Αυτοδιαχείριση”

Γιάννης Μπίλλας “Το πρόταγμα της αποανάπτυξης ενάντια στο

φαντασιακό της προόδου και της ανάπτυξης.”

7μμ-10μμ Θεματική: Αυτοδιαχείριση-Άμεση Δημοκρατία και

Ιδεολογία 

7μμ-8.30μμ Εργαστήρια της θεματικής

α)ΕΡΤ3-Αυτοδιεύθυνση του αγώνα - Αυτοδιαχείριση του παραγόμενου

προγράμματος στη διετία 2013-2015

β) Συνεταιριστικό εγχείρημα της Εφημερίδας των Συντακτών 

γ) Αυτοδαιχειζόμενo ραδιόφωνο EΡT-OPEN

δ) Αυτοδαιχειζόμενo εκδοτικό εγχείρημα “Εκδόσεις Συναδέλφων”

8.30μμ-10μμ Εισηγήσεις της θεματικής 

Μαρία Παπαπαύλου ”Το πρόταγμα της Άμεσης Δημοκρατίας: Ιδεολογία ή

Κουλτούρα;”

Σούλα Αντωνίου ”Το αυτοδιαχειριστικό-κοινοτικό πρόταγμα του Gustav

Ladauer”.

Νίκος Κατσιαούνης ” Άμεση Δημοκρατία και Ιδεολογία”

ΚΥΡΙΑΚΗ 22 ΜΑΪΟΥ 

10.30πμ-2μμ Θεματική: Αυτοδιαχείριση-Άμεση Δημοκρατία και 

Πολιτική 

11πμ-12μ Εργαστήρια της θεματικής

Κλήρωση: Ιστορία μιας πολιτικής κίνησης που την έλεγαν Κλήρωση 

12μ-2μμ Εισηγήσεις της θεματικής

Γιώργος Οικονόμου ”Άμεση Δημοκρατία και Αυτοδιαχείριση – διαφορές

και συγκλίσεις”.

Παναγιώτης Κούστας ”Ο πολυκοινοτισμός ως απαραίτητο συστατικό μιας

άμεσης δημοκρατίας”.

Θοδωρής Καρυώτης ”Αυτοδιαχείριση ως διακριτός πολιτικός και

κοινωνικός πόλος”.

Γιώργος Λιερός “Τα κοινά της πόλεως” 

2μμ-3μμ Διάλειμμα 

3μμ-6μμ Ανοιχτή συνέλευση και συζήτηση στο κείμενο της “Πρότασης

πλαισίου αρχών για την Άμεση Δημοκρατία και την Αυτοδιαχείριση”

που έχει διαμορφώσει η ανοιχτή οργανωτική επιτροπή προετοιμασίας του

διήμερου. (Το κείμενο του πλαισίου αρχών επισυνάπτεται)

6μμ Λήξη εργασιών του διήμερου