Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023

Ζήτω το (νεοφιλ)ελεύθερο πανεπιστήμιο! (ή αλλιώς «Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου»)


Ζήτω το (νεοφιλ)ελεύθερο πανεπιστήμιο! (ή αλλιώς «Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου»)


Στις 20/12/2023, ο Υπουργός ΠΑΙΘ παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο το σχέδιο νόμου για το «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο», γιατί προφανώς ο τίτλος αυτός είναι πιο εύηχος και λιγότερο τρομαχτικός από το «Νεοφιλελεύθερο Πανεπιστήμιο», όπως θα έπρεπε να ονομάζεται στην πραγματικότητα. Δεν είναι άλλωστε η πρώτη – και σίγουρα όχι η τελευταία – φορά που ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός χρησιμοποιεί τη γλώσσα ως επικοινωνιακό όπλο για να διαστρεβλώσει την πραγματικότητα. Η εξαθλίωση μεγάλων τμημάτων της κοινωνίας μέσω της δραστικής περικοπής μισθών ονομάζεται «προσαρμογή». Η ισοπέδωση εργασιακών δικαιωμάτων αιώνων ονομάζεται «μεταρρύθμιση». Το λουκέτο σε εκπαιδευτικές δομές όλων των βαθμίδων ονομάζεται «συγχώνευση». Η δραστική περικοπή σε ιατροφαρμακευτικές δαπάνες που οδηγεί σε απώλειες ανθρώπινων ζωών ονομάζεται «εξορθολογισμός». Και πλείστα άλλα παραδείγματα.

Το πλέον όμως χαρακτηριστικό και κοντινό παράδειγμα στο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση είναι η «ελεύθερη αγορά». Τι κι αν τόσες φορές έχει αποδειχθεί απάνθρωπη, απρόσωπη και αδυσώπητη; Τι κι αν εμπορευματοποιεί βασικά κοινωνικά αγαθά κάνοντάς τα απρόσιτα για μεγάλα κοινωνικά στρώματα; Τι κι αν μεγεθύνει κοινωνικές ανισότητες και καταστρέφει τον κοινωνικό ιστό; Αρκεί που είναι «ελεύθερη»… Αυτό ακριβώς θα είναι το μέλλον της ανώτατης εκπαίδευσης αν το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου ψηφιστεί. Μία ανεξέλεγκτη, κερδοσκοπική, αν όχι αισχροκερδής, αγορά ανώτατης εκπαίδευσης, η οποία θα βάλει ακόμη βαθύτερα το χέρι στην τσέπη της καθημαγμένης ελληνικής μικρομεσαίας οικογένειας και θα μεγεθύνει τις ανισότητες. Και όταν αυτό συμβεί, γιατί είναι σίγουρο πως θα συμβεί, θα βρεθεί με περισσό θράσος κάποιο κορυφαίο στέλεχος της κυβέρνησης να μας νουθετήσει λέγοντας ότι «…έτσι είναι η ελεύθερη οικονομία, δεν μπορούμε να ρυθμίζουμε τα πάντα…». Μόνο που τότε θα είναι πολύ αργά.

Το σχέδιο νόμου για το «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει την έμπνευση του Γκάμπριελ Γκαρσία Μαρκές για το «Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου». Στο γνωστό μυθιστόρημά του, ο συγγραφέας αποκαλύπτει το τέλος του κεντρικού του ήρωα στην πρώτη μόλις πρόταση: «Την ημέρα που θα τον σκότωναν, ο Σαντιάγο Νασάρ σηκώθηκε στις πεντέμισι το πρωί για να περιμένει το βαπόρι που θα έφερνε τον επίσκοπο…». Ο κεντρικός ήρωας δολοφονείται από δύο αδέλφια που θέλουν να ξεπλύνουν την τιμή της οικογένειάς τους. Κι ενώ όλη η τοπική κοινωνία γνώριζε τι επρόκειτο να συμβεί, κανείς δεν έκανε κάτι για να εμποδίσει το φονικό. Αρκεί στο ρόλο του κεντρικού ήρωα να τοποθετήσουμε το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, στο ρόλο των δύο αδελφών να τοποθετήσουμε την Κυβέρνηση, οι οποίοι υπό τις προσταγές της νεοφιλελεύθερης πολιτικής – ως άλλης σκληρής κοινωνίας – δολοφονούν τον κεντρικό ήρωα για την τιμή της αδελφής τους (στην περίπτωσή μας, της ιδιωτικής εκπαίδευσης) και, κυρίως, στο ρόλο των υπόλοιπων δευτερευόντων χαρακτήρων του μυθιστορήματος ας τοποθετήσουμε όλους εμάς. Γιατί ενώ γνωρίζουμε τι ακριβώς θα συμβεί αν κατατεθεί το σχέδιο νόμου κι ενώ ξέρουμε πoιo είναι το ηθικά σωστό απέναντι στους εαυτούς μας, στο δημόσιο πανεπιστήμιο και στην ελληνική κοινωνία, δεν παίρνουμε θέση και, έτσι, δεν θα αποτρέψουμε το προδιαγεγραμμένο έγκλημα. Η αρχή αυτής της παθητικής στάσης έγινε από την πρόσφατη (12-15/12/2023) Σύνοδο των Πρυτάνεων, η οποία δεν άρθρωσε λέξη για τον «ελέφαντα στο δωμάτιο», πρακτική που ακολούθησε δυστυχώς και η τελευταία συνεδρίαση (18/12/2023) της Συγκλήτου του ΕΜΠ και του Συμβουλίου Διοίκησης (21/12/2023). Και βέβαια, είναι εκκωφαντική η σιωπή του Συλλόγου ΔΕΠ ΕΜΠ. Άραγε αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η πλειοψηφία του ΔΣ είναι ομονοούσα ως προς την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων ή απλά υποταγμένη στην υπεράσπιση του κομματικού καθήκοντος;

ΟΧΙ στα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια

 



ΟΧΙ ΣΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Το νέο νομοσχέδιο Πιερρακάκη δεν ειναι πάρα
Ένα χτύπημα στην Δήμοσια και Δωρεάν εκπαίδευση
Υποτίμηση των πτυχίων μας και των επαγγελματικών μας δικαιωμάτων
Θα πληρώνουμε τεράστια ποσά για να μπορούμε να σπουδάζουμε, και φυσικά κάποιοι δεν θα μπορούν!
Φτιάχνουν ένα πανεπιστήμιο που κάθε φωνή αντίδρασης θα φιμώνεται!
Παρακάμπτεται πραξικοπηματικά το Άρθρο16!
ΔΕ ΘΑ ΤΟ ΕΠΙΤΡΕΨΟΥΜΕ - Με το Άρθρο 16 !

Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 2023

Η μαύρη βίβλος του περιβάλλοντος στην Ελλάδα, 2011-2023

Η μαύρη βίβλος του περιβάλλοντος στην Ελλάδα, 2011-2023
23 Δεκεμβρίου, 2023

Σήμερα, κάνουμε μια εξαίρεση ως προς τα κείμενα που συνήθως δημοσιεύονται στις Ιδέες, φιλοξενώντας ένα άρθρο του αναπληρωτή καθηγητή στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Γιώργου Μπάλια, το οποίο θα ταίριαζε περισσότερο στις πολιτικές σελίδες της “Εποχής”. Το κάνουμε, αφ’ ενός για να τιμήσουμε την συμβολή του ίδιου στην κοκκινοπράσινη ταυτότητα της εφημερίδας μας από τη γέννησή της μέχρι σήμερα, και αφ’ ετέρου γιατί όχι μόνο παρέχει πληροφορίες για τις περιβαλλοντικά απαράδεκτες πολιτικές της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες δεν είναι γνωστές στο ευρύ κοινό, αλλά και γιατί το άρθρο του περιλαμβάνει συγκεκριμένες ριζοσπαστικές αριστερές προτάσεις που στοχεύουν στην αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης στη χώρα μας.

Χάρης Γολέμης


Η περίοδος στην οποία θα αναφερθούμε αρχίζει το 2011 και τελειώνει το 2023. Η αναφορά στο 2011 έχει μεγάλη σημασία διότι τη χρονιά αυτή θεσπίστηκε ο ν. 4014/2011 που ρυθμίζει οριζόντια την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και σχεδίων, και για το λόγο αυτό είναι κρίσιμης σημασίας. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από τον εν λόγω νόμο που εκδόθηκε επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ και τροποποιήθηκε στη συνέχεια, εφαρμόζεται δε αδιάλειπτα και χωρίς διακυμάνσεις μέχρι σήμερα από όλες τις κυβερνήσεις της ως άνω περιόδου. Ο νόμος σε αρκετά σημεία είναι σε αντίθεση με την οδηγία 2011/92 (την μητρική ενωσιακή νομοθεσία για την περιβαλλοντική αδειοδότηση), και αυτό οδήγησε στην εφαρμογή του προς όφελος των οικονομικών φορέων (επενδυτών).

Η περιβαλλοντική αδειοδότηση

Τέσσερα παραδείγματα:

α) Για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών των οποίων η ισχύς είναι κάτω από 6,5 MW δεν απαιτείται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ), παραβιάζοντας έτσι τη μητρική νομοθεσία. Όλα αυτά τα χρόνια, πάρα πολλοί αιολικοί σταθμοί σε όλη την Ελλάδα πήραν περιβαλλοντική άδεια χωρίς ΜΠΕ.

β) Σχετικά με την ανανέωση ή τροποποίηση μιας άδειας που έχει ήδη χορηγηθεί, πριν από δέκα ή δεκαπέντε χρόνια, για τον αν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις (ακόμη και αν το έργο αποκτήσει στο μέλλον μεγαλύτερες διαστάσεις) αποφασίζει στην ουσία ο φορέας του έργου (επενδυτής), που καταθέτει μια πρόχειρη μελέτη επ’ αυτού την οποία ακολουθεί η διοίκηση. Εκατοντάδες τέτοια έργα λειτουργούν χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση.

γ) Η συμμετοχή του κοινού στη διαβούλευση με αντικείμενο κυρίως τη ΜΠΕ είναι καίριας σημασίας για την όσο το δυνατόν πιο αντικειμενική αξιολόγηση των επιπτώσεων. Ωστόσο, αν και η μητρική νομοθεσία απαιτεί από την αρμόδια αρχή να κάνει αναφορά στους ισχυρισμούς που κατατέθηκαν κατά τη διαβούλευση, εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους τους απορρίπτει, η εθνική νομοθεσία δεν το προβλέπει, προσδίδοντας στη διαβούλευση αποκλειστικά εκτονωτικό χαρακτήρα υπέρ των συμφερόντων των οικονομικών φορέων.

δ) Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες προβλέπεται εγκατάσταση διάφορων έργων υποδομής πλησίον προστατευόμενων περιοχών (natura 2000), κάτι που γίνεται κατά κόρον για να αποφεύγονται οι αυστηρότερες προϋποθέσεις, η απόφαση εάν θα πρέπει να γίνει οικολογική αξιολόγηση για τις επιπτώσεις του έργου στα προστατευόμενα είδη, ανήκει αποκλειστικά στον οικονομικό φορέα, παραβιάζοντας πάλι τη μητρική νομοθεσία υπέρ των συμφερόντων των επενδυτών.