Ζήτω το (νεοφιλ)ελεύθερο πανεπιστήμιο! (ή αλλιώς «Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου»)
Το πλέον όμως χαρακτηριστικό και κοντινό παράδειγμα στο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση είναι η «ελεύθερη αγορά». Τι κι αν τόσες φορές έχει αποδειχθεί απάνθρωπη, απρόσωπη και αδυσώπητη; Τι κι αν εμπορευματοποιεί βασικά κοινωνικά αγαθά κάνοντάς τα απρόσιτα για μεγάλα κοινωνικά στρώματα; Τι κι αν μεγεθύνει κοινωνικές ανισότητες και καταστρέφει τον κοινωνικό ιστό; Αρκεί που είναι «ελεύθερη»… Αυτό ακριβώς θα είναι το μέλλον της ανώτατης εκπαίδευσης αν το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου ψηφιστεί. Μία ανεξέλεγκτη, κερδοσκοπική, αν όχι αισχροκερδής, αγορά ανώτατης εκπαίδευσης, η οποία θα βάλει ακόμη βαθύτερα το χέρι στην τσέπη της καθημαγμένης ελληνικής μικρομεσαίας οικογένειας και θα μεγεθύνει τις ανισότητες. Και όταν αυτό συμβεί, γιατί είναι σίγουρο πως θα συμβεί, θα βρεθεί με περισσό θράσος κάποιο κορυφαίο στέλεχος της κυβέρνησης να μας νουθετήσει λέγοντας ότι «…έτσι είναι η ελεύθερη οικονομία, δεν μπορούμε να ρυθμίζουμε τα πάντα…». Μόνο που τότε θα είναι πολύ αργά.
Το σχέδιο νόμου για το «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει την έμπνευση του Γκάμπριελ Γκαρσία Μαρκές για το «Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου». Στο γνωστό μυθιστόρημά του, ο συγγραφέας αποκαλύπτει το τέλος του κεντρικού του ήρωα στην πρώτη μόλις πρόταση: «Την ημέρα που θα τον σκότωναν, ο Σαντιάγο Νασάρ σηκώθηκε στις πεντέμισι το πρωί για να περιμένει το βαπόρι που θα έφερνε τον επίσκοπο…». Ο κεντρικός ήρωας δολοφονείται από δύο αδέλφια που θέλουν να ξεπλύνουν την τιμή της οικογένειάς τους. Κι ενώ όλη η τοπική κοινωνία γνώριζε τι επρόκειτο να συμβεί, κανείς δεν έκανε κάτι για να εμποδίσει το φονικό. Αρκεί στο ρόλο του κεντρικού ήρωα να τοποθετήσουμε το Δημόσιο Πανεπιστήμιο, στο ρόλο των δύο αδελφών να τοποθετήσουμε την Κυβέρνηση, οι οποίοι υπό τις προσταγές της νεοφιλελεύθερης πολιτικής – ως άλλης σκληρής κοινωνίας – δολοφονούν τον κεντρικό ήρωα για την τιμή της αδελφής τους (στην περίπτωσή μας, της ιδιωτικής εκπαίδευσης) και, κυρίως, στο ρόλο των υπόλοιπων δευτερευόντων χαρακτήρων του μυθιστορήματος ας τοποθετήσουμε όλους εμάς. Γιατί ενώ γνωρίζουμε τι ακριβώς θα συμβεί αν κατατεθεί το σχέδιο νόμου κι ενώ ξέρουμε πoιo είναι το ηθικά σωστό απέναντι στους εαυτούς μας, στο δημόσιο πανεπιστήμιο και στην ελληνική κοινωνία, δεν παίρνουμε θέση και, έτσι, δεν θα αποτρέψουμε το προδιαγεγραμμένο έγκλημα. Η αρχή αυτής της παθητικής στάσης έγινε από την πρόσφατη (12-15/12/2023) Σύνοδο των Πρυτάνεων, η οποία δεν άρθρωσε λέξη για τον «ελέφαντα στο δωμάτιο», πρακτική που ακολούθησε δυστυχώς και η τελευταία συνεδρίαση (18/12/2023) της Συγκλήτου του ΕΜΠ και του Συμβουλίου Διοίκησης (21/12/2023). Και βέβαια, είναι εκκωφαντική η σιωπή του Συλλόγου ΔΕΠ ΕΜΠ. Άραγε αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η πλειοψηφία του ΔΣ είναι ομονοούσα ως προς την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων ή απλά υποταγμένη στην υπεράσπιση του κομματικού καθήκοντος;