Αναδημοσιεύουμε από την ΚΕ
ΔΥΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΤΟΥ ΕΣΔΚΝΑ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΟΥΝ ΠΑΡΑΤΥΠΙΕΣ
Σοβαρότατα ερωτήματα ως προς τις διαδικασίες έκδοσης υπουργικών αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, οι οποίες ανοίγουν το δρόμο για την κατασκευή δύο υπερμεγεθών εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων εντός της ευρύτερης περιοχής των ΧΥΤΑ Φυλής και Ανω Λιοσίων, εγείρει υπόμνημα-καταπέλτης δύο έμπειρων μηχανικών του Ενιαίου Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων (ΕΣΔΚΝΑ).
Στο υπόμνημα υπογραμμίζονται «ελλείψεις που καθιστούν προβληματική τη νομιμότητα των αποφάσεων» και τίθενται ερωτήματα επί των τεχνικών στοιχείων του σχεδίου που «φαίνεται εσπευσμένα να προωθεί η Αποκεντρωμένη Περιφερειακή Διοίκηση Αττικής», όπως αναφέρεται.
Η έκθεση των μηχανικών αφορά τις δύο κοινές υπουργικές αποφάσεις (ΚΥΑ) έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την κατασκευή και λειτουργία εγκατάστασης βιολογικής ξήρανσης σύμμεικτων απορριμμάτων δυναμικότητας 2.500 τόνων ημερησίως και για το Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης ΙΙ (ΕΜΑ ΙΙ) δυναμικότητας 1.500 τόνων.
Ανακύπτει προβληματισμός, όπως τονίζουν, σχετικά με το σύννομο της τηρηθείσας διαδικασίας έκδοσης των δύο αποφάσεων, κατά το μέρος που αφορά στην υιοθέτηση των προτεινόμενων τεχνολογιών «με επισπεύδοντα μέρη τη διοίκηση και τις υπηρεσίες του ΕΣΔΚΝΑ και συμμετέχοντες τον γενικό γραμματέα της Περιφέρειας, νυν αποκεντρωμένης διοίκησης και το ΥΠΕΚΑ και συγκεκριμένα τις υπηρεσίες της Ειδικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος-ΕΥΠΕ».
Αναλυτικά αναφέρουν:
*Οι προτεινόμενες μονάδες (βιολογικής ξήρανσης-ΕΜΑ ΙΙ) δεν περιλαμβάνονται στον ισχύοντα περιφερειακό σχεδιασμό για τα σκουπίδια και η πρόβλεψή τους συνιστά ουσιώδη αναθεώρησή του, για την οποία δεν έχει προηγηθεί, τουλάχιστον κατά το χρόνο ανάρτησης των αποφάσεων (5.1.2011), η προβλεπόμενη από το νόμο διαδικασία. Δηλαδή κατάρτιση Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης η οποία προϋποθέτει διαδικασία διαβούλευσης με τις δημόσιες αρχές και με το ενδιαφερόμενο κοινό.
Ουδεμία πράξη υλοποίησης των έργων αυτών μπορεί νομίμως να αναληφθεί -άρα και έκδοση απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων- πριν ολοκληρωθεί η νόμιμη διαδικασία.
*Συμπέρασμα: Η περιβαλλοντική αδειοδότηση των μονάδων, λίγες μέρες πριν απ' την εκπνοή της πενταετίας ισχύος του περιφερειακού σχεδιασμού (στις 22.2.2011), οπότε υποχρεωτικά αναθεωρείται, ελέγχεται ως καταχρηστική και ενδεχομένως μη σύννομη.
Κι αυτό γιατί -όπως τονίζουν- επιβάλλει στην επικείμενη μελέτη αναθεώρησης τις δύο μονάδες, θεωρεί εκ των προτέρων δεδομένη την έγκριση της αναθεώρησης και προκαταλαμβάνει τη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης «στερώντας από τους πολίτες το δικαίωμα γνώμης επί του θέματος».
Αναφορικά με αυτά καθ'αυτά τα προτεινόμενα έργα όπως προβλέπονται στις αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, επισημαίνουν:
*Η τεχνολογία βιοξήρανσης δεν περιλαμβάνεται στη συνοδεύουσα μελέτη αναθεώρησης του περιφεριακού σχεδιασμού (Δεκέμβριος 2005), ούτε και στην απόφαση έγκρισης της αναθεώρησης (Φεβρουάριος 2006). Σε αυτή την απόφαση αναφέρονται μονάδες «επεξεργασίας-αξιοποίησης». Η μονάδα βιοξήρανσης δεν είναι μονάδα αξιοποίησης. Θα ήταν αν συνοδευόταν και εξεταζόταν συνδεδεμένη με μονάδα ενεργειακής καύσης ή μονάδα άλλης χρήσης του καυσίμου.
*Το θέμα της ζήτησης των SRF (παραπροϊόν βιοξήρανσης) και κομπόστ (μείγμα οργανικών) δεν αντιμετωπίζεται. Με την υλοποίηση του σχεδίου θα προκύπτουν κάθε χρόνο τεράστια φορτία αυτών των προϊόντων. Πού θα χρησιμοποιούνται; Με ποιο οικονομικό αποτέλεσμα; Η ελληνική εμπειρία έχει αποδείξει ότι είναι εξαιρετικά δυσχερής ή και αδύνατη η δημιουργία σοβαρής και σταθερής ζήτησης για τα προϊόντα αυτά.
*Οι μονάδες βιοξήρανσης δεν επιλύουν, αντίθετα οξύνουν την αντίφαση: Από τη μια επιβάλλεται με το νέο πλαίσιο διαχείρισης (Ευρωπαϊκή Οδηγία 98/2008) των αποβλήτων η ανά υλικό επίτευξη μεγάλων ποσοστών ανακύκλωσης και από την άλλη οδηγείται το 65% των απορριμμάτων της Αττικής σε διαδικασίες ενεργειακής καύσης.
Κατ' αυτό τον τρόπο αποκλείεται εκ των πραγμάτων η αύξηση των σημερινών μικρών ποσοστών ανάκτησης και ανακύκλωσης, παρά το γεγονός ότι η Οδηγία υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να ανακυκλώνουν το 50% των σκουπιδιών τους μέχρι το 2020.
*Ακόμη, όπως ορθά επισημαίνει και η γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ, ελέγχεται αν πρέπει πλέον να κατασκευαστούν τεράστιες μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, τη στιγμή που με τη σύγχρονη Οδηγία-Πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων, προωθούνται πλέον τα συστήματα προδιαλογής και των οργανικών υλικών.
Το υπόμνημα για τα «φαραωνικής κλίμακας έργα», όπως τα αποκαλούν οι μηχανικοί Γεωργία Ασημακοπούλου και Κώστας Σύψας, έχει κοινοποιηθεί ήδη από τις 21 Φεβρουαρίου στη Μόνιμη Επιτροπή Οικολογίας και Περιβάλλοντος ΤΕΕ, στο σωματείο εργαζομένων ΕΣΔΚΝΑ και στην ΠΟΕ-ΟΤΑ.