20 χρόνια μετά τον φονικό σεισμό στην Αττική
Ήταν, σαν σήμερα, 7 Σεπτέμβρη 1999, όταν τα 5,9 Ρίχτερ, λίγο πριν από τις 3 μ.μ., συγκλόνιζαν το Λεκανοπέδιο. Μέσα σε δευτερόλεπτα δεκάδες κτίρια κατέρρευσαν, χιλιάδες άλλα κρίθηκαν κατεδαφιστέα, ενώ 143 άτομα βρήκαν τραγικό θάνατο κάτω από τόνους τσιμέντου, στα ερείπια των κτιρίων που δεν πληρούσαν τους όρους και τις προϋποθέσεις.
Μενίδι, Μεταμόρφωση, Ανω Λιόσια, Κάτω Κηφισιά, Ερυθραία, Περιστέρι, Νέα Φιλαδέλφεια, Πετρούπολη, Θρακομακεδόνες, Ελευσίνα ήταν οι περιοχές που χτυπήθηκαν περισσότερο, αφού το επίκεντρο του σεισμού ήταν σε ρήγμα της Πάρνηθας. Ο Νομός Αττικής τέθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όλα τα νοσοκομεία της Αθήνας βρίσκονταν σε επιφυλακή και 36 σημεία στο νομό καταγράφτηκαν ως πληγείσες περιοχές που χρειάζονταν άμεση βοήθεια.
Ο σεισμός της 7ης Σεπτέμβρη 1999 δεν ήταν από τους μεγαλύτερους που σημειώθηκαν στην Ελλάδα, μια χώρα που, όπως λένε οι σεισμολόγοι, πρέπει να μάθει να ζει με τους σεισμούς. Ωστόσο, το μέγεθος της καταστροφής ήταν κατά κοινή ομολογία δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με την ένταση του σεισμού. Ως ένα βαθμό αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του σεισμού (βάθος και επιτάχυνση). Οι ειδικοί όμως εξ αρχής τόνιζαν ότι οι περισσότερες και μεγαλύτερες καταστροφές οφείλονται σε σημαντικές παραλείψεις που αφορούν στον τρόπο κατασκευής των κτιρίων, τα υλικά της κατασκευής και την έλλειψη ουσιαστικών ελέγχων εκ μέρους της διοίκησης.
Οι σκηνές που ακολουθούν το σεισμό μένουν χαραγμένες στη μνήμη μας. Ιδιαίτερα εκείνες στα ερείπια των κτιρίων που κατέρρευσαν και όπου τα σωστικά συνεργεία με υπεράνθρωπες προσπάθειες αναζητούσαν ζωντανούς κάτω από τα ερείπια. Μένει, όμως, και κάτι άλλο, τόσα χρόνια μετά: H Ελλάδα είναι αθωράκιστη από άποψη αντισεισμικής προστασίας αν και στη χώρα μας εκλύεται το 50% της σεισμικής ενέργειας της Ευρώπης.
Ναι, ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο. Το γεγονός, όμως, πως η χώρα είναι αθωράκιστη δεν είναι φυσικό φαινόμενο. Είναι πολιτικό ζήτημα κι έχει διαχρονικές πολιτικές ευθύνες. Είναι ένα ζήτημα ζωής ή θανάτου διότι οι συνέπειες του σεισμού εξαρτώνται – σε ένα αρκετά μεγάλο βαθμό – από την αντισεισμική θωράκιση μιας χώρας.