Της Ελένης Πορτάλιου από εδώ

 
Το καλοκαίρι του 2014 δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση από 24/7/2014 ο «Φάκελος ανακοίνωσης και δημοσιοποίησης σχεδίου προεδρικού διατάγματος» που αφορά την πολιτική και το συναφές θεσμικό πλαίσιο προστασίας στη διευρυμένη περιοχή Natura 2000 του Κυπαρισσιακού Κόλπου. Πρόκειται για τις χαρακτηρισμένες περιοχές Natura GR2330005: θίνες και παραλιακό Δάσος Ζαχάρως, Λίμνη Καϊάφα, Στροφυλιά, Κακόβατος, GR 2330008: θαλάσσια περιοχή Κόλπου Κυπαρισσίας από Ακρ. Κατάκολο έως Κυπαρισσία, και GR2550005: θίνες Κυπαρισσίας από Νεοχώρι έως Κυπαρισσία. Σ' αυτές προστίθενται γειτνιάζοντα τμήματα που είναι από οικολογική άποψη σημαντικά και χρήζουν προστασίας.
Διαβούλευση δεν έγινε, καθώς οι διαβουλευόμενοι δεν μπορούσαν να ενημερώνονται για τις απόψεις που κατατέθηκαν, ενώ δεν ήταν σαφές ποιος έχει την ευθύνη αυτής της διαδικασίας. Παρά ταύτα, έγιναν ουσιαστικές παρεμβάσεις και διάλογος εκτός της επίσημης «διαβούλευσης». Πέραν των προσχηματικών διαδικασιών, πολύ σημαντικό είναι ότι η ΕΠΜ 2011 (Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη) για τον Νομό Ηλείας (από όχθες Αλφειού έως Νέδα) είχε αποσυρθεί και η διαβούλευση αφορούσε την ΕΠΜ 2014 του Νομού Μεσσηνίας, επικαιροποιώντας -κατά δήλωση του μελετητή- την ΕΠΜ 2002 με το ίδιο προστατευόμενο αντικείμενο και συμπληρώνοντας την ΕΠΜ 2011. Στην πραγματικότητα, η ΕΠΜ 2014 αναθεωρούσε την ΕΠΜ 2011, περιορίζοντας δραστικά τον βαθμό προστασίας της περιοχής.
Η διαβούλευση αφορούσε επίσης το σχέδιο Π.Δ. 2014 για τις περιοχές Ηλείας και Μεσσηνίας, στο οποίο και αποτυπώνονται τελικά και με ακρίβεια οι πολιτικές και το θεσμικό πλαίσιο που προτείνονται για το σύνολο του Κυπαρισσιακού Κόλπου.
Η ριζική κριτική η οποία ασκήθηκε τότε βασίστηκε στα δεδομένα των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, ιδίως της ΕΠΜ 2011, που καταγράφουν εξαντλητικά και με σαφήνεια τόσο την ιδιαίτερη και εξαιρετικά σημαντική οικολογική / πολιτισμική αξία της περιοχής όσο και τις βλάβες που έχει υποστεί από ανεξέλεγκτες ανθρώπινες παρεμβάσεις. Οι βλάβες αυτές μπορούν να αναστραφούν μέσα από την αναγέννηση των φυσικών οικοσυστημάτων, εφόσον θεσμοθετηθεί και εφαρμοστεί ένα ισχυρό θεσμικό πλαίσιο προστασίας.
Όμως, το φερόμενο ως διάταγμα προστασίας του 2014 είναι προσχηματικό, γιατί ενισχύει ένα απαράδεκτο laisser faire χρήσεων, νομιμοποιεί την αυθαιρεσία και επιτείνει την υπάρχουσα κατάσταση καταστροφής, συρρίκνωσης, διάσπασης των ιδιαίτερων φυσικών στοιχείων που απαρτίζουν την περιοχή. Για τους παραπάνω λόγους δεν έγινε αποδεκτό από το Ε' Τμήμα του ΣτΕ.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας (πρακτικό Επεξεργασίας 32/2015, πρόεδρος Αγγ. Θεοφιλοπούλου, εισηγήτρια Ολ. Παπαδοπούλου) προέβη σε έλεγχο του σχεδίου Π.Δ. 2014 που αφορά τη διευρυμένη περιοχή Natura 2000 Κυπαρισσιακού Κόλπου και υποβλήθηκε στο ΣτΕ από τους αρμόδιους υπουργούς της προηγούμενης κυβέρνησης. Εξέδωσε αναλυτική απόφαση με την οποία εξετάζει βασικές διατάξεις του, ενώ δεν προβαίνει «στο παρόν στάδιο σε πλήρη επεξεργασία από άποψη νομιμότητας και νομοτεχνικής όλων των προτεινόμενων ρυθμίσεων, καθώς το σχέδιο κρίνεται προεχόντως μη νόμιμο για παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας».

Βασικά σημεία της εισήγησης του ΣτΕ