ή πως η Δυτική Αττική θα συνεχίσει να αποτελεί τον προσφιλέστερο προορισμό σκουπιδιών
του Τάσου Κεφαλά, ΠΡΩΣΥΝΑΤ
Η περίοδος από το 2003, έως και σήμερα, ήταν μια περίοδος που χαρακτηρίστηκε από την προσπάθεια υλοποίησης ενός παράλογου σχεδιασμού στη διαχείριση των απορριμμάτων -για να μείνουμε στα αστικά απόβλητα, μόνο-, που χαρακτηρίζονταν από το συγκεντρωτισμό και τη συνειδητή προσπάθεια εκχώρησης μεγάλων κομματιών της διαχείρισης στους ιδιώτες εργολάβους. Ο σχεδιασμός αυτός εκφράστηκε με την απαξίωση της ανάκτησης των υλικών και με την εμμονική προσήλωση στην κατασκευή κεντρικών εγκαταστάσεων επεξεργασίας σύμμεικτων και χώρων ταφής (ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ), μέσω συμβάσεων πολύχρονης (25-27 χρόνια) σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), με απαράδεκτους -περιβαλλοντικά και οικονομικά- όρους.
Για το λόγο αυτό, η ίδια περίοδος ήταν περίοδος έντονων αντιδράσεων, τόσο σε τοπικό επίπεδο, κατά της υλοποίησης συγκεκριμένων υποδομών, όσο και σε περιφερειακό – κεντρικό επίπεδο, κατά του προωθούμενου σχεδιασμού και υπέρ μιας εναλλακτικής αντίληψης, που, με το χρόνο, σχηματοποιήθηκε σε αυτό που συνηθίσαμε να ονομάζουμε αποκεντρωμένη διαχείριση, με έμφαση στην πρόληψη, στην προδιαλογή και στην ανάκτηση των υλικών. Ο κύκλος έκλεισε με τηδιαμόρφωση, τη διετία 2015-2016, ενός νέου πλαισίου, που χαρακτηρίζεται από τα νέα εθνικά σχέδια πρόληψης, διαχείρισης στερεών αποβλήτων και διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων και από τα νέα περιφερειακά σχέδια (ΠΕΣΔΑ) και από τα τοπικά σχέδια διαχείρισης αποβλήτων των δήμων (ΤΣΔΑ), με τα τελευταία να υλοποιούνται για πρώτη φορά.
«Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά …»
Οπότε είναι μια καλή στιγμή, η καταλληλότερη ίσως, για να ξαναδούμε τη «μεγάλη εικόνα» και να αποτιμήσουμε το τι έφερε και τι το τι άφησε πίσω της αυτή η περίοδος. Αλλά και να δούμε τις ανάγκες που γεννά το νέο περιβάλλον στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι το νέο πλαίσιο των σχεδιασμών είναι επηρεασμένο, αλλού λιγότερο, αλλού περισσότερο, από τις κινηματικές διεκδικήσεις της τελευταίας δεκαετίας. Κυρίως στη ρητορική τους, με την υιοθέτηση των «κλισέ» της αποκεντρωμένης, δημόσιας διαχείρισης και της προδιαλογής των υλικών, αλλά και στον κεντρικό στόχο για το 2020, που μιλά για 50% ανάκτηση από προδιαλογή υλικών, 24% ανάκτηση από την επεξεργασία των σύμμεικτων και υγειονομική ταφή – τελική διάθεση του 26%, που αποτελεί το υπόλειμμα της όλης διαδικασίας διαχείρισης. Ως εδώ καλά .. και αρκετά φιλόδοξα.