Στην αντοχή υλικών οι φοιτητές διδάσκονται ότι κάθε υλικό έχει ένα όριο ελαστικότητας (π.χ. μέχρι που μπορούμε να τεντώσουμε ένα ελατήριο και αυτό να επιστρέψει στην αρχική του κατάσταση), ένα όριο πλαστιμότητας (όπου π.χ. το ελατήριο παραμορφώνεται χωρίς να μπορεί πια να επιστρέψει στην αρχική του κατάσταση), και ένα όριο θραύσης (όπου πια η δύναμη που ασκείται στο ελατήριο, το σπάει).
Στην τελευταία περίπτωση το υλικό αχρηστεύεται και στο βαθμό που ένα τέτοιο υλικό ( χάλυβας, μπετόν, ξύλο κλπ) είναι ουσιαστικό δομικό στοιχείο μιας κατασκευής, η κατασκευή καταρρέει. Δυστυχώς σήμερα το υλικό που πέρασε το όριο θραύσης είναι η ελληνική οικονομία, το ελατήριο έσπασε, και συνεπακόλουθα καταρρέει η ελληνική κοινωνία.
Ο κρίσιμος αριθμός που μας λέει ότι περάσαμε το όριο θραύσης είναι η θάλασσα των ανέργων, που σύντομα θα ξεπεράσουν (και επίσημα) το 1,5 εκ. και σε ποσοστό το 30%. Πρόκειται για πρωτοφανή ποσοστά ανεργίας που ξεπερνούν όχι μόνο από την Αργεντινή την εποχή της μεγάλης κρίσης αλλά και των ΗΠΑ του 1931, ποσοστά που δείχνουν περισσότερο ύφεση μιας χώρας σαν την Ν. Αφρική, παρά μιας οποιασδήποτε άλλης «ανεπτυγμένης». Με αυτήν την έννοια πρέπει να επανεξεταστεί σοβαρά, αν μία πρόταση που κατατέθηκε στην αρχή της κρίσης (αθέτηση πληρωμών, έξοδος από το ευρώ, εθνικοποιήσεις τραπεζών κ.α. με ενίσχυση των δυνάμεων της εργασίας και της δημοκρατίας και που δεν «δουλεύτηκε» σε όλα τα επίπεδα όπως έπρεπε ) είναι σήμερα από μόνη της ικανή, να φέρει σε έναν συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα την πλήρη απασχόληση ή τουλάχιστον να μειώσει σημαντικά την ανεργία και πως αυτή η πρόταση πρέπει να συγκεκριμενοποιηθεί, να ανασυγκροτηθεί, να συμπληρωθεί.
Το πρόγραμμα της τρόικα αστόχησε, η δυναμική του δημόσιου χρέους οδηγεί σε μεγάλο κούρεμα και νέο μνημόνιο ή στην άτακτη χρεοκοπία, η ανάκαμψη σκοντάφτει στο όριο του ευρώ. Σε εκδήλωση που είχε οργανώσει το Μέτωπο Ανατροπής και Αλληλεγγύης με τίτλο «παύση πληρωμών, η επόμενη μέρα», ένας εκ των ομιλητών, ο Θ. Μαριόλης ( βλ.: «Η οικονομική πολιτική εντός και εκτός ευρώ», κείμενο που υπάρχει στο διαδίκτυο και έχει αναρτηθεί και στο to metopo.gr) είχε κάνει μια χοντρική εκτίμηση -που δημιούργησε τότε αίσθηση στην εκδήλωση- για την υφεσιακή δυναμική των μέτρων. Συγκεκριμένα είχε υποστηρίξει, ότι για να ισοσκελιστεί το πρωτογενές έλλειμμα ( δηλαδή το έλλειμμα χωρίς τους τόκους για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους) από -8% το 2009 σε μηδενικό, χρειάζονται περικοπές δημόσιων δαπανών ή «μέτρα» της τάξης του 17% του ΑΕΠ, που θα οδηγήσουν σε συνολική ύφεση -29% του ΑΕΠ, σε ορίζοντα βέβαια πολύ μεγαλύτερο του ενός χρόνου π.χ. πενταετίας. Ο στόχος του προγράμματος ήταν και είναι όμως όχι μόνο ο ισοσκελισμός του προϋπολογισμού, αλλά και η δημιουργία πλεονάσματος της τάξης του 4%, δηλαδή δημοσιονομική προσαρμογή όχι 8% αλλά 12%. Τα προηγούμενα χρόνια είχαμε περικοπή δαπανών σε συνδυασμό με τεράστια αύξηση των φόρων. Πιθανόν, στο τέλος του έτους το πρωτογενές έλλειμμα να βρίσκεται στο -2,5% , ενώ η ύφεση της τριετίας 2010-2011-2012 είναι ανάλογα -4,5%, -7%, -7,5%(;).
Υπάρχουν εκτιμήσεις ξένων αναλυτών ότι η ύφεση το 2013 θα είναι: -10,5% που θα οδηγήσει αναγκαστικά και στην «έξοδο» από την ζώνη του ευρώ, ενώ η «επίσημη» εκτίμηση της τρόικας φθάνει στο -4%. Συγχρόνως η φοροδοτική ικανότητα των ελλήνων πολιτών έχει υπερεξαντληθεί, ενώ με τα νέα μέτρα των 11,6 δις στην καλύτερη περίπτωση, ίσως μηδενιστεί το πρωτογενές έλλειμμα. Αντίθετα με το πρόγραμμα της τρόικας φαίνεται να υποστηρίζεται ότι μέτρα της τάξης του 6% του ΑΕΠ (που αντιστοιχούν τα 11,6 δις ) μπορούν να οδηγήσουν σε ισοδύναμη μείωση του ελλείμματος, κατά ένα σχετικά ανάλογο ποσοστό.
Στην πραγματικότητα όταν μειώνουμε την δημόσια δαπάνη για μία μονάδα, το ΑΕΠ μειώνεται πολλαπλάσια σε διαδοχικούς γύρους (επί τον ανάλογο πολλαπλασιαστή), έτσι μειώνονται και τα έσοδα (ανάλογα με τον φορολογικό συντελεστή) οπότε τελικά το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού διορθώνεται κατά πολύ λιγότερο από μία μονάδα. Κάνοντας πάλι μια χοντρική εκτίμηση (χρησιμοποιώντας τον ίδιο πολλαπλασιαστή και φορολογικό συντελεστή, που είχε χρησιμοποιηθεί και παραπάνω και ο οποίοι είναι υπολογισμένοι από άλλες μελέτες και πιθανόν να περιέχουν σφάλμα) φαίνεται πως τα νέα μέτρα της τάξης του 6% του ΑΕΠ οδηγούν σε μείωση του ΑΕΠ κατά 10% και πλέον και ίσως οριακά σε ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Πρέπει να σημειώσουμε ότι όταν μειώνεται η ζήτηση το πολλαπλασιαστικό υφεσιακό αποτέλεσμα από την μείωση των δαπανών ενισχύεται. Δηλαδή μια μονάδα του ΑΕΠ μείωσης των δημόσιων δαπανών το 2013 επιφέρει πολύ μεγαλύτερη ύφεση ως ποσοστό του ΑΕΠ, από ότι το 2010.
|