«Είμαι άνθρωπος, Οχι σκουπίδι» - Λαδοπαστέλ σε χαρτί, Τάσης Παπαϊωάννου ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 26.05.2023, 16:45
Ενα παράθυρο στην πόλη
Τάσης Παπαϊωάννου*
Το γίγνεσθαι της πόλης απεικονίζεται πάνω στους τοίχους των κτιρίων, στους δρόμους, στις πλατείες.
Ζούμε σε μια εποχή απόλυτης ρευστότητας. Τίποτε δεν μοιάζει σταθερό, αμετάβλητο, αναλλοίωτο. Οι παλιές βεβαιότητες καταρρίπτονται εν ριπή οφθαλμού η μία μετά την άλλη και την ίδια στιγμή έχεις την αίσθηση ότι το αύριο που θα ξημερώσει θα είναι ακόμη πιο αβέβαιο, σκοτεινό, ζοφερό. Νιώθεις σαν άξαφνα να χάθηκε η ελπίδα ή αυτό είναι που επιδιώκουν κάποιοι προκειμένου να σε πείσουν στη μεθοδευμένη προσπάθειά τους χειραγώγησης και εκφοβισμού του κόσμου.
Κι όμως, όπως πάντα συμβαίνει μέσα στο σκοτάδι, αρκεί μια σπίθα για να ανάψει τη φωτιά που θα κατακάψει τα σκηνικά του φόβου και θα φωτίσει ξανά τον δρόμο που οδηγεί μακριά από τα κατασκευασμένα αδιέξοδα και τους ψεύτικους μονόδρομους. Εκεί που νόμιζες ότι τίποτε δεν είναι δυνατόν να αλλάξει τη μίζερη καθημερινότητα, είναι η πάλη των ανθρώπων που αναβλύζει από τα κάτω και ανατρέπει την παγιωμένη εικόνα της «κανονικότητας» και της αποχαυνωτικής νιρβάνας των κρατούντων.
Πεδίο αυτής της πάλης ήταν πάντοτε η πόλη ως ο κατεξοχήν χώρος των πολιτικών και κοινωνικών αγώνων, των ταξικών διεκδικήσεων, της αλληλεγγύης και της συντροφικότητας. Ο δημόσιος χώρος της πόλης αυτό συμβολίζει, αυτό εκφράζει, όσο κι αν θέλουν κάποιοι να μας πείσουν για το αντίθετο. Οσο κι αν θέλουν να τον παρουσιάσουν απογυμνωμένο από το ιδεολογικό του φορτίο, στεγνό, αποστειρωμένο, δίχως ζωή· σαν μια ανούσια, αστραφτερή τουριστική καρτ-ποστάλ.
Το γίγνεσθαι της πόλης απεικονίζεται πάνω στους τοίχους των κτιρίων, στους δρόμους, στις πλατείες. Κάθε κατακόρυφη ή οριζόντια επιφάνεια γίνεται -αν οι συνθήκες το απαιτούν- φορέας ατομικών ή συλλογικών μηνυμάτων. Μεμονωμένες λέξεις, φράσεις, συνθήματα, εικόνες, graffiti, αφίσες, εκφράζουν τη διαρκώς μεταβαλλόμενη καθημερινότητα της πόλης. Ερχονται να πιστοποιήσουν, με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο, μια διαφορετική πραγματικότητα, μακριά από την ωραιοποιημένη, πλασματική και λαμπερή εικόνα που πλασάρεται από τον κόσμο της διαφήμισης. Δεν προσπαθούν να εφησυχάσουν, αλλά αντίθετα να προκαλέσουν, να ταρακουνήσουν, να προειδοποιήσουν, να διαμαρτυρηθούν, μα κυρίως να προβληματίσουν. Οπτικοποιημένες φωνές αγωνίας είναι· κραυγές απόγνωσης ανθρώπων που δεν έχουν άλλο τρόπο να επικοινωνήσουν τα προβλήματα που τους πνίγουν.