Στο στόχαστρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού οι κατασκευαστικές εταιρείες
Στις 21 Ιουλίου «κληρώνει» για κατασκευαστικές εταιρείες και εργολάβους, καθώς τότε θα συνεδριάσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού για να εξετάσει εάν προκύπτει παραβίαση της νομοθεσίας και σύμπραξη καρτέλ σε διαγωνισμούς δημοσίων έργωναπό το 1989 έως και το 2016.
Η κοινοποίηση της εισήγησης της Επιτροπής Ανταγωνισμού επιβεβαιώνει πλήρως τοσημερινό ρεπορτάζ της «Εφημερίδας των Συντακτών», στο οποίο αναφερόταν ότι μπαίνει στην τελική ευθεία μια από τις πιο πολύπλοκες και δύσκολες πολιτικά και οικονομικά υποθέσεις.
Με βάση την εισήγηση της Επιτροπής Ανταγωνισμού όλοι οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι (και όχι μόνο) θα κληθούν να δώσουν εξηγήσεις, και στη συνέχεια η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού θα εξετάσει εάν συντρέχει παράβαση της νομοθεσίας από εργοληπτικές επιχειρήσεις «για καρτελική σύμπραξη, με σκοπό τη χειραγώγηση διαγωνισμών δημόσιων έργων, η οποία διήρκεσε για μακρό χρονικό διάστημα (1989 έως 2016)».
Διαβάστε ΕΔΩ το πλήρες ρεπορτάζ της «ΕΦ.ΣΥΝ.»
Η αυτεπάγγελτη έρευνα της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού αφορά σεδιαγωνισμούς δημοσίων έργων, στα οποία συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, έργα κατασκευής μεγάλων οδικών αξόνων, έργα ΜΕΤΡΟ, προαστιακού και σιδηροδρομικών γραμμών/σταθμών, έργα που δημοπρατήθηκαν με το σύστημα της παραχώρησης και έργα, μέσω συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ).
Όπως επισημαίνεται στην εισήγηση, η κοινοποίηση της οποίας ολοκληρώθηκε σήμερα: «Οι εταιρείες των ομίλων Ελλάκτωρ, J&P ΑΒΑΞ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΕΓΕΚ, Τεχνική Ολυμπιακή και Intracom, συμμετείχαν, με διαφορετικό χρόνο έναρξης έκαστη, σεκαρτελική σύμπραξη για τη χειραγώγηση διαγωνισμών δημόσιων έργων, η οποία διήρκεσε για μακρό χρονικό διάστημα (1989 έως 2016).
Από το πλήθος των αποδεικτικών στοιχείων που εντοπίσθηκαν στη διάρκεια της αυτεπάγγελτης έρευνας της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού προκύπτει, μεταξύ άλλων ότι οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις προέβαιναν σε συνεννοήσεις αναφορικά με:
- Τον προσδιορισμό εκ των προτέρων του αναδόχου ανά διαγωνισμό.
- Τον καθορισμό του ύψους των προσφερόμενων εκπτώσεων.
- Την μη υποβολή οικονομικών προσφορών σε διαγωνισμούς έναντι οικονομικών ανταλλαγμάτων.
- Την από κοινού εκτέλεση των έργων, παρά τη συμμετοχή τους σε φαινομενικά ανταγωνιστικά σχήματα, μέσω επαφών σε χρόνο πριν από την υποβολή οικονομικών προσφορών ή/ και ε) την παραίτηση από τη διεκδίκηση διαγωνισμών με αντάλλαγμα την από κοινού συμμετοχή στην εκτέλεση των έργων.
Η εν λόγω καρτελική σύμπραξη υλοποιήθηκε, κυρίως, μέσω τακτικών συναντήσεων εκπροσώπων των εμπλεκομένων ανταγωνιστών ή και με τη σύναψη διασφαλιστικών/αποζημιωτικών συμφωνητικών.
Με βάση την ίδια εισήγηση είχαν συμμετοχή στις συνεννοήσεις, κατά περιόδους ή ως προς συγκεκριμένους διαγωνισμούς και εταιρίες των ομίλων FCC, VINCI, HOCHTIEF και SIEMENS, καθώς και οι εταιρίες ΒΙΟΤΕΡ, ΕΚΤΕΡ, ΘΕΜΕΛΗ, ΘΕΜΕΛΙΟΔΟΜΗ, ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ Δ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ALSTOM TRANSPORT, IACOVOU BROTHERS, ARCHIRODON CONSTRUCTION, SALINI, SELI, ΔΟΜΙΚΗ ΚΡΗΤΗΣ, ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ, ΕΡΕΤΒΟ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ, NEMESIS, VAN OORD, TADEI, IMPRESA, RIZZANI και MAIRE TECNIMONT.
Την έρευνα της γενικής διεύθυνσης Ανταγωνισμού συνέδραμε ουσιαστικά ο όμιλος Τεχνική Ολυμπιακή, ο οποίος υπέβαλε αίτηση για υπαγωγή στο πρόγραμμα επιείκειας. Στην εισήγηση προτείνεται στο πλαίσιο του άρθρου 25 παρ. 8 του ν. 3959/2011, η μη επιβολή προστίμου στην εν λόγω εταιρία.
Περαιτέρω, με την εισήγηση προτείνεται η διαπίστωση της συμμετοχής στην εν λόγω σύμπραξη και των ακόλουθων εταιριών, ως προς τις οποίες, όμως, έχει παραγραφεί η δυνατότητα της Επιτροπής Ανταγωνισμού να επιβάλει πρόστιμο: Μηχανική, ΑΤΤΙ-ΚΑΤ, ΕΜΠΕΔΟΣ, ΕΛΤΕΡ, ΑΛΤΕ, Προοδευτική, ΤΕΧΝΟΔΟΜΗ, ΝΙΚΟΣ ΚΑΜΑΤΑΚΗΣ, ΘΕΣΣΑΛΙΚΗ, ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΤΕΝΙΚΗ, ΠΑΡΝΩΝ, ΕΡΓΑΣ, ΓΕΝΕΡ, ΕΛΤΕΚ και SOMAGUE ENGENHARIA, καθώς και των συνδέσμων εργοληπτικών εταιριών ΣΑΤΕ και ΣΤΕΑΤ».
Υπενθυμίζεται ότι η εισήγηση δεν είναι δεσμευτική για την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία θα αποφασίσει, συνεκτιμώντας τα δεδομένα της αποδεικτικής διαδικασίας και τις απόψεις των εμπλεκομένων μερών.
Τελειώνει το πάρτι των εργολάβων
ergolavoi.jpg
Στο μικροσκόπιο οι συμφωνίες για δημόσια έργα από το 1989
Σχεδόν όλοι οι μεγάλοι εγχώριοι και ξένοι κατασκευαστικοί όμιλοι που μοιράστηκαν δημόσια έργα τα τελευταία 25 χρόνια φέρονται να είναι αποδέκτες των αρχικών εισηγήσεων στις οποίες κατέληξε η Επιτροπή Ανταγωνισμού μετά τρία χρόνια ερευνών, ώστε να στοιχειοθετηθούν οι κατηγορίες περί οριζόντιων συμπράξεων (καρτέλ) στον κατασκευαστικό κλάδο, την οποία πρώτη είχε φέρει στο φως η «Εφ.Συν.» το 2013.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το τελικό πόρισμα της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της επιτροπής πρόκειται να δοθεί στη δημοσιότητα τις επόμενες εβδομάδες, καθώς η υπόθεση, η οποία είναι η ογκωδέστερη και από τις πλέον πολύπλοκες και πολιτικά και οικονομικά ευαίσθητες που έχουν χειριστεί ποτέ οι ελληνικές αρχές Ανταγωνισμού, εισέρχεται στη φάση των κατηγορητηρίων.
Στην έρευνα εμπλέκονται περίπου 100 εταιρείες, μεταξύ των οποίων ηχηρά επιχειρηματικά ονόματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ αρκετές υποθέσεις για τις οποίες υπήρξαν στοιχεία ενδέχεται να έχουν ήδη παραγραφεί καθώς η έρευνα έχει πάει πίσω στο 1989.
Μετά την ολοκλήρωση της οριστικής εισήγησης των εμπλεκομένων και αφού προηγηθεί ακροαματική διαδικασία, θα συγκληθεί σε περίπου 1,5-2 μήνες από σήμερα η Ολομέλεια της Επιτροπής για να εκδώσει απόφαση επί του πορίσματος, το οποίο πάντως δεν είναι δεσμευτικό.
Οι πληροφορίες που έχουν κατά καιρούς διοχετευθεί στην αγορά αναφέρονται σε ενδείξεις εμπλοκής πολλών -μεγάλου και μικρότερου μεγέθους- ξένων και εγχώριων επιχειρηματικών ομίλων σε οριζόντιες συμπράξεις και γεωγραφικό μοίρασμα των δημόσιων έργων μεταξύ τους.
Αναφέρονταν ακόμη και σε ενδείξεις εμπλοκής πολιτικών προσώπων, ενώ καταγγελίες έχουν γίνει από συγκεκριμένους μικρομεσαίους εργολάβους.
Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μια πολύ βαριά υπόθεση όπου μεταξύ άλλων εξετάζεται η πιθανή ζημιά που υπέστη το ελληνικό Δημόσιο από πιθανή νόθευση των διαγωνισμών δημοσίων έργων έως τα συγχρηματοδοτούμενα έργα που υλοποιήθηκαν με κοινοτικά κονδύλια.
Αν η απόφαση είναι καταδικαστική, αναμένεται να επιδικαστούν πολύ μεγάλα πρόστιμα στους εμπλεκόμενους ή να επιβληθούν απαγορεύσεις συμμετοχής σε έργα κ.λπ., και ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη άτυπη συζήτηση για το αν η υπόθεση θα αποτελέσει θρυαλλίδα για να αντιμετωπίσει περαιτέρω σημαντικά προβλήματα ο κλάδος.
Στο παρασκήνιο ασκούνται επίσης πιέσεις προς την κυβέρνηση και την Επιτροπή Ανταγωνισμού για να υπάρξει δυνατότητα θεσμοθέτησης κάποιου είδους «συμβιβασμού».
Η έρευνα για τον κλάδο των κατασκευαστικών εταιρειών ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2013 με μια συντονισμένη επιχείρηση στην οποία συμμετείχαν περίπου 60 στελέχη της Επιτροπής Ανταγωνισμού σε γραφεία επιχειρήσεων και εργοληπτικούς συνδέσμους.
Την υπόθεση είχε αποκαλύψει με πρωτοσέλιδο δημοσίευμά της στις 13/2/2013 η «Εφημερίδα των Συντακτών».
Η Επιτροπή είχε κατασχέσει τότε αντίγραφα σκληρών δίσκων από τους υπολογιστές, έγγραφα, χειρόγραφες σημειώσεις, αλληλογραφία και άλλα στοιχεία, ενώ οι έρευνες συνεχίστηκαν και τα επόμενα χρόνια μέχρι σήμερα.
«Αλλο συμπράξεις, άλλο καρτέλ...» λένε οι κατασκευαστές
«Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για καρτέλ στο οποίο εμπλέκονται περισσότερες από 60 εταιρείες», ανέφερε στην «Εφ.Συν.» στέλεχος κατασκευαστικού ομίλου, που παραδέχτηκε ότι υπάρχει συνεργασία μεταξύ των εργολάβων σε διεκδίκηση έργων.
Πολλές φορές, μάλιστα, όπως υποστήριξε, είχε επιτευχθεί με τη σύμφωνη γνώμη της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ για να αντιμετωπιστούν δικαστικές εμπλοκές.
«Υπάρχει μια αντίφαση ανάμεσα στο δίκαιο του ανταγωνισμού, που απαγορεύει στις εταιρείες να συνεργάζονται, και στο δίκαιο των έργων που τους επιβάλει να κάνουν συμπράξεις για να μπορέσουν να πάρουν μέρος στον διαγωνισμό», επισημαίνει.
Δεν λείπουν επίσης περιπτώσεις που μια εταιρεία πτώχευσε και κλήθηκαν άλλοι να ολοκληρώσουν το έργο, για να μη βαλτώσει με τις μακροχρόνιες διαδικασίες που προβλέπει ο νόμος για να κηρυχθεί έκπτωτη.
Συμπράξεις πριν ή και μετά τους διαγωνισμούς έχουν γίνει κατά καιρούς στο μετρό, στο «πέταλο» Μαλιακού, καθώς επίσης στον υπό κατασκευή αυτοκινητόδρομο Ράχες Φθιώτιδας-Κλειδί Ημαθίας, όπου οι δύο ανταγωνίστριες κοινοπραξίες επιδόθηκαν σε σκληρούς δικαστικούς αγώνες που έφτασαν ώς τις Βρυξέλλες και στην τελική φάση συνεργάστηκαν για την υλοποίηση των έργων με τη σύμφωνη γνώμη του υπουργείου.
Οι έρευνες δρομολογήθηκαν ύστερα από καταγγελίες των εταιρειών «Μηχανική» και «Προοδευτική» και ακολούθησε η «Τεχνική Ολυμπιακή», που εντάχθηκε στην κατηγορία του προστατευόμενου μάρτυρα.
Ξεκίνησαν με εφόδους στελεχών της επιτροπής σε εργολαβικά γραφεία μέσα από τις οποίες κατασχέθηκαν στοιχεία από ηλεκτρονικούς υπολογιστές.
Δεν είναι γνωστό αν οι πολυσέλιδες εκθέσεις προς τους εργολάβους περιλαμβάνουν αποδεικτικό υλικό για υπόγειες συνεννοήσεις μεταξύ ανταγωνιστών πριν από μια δημοπράτηση.
Το έθιμο του «κολόκουρου»
Η προσυνεννόηση, σύμφωνα με παλιά «καραβάνα» του κατασκευαστικού κλάδου, είναι... έθιμο.
Υπήρχε το λεγόμενο «κολόκουρο», το χρηματικό μπόνους που έδινε ο ενδιαφερόμενος εργολάβος στους ανταγωνιστές του για να πάρει το έργο.
Λέγεται, μάλιστα, ότι η αδυσώπητη κόντρα που είχε αναπτυχθεί τη δεκαετία του 1980 ανάμεσα σε δύο «μεγάλους» ξεκίνησε από μια... ζαβολιά.
Ο ένας χρησιμοποίησε μια τσάντα με διπλή όψη, στη μία υπήρχε η προσφορά-μαϊμού με την οποία πήρε το χρηματικό «κολόκουρο» από τον αντίπαλο και στην άλλη η κανονική του προσφορά με την οποία κέρδισε τη δημοπρασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου