Αποχαιρετάμε αύριο την Αναστασία Λαζαρίδου
Αριστερή, ανεξάρτητη και στρατευμένη μέχρι το τέλος. Η Αναστασία πέθανε όρθια, όπως ζητούσε, αλλά μας αφήνει όλους μας πιο μόνους. Κυρίως βέβαια τον αγαπημένο της σύντροφο Αντρέα Μητσόπουλο και τα δύο παιδιά της, τον Δημήτρη και τον Βασίλη.
Οσο κι αν έχει επικρατήσει η αμφιβολία και η κατασυκοφάντηση της «γενιάς του Πολυτεχνείου», από εκείνους που δεν αντέχουν το μήνυμα της ελευθερίας, του συλλογικού αγώνα και της εξέγερσης, έρχονται κάθε τόσο στην επικαιρότητα μικρές ειδήσεις που θυμίζουν -σε όσους το αντέχουν- την πραγματική διάσταση εκείνου του ξεσηκωμού της ελληνικής νεολαίας το μακρινό 1973.
Πέθανε το απόγευμα της Τρίτης η Αναστασία Λαζαρίδου. Ετσι ξαφνικά, βαριά συντριμμένη από τον πρόσφατο θάνατο της αγαπημένης της αδελφής, μια απώλεια από την οποία δεν μπόρεσε ποτέ να συνέλθει. Ηταν οι δυο τους κόρες του σπουδαίου αρχαιολόγου Δημήτρη Λαζαρίδη και ακολούθησαν τα χνάρια του, στην αρχαιολογία η Πέπη και στην αρχιτεκτονική η Αναστασία. Απ’ αυτόν πήραν την αγάπη για την επιστήμη και την ελληνική αρχαιότητα, αλλά και την πίστη στη δημοκρατία και τις λαϊκές αξίες.
Η Αναστασία -Τασούλα, βέβαια, για μας- βρέθηκε να σπουδάζει στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ την περίοδο της χούντας και πρωταγωνίστησε στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα. Και όταν στις αρχές του 1973 η χούντα σκέφτηκε ότι μπορεί να αποκεφαλίσει το κίνημα, διακόπτοντας την αναβολή και στέλνοντας στον στρατό όσους φοιτητές θεωρούσε «πρωταιτίους των επεισοδίων», ήταν εκείνη που μαζί με άλλες φοιτήτριες όλων των σχολών ανέλαβαν δράση και καθοδήγησαν τους φοιτητές στην εξέγερση του Νοέμβρη.
Η αγωνιστική της δράση αναγνωρίστηκε στη Μεταπολίτευση με τη Συνδικαλιστική Κίνηση Αρχιτεκτονικής (ΣΚΑ) να έρχεται πρώτη στις ελεύθερες φοιτητικές εκλογές (9.11.1974) και την ίδια να εκλέγεται πρόεδρος στο Δ.Σ. των φοιτητών της Αρχιτεκτονικής. Με την ίδια διάθεση και πάνω στις ίδιες αρχές πορεύτηκε ώς σήμερα. Τόσο ως αρχιτέκτονας του υπουργείου Πολιτισμού, όσο και στο ελεύθερο επάγγελμα. Με πολιτικές παρεμβάσεις που συνέχιζαν την παράδοση της ανεξαρτησίας και της αριστερής στράτευσης.
Ακόμα και όταν θεώρησε ότι οφείλει να συμμετάσχει στην προσπάθεια αναγέννησης της Αριστεράς από τον ΣΥΡΙΖΑ συμμετείχε με τις γνώσεις και την ευαισθησία της σε αυτά που είχε μελετήσει και γνώριζε καλά. Ως εκλεγμένη διαμερισματική σύμβουλος της Ανοιχτής Πόλης πάσχισε να δώσει λύσεις σε ένα από τα πιο δύσκολα ζητήματα του κέντρου της Αθήνας, το γκέτο των Εξαρχείων, μη διστάζοντας να έρθει σε αντιπαράθεση με φίλους και αντιπάλους.
Σε μια από τις πιο χαρακτηριστικές δημόσιες παρεμβάσεις της, η Αναστασία Λαζαρίδου είχε εκφράσει την οργή της για τον τρόπο που η κυβέρνηση Σαμαρά είχε διοργανώσει την «εθνικιστική παράκρουση της Αμφίπολης» και τον θυμό της «γιατί πολιτικοί που, λόγω βεληνεκούς, όφειλαν να ’ναι πιο συγκρατημένοι, απαξιώνουν τον πολιτισμό και ξεπουλούν αρχαιολογικές περιοχές, απολύουν έμπειρους μαρμαροτεχνίτες, σχεδιαστές, συντηρητές, εργάτες ανασκαφών κ.λπ. και αγνοούν τη λεπτή και προσεκτική ανασκαφική διαδικασία, που γίνεται με πενιχρά οικονομικά και αγάπη για τη δουλειά» («Εφ.Συν.», 27.8.2014).
Γράφοντας πριν από δυο χρόνια σ’ αυτές τις στήλες για τον θάνατο του Κυριάκου Σταμέλου, μια από τις πιο εμβληματικές μορφές της εξέγερσης του 1973, η Αναστασία σημείωνε κάτι που το προσυπογράφω σήμερα, δυστυχώς με αφορμή τον δικό της χαμό: «Η συγκίνηση μ’ εμποδίζει να γράψω κάτι άλλο για τον Κυριάκο. Είμαστε η γενιά που απέρχεται, μην έχοντας κληροδοτήσει, δυστυχώς, καμιά αξία, απ’ όσες μας είχαν εμπνεύσει στα νιάτα μας απέναντι στην επελαύνουσα βαρβαρότητα» («Εφ.Συν.», 19.4.2018).
Στο ίδιο κείμενο είχε τοποθετηθεί προσωπικά απέναντι στο φάσμα του θανάτου, επηρεασμένη βαθιά από τα όσα υπέφερε τους τελευταίους μήνες της ζωής του ο Κυριάκος: «Γύρισα σπίτι μου κι έγραψα στη διαθήκη μου, όχι μόνον ότι θέλω να αποτεφρωθώ, όχι μόνον ότι αν μου κουβαλήσουν παπάδες θα βγω απ’ τον τάφο μου και θα τους πλακώσω στο ξύλο, αλλά κυρίως αν δεν καταφέρω να πεθάνω όρθια, ζητώ ευθανασία».
Η Αναστασία πέθανε όρθια, όπως ζητούσε, αλλά μας αφήνει όλους μας πιο μόνους. Κυρίως βέβαια τον αγαπημένο της σύντροφο Αντρέα Μητσόπουλο και τα δύο παιδιά της, τον Δημήτρη και τον Βασίλη. Την αποχαιρετάμε αύριο Παρασκευή στις 10 το πρωί στο Αποτεφρωτήριο της Ριτσώνας. Οπως εκείνη ήθελε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου