«Μεγάλα έργα»: Ένα σκάνδαλο χωρίς ημερομηνία λήξης…

Πηγή

Το σύστημα ανάθεσης, κατασκευής και εκμετάλλευσης των λεγόμενων «μεγάλων έργων» είναι μια από τις μεγαλύτερες πληγές του ελληνικού κράτους. Δεν είναι μόνο μια μόνιμη πηγή οικονομικών και πολιτικών σκανδάλων. Έχει γίνει η μήτρα αναπαραγωγής ενός εκτρωματικού πολιτικού συστήματος, εντός του οποίου αναπτύσσεται η αιμομικτική σχέση της οικονομικής ολιγαρχίας με την πολιτική εξουσία, σ΄ ένα μόρφωμα που συνηθίσαμε να ονομάζουμε «διαπλοκή».

Όπως σας είχαμε υποσχεθεί, ο «Ημεροδρόμος» ανοίγει το φάκελο της υπόθεσης «Μεγάλα Έργα», με τη βοήθεια του Πολιτικού Μηχανικού, Φίλιππου Βασιλείου, ο οποίος έχει ασχοληθεί ιδιαιτέρως με το θέμα αυτό και έχει αρθρογραφήσει κατ΄ επανάληψη στο παρελθόν σε εφημερίδες και περιοδικά. Υπήρξε δε σταθερός συνεργάτης του εξαιρετικού περιοδικού «Αντί», του Χρ. Παπουτσάκη.

Αρχίζουμε λοιπό σήμερα με την αναδημοσίευση ενός άρθρου του Φ. Βασιλείου στο «Αντί» (Σεπτέμβρης 1996), με  αναφορά στα «Μεγάλα Έργα». Όπως θα διαπιστώσετε, τα ερωτήματα που τίθενται από το συντάκτη του άρθρου προς την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και τις ηγεσίες των αστικών  πολιτικών κομμάτων (ενόψει εκλογών) παραμένουν εν πολλοίς αναπάντητα. Η αναδημοσίευση έχει μια διπλή στόχευση: Να υπενθυμίσει τι κρύβεται πίσω από τα έργα που σήμερα παρουσιάζονται ως «προσφορά» των δύο εταίρων, του τότε δικομματισμού,  προς το έθνος και να καταδείξει πως αυτό το αμαρτωλό σύστημα συνεχίζει αλώβητο τη δράση του και σήμερα.

Ακολουθεί το άρθρο του Φ. Βασιλείου

Είναι το πρόβλημα η απορροφητικότητα; *

Η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ αψιμαχούν προεκλογικά για τους ρυθμούς απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων. Δεν τους απασχολούν, ως φαίνεται, τα βασικά θέματα των έργων που κατασκευάζονται όπως π.χ.

• Το κόστος και το συνακόλουθο ύψος των δανείων που συνάπτει η χώρα μας για τη συγχρηματοδότησή τους.
• Η δυνατότητα ολοκλήρωσης των έργων ώστε αυτά να καταστούν παραγωγικά.
• Η ποιότητα των έργων και ο τρόπος με τον οποίο ανατίθεται η εκτέλεσή τους.

Εν τω μεταξύ τυχαίνει να συμβαίνουν τα εξής, δευτερευούσης σημασίας, γεγονότα κατά την άποψή τους.

• Η κατασκευή του ΜΕΤΡΟ της Αθήνας πρακτικά σταμάτησε, γιατί ακινητοποιήθηκαν από επικίνδυνες καθιζήσεις και οι δύο μετροπόντικες, ενώ ο εργολάβος εκβιάζει προεκλογικά με μαζικές απολύσεις εργαζομένων.
• Η Εγνατία οδός, που χαρακτηρίζεται από όλους έργο εθνικής σημασίας, επίσης σταμάτησε σε πολλά τμήματα, γιατί διαπιστώθηκε μετά από πολλαπλές μελέτες ότι οι μελέτες πρέπει να εκπονηθούν εκ νέου, διότι κατά την εφαρμογή των μελετών διαπιστώθηκε ότι η οδός διαπερνά πυλώνες υψηλής τάσης της ΔΕΗ, οικισμούς κ.λ.π.
• Για τη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, παρόλο που δεν τέθηκε σε ισχύ η σύμβαση (δεν βρέθηκαν οι αναγκαίες πιστώσεις, ούτε επομένως διατυπώθηκαν οι όροι του δανεισμού), ανατέθηκαν στον υποψήφιο ανάδοχο εργασίες πολλών δισεκατομμυρίων δραχμών, που στη συνέχεια είναι πιθανόν να αποδειχθούν άχρηστες, και αυτό για να δοθεί η εντύπωση της έναρξης των εργασιών κατασκευής του έργου (κορδέλες να κόβουμε).
• Ο χρηματισμός και η διαφθορά κατά την ανάθεση και εκτέλεση των δημοσίων έργων έφθασε πλέον στο απροχώρητο.
• Οι μικροεπενδυτές του Χρηματιστηρίου χάνουν τις αποταμιεύσεις τους γιατί η πολιτεία δεν τους προστατεύει με θεσμικά μέτρα από το βρόμικο παιχνίδι πολλών κατασκευαστικών εταιρειών.
• Η μόνη στοιχειωδώς αποδεκτή σύμβαση που κατατέθηκε στη Βουλή για κύρωση και που αφορά την κατασκευή της Λεωφόρου Σταυρού- Ελευσίνας τελικά δεν κυρώνεται, παρόλο που συμφωνούν όλα τα κόμματα, και τούτο για να μπορεί να «παίξει» και αυτή στο προεκλογικό παιχνίδι.
• Με το πρόσχημα της δήθεν αδυναμίας του ελληνικού Δημοσίου να απορροφήσει τις συμφωνημένες με τους Ρώσους ποσότητες φυσικού αερίου στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, ανατέθηκαν έργα με συνοπτικές διαδικασίες και με παχυλές αμοιβές για να «βολευτούν» όλοι (έργα ΔΕΗ, μηχανολογικός εξοπλισμός έργων Αχελώου, αγωγοί φυσικού αερίου κ.λ.π.) για να αποδειχτεί στο τέλος ότι υπάρχει αδυναμία στην άλλη πλευρά, δηλαδή στους Ρώσους, να παραδώσουν αέριο στα σύνορά μας με τη Βουλγαρία!

Για όλα αυτά τα μεγάλα θέματα, τα μεγάλα κόμματα ποιούν την νήσσαν. Το πρόβλημα είναι μόνο η απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων; Χωρίς αυτό να συνδυάζεται με την ορθολογική διαχείριση των κατασκευαζόμενων έργων και το ύψος των δανείων που πρέπει να συνάψει το ελληνικό δημόσιο για να μπoρέσει να εκταμιεύσει τα εν λόγω κοινοτικά κονδύλια ;Σύμφωνα με έγκυρους υπολογισμούς, το συνολικό δημόσιο χρέος της χώρας θα ανέλθει, λίαν προσεχώς, στα 40 τρισεκατομμύρια δραχμές. Μπορούμε έτσι να μιλάμε σοβαρά για ανάπτυξη ;

Αν δεν δοθούν κατά την προεκλογική περίοδο παραπέρα εξηγήσεις είμαστε υποχρεωμένοι να υποθέσουμε ότι τα μεγάλα κόμματα παίζουν στο παιχνίδι των διαπλεκομένων συμφερόντων. Προς το συμπέρασμα αυτό κατατείνουν και οι ακόλουθες ενδείξεις:

(α) Η στάση των ΜΜΕ ,εντύπων και ηλεκτρονικών (που θεωρούνται ότι στηρίζουν τους ισχυρούς οικονομικούς κύκλους), απέναντι στην παρούσα κυβέρνηση.

(β) Η ηττοπάθεια του κυρίου Έβερτ – αν την ερμηνεύσουμε ως επίγνωση του γεγονότος ότι ακόμη και κομματικοί του φίλοι, με ισχυρά οικονομικά συμφέροντα, ικανοποιούνται από τη σημερινή κυβέρνηση.

(γ) Η διακριτική υποστήριξη των CNN και Financial Times προς την παρούσα κυβέρνηση, υποστήριξη που δεν μπορεί παρά να εξυπηρετεί κάποια ίδια τους συμφέροντα.

Για το Μετρό της Αθήνας 

Τα τελευταία δύο χρόνια αναλύσαμε διεξοδικά στο Αντί τα μεγάλα δημόσια έργα, προειδοποιήσαμε για τις στρεβλές εξελίξεις τους και αντιπροτείναμε λύσεις. Δυστυχώς επαληθευθήκαμε σε πολλά <<κακά μαντάτα>> ,όπως π.χ. για τη μαύρη τρύπα του ΜΕΤΡΟ. Ενόψει των εκλογών της 22ας Σεπτεμβρίου, θα διατυπώσουμε,μέσα από τις σελίδες του περιοδικού,ορισμένα από τα ερωτήματα στα οποία οι πολίτες περιμένουν συγκεκριμένες απαντήσεις από τους δύο μονομάχους.

ΕΡΩΤΗΜΑ 1ον :ΜΕΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Οι μετροπόντικες μέσα σε τρια χρόνια εκτέλεσαν το 25% από το συνολικά απαιτούμενο για τη λειτουργία του ΜΕΤΡΟ μήκος τούνελ. Στην συνέχεια ακινητοποιήθηκαν,αφού προκάλεσαν επικίνδυνες καθιζήσεις στην πλατεία Καραϊσκάκη ο ένας,και στη οδό Νίκης ο άλλος.Έτσι επαληθεύτηκαν πλήρως οι καταγγλιές μας για την ακαταλληλότητα της μεθόδου κατασκευής σε συνδυασμό με τον υπάρχοντα σχεδιασμό του έργου.Αυτή την στιγμή οι εργασίες πρακτικά έχουν σταματήσει και ο εργολάβος προβαίνει σε μαζικές απολύσεις εργαζομένων ασκώντας έτσι πίεση για μετεκλογική ικανοποίηση των ανόμων απαιτήσαιών του.Θυμίζουμε ότι κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και στην διάρκεια της προηγούμενης προεκλογικής περιόδου.

• Ποιοι φέρουν την ευθύνη για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί.
• Γιατί δεν αντιμετωπίστηκε το σοβαρό αυτό θέμα κατά την υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης του ΜΕΤΡΟ, από τους αρμόδιους Υπουργούς κ.κ. Κ.Γείτονας και Κ.Λαλιώτης παρά <<τα έδωσαν όλα>> στον εργολάβο;
• Ποια είναι η θέση του νυν υπουργού για τις τελευταίες εξελίξεις; Θα κηρύξει έκπτωτο τον εργολάβο ή θα ενδώσει στις όποιες πρόσθετες απαιτήσεις του; Ή εν πάση περιπτώσει, τι ακριβώς προτίθεται να κάνει, εφόσον ανανεωθεί η θητεία του;
• Καταγγείλαμε εγκαίρως ότι η διαχείριση του έργου κατασκευής του ΜΕΤΡΟ από τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ είναι αλόγιστη και ότι το τελικό του κόστος θα υπερβεί το 1 τρισεκατομμύριο δραχμές σε σημερινές τιμές, όταν και αν τελειώσει. (Θυμίζουμε ότι η δαπάνη του ΜΕΤΡΟ με το κλειδί στο χέρι ήταν175 δισεκατομμύρια δραχμές σε τιμές 1988). Ο υπεύθυνος Υπουργός να μας πει και να μας εγγυηθεί το τελικό κόστος και τον χρόνο παράδοσης του έργου; Και να μας διαβεβαιώσει ότι οι συνεχείς υπερβάσεις δεν θα περικόψουν περαιτέρω τα εθνικά έργα της Εγνατίας Οδού και της ΠΑΘΕ (αυτοκινητόδρομος Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη), όπως έχει συμβεί μέχρι τώρα;
• Αν υποθέσουμε ότι οι προθέσεις του κ. Σημίτη είναι αληθώς εκσυγχρονιστικές και ότι οι τελευταίες ενέργειες του στοχεύουν στην ριζοσπαστική ανανέωση του ΠΑΣΟΚ για να πραγματοποιηθούν τα αναγκαία άλματα στην ανάπτυξη της χώρας μας, ποα θα είανι η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του πολύπαθου και αναγκαίου αυτού έργου, ώστε να ολοκληρωθεί σύντομα και με λογικό κόστος από ΄δώ και πέρα ;

*Περιοδικό «Αντί», τεύχος 613, Σεπτέμβριος 1996.