-Απαραίτητο Ανάγνωσμα-
Απόσπασμα από το κείμενο του John Hilary ΔΙΑΤΛΑΝΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΧΕΣΗ
ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ, εκδόσεις ιδρύματος ΡΟΖΑ ΛΟΥΞΕΜΠΟΥΡΓΚ, Απρίλιος
2014
το κατεβάζετε ελεύθερα από εδώ: http://rosalux.gr/sites/default/files/publications/john_hilary_-_ttip.pdf
Συνοπτική περίληψη
H Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (Transatlantic
Trade and Investment Partnership, στο εξής TTIP*) είναι μία εφ’ όλης της
ύλης συνθήκη ελεύθερων συναλλαγών και επενδύσεων η οποία
αποτελεί αυτή τη στιγμή αντικείμενο διαπραγματεύσεων –κεκλεισμένων των θυρών– μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ. Η πρόθεση για έναρξη των διαπραγματεύσεων ανακοινώθηκε για πρώτη φορά από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα στο ετήσιο διάγγελμά του προς το Κονγκρέσο τον Φεβρουάριο του 2013 (State of the Union address) και τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς διεξήχθη ο πρώτος γύρος των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αμερικανών αξιωματούχων. Ο στόχος είναι να διεξαχθούν οι συνομιλίες όσο το δυνατόν γρηγορότερα και χωρίς να διαρρεύσει καμιά λεπτομέρεια στη δημόσια σφαίρα, με την προσδοκία ότι θα ολοκληρωθούν προτού ανακαλύψουν οι λαοί της Ευρώπης και των ΗΠΑ το πραγματικό μέγεθος της απειλής. Κατά παραδοχή και των δύο πλευρών, πρωταρχικός στόχος του TTIP δεν είναι η τόνωση του εμπορίου μέσω της κατάργησης των δασμών ανάμεσα στην ΕΕ και τις ΗΠΑ, μιας και αυτοί είναι ήδη στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα· πρωταρχικός στόχος, όπως κι οι ίδιες αναγνωρίζουν, είναι η άρση των ρυθμιστικών «φραγμών» που περιορίζουν τα δυνητικά κέρδη των υπερεθνικών επιχειρήσεων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Εντούτοις, οι εν λόγω «φραγμοί» είναι στην πραγματικότητα ορισμένα από τα πολυτιμότερα κοινωνικά μας πρότυπα και ορισμένοι από τους πιο σημαντικούς περιβαλλοντικούς κανόνες, όπως τα εργασιακά δικαιώματα, οι κανόνες για την ασφάλεια των τροφίμων (μεταξύ αυτών και οι περιορισμοί για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς), οι κανονισμοί για τη χρήση των τοξικών χημικών ουσιών, οι νόμοι για την προστασία των ψηφιακών προσωπικών δεδομένων, ακόμη και οι νέες ασφαλιστικές δικλίδες που επιβλήθηκαν στον τραπεζικό τομέα για να αποτραπεί μια επανάληψη της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.
αποτελεί αυτή τη στιγμή αντικείμενο διαπραγματεύσεων –κεκλεισμένων των θυρών– μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ. Η πρόθεση για έναρξη των διαπραγματεύσεων ανακοινώθηκε για πρώτη φορά από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα στο ετήσιο διάγγελμά του προς το Κονγκρέσο τον Φεβρουάριο του 2013 (State of the Union address) και τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς διεξήχθη ο πρώτος γύρος των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αμερικανών αξιωματούχων. Ο στόχος είναι να διεξαχθούν οι συνομιλίες όσο το δυνατόν γρηγορότερα και χωρίς να διαρρεύσει καμιά λεπτομέρεια στη δημόσια σφαίρα, με την προσδοκία ότι θα ολοκληρωθούν προτού ανακαλύψουν οι λαοί της Ευρώπης και των ΗΠΑ το πραγματικό μέγεθος της απειλής. Κατά παραδοχή και των δύο πλευρών, πρωταρχικός στόχος του TTIP δεν είναι η τόνωση του εμπορίου μέσω της κατάργησης των δασμών ανάμεσα στην ΕΕ και τις ΗΠΑ, μιας και αυτοί είναι ήδη στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα· πρωταρχικός στόχος, όπως κι οι ίδιες αναγνωρίζουν, είναι η άρση των ρυθμιστικών «φραγμών» που περιορίζουν τα δυνητικά κέρδη των υπερεθνικών επιχειρήσεων και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Εντούτοις, οι εν λόγω «φραγμοί» είναι στην πραγματικότητα ορισμένα από τα πολυτιμότερα κοινωνικά μας πρότυπα και ορισμένοι από τους πιο σημαντικούς περιβαλλοντικούς κανόνες, όπως τα εργασιακά δικαιώματα, οι κανόνες για την ασφάλεια των τροφίμων (μεταξύ αυτών και οι περιορισμοί για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς), οι κανονισμοί για τη χρήση των τοξικών χημικών ουσιών, οι νόμοι για την προστασία των ψηφιακών προσωπικών δεδομένων, ακόμη και οι νέες ασφαλιστικές δικλίδες που επιβλήθηκαν στον τραπεζικό τομέα για να αποτραπεί μια επανάληψη της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.
Με άλλα λόγια, τα διακυβεύματα είναι τεράστια.
Παράλληλα με αυτή την ατζέντα απορρύθμισης, το TTIP αποσκοπεί στη
δημιουργία νέων αγορών, ανοίγοντας τις δημόσιες υπηρεσίες και τις
κρατικές συμβάσεις στον ανταγωνισμό με τις υπερεθνικές επιχειρήσεις, με
κίνδυνο να προκαλέσει ένα νέο κύμα ιδιωτικοποιήσεων σε τομείς ζωτικής
σημασίας όπως η υγεία και η παιδεία. Το πιο ανησυχητικό απ’ όλα είναι
ότι με το TTIP επιδιώκεται να δοθεί στους ξένους επενδυτές το δικαίωμα
να ενάγουν κυρίαρχα κράτη ενώπιον έκτακτων διαιτητικών δικαστηρίων με
την κατηγορία της απώλειας κερδών εξαιτίας αποφάσεων δημόσιας πολιτικής.
Αυτός ο μηχανισμός «επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους» στην
ουσία αποδίδει στο υπερεθνικό κεφάλαιο νομική υπόσταση ισοδύναμη με
εκείνη του ίδιου του έθνους-κράτους και απειλεί να υπονομεύσει τις
θεμελιώδεις αρχές της δημοκρατίας τόσο στην ΕΕ όσο και στις ΗΠΑ. Σωστά
λοιπόν το TTIP γίνεται αντιληπτό όχι ως διαπραγμάτευση μεταξύ δύο
ανταγωνιζόμενων εμπορικών εταίρων, αλλά ως μια απόπειρα των υπερεθνικών
επιχειρήσεων να ανοίξουν με κάθε μέσο και να απορρυθμίσουν τις αγορές
εκατέρωθεν του Ατλαντικού. Ο αριθμός των πολιτών που ανησυχούν για το
TTIP αυξάνεται μέρα με τη μέρα, τόσο στην ΕΕ όσο και στις ΗΠΑ: ομάδες
της κοινωνίας πολιτών ενώνουν τώρα τις δυνάμεις τους με ακαδημαϊκούς,
βουλευτές και άλλους προκειμένου να εμποδίσουν κυβερνητικούς
αξιωματούχους που πριμοδοτούν επιχειρηματικά συμφέροντα να βάλουν την
υπογραφή τους σε μια συμφωνία που καταργεί τα θεμελιώδη κοινωνικά και
περιβαλλοντικά πρότυπα που προαναφέρθηκαν. Σας καλού- με όλους και όλες
να ενταχθείτε σε αυτή την καμπάνια επικοινωνώντας με τις κατά τόπους
κινήσεις πολιτών ή δημιουργώντας νέες εστίες αντίστασης.
* Διατηρούμε και στην ελληνική μετάφραση το πρωτότυπο αρκτικόλεξο
«TTIP», για λόγους σαφήνειας, αφενός γιατί με αυτό είναι γνωστό
παγκοσμίως, και αφετέρου γιατί ήδη χρησιμοποιείται ευρέως σε ελληνικά
ηλεκτρονικά και έντυπα ΜΜΕ. Το ίδιο ισχύει και για το σύστημα Επίλυσης
Διαφορών Επενδυτή-Κράτους (ISDS, βλ. ενότητα 8). –Σ.τ.Ε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου