Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων / Ένα Σιλό με ιστορία και προϊστορία

Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων / Ένα Σιλό με ιστορία και προϊστορία

Βλαζάκη: Υπογράφεται θριαμβευτικά σύμβαση παραχώρησης μεταξύ Κίνας και Ελλάδας για τη χρήση του Σιλό, ως εάν η Κίνα να είναι ο ιδιοκτήτης

Το κτήριο του Σιλό και οι όμοροι χώροι του, συνολικής έκτασης 13,761 τ.μ., εκεί που δρομολογείται η δημιουργία του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων, παραχωρήθηκαν στο υπουργείο Πολιτισμού από την ΟΛΠ με συμβολικό αντάλλαγμα μέχρι τις 12 Φεβρουαρίου του 2052. Μέχρι τη λήξη δηλαδή της σύμβασης παραχώρησης του λιμανιού από το Ελληνικό Δημόσιο στην COSCO. Οι υπογραφές μεταξύ υπουργείου Πολιτισμού και ΟΛΠ μπήκαν χθες διά χειρός του γενικού γραματέα Πολιτισμού Γιώργου Διδασκάλου και του Zhang Anming που εκτελεί χέρη CEO της ΟΛΠ και οι ανακοινώσεις έγιναν με κάθε τυμπανοκρουσία στην ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία της εταιρείας στον Πειραιά.

Στις επίσημες ανακοινώσεις από πλευράς υπουργείου Πολιτισμού επισημαίνεται ότι οι εργασίες για τη δημιουργία του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων, προϋπολογισμού 77.563.212 ευρώ, θα ολοκληρωθούν το 2025 με χρηματοδότηση από το ταμείο ανάκαμψης. Ωστόσο δεν γίνεται καμία νύξη για τους ακριβείς όρους της σύμβασης παραχώρησης ούτε τι περιλαμβάνει το «συμβολικό αντάλλαγμα». Κυρίως δεν γίνεται λόγος για το γεγονός ότι οι αποφάσεις για την ίδρυση δημόσιου Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων και τη στέγασή του στο Σιλό είχαν παρθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση.

Από το 2015

Τις ενέργειες στις οποίες είχε προχωρήσει το υπουργείο Πολιτισμού θυμίζει η τότε γενική γραμματέας του, επίτιμη γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς Μαρία Βλαζάκη. «Ήδη από το 2015 ο τότε υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς και εγώ ως γενική γραμματέας ΥΠΠΟΑ είχαμε ζητήσει την εξαίρεση από την σύμβαση παραχώρησης, επειδή δεν είναι επιτρεπτή ούτε και νοείται η μόνιμη στέγαση των ενάλιων πολιτιστικών αγαθών και θησαυρών του δημόσιου μουσείου της χώρας, που αποτελούν την εθνική κληρονομιά, σε κτήριο του οποίου η χρήση έχει παραχωρηθεί σε τρίτον.

Στη συνέχεια, το 2017, με έγγραφό μου προς τον υπουργό Ναυτιλίας είχα ζητήσει την ανάκληση παραχώρησης χρήσης του κτηρίου του Silo και την απόδοσή του στο υπουργείο Πολιτισμού για να στεγαστεί το Δημόσιο Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων, το μοναδικό και πρότυπο μονοθεματικό μουσείο, αντιπροσωπευτικό της ναυτοσύνης τη χώρας και εμβληματικό έργο πολιτισμού, σε μια από τις κεντρικές πύλες εισόδου της, για τη μετασκευή του οποίου μάλιστα είχε γίνει διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός» λέει η Μαρία Βλαζάκη.

Και φέρνοντας στη μνήμη ξανά τα γεγονότα τότε, υπογραμμίζει ότι «τα ίδια έντυπα που σήμερα στηρίζουν την κυβέρνηση της Ν.Δ. και τότε αντιπολιτεύονταν την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ενορχήστρωσαν μια έντονη επικοινωνιακή επίθεση, παρουσιάζοντας αυτή την αυτονόητη πράξη ως “εμπόδιο για την ανάπτυξη”, ως “αποτροπή των επενδύσεων”, παίρνοντας τότε το μέρος της COSCO (!) και μιλώντας για το αυτονόητο δικαίωμα του δημοσίου μουσείου να στεγάζεται σε δημόσιο κτήριο ως ”ιδεοληψία”.

Τον Μάιο του 2019, έχοντας η χώρα ξεφύγει από τη μέγκενη των Μνημονίων χάρη στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, στην Απόφαση Έγκρισης του Master Plan του ΟΛΠ, που υπογράφηκε από την υπουργό Μυρσίνη Ζορμπά, τέθηκε ως όρος η λειτουργία του Δημόσιου Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων στο κτήριο του Silo με προοπτική να ανακληθεί η παραχώρηση στον ΟΛΠ με επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης. Αυτή την υπουργική απόφαση αναγκάστηκαν τώρα να υλοποιήσουν!».

Αλλά «όπως φαίνεται, είμαστε φιλοξενούμενοι στην ίδια τη χώρα μας. Αυτό κατάφερε η παρούσα κυβέρνηση. Και σήμερα, Διεθνή Ημέρα Μουσείων, αντί της ανάκλησης, υπογράφεται θριαμβευτικά σύμβαση παραχώρησης μεταξύ Κίνας και Ελλάδας για τη χρήση του Silo, ως εάν η Κίνα να είναι ο ιδιοκτήτης και η Ελλάδα ο φιλοξενούμενος επενδυτής. Ιδιοκτήτης του Silo είναι το Ελληνικό Δημόσιο και σε αυτό έπρεπε να επιστραφεί και από αυτό να δοθεί στο υπουργείο Πολιτισμού, για λόγους τάξης, ηθικής και εθνικής αξιοπρέπειας» καταλήγει.

Σφοδρές αντιδράσεις

Πάντως ο τρόπος με τον οποίο δρομολογεί το υπουργείο Πολιτισμού την ίδρυση του Μουσείου Εναλίων Αρχαιοτήτων έχει ήδη προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από αρχιτέκτονες και αρχαιολόγους, αφού χωρίς καμία αιτιολογία η υπουργός ακύρωσε το πρώτο βραβείο του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και εμφάνισε αιφνιδιαστικά ένα άλλο προσχέδιο.

Πετώντας στον κάλαθο των αχρήστων την εργασία και το μεράκι των Ελλήνων αρχιτεκτόνων που συμμετείχαν και κέρδισαν διαγωνισμό με 95 συμμετοχές από όλο τον κόσμο, δρομολόγησε άλλη λύση, χωρίς, βέβαια, να απαντά ποτέ στην ανοιχτή κοινή επιστολή με την οποία, από τα τέλη Φεβρουαρίου, ο ΣΑΔΑΣ - Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων την κατακεραυνώνουν για το γεγονός ότι «με το πρόσχημα δήθεν δωρεών ή χορηγιών» δημόσιοι ανοιχτοί διαγωνισμοί «παρακάμπτονται, αγνοούνται ή εγκαταλείπονται κατά κανόνα με αντιδεοντολογικές, αδιαφανείς, παράτυπες ή παράνομες διαδικασίες».

«Σύμβαση δωρεάς»

Για το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων μάλιστα υπογράμμιζαν τότε οι δύο Σύλλογοι ότι «αμαυρώνεται από την ακύρωση του αποτελέσματος του ανοιχτού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που έχει ολοκληρωθεί από το 2014», αφού πλέον «το έργο ανατίθεται σε άλλον μελετητή που επελέγη με άγνωστο τρόπο και με πρόσχημα μια “σύμβαση δωρεάς” που υπέγραψε η υπουργός Πολιτισμού κα Λίνα Μενδώνη με το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη».

Σημείωναν μάλιστα με έμφαση ότι «το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων θα χρηματοδοτηθεί από τα κονδύλια του ταμείου ανάκαμψης με ποσό περίπου 60 εκατομμυρίων, ενώ η “δωρεά” της εκπόνησης νέας μελέτης από το Ίδρυμα Λασκαρίδη, που θα καθορίσει εξ ολοκλήρου τη μορφή και το σχεδιαστικό ύφος του εμβληματικού έργου, δεν αναφέρει καν το χρηματικό ποσό που τυχόν δαπανήθηκε από το Ίδρυμα. Δυστυχώς, το Συμβούλιο Μουσείων του ΥΠΠΟΑ ενέκρινε τη νέα μελέτη, χωρίς να αναρωτηθεί για τη νομιμότητα της διαδικασίας με την οποία αυτή ανατέθηκε».