Οι προτάσεις Κατρούγκαλου για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση και σχολιασμός τους

Οι γενικές αρχές που έδωσε ο αρμόδιος υπουργός χθες στη δημοσιότητα επιβεβαιώνουν όσα είχαμε περιγράψει σε σχετική ανακοίνωση μας. Ως "πελατειακά" χαρακτηριστικά προφανώς θεωρεί κάθε κατάκτηση των εργαζομένων. Η λεγόμενη εθνική σύνταξη στην οποία θα τείνει κάθε σύνταξη, συνδέεται με το ΑΕΠ, δεν ορίζεται σαφώς το ποσό της (θα κυμαίνεται περί τα 300 €) και θα αποτελεί τη μέση σύνταξη φτώχειας από εδώ και πέρα για την πλειοψηφία (πόσοι ξεπερνούν τα 15-20 χρόνια ενσήμων με τη σημερινή ανεργία και ανασφάλιστη εργασία;). Τα ποσοστά αναπλήρωσης δεν ορίζονται επίσης και σίγουρα θα κυμαίνονται περί το 50% για 40 χρόνια ασφάλισης (αντί του 80% ή του 75% που ίσχυε μέχρι σήμερα για 35 χρόνια). Με σαφήνεια περιγράφει επίσης την ενοποίηση όλων των ταμείων (πλην ΟΓΑ και ΝΑΤ) σε ένα ταμείο με ενοποίηση αποθεματικών, ισοπέδωση παροχών και αύξηση εισφορών στο χειρότερο κάθε φορά επίπεδο. Ο μισθός επί του οποίου υπολογίζεται η σύνταξη ανάγεται στο σύνολο του εργασιακού βίου και όχι στην καλύτερη 5ετία όπως ίσχυε, οδηγώντας σε ακόμα μικρότερες συντάξεις και ακόμα πιο σκληρό ανταποδοτικό σύστημα. Η "Βελτίωση της εισπραξιμότητας των ασφαλιστικών εισφορών" βάσιμα φοβόμαστε ότι αντιστοιχεί στο γνωστό ΚΕΑΟ και στις πρακτικές του. Ο "ενιαίος υπολογισμός εισφορών, βάσει του μισθού ή του εισοδήματος"  αν δε συνοδεύεται από προοδευτική κλιμάκωση εισφορών και προστασία των χαμηλών εισοδημάτων απλά θα διατηρήσει τις σημερινές υπέρογκες εισφορές (που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πρόσφατα επανέφερε) και θα ρυθμίζει τις όποιες αυξήσεις υπάρξουν. δπ

Η πρόταση έχει ως εξής:

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΛΟΓΟ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Η μεταρρύθμιση αποσκοπεί στη θέσπιση ενός ενιαίου πλέγματος κοινωνικής προστασίας προνοιακών και ασφαλιστικών παροχών, με επίκεντρο το καθολικό, δημόσιο, αναδιανεμητικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Το νέο ασφαλιστικό σύστημα πρέπει να υπερβαίνει δραστικά την οργανωτική και λειτουργική διάσπασή του, καθώς και τα αποσπασματικά και πελατειακά χαρακτηριστικά που το διέκριναν έως σήμερα, ώστε να εξασφαλίζει κοινωνική και διαγενεακή δικαιοσύνη

Η αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή δεν θα προκύψει από νέες οριζόντιες μειώσεις, αλλά από τον εξορθολογισμό του συστήματος. Οι συντάξεις, και ιδίως οι κύριες, θα πρέπει να προστατευτούν από νέες μειώσεις.

Η σύνταξη θα αποτελεί το άθροισμα δύο τμημάτων: της εθνικής σύνταξης και της αναλογικής/ανταποδοτικής σύνταξης, υπό την εγγύηση του κράτους:

Η Εθνική Σύνταξη αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και δεν χρηματοδοτείται από ασφαλιστικές εισφορές αλλά απευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό. Δίνεται σε όλους, όσοι έχουν τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Ισόποση με το 60% του ενδιαμέσου εισοδήματος, θα ανεβαίνει μαζί με το ΑΕΠ και τη βελτίωση της κατάστασης της οικονομίας. Ισοδυναμεί άρα με ρήτρα ανάπτυξης.

Το αναλογικό μέρος της σύνταξης αποσκοπεί στην εξασφάλιση αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης, όσο το δυνατόν εγγύτερα προς εκείνο που είχε ο εργαζόμενος κατά τη διάρκεια του εργασιακού του βίου και αντιστοιχεί στις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί στους φορείς κύριας ασφάλισης. Υπολογίζεται βάσει των συντάξιμων αποδοχών και του ποσοστού αναπλήρωσης, σύμφωνα με το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων παροχών.

Τα ποσοστά αναπλήρωσης θα προσδιοριστούν στη βάση αναλογιστικής μελέτης με τη βοήθεια και της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO), ούτως ώστε να εξασφαλίζουν αξιοπρεπείς συντάξεις και αναδιανομή υπέρ των φτωχότερων και πιο αδύναμων στρωμάτων.

Πλήρης οργανωτική και λειτουργική ενοποίηση του συστήματος, με σκοπό την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των ασφαλισμένων, την εξοικονόμηση πόρων και την καθιέρωση απλών και διαφανών κανόνων που θα επιτρέπουν γρήγορη έκδοση των συντάξεων:

Οργανωτική ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών ταμείων σε ένα φορέα κύριας ασφάλισης, με ταυτόχρονη λειτουργική ενοποίηση των κανόνων παροχών συντάξεων και είσπραξης εισφορών. ΟΓΑ και ΝΑΤ παραμένουν αυτοτελή νομικά πρόσωπα για την άσκηση των μη συνταξιοδοτικών τους αρμοδιοτήτων..

Ενιαίος υπολογισμός συντάξεων στη βάση των εξής τριών παραμέτρων: 1. Μισθός εργασιακού βίου (ή εισόδημα για ελεύθερους επαγγελματίες ή αγρότες 2. Ενιαίο, ανά μισθολογική ή εισοδηματική κατηγορία, ποσοστό αναπλήρωσης, 3. Τα έτη ασφάλισης

Ενιαίος υπολογισμός εισφορών, βάσει του μισθού ή του εισοδήματος.

Επικουρική Σύνταξη: Μοναδικός φορέας επικουρικής ασφάλισης το ΕΤΕΑ, υποκατάσταση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος με τον κανόνα βιωσιμότητας.

Ανακεφαλαιοποίηση του συστήματος μέσω:

Της αξιοποίησης των διαθέσιμων των Ταμείων στο πλαίσιο ενός σύγχρονου, αξιόπιστου και διαφανούς πλαισίου

Ενός ενιαίου συστήματος κοινωνικών πόρων

Της αξιοποίησης μέρους της κινητής και ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, η οποία θα πρέπει να θεωρείται και να αντιμετωπίζεται ως περιουσία των νέων γενεών

Βελτίωση της εισπραξιμότητας των ασφαλιστικών εισφορών και δραστική αντιμετώπιση των ποικίλων εκδηλώσεων του φαινομένου της «μαύρης» εργασίας.