Στην επικαιρότητα (ξανά) το θέμα της ιδιωτικοποίησης του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ Α.Ε.) ο οποίος είναι ιδιοκτήτης και διαχειριστής του ηλεκτρικού συστήματος μεταφοράς υψηλής τάσεως και 100% θυγατρική του Ομίλου ΔΕΗ.
Ο αρμόδιος υπουργός κ. Σκουρλέτης διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι η ιδιωτικοποίηση αποφεύχθηκε με τη διατύπωση «ισοδύναμου εναλλακτικού σχεδίου» και ότι η διαφύλαξη του δημόσιου χαρακτήρα των δικτύων είναι δεδομένη.
Για το ίδιο θέμα αναφέρθηκε στις προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης και ο κ. Τσίπρας. Είναι όμως έτσι τα πράγματα ;
Αξίζει να σημειώσουμε τα εξής :
α) Στη διάρκεια της σύντομης προεκλογικής εκστρατείας, τόσο ο κ. Σκουρλέτης όσο και ο κ. Τσίπρας διατυμπάνιζαν ότι τα πάγια του Συστήματος Μεταφοράς θα παραμείνουν στη ΔΕΗ.
Τώρα που ξαναγίναμε κυβέρνηση, η διατύπωση άλλαξε σε «διαφύλαξη του δημόσιου χαρακτήρα των δικτύων».
β) Η περίφημη «ισοδύναμη εναλλακτική πρόταση» δεν έχει δημοσιευθεί ή παρουσιαστεί πουθενά. Σύμφωνα με διαρροές στον τύπο, προβλέπει την επανασύσταση του ΔΕΣΗΜΕ (διαχειριστής συστήματος) ο οποίος θα αποκτήσει κυριότητα των υποδομών που σήμερα ανήκουν στον Όμιλο ΔΕΗ οι οποίες σχετίζονται ΜΟΝΟ με τη λειτουργία της αγοράς (ουσιαστικά το Εθνικό Κέντρο Κατανομής Φορτίου, τα τηλεπικοινωνιακά συστήματα τηλεμέτρησης και ελέγχου, τους μετρητές στους υποσταθμούς).
Τα υπόλοιπα πάγια θα παραμείνουν στην ιδιοκτησία της ΔΕΗ.
γ) Το 3ο Μνημόνιο (Ν. 4336, ΦΕΚ 14 Αυγούστου 2015) αναφέρει επί λέξει :
«Έως τον Οκτώβριο του 2015, οι αρχές: α) θα λάβουν μη αναστρέψιμα μέτρα (συμπεριλαμβανομένης της ανακοίνωσης της ημερομηνίας για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών) για την ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης μεταφοράς ηλεκτρικής ενεργείας, ΑΔΜΗΕ, εκτός εάν προταθεί εναλλακτικό σχέδιο, με ισοδύναμα αποτελέσματα όσον αφορά τον ανταγωνισμό και τις προοπτικές επενδύσεων, σύμφωνα με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές και σε συμφωνία με τους θεσμούς για την επίτευξη πλήρους ιδιοκτησιακού διαχωρισμού από τη ΔΕΗ (βασικό παραδοτέο)»
Για να τονίσουμε ακόμα περισσότερο τον όρο «πλήρης ιδιοκτησιακός διαχωρισμός από τη ΔΕΗ» παραθέτουμε το κείμενο της συμφωνίας της 12ης Ιουλίου, στα Αγγλικά, που αναφέρει επί λέξει :
«By October 2015, the authorities will: a) take irreversible steps (including announcement of date for submission of binding offers) to privatize the electricity transmission company, ADMIE, unless an alternative scheme is provided, with equivalent results in terms of competition and prospects for investment, in line with the best European practices and agreed with the institutions to provide full ownership unbundling from PPC (key deliverable). To this end, the authorities have sent the first proposal to the institutions in August 2015;»
δ) Τι σημαίνει, όμως, πλήρης ιδιοκτησιακός διαχωρισμός από τη ΔΕΗ ;
Η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/73/ΕΚ επέβαλε το διαχωρισμό των δραστηριοτήτων του Διαχειριστή Συστήματος από κάθε δραστηριότητα Παραγωγής ή Προμήθειας/Διανομής ενέργειας.
Οι καθετοποιημένες επιχειρήσεις ενέργειας της ΕΕ υποχρεώθηκαν να διαχωρίσουν τη λειτουργία του Συστήματος Μεταφοράς από τις υπόλοιπες δραστηριότητές τους.
Σύμφωνα με την Οδηγία 2009/73/ΕΚ (Άρθρα 9 και 14), αυτό μπορούσε να γίνει με δύο τρόπους :
Αν οι καθετοποιημένες επιχειρήσεις επέλεγαν να διατηρήσουν τα πάγια του Συστήματος Μεταφοράς στην ιδιοκτησία τους, θα έπρεπε να διορίσουν έναν Ανεξάρτητου Διαχειριστή Συστήματος (Independent System Operator - ISO) ο οποίος θα έπρεπε υποχρεωτικά να είναι μια εταιρία εντελώς διακριτή από την καθετοποιημένη επιχείρηση. Εναλλακτικά, θα έπρεπε να διορίσουν έναν Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς (Independent Transmission Operator - ITO), ο οποίος θα μπορούσε να είναι θυγατρική της καθετοποιημένης επιχείρησης με την υποχρέωση πιστοποίησης της οικονομικής και επιχειρησιακής ανεξαρτησίας της από τις εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές.
Αν οι καθετοποιημένες επιχειρήσεις επέλεγαν να μη διατηρήσουν τα πάγια του Συστήματος Μεταφοράς, θα έπρεπε να προβούν στον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό (full ownership unbundling – OU) των συστημάτων Μεταφοράς από την υπόλοιπη επιχείρηση.
Έτσι, σύμφωνα με το Κοινοτικό Δίκαιο υπάρχουν τρία μοντέλα Διαχειριστή Συστήματος Ενέργειας : Ο ISO, o ITO και (η πλέον συνήθης επιλογή) ο OU …
Στην Ελληνική πραγματικότητα, δοκιμάστηκαν τα δύο πρώτα μοντέλα : ο ΔΕΣΜΗΕ ήταν ένας διαχειριστής τύπου ISO, δηλαδή μια ανεξάρτητη εταιρία που διαχειρίζονταν τα πάγια μιας άλλης (της ΔΕΗ).
Αν και συμβατός με την κοινοτική νομοθεσία, ο ΔΕΣΜΗΕ καταργήθηκε με το Ν. 4001/2011 (κυβέρνηση ΓΑΠ), το μοντέλο άλλαξε από ISO σε ITO και προέκυψε ο σημερινός ΑΔΜΗΕ.
Γιατί έγινε αυτό ; κάποιοι θα ισχυριστούν ότι οφείλονταν σε δυσλειτουργίες της αγοράς. Κάποιοι άλλοι θα σκεφτούν ότι ενόψει του μεσοπρόθεσμου (κυβέρνηση Παπαδήμου, Φεβρουάριος του 2012) πάρθηκε απόφαση πώλησης των δικτύων.
Δεν είμαστε μάντεις για να γνωρίζουμε τι ακριβώς διαπραγματεύεται (;) η κυβέρνηση με τους θεσμούς. Εντούτοις, οι ενδείξεις δείχνουν ότι η ισοδύναμη εναλλακτική πρόταση για την απόσχιση «κάποιων» παγίων του συστήματος μεταφοράς από τη ΔΕΗ είτε δεν υπάρχει είτε είναι «Ελληνική Πατέντα» και άρα μάλλον ασύμβατη με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία. Αν προσθέσουμε και το πολιτικό βάρος του 3ου Μνημονίου, όπου η εκταμίευση των δανείων εξαρτάται από την υλοποίηση των προαπαιτούμενων δράσεων, τότε τα πράγματα είναι συντριπτικά σε βάρος των δηλώσεων υπουργών και πρωθυπουργών, οι οποίοι ή έχουν πολύ κακούς συμβούλους ή (απλά) ψεύδονται …
Η μόνη ισοδύναμη εναλλακτική πρόταση που μοιάζει να είναι συμβατή με όσα ορίζει το 3ο Μνημόνιο και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο θα ήταν να περάσει όλος ο ΑΔΜΗΕ (με το σύνολο των παγίων του) στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου.
Σε κάθε περίπτωση, ΕΚΤΟΣ του Ομίλου ΔΕΗ. Αυτό, όμως, προϋποθέτει τη δυνατότητα λήψης πολιτικής απόφασης (που θα την λάβουν οι θεσμοί και όχι η κυβέρνηση) και (κυρίως) την ύπαρξη κεφαλαίων.
Πράγμα που αποκλείεται από τη δεινή οικονομική κατάσταση.
Κατά πάσα πιθανότητα, ο ΑΔΜΗΕ θα πωληθεί και μάλιστα με το Νόμο 4237/2014 της κυβέρνησης Σαμαρά.
Νόμο τον οποίο κατά το διάστημα της πολύμηνης διαπραγμάτευσης η (α’) κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ούτε κατάργησε ούτε (έστω) ουσιωδώς τροποποίησε …
Άρθρο 14
Ανεξάρτητοι διαχειριστές συστημάτων
1. Εάν το σύστημα μεταφοράς ανήκει σε κάθετα ολοκληρωμένη επιχείρηση στις 3 Σεπτεμβρίου 2009, τα κράτη μέλη δύνανται να αποφασίσουν τη μη εφαρμογή του άρθρου 9 παράγραφος 1 και να διορίσουν ανεξάρτητο διαχειριστή συστήματος ύστερα από πρόταση του ιδιοκτήτη του συστήματος μεταφοράς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου