Δεν υπάρχουν αθώοι …αλλά δεν είναι όλοι εξίσου ένοχοι

της συναδέλφου Τόνιας Κατερίνη από εδώ

Λίγες μόνο μέρες έχουν μείνει ως την Κυριακή των εκλογών και δεκάδες κείμενα από ανθρώπους που εμπλέκονται περισσότερο ή λιγότερο στο ιστορικό εγχείρημα μιας για πρώτη φορά «αριστερής» κυβέρνησης, επιστρατεύονται για να υπερασπίσουν και να στοιχειοθετήσουν, στις πιο φιλόδοξες εκδοχές, την υπόθεση της συνέχειας της προσπάθειας για μια κοινωνική αλλαγή. 

Δεν θα μιλήσω για όσα γράφονται με ορίζοντα μια ευτελή αντιπαράθεση στο πλαίσιο αφορισμών ή συνθημάτων τύπου «ψηφίζουμε πρωθυπουργό» , «δεν ρίχνουμε την πρώτη αριστερή κυβέρνηση», «όσοι κάνουν κριτική και αποχωρούν είναι προδότες» και άλλα τέτοια ευτράπελα που δίνουν τροφή σε μια φτηνή αντιπαράθεση στα social media.

Δεν θα μιλήσω για όσους, αφελώς ή ηθελημένα, βλέπουν ως ορίζοντα της πολιτικής την «άμβλυνση» των επιπτώσεων της εφαρμογής του μνημονίου, ως την ημέρα όπου, αφού θα έχουμε υλοποιήσει, υποταγμένοι, τα κελεύσματα ενός σχεδίου που δεν είναι δικό μας, θα αρχίσει να έρχεται, δωράκι στους πειθαρχημένους, μια μικρή δόση ανάκαμψης.

Δεν θα μιλήσω καν γι αυτούς που, είτε από άγνοια είτε από έπαρση, είτε πλήρως σχεδιασμένα, μας διαβεβαίωσαν και συνεχίζουν να μας διαβεβαιώνουν μέσα στη στιγμή της πιο άγριας και οδυνηρής συνθηκολόγησης, πως υπάρχει ένα άλλο σχέδιο και αυτό το σχέδιο είναι δυνατόν να εφαρμοστεί.

Θα μιλήσω γι’ αυτούς, για όλες και όλους εμάς, που ξέρουμε ότι κάναμε λάθη και ότι χρειαζόμαστε πολλή δουλειά μέσα στην κοινωνία, μαζί με κάθε ενεργή συλλογικότητα, για να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε ένα εναλλακτικό σχέδιο. Γι’ αυτούς που είναι έτοιμοι να μιλήσουν γι’ αυτά τα λάθη αλλά και να βάλουν, έμπρακτα, φραγμούς σε καταστροφικές διαδρομές. Όμως μια τέτοια προσέγγιση έχει τρεις βασικές προϋποθέσεις:

Να είναι ξεκάθαρο ότι ένα ριζοσπαστικό κοινωνικό σχέδιο δεν έχει συμμετρικά οφέλη για όλους. Περνά μέσα από συγκρούσεις και οφείλουμε να είμαστε σαφείς με ποιες δυνάμεις και για ποια κοινωνικά συμφέροντα αγωνιζόμαστε. 

Ένα ριζοσπαστικό κοινωνικό σχέδιο προϋποθέτει δημοκρατικές λειτουργίες, δομικά συνδεδεμένες με το ίδιο το σχέδιο, και δεν μπορεί να υλοποιηθεί παρά με προϋπόθεση την ουσιαστική συμμετοχή όσων στρατεύονται σ’ αυτό και τη μεταβίβαση ισχύος αποφάσεων και ελέγχου στις κοινωνικές συλλογικότητες. 

Ένα ριζοσπαστικό κοινωνικό σχέδιο δεν αναβάλλεται. Χτίζεται εδώ και τώρα απαντώντας στις προκλήσεις της ιστορικής στιγμής και στα πραγματικά δεδομένα. 

Όσοι λοιπόν επιχειρηματολογούν γι’ αυτό το εναλλακτικό σχέδιο και βλέπουν την υλοποίηση του να περνάει μέσα από το σημερινό ΣΥΡΙΖΑ, παρακάμπτουν όλες τις παραπάνω απαιτήσεις, κάνοντας παραδοχές καλών προθέσεων. Κι ακόμα κι αν θελήσουμε να είμαστε επιεικείς στο πολιτικό άλμα μιας τέτοιας παραδοχής, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι οι καλύτερες θεωρίες κατέρρευσαν γιατί βασίστηκαν σε μια λάθος υπόθεση. Στην επιστήμη κάτι τέτοιο διορθώνεται. Στον κοινωνικό και πολιτικό στίβο μπορεί να συνοδεύεται από χιλιάδες θύματα.

Το δικαίωμα να μιλάμε σήμερα για ένα εναλλακτικό σχέδιο περνάει μέσα από την έμπρακτη καταδίκη όσων ολιγώρησαν, είπαν ψέματα, χλεύασαν τις δημοκρατικές διαδικασίες και συνεχίζουν να το κάνουν. Αυτή η καταδίκη δεν είναι τεκμήριο αθωότητας για τους υπόλοιπους. Είναι ένα πρώτο βήμα για να μπορούμε να μιλήσουμε αξιόπιστα για όλα, τα επείγοντα και τα μελλοντικά.