Για την εκλογή του προέδρου στο ΤΕΕ και την ανεξαρτητοποίηση του Γιάννη Πάνου

Για την εκλογή του προέδρου στο ΤΕΕ και την ανεξαρτητοποίηση του Γιάννη Πάνου

 
Με τη δήλωση ανεξαρτητοποίησής του ο σύντροφος Πάνου, με θέμα την εκλογή του προέδρου στο ΤΕΕ, εξαπολύει δημόσια επίθεση «πριν από όλες τις παρατάξεις της αριστεράς», στη Συσπείρωση Αριστερών Μηχανικών. Επίθεση όχι μόνο για θέματα πολιτικής ή ιστορίας αλλά και για θέματα ηθικής τάξης.
Διαφωνώ με το σύνολο του κειμένου του, για τους λόγους που ακολουθούν.
Το δίλημμα κατά την εκλογή προέδρου στο ΤΕΕ, δεν ήταν αν «στο τιμόνι» θα βρεθούν οι «Σαμαροβενιζέλοι» ή ο Γιώργος Ανδρεδάκης, υποψήφιος της Ριζοσπαστικής Πρωτοβουλίας Μηχανικών. Ήταν αν στο τιμόνι θα ήταν «Σαμαροβενιζέλοι» με πρόεδρο τον Γιώργο Στασινό, ή «Σαμαροβενιζέλοι» με πρόεδρο τον Γιώργο Ανδρεδάκη.
Εμπρός σε αυτό το δίλημμα,  η Συσπείρωση Αριστερών Μηχανικών απείχε από την ψηφοφορία.
Οι «Σαμαροβενιζέλοι» δεν ήρθαν στο τιμόνι του ΤΕΕ με την σημερινή εκλογή προέδρου αλλά με το καταστροφικό αποτέλεσμα στις εκλογές Αντιπροσωπείας ΤΕΕ το 2013: αποτέλεσμα της αποχής, με την οποία καταγράφηκε η αποστροφή των μηχανικών για την κατάντια του ΤΕΕ, ακόμα και στην περίοδο της μνημονιακής καταστροφής. «Την ευθύνη αυτού του καταστροφικού αποτελέσματος δεν την έχει ωστόσο αποκλειστικά» το σύστημα των μνημονιακών κυβερνήσεων αλλά, «πριν από όλα», «το μπλοκ των εκπροσώπων του Σαμαροβενιζελισμού στο ΤΕΕ», που κατά την παρελθούσα θητεία, είχε «στο τιμόνι» στελέχη που σήμερα προτίμησαν την υποψηφιότητα Ανδρεδάκη.
Η διογκούμενη αποχή είναι βέβαια φαινόμενο για το οποίο, εκτός των γενικότερων κοινωνικών του διαστάσεων, σημαντική ευθύνη φέρουν και οι προηγούμενες διοικήσεις του ΤΕΕ, με προέδρους αριστερής προέλευσης (Λιάσκας, Αλαβάνος), σε όργανα ευρείας νεοφιλελεύθερης πλειοψηφίας.
Δεν είναι πρώτη φορά που υποψήφιος προερχόμενος από την αριστερά διεκδίκησε τη θέση προέδρου σε συνεργασία με τη ΝΔ είτε το ΠΑΣΟΚ και με αυτές τις δυνάμεις να πλειοψηφούν στην Αντιπροσωπεία και τη Διοικούσα επιτροπή του ΤΕΕ. Οι παρατάξεις του ΣΥΝ σταθερά συνεργάστηκαν,  ως επί το πλείστον καταλαμβάνοντας τη θέση του προέδρου (Λιάσκας, Αλαβάνος).
Ακριβώς το ίδιο επεχείρησε σήμερα και η ΡΠΜ.
Κι ας ήταν η απόρριψη του δόγματος «διοικώ άρα υπάρχω» μέσα στις αρχικές της διακηρύξεις, βασικός λόγος για τον οποίο η ΣΑΜ χαιρέτησε, ακόμα και με την προεκλογική της διακήρυξη το 2013, την ίδρυση της ΡΠΜ. Γιατί με τέτοιους προέδρους υποχρεωθήκαμε, ως γνωστόν, να έρθουμε κατά το παρελθόν επανειλημμένα σε οξεία αντιπαράθεση.
Εξ άλλου, παρατάξεις του ΣΥΝ, συνεργάστηκαν με δυνάμεις της ΝΔ είτε του ΠΑΣΟΚ, ακόμα και με αντάλλαγμα θέσεις λιγότερο σημαντικές (αντιπροέδρου, γενικού γραμματέα κλπ),  στηρίζοντας, σε αυτή την περίπτωση, προέδρους από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ (Σπίρτζη) ή της ΝΔ. Δεν έγινε «για πρώτη φορά» εκλογή προέδρου από την παράταξη Στασινού. Προ Αλαβάνου (με στήριξη και από την παράταξη του ΣΥΝ)., πρόεδρος είχε εκλεγεί ο Ντίνος Παναγιωτόπουλος, από την ΔΚΜ.
Η εκλογή Στασινού δεν συνιστά επομένως μια «πρωτοφανή στα χρονικά του ΤΕΕ» νεοφιλελεύθερη αντεπίθεση, γιατί οι Σαμαροβενιζέλοι δεν ήρθαν «για πρώτη φορά στο τιμόνι του ΤΕΕ». Στο τιμόνι του ΤΕΕ βρίσκονται σταθερά επί δεκαετίες.
Η εκλογή Στασινού δεν επέφερε «ανασύσταση στο ΤΕΕ του μπλοκ των εκπροσώπων του Σαμαροβενιζελισμού». Στην εκλογή, αυτοί έγιναν τέσσερα κομμάτια:

• αυτό που ψήφισε Στασινό
• αυτό που ψήφισε Σεραφίδη (ΕΛΕΜ)
• αυτό που απείχε, ίσως για να θέσει προϋποθέσεις για μιαν ακόμα υποψηφιότητα, αν επαναλαμβανόταν η ψηφοφορία
• αυτό που ψήφισε Ανδρεδάκη, στο οποίο συγκαταλέγονται και όσοι «εκτός των άλλων, σαν» μέλη «του ΔΣ του ΕΤΑΑ», όχι μόνον είχαν «ψηφίσει υπέρ της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών» αλλά, ρητά ή σιωπηρά, είχε στηρίξει όχι μόνον όλες τις βασικές επιλογές της μνημονιακής πολιτικής στο ΤΕΕ, αλλά και την παράδοση αποθεματικών του ΤΣΜΕΔΕ στην Τράπεζα Αττικής.

Βέβαια το μπλοκ αυτό, που δεν συνιστά μαζικό χώρο, αλλά αποτελείται από παραταξιακά στελέχη, δεν θα πάψει να υπάρχει και να ανασυντίθεται, όπως επί δεκαετίες έχει μάθει να κάνει, ξεπερνώντας οξύτατες αντιθέσεις ομάδων και προσώπων - αφού είχε πάντα σταθερή πλειοψηφία ακόμα και όταν δεν είχε τον πρόεδρο του ΤΕΕ - και να σφραγίζει τις βασικές αποφάσεις των οργάνων.
Η Συσπείρωση αρνήθηκε να μπει στο δίλημμα να επιλέξει αν τις αποφάσεις αυτές θα τις υπογράφει ο Στασινός ή ο Ανδρεδάκης.
«Μιλώντας για τις πραγματικές δυνατότητες της ψήφου», η Συσπείρωση με τις 10 έδρες που διαθέτει στην Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ (και όχι 12, όπως αναφέρει ο ΓΠ) δεν θα μπορούσε ούτε να εκλέξει τον Ανδρεδάκη αντί για το Στασινό, ούτε να προκαλέσει ισοψηφία και επανάληψη της ψηφοφορίας. Όμως δεν αφορά το (λανθασμένο) νούμερο και τις δυνατότητες (που δεν υπήρχαν) η παρατήρησή μου. Αφορά το γεγονός ότι, με αυτό το λάθος, διευρύνονται οι εντυπώσεις των προηγούμενων λανθασμένων προσεγγίσεων. Ούτως ή άλλως, η πιθανολόγηση αποτελεσμάτων δεν μπορεί να υποκαταστήσει την υποστήριξη επιλογών. Επομένως, επανέρχομαι σε αυτές.

Σε μια σειρά γεγονότα που προηγήθηκαν της σημερινής εκλογής, έχουν ασφαλώς γίνει κάποια σημαντικά βήματα προσέγγισης της ΡΠΜ, τουλάχιστον  με την ΣΑΜ, αλλά και με το σύνολο των παρατάξεων της ριζοσπαστικής αριστεράς. Ασφαλώς υπάρχουν και αντίθετες εμπειρίες, που δεν διευκόλυναν την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τις παρατάξεις της ριζοσπαστικής αριστεράς.
Όμως δεν ήταν αυτές οι εμπειρίες, ο λόγος για τον οποίο η Συσπείρωση, μαζί με άλλες παρατάξεις της ριζοσπαστικής αριστεράς αρνήθηκε, για μιαν ακόμα φορά, τη λογική του «συγγενέστερου υποψηφίου», όπως ασφαλώς ήταν ο Νίκος Ανδρεδάκης. Ο λόγος της άρνησης μας, ήταν η  ομηρία από δυνάμεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, του οποιουδήποτε υποψήφιου θα εκλεγόταν. Ο ίδιος ο ΝΑ είχε απόλυτα και εγκαίρως προειδοποιηθεί για αυτό, πριν η ΡΠΜ ανακοινώσει την υποψηφιότητά του. Με αυτή της την ανακοίνωση εγκαταλείφθηκε και κάθε ιδέα να αναζητηθεί υποψήφιος κοινής αποδοχής από τις παρατάξεις της ριζοσπαστικής αριστεράς (ΡΠΜ, ΣΑΜ, ΑΕΠ, ΤΟΜΗ, ΑΜΑΚ), όπως τού είχε εγκαίρως διερευνητικά προταθεί από μέλη της ΣΑΜ, στα οποία συγκαταλεγόμαστε ο ΓΠ και εγώ.

Υπό τους σχετικά αναλλοίωτους συσχετισμούς στην Αντιπροσωπεία και τη Διοικούσα του ΤΕΕ, «η Συσπείρωση που γνωρίζαμε» επί 35 χρόνια δεν έχει ψηφίσει ούτε έναν εκλεγμένο πρόεδρο, όχι λόγω «μνησικακίας», «αδράνειας», «κυνισμού» ή από τη «σαγήνη του αντικυβερνητισμού», αλλά γιατί η ψήφος της θα σήμαινε ταυτόχρονα στήριξη συμφωνιών με δυνάμεις από το χώρο της ΝΔ είτε του ΠΑΣΟΚ.
Ακριβώς το ίδιο κάναμε και τώρα.
Αν κατά τον ΓΠ τα προηγούμενα αποδεικνύουν πως η ΣΑΜ «διέθετε πολιτική σκέψη και διορατικότητα», τί συνέβη και σήμερα «σπέρνουν την ηττοπάθεια, την αποστράτευση και υποβοηθούν στην επικράτηση του αντιπάλου»;

Η Συσπείρωση πράγματι «αρνήθηκε να προτείνει σαν υποψήφιο για τη θέση του προέδρου δικά της στελέχη» (δηλαδή τον ΓΠ, αφού αυτός είναι το μόνο μέλος μας στη διοικούσα). Αυτό αποτελεί την πρώτη εξήγηση που δίνει ο ΓΠ για τον ισχυρισμό του ότι «αυτή τη φορά η  συσπείρωση οδηγήθηκε στο απόλυτο λάθος».
Η κατ’ εξαίρεση περσινή πρόταση από την ΣΑΜ και τις άλλες παρατάξεις της ριζοσπαστικής αριστεράς, υποψηφίου για την θέση του προέδρου της Αντιπροσωπείας, είχε πολιτικό περιεχόμενο και στόχο: τον απεγκλωβισμό της ΡΠΜ από την υποψηφιότητα Μοροπούλου, στην οποίο ως γνωστόν επέλεξε τελικά να επιμείνει.
Σήμερα όμως αρνηθήκαμε αυτό που επί 35 χρόνια «η Συσπείρωση που γνωρίζαμε» αρνείται να κάνει, δηλαδή να μετράει, άνευ ετέρου αντικειμένου, τα κουκιά της. Πώς «αυτή τη φορά» αυτό μετατράπηκε στο «απόλυτο λάθος»;

Η δεύτερη εκδοχή του «απόλυτου λάθους» κατά τον ΓΠ, είναι η ίδια η ύπαρξη απόφασης για τη στάση μας στην εκλογή. Κατά τη γνώμη του, έπρεπε «να εκτιμήσουν επί τόπου τις εξελίξεις και να κρίνουν τη στάση που έπρεπε να κρατήσουν», οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι. Πρόκειται για κάτι που επίσης ποτέ δεν έχει συμβεί στη ιστορία της Συσπείρωσης. Πάντα με ευρείες ολομέλειες, κατά κανόνα πανελλαδικές, παίρναμε τις σχετικές αποφάσεις, τις δημοσιεύαμε (στο Ενημερωτικό Δελτίο του ΤΕΕ) και πάντως τις δημοσιοποιούσαμε και νομίζω ότι σωστά το κάναμε.

Πολύ περισσότερο, ο ΓΠ απομονώνει την ενδεχόμενη «ανάγκη για κριτική στήριξη του υποψηφίου της ΡΠΜ, Ν. Ανδρεδάκη σε περίπτωση που έρθει σε αντιπαράθεση με τον Γ. Στασινό της ΔΚΜ», προφανώς θεωρώντας τους άλλους αντιπροσώπους του μνημονιακού τόξου ως πιο αποδεκτούς προέδρους για το ΤΕΕ. Ασφαλώς, κανείς δεν ισχυρίζεται ότι οι αντιπρόσωποι των μνημονιακών παρατάξεων είναι όλοι ίδιοι. Όμως ποτέ δεν εξαρτήσαμε τις αποφάσεις μας από τις επιλογές προσώπων που έκαναν οι αντίπαλες παρατάξεις, για να έχουμε διαφορετική αντιμετώπιση, ανάλογα με το ποιος θα ήταν ο εκλεκτός της ΝΔ ή του ΠΑΣΟΚ. Νομίζω ότι επίσης σωστά το κάναμε. Και πάλι, αν πρόκειται για το «απόλυτο λάθος», το μόνο βέβαιο ότι δεν πρωτοσυνέβη «αυτή τη φορά».

Το κατά τον ΓΠ «απόλυτο λάθος της Συσπείρωσης», περιλαμβάνει μια ακόμη εκδοχή. Επιτίθεται στη ΣΑΜ γιατί «απέρριψε ακόμα και την αναφαίρετη δυνατότητα της ψήφου κατά συνείδηση». Ασχέτως με το κατά πόσον ετέθη τέτοιο θέμα στη σχετική προγραμματισμένη συνεδρίαση, η «ψήφος κατά συνείδηση», ως προσωπική δυνατότητα και δικαίωμα, είναι πράγματι «αναφαίρετη», επομένως δεν μπορεί να «απαγορευτεί» ούτε από τη Συσπείρωση ούτε από κανένα, ούτε στο ΤΕΕ ούτε πουθενά. Ο ΓΠ ξέρει πολύ καλά ότι κατά το παρελθόν αυτό το δικαίωμα έχει ασκηθεί από μέλη της Συσπείρωσης και μάλιστα για τι ίδιο θέμα (εκλογή προέδρου του ΤΕΕ).
Αυτό το παράδοξο (ότι αφαιρέσαμε το αναφαίρετο), που εμφανίζεται σε αυτή την τελευταία εκδοχή του «απόλυτου λάθους», έχει εξήγηση. Γιατί η «ψήφος κατά συνείδηση», ως αναφαίρετο προσωπικό δικαίωμα, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από την «ψήφο κατά συνείδηση», ως παραταξιακή επιλογή. Μια παραταξιακή επιλογή «ψήφου κατά συνείδηση» δηλώνει αδιαφορία είτε έλλειψη άποψης για το θέμα. Ασφαλώς κάτι τέτοιο δεν ισχύει στην συγκεκριμένη περίπτωση. Όμως ο ΓΠ, χωρίς καν να ασκήσει το προσωπικό του δικαίωμα, (μιας και του το επέβαλλαν τόσο σοβαροί λόγοι συνείδησης), συγχέει τις δυο εκδοχές, προκειμένου να διακηρύξει  την «αναφαίρετη» αξίωση να επιβάλλει σε μια παράταξη τις πολιτικές του προτάσεις («ψήφος κατά συνείδηση»), ακόμα και όταν αυτές δεν είναι αποδεκτές!

Ο ΓΠ παρουσιάζει ως τελευταία εκδοχή του «απόλυτου λάθους» της ΣΑΜ, το ότι «βιάστηκε πριν ακόμα ξεκινήσει η διαδικασία της αντιπροσωπείας να ανακοινώσει και μάλιστα δημόσια με δημοσίευση στο blog μας (πράγμα που είχαμε συμφωνήσει ρητά να μην συμβεί) την απόφαση της πλειοψηφίας για αποχή από τη διαδικασία εκλογής».
Με αυτή την εκδοχή, ο ΓΠ, προκειμένου να επιτεθεί στη Συσπείρωση, κατασκευάζει ένα ανύπαρκτο πολιτικό θέμα, που όμως εγείρει ένα πολύ μεγαλύτερο ζήτημα ηθικής τάξης.
Ως προς αυτό το σημείο, το ενημερωτικό κείμενο του ΓΠ είναι απολύτως ανακριβές. Όχι μόνον είχαμε «ρητά» - και ομόφωνα - συμφωνήσει να «συμβεί» η ενημέρωση της Αντιπροσωπείας για την απόφασή μας από το blog μας, αλλά συζητήθηκε και μια ακόμα εκδοχή της, δηλαδή η συνήθης: η διανομή του σχετικού κειμένου, στην αρχή Αντιπροσωπεία, με φωτοτυπίες. Λόγω της προχωρημένης ώρας και της κόπωσης, απλώς προτιμήσαμε την ανάρτηση στο blog.
Με αυτή την κατασκευή (αφού ασφαλώς κανείς δεν διανοήθηκε, και πάντως δεν πρότεινε να «αποκρύψουμε» την απόφασή μας), ο ΓΠ εγείρει, πρωτίστως για τον διαχειριστή του blog της Συσπείρωσης αλλά και για τα υπόλοιπα μέλη, ένα μεγάλο ζήτημα, ηθικής τάξης. Γιατί πέραν της αναφοράς του στην δήθεν «αυθαιρεσία» του διαχειριστή του blog της Συσπείρωσης, μας αποδίδει προθέσεις συνεργασίας με τον Στασινό! Καταλογίζει στη Συσπείρωση, ότι «με την αυθαίρετη προκαταβολική δημοσιοποίηση της απόφασης για αποχή ενημέρωσε τον αντίπαλο για να γνωρίζει πόσες το πολύ ψήφους θα έχει εναντίον του».
Ο ΓΠ, διαστρέφοντας αυτή την δύσκολη επιλογή, της αποχής από την ανάδειξη προέδρου, σε «αυθαίρετη» «ενημέρωση» του αντιπάλου, ώστε αυτός να «γνωρίζει», αποτελεί ηθική σπίλωση που δεν αγγίζει βέβαια τη Συσπείρωση, αλλά τους άσπονδους φίλους της. Ασφαλώς δεν αντιστοιχεί ούτε στην ιστορία του ΓΠ, ούτε στην κοινωνική του προσφορά και φαντάζομαι ότι θα την εξηγήσει.

Η πράγματι άκαμπτη άρνηση, επί 35 χρόνια, της Συσπείρωσης να συμμετέχει, επικυρώνοντας εκλογομαγειρέματα χωρίς αρχές, για την ανάδειξη προέδρου στο ΤΕΕ, μέσα στο χρόνια ναρκοθετημένο πεδίο των συσχετισμών του, η αποχή μας δηλαδή από την ανάδειξη όλων των προέδρων του ΤΕΕ, παρόλο που πάντα ο ένας από τους εκάστοτε «μονομάχους», ήταν γενικά «συγγενέστερος» προς τη Συσπείρωση, αποτελούσε πάντα για μας μια δύσκολη επιλογή: επιλογή δυσεξήγητη για τους μη παροικούντες στην Ιερουσαλήμ (τους μέχρι σήμερα συσχετισμούς στην Αντιπροσωπεία του ΤΕΕ). Όμως ο ΓΠ δεν μπορεί να συγκαταλέγεται σε αυτούς. Φαντάζομαι ότι επίσης δεν θέλει να περιληφθεί σε όσους μας αποδίδουν ανόητες προθέσεις περί δήθεν «ιδεολογικής καθαρότητας», προκειμένου να αποκρύψουν τις αθέμιτες συναλλαγές, στις οποίες οι ίδιοι είναι πάντα πρόθυμοι να εμπλακούν.
Από τη στιγμή που η ΣΑΜ θα ενέδιδε, που θα γινόταν μέρος αυτού του δυσώδους προβλήματος, τότε πράγματι, «η συσπείρωση που γνωρίζαμε» θα «είχε οριστικά χαθεί».
Τουλάχιστον για μένα.

Αναγκάστηκα να απαντήσω δημόσια στον ΓΠ, όχι απλώς για να διαφωνήσω με τις απόψεις που διατυπώνει, ούτε για να αποκαταστήσω κάποια στοιχεία ιστορίας ή να αναφερθώ στο ανυπόστατο των αιτιάσεών του σε θέματα ηθικής, αλλά γιατί ο ΓΠ, άνθρωπος συχνά υπέρμετρα οξύς (το ύφος της δήλωσής του δεν αποτελεί κάτι «πρωτοφανές» για όσους τον ξέρουν) αλλά και χαρισματικός και αγαπητός από όλους μας, διακήρυξε τις απόψεις του σπεύδοντας να «ανεξαρτητοποιηθεί», σαν να περιφρονεί τον διάλογο με όποιον δεν συμφωνεί με όσα λέει. Και αυτό αποτελεί το ισχυρότερο πλήγμα στο συναίσθημα των ανθρώπων της Συσπείρωσης, που επί δεκαετίες πασχίζουν να κρατήσουν στη συνείδηση των εργαζόμενων μηχανικών ότι υπάρχει η δυνατότητα μιας άλλης φωνής.
Κάτι τελευταίο.
Κατά το παρελθόν, όπως και σήμερα, πολλοί έχουν επιθυμήσει το τέλος της Συσπείρωσης, για να υποστηρίξουν άλλα εγχειρήματα, λιγότερο ή περισσότερο επιτυχή.
Κανείς όμως δεν μπορεί να την «επανιδρύσει».
Με αυτό το κείμενο θέλω λοιπόν όχι να αντιπαρατεθώ, αλλά κυρίως να καλέσω δημόσια, φιλικά και συντροφικά τον ΓΠ, να επανεξετάσει, αν όχι τις απόψεις του για τις τελευταίες εξελίξεις, τουλάχιστον την επιλογή ανεξαρτητοποίησής του από τη ΣΑΜ και να θέσει, τόσο τις τελευταίες αποφάσεις της ΣΑΜ όσο και τις δικές του απόψεις, στην κρίση της παράταξης, για τον απολογισμό και την εκτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος.
Η συμμετοχή και η προσφορά του ΓΠ στη ΣΑΜ (γιατί δεν πιστεύω ότι «ο Γιάννης που γνωρίζαμε έχει οριστικά χαθεί» από την ΣΑΜ) μου δίνει τι δικαίωμα να ελπίζω ότι αυτή η πρόταση θα γίνει αποδεκτή.
Ας εκληφθούν όσα προηγήθηκαν και ως στοιχεία τοποθέτησής μου, σε μια τέτοια συνάντηση. 

17.5.2015

Αντώνης Μαούνης