Επειδή η υποκρισία αυτές τις ημέρες περισσεύει και όλα τα σφάλματα επιχειρείται να φορτωθούν στους πολίτες αναρτούμε τρία άρθρα ενδεικτικά του πως η παρούσα "αριστερή" και "οικολογική" κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αντιμετώπισε το ζήτημα των αυθαιρέτων.
1. Η Αυγή του 2015 επιχαίρει γιατί κατεδάφιση στα Περιβολάκια Ραφήνας αποτράπηκε μετά από συντονισμένες προσπάθειες του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Πάντζα
2. Ο οικολόγος υπουργός κος Τσιρώνης και η τροπολογία του για τα αυθαίρετα «μέχρι την κύρωση των οικείων δασικών χαρτών»
3. Πως η παρούσα κυβέρνηση επιχειρεί να ξεπεράσει το ΣτΕ ώστε να νομιμοποιήσει την αυθαίρετη δόμηση σε δάση και αιγιαλό
1. Η Αυγή του 2015 επιχαίρει γιατί κατεδάφιση στα Περιβολάκια Ραφήνας αποτράπηκε μετά από συντονισμένες προσπάθειες του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Πάντζα
2. Ο οικολόγος υπουργός κος Τσιρώνης και η τροπολογία του για τα αυθαίρετα «μέχρι την κύρωση των οικείων δασικών χαρτών»
3. Πως η παρούσα κυβέρνηση επιχειρεί να ξεπεράσει το ΣτΕ ώστε να νομιμοποιήσει την αυθαίρετη δόμηση σε δάση και αιγιαλό
Διμοιρίες ΜΑΤ, ασθενοφόρα, λιποθυμίες και μπουλντόζες έτοιμες να “καταπιούν” την περιουσία των κατοίκων μπροστά στα μάτια τους, συνέθεταν την εικόνα χθες στα Περιβολάκια Ραφήνας. Τελικά η κατεδάφιση αποτράπηκε μετά από συντονισμένες προσπάθειες του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Πάντζα,...
Διμοιρίες ΜΑΤ, ασθενοφόρα, λιποθυμίες και μπουλντόζες έτοιμες να «καταπιούν» την περιουσία των κατοίκων μπροστά στα μάτια τους, συνέθεταν την εικόνα χθες στα Περιβολάκια Ραφήνας. Τελικά η κατεδάφιση αποτράπηκε μετά από συντονισμένες προσπάθειες του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργου Πάντζα, του δήμαρχου Ραφήνας - Πικερμίου Βασίλη Πιστικίδη καθώς και του αντιπεριφερειάρχη Ανατολικής Αττικής Πέτρου Φιλίππου. Ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Κουρουμπλής έδωσε ολιγοήμερη αναβολή ούτως ώστε να εξεταστούν οι ισχυρισμοί των ιδιοκτητών των ακινήτων. Έτσι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής προχώρησε σε αναβολή εκτέλεσης των κατεδαφίσεων μέχρι και τις 6 Οκτωβρίου, ενώ σήμερα θα γίνει συνάντηση στο υπουργείο Εσωτερικών για το θέμα.
Ο οικολόγος υπουργός και η τροπολογία για τα αυθαίρετα
Την Πέμπτη που πέρασε, ο «πράσινος» αναπληρωτής υπουργός για το Περιβάλλον επιχείρησε να εμποδίσει τις υπηρεσίες του κράτους να επιβάλουν τον νόμο: σε πολυνομοσχέδιο που θα ψηφιζόταν το ίδιο βράδυ, κατέθεσε ξαφνικά το μεσημέρι τροπολογία για αναστολή των κατεδαφίσεων αυθαιρέτων που είχαν ήδη ξεκινήσει.
Επειτα από γενική κατακραυγή, ο Γιάννης Τσιρώνης απέσυρε την τροπολογία, υποσχόμενος πως σύντομα θα την επαναφέρει, σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό και ευχόμενος «να μη χάσει κανένας άνθρωπος το σπίτι του».
Όπως είχαν από δεκαημέρου αποκαλύψει εφημερίδες, οι επιχειρήσεις κατεδάφισης των τελεσίδικα παράνομων κτισμάτων που είχαν ξεκινήσει έπειτα από πολλά εμπόδια ξεκινήσει συναντούσαν συνεχή πολιτικά προσκόμματα, μεταξύ άλλων και από τον συγκεκριμένο υπουργό.
Αφού λοιπόν δεν μπορεί ο υπουργός να δώσει εντολή στις υπηρεσίες για να μην εφαρμόσουν τον νόμο, τι κάνει; Αλλάζει τον νόμο που λέει πως ό,τι είναι αυθαίρετο σε δάσος ή αιγιαλό απομακρύνεται, βάζει και μια ρήτρα «μέχρι την κύρωση των οικείων δασικών χαρτών» και νομίζει πως τελειώνει.
Επειδή έχει παρατραβήξει το αστειάκι με τα αυθαίρετα και το σπίτι του φτωχού, ας ξεκαθαρίσουμε ότι σε μια πολιτεία που σέβεται τη Δημοκρατία της και τους πολίτες της εσκεμμένη ή αθέλητη άγνοια νόμου δεν επιβραβεύεται.
Στην περίπτωση της δόμησης σε δασική γη, όποιος χτίζει γνωρίζει καλά ότι το οικόπεδό του είναι πολύ πιθανά δασικού ή παράλιου χαρακτήρα, οπότε οφείλει να περιμένει και να σέβεται τον χαρακτηρισμό από τις αρμόδιες αρχές.
Επειδή όμως «ξέρω κάποιον στο υπουργείο», οι οικοδομές προχωρούν χωρίς καμία άδεια και στις σπάνιες περιπτώσεις που δημόσια αρχή όντως ελέγξει και επιβάλει πρόστιμο, «δεν ανησυχώ, στην Ελλάδα κανένας δεν γκρεμίζει».
Οι αποφάσεις που θέλει ο υπουργός να αναστείλει έχουν τελεσιδικήσει, δηλαδή είτε έχουν αμετάκλητα κριθεί δικαστικά είτε έχουν παρέλθει οι προθεσμίες για προσβολή τους, οπότε κανένας νόμος δεν μπορεί και δεν πρέπει να εμποδίσει την εφαρμογή τους.
Παρόμοια ρύθμιση πέρασε και το 2003, για αναστολή της επιβολής προστίμων. Αποτέλεσμα; Δεν ξεκίνησαν καν οι δασικοί χάρτες, με πιέσεις από καταπατητές, ώστε να συνεχιστεί η αυθαίρετη δόμηση σε περιοχές που ακόμα δεν είχαν χτιστεί.
Το 2010 όμως, η τότε υπουργός Περιβάλλοντος είχε την πολιτική βούληση να καταργήσει το εμπόδιο στην επιβολή του νόμου. Αποτέλεσμα;
Προχώρησαν έπειτα από δεκαετίες οι πρώτοι δασικοί χάρτες, ξανάρχισαν να επιβάλλονται πρόστιμα, ενώ κατεδαφίστηκαν για πρώτη φορά αυθαίρετα.
Η διάταξη που κατέθεσε ο Γιάννης Τσιρώνης και συνυπέγραψε ο Παναγιώτης Κουρουμπλής είναι πολύ χειρότερη: προστατεύει όλα τα «αυθαιρέτως ανεγερθέντα κτίσματα» χωρίς διακρίσεις (σκεφθείτε π.χ. αν τα αυθαίρετα βρίσκονται σε ένα εθνικό πάρκο), χρησιμοποιώντας την ευφάνταστη δικαιολογία περί αναστολής μέχρι την κύρωση των δασικών χαρτών της χώρας.
Αγνοεί άραγε ο «πράσινος» υπουργός ότι υπάρχει σύστημα δασικής προστασίας μέχρι την οριστικοποίηση των δασικών χαρτών, με βάση το οποίο έχει κριθεί ότι τα αυθαίρετα αυτά βρίσκονται σε δασική γη; Ή μήπως δεν γνωρίζει ότι τα κατεδαφιστέα αυθαίρετα δεν διαθέτουν καν οικοδομική άδεια;
Οι δασικοί χάρτες, όταν και όποτε κυρωθούν, θα ενσωματώσουν απαραίτητα υφιστάμενες πράξεις χαρακτηρισμού (στη βάση των οποίων έχουν χαρακτηριστεί τα αυθαίρετα).
Οπως άλλωστε για πολλοστή φορά αποφάσισε το Συμβούλιο της Επικρατείας, «για την κατεδάφιση αυθαιρέτων κατασκευών σε δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις δεν απαιτείται να έχει προηγουμένως καταρτισθεί δασολόγιο, ούτε να έχει χαρακτηρισθεί η έκταση ως δασική, με τη διαδικασία του δασικού νόμου 998/1979 ούτε, να έχουν καταρτισθεί δασικοί χάρτες».
Το μόνο λοιπόν που διατρανώνει ο κατά τίτλο μόνο πράσινος υπουργός με αυτήν και άλλες τέτοιες ρυθμίσεις είναι ότι στην Ελλάδα όποιος σέβεται νόμους και περιβάλλον είναι η αγνοημένη εξαίρεση, για να μην πούμε κάτι βαρύτερο.
* επικεφαλής πολιτικής WWF Ελλάς
Το σενάρια για κτίσματα πριν και μετά το 1975
Δύο νομικά «τείχη» υπήρχαν ως σήμερα για την υπεράσπιση δασών και αιγιαλού έναντι της αυθαίρετης δόμησης. Και τα είχε... θεμελιώσει με σαφήνεια σε αποφάσεις του το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), ερμηνεύοντας το Σύνταγμα. Κανένα αυθαίρετο δεν μπορεί να τακτοποιηθεί αν έχει χτιστεί μέσα σε δασικές εκτάσεις ή στον αιγιαλό. Και τα δύο όμως τείνουν πλέον να καταρρεύσουν.
Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή που έχει συστήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για να εξετάσει τον τρόπο νομιμοποίησης των οικισμών αυθαιρέτων που έχουν «φυτρώσει» στα δάση (των λεγόμενων «οικιστικών πυκνώσεων») προσπαθεί να ισορροπήσει σε... τεντωμένο σκοινί. Ακόμη δεν έχει καταφέρει να λύσει τον «γόρδιο δεσμό» ώστε να προχωρήσει, χωρίς μπουλντόζα, η τακτοποίηση των δασικών αυθαιρέτων (άλλωστε έρχονται και εκλογές), ξεπερνώντας ταυτόχρονα και τον «σκόπελο» του ΣτΕ, καθώς με το Σύνταγμα καθίσταται σαφές ότι τα δάση που καταστρέφονται δεν χάνουν τον δασικό τους χαρακτήρα.
Και δεν είναι λίγες οι δασικές εκτάσεις που τσιμεντώθηκαν στο πέρασμα των χρόνων. Σύμφωνα με τα τελευταία επεξεργασμένα στοιχεία (Μάιος 2018) της εταιρείας Ελληνικό Κτηματολόγιο, 282.000 στρέμματα καταλαμβάνουν τα αυθαίρετα χωριά στα ελληνικά δάση. Αυτό καταγράφεται στους δασικούς χάρτες που έχουν μέχρι στιγμής κυρωθεί ή αναρτηθεί και αφορούν το 50% της έκτασης της χώρας. Τα νέα δεδομένα έρχονται να επιβεβαιώσουν την εκτίμηση του τέως αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος κ. Γιάννη Τσιρώνη (είχε θεσπίσει τη ρύθμιση για τις πυκνώσεις) για περίπου 700.000 στρέμματα αυθαίρετων δασικών οικισμών ανά την Ελλάδα.
Ακόμη και στη Γαύδο
Στην Αττική, σύμφωνα με το Κτηματολόγιο και με βάση τα στοιχεία που έχουν δώσει 55 δήμοι (από τους 66 συνολικά), οι πυκνώσεις καταλαμβάνουν 105.125 στρέμματα, με τις περισσότερες να βρίσκονται σε Μέγαρα, Μαραθώνα, Κρωπία και Ωρωπό, Μαρκόπουλο, Σαλαμίνα, Ραφήνα - Πικέρμι, Σπάτα - Αρτέμιδα, Φυλή, Ασπρόπυργο, Μάνδρα - Ειδυλλία.
Στη Θεσσαλονίκη τα αυθαίρετα δασικά χωριά απλώνονται σε 19.050 στρέμματα (σε πέντε από τους 13 δήμους όπου έχουν αναρτηθεί χάρτες) και στη Χαλκιδική σε 19.465 στρέμματα (κυρίως στους δήμους Σιθωνίας και Προποντίδας). Πλούσιοι σε πυκνώσεις είναι και άλλοι δήμοι, όπως Λουτρακίου - Περαχώρας - Αγίων Θεοδώρων (35.600 στρέμματα), Λιβαδειάς (8.023 στρέμματα), Πύλης Τρικάλων (4.232 στρέμματα) κ.λπ.
Ενδιαφέρον ωστόσο παρουσιάζουν και ορισμένες άλλες περιοχές, όπως τα Κεντρικά Τζουμέρκα, όπου εμφανίζονται οικιστικές πυκνώσεις σε έκταση 41.095 στρεμμάτων. Ή η Γαύδος, στην οποία δεν καταγράφονται περιοχές εντός εγκεκριμένων ορίων πόλεων ή οικισμών, παρά μόνο 64 στρέμματα οικισμών με σχέδια που στερούνται νόμιμης ισχύος, αλλά και 934 στρέμματα οικιστικών πυκνώσεων. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι στην Κίμωλο οι εκτάσεις εντός σχεδίου και οι πυκνώσεις έχουν παρόμοια έκταση, 1.023 και 1.045 στρέμματα αντίστοιχα.
Το εντυπωσιακό είναι ότι, συνολικά σε σύνολο 250 δήμων, περί τα 4 εκατ. στρέμματα βρίσκονται εντός ορίων πόλεων ή οικισμών, 2,1 εκατ. στρέμματα σε περιοχές με μη εγκεκριμένα σχέδια και 282.000 στρέμματα καταλαμβάνουν οι αυθαίρετοι οικισμοί σε δάση.
Με «άξονα» το 1975
Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή έχει καταλήξει σε κάποιες βασικές κατευθύνσεις που πρέπει να έχει η ρύθμιση για τις πυκνώσεις. Οπως αναφέρουν στο «Βήμα» στελέχη του ΥΠΕΝ, η σκέψη είναι να υπάρξει ένας... χρονικός διαχωρισμός των παράνομων δασικών κτισμάτων.
Όσα ολοκληρώθηκαν πριν από τις 9.6.1975 (ημερομηνία έναρξης ισχύος του Συντάγματος) θα εξαιρούνται, υπό προϋποθέσεις, οριστικά από την κατεδάφιση έναντι ενός τιμήματος το οποίο θα μπορεί να καταβάλλεται σε δόσεις. Για όσα ανεγέρθηκαν αργότερα, η πρόταση που έχει τεθεί από τα μέλη της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής είναι να δοθεί παράταση της διατήρησής τους για κάποια χρόνια, με την καταβολή ενός υψηλότερου τιμήματος. Με άλλα λόγια, για αυτά τα δασικά αυθαίρετα η σκέψη είναι να «μετατεθεί» στο απώτερο μέλλον η επίλυση του ζητήματος.
Προκειμένου η ρύθμιση να μην αντιμετωπίσει συνταγματικά εμπόδια, θα αναζητηθεί ένα είδος «δασικού ισοζυγίου». Δηλαδή, τα ποσά των προστίμων θα διατίθενται για την αποκατάσταση δασικών εκτάσεων, για δασικά έργα, αναδασώσεις κ.λπ. Το αν η νομιμοποίηση των αυθαιρέτων στις πυκνώσεις θα γίνει με μεταφορά συντελεστή δόμησης, μέσω της Τράπεζας Γης, όπως ισχύει σήμερα για τα αυθαίρετα με μεγάλες παραβάσεις, ακόμη δεν έχει αποφασιστεί. Αλλωστε, η Τράπεζα ακόμη δεν λειτουργεί, αν και θεσμοθετήθηκε το 2013.
Ως το φθινόπωρο
Το υπουργείο έχει πλέον μικρό χρονικό διάστημα για να καταλήξει στο τελικό κείμενο της ρύθμισης, καθώς το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο του έδωσε παράταση ως το φθινόπωρο για να ετοιμάσει το σχετικό σχέδιο νόμου. Το περασμένο καλοκαίρι το Ε' Τμήμα του ΣτΕ είχε κρίνει αντισυνταγματική τη ρύθμιση για την οριοθέτηση των οικιστικών πυκνώσεων και την εξαίρεσή τους από τη διαδικασία ανάρτησης των δασικών χαρτών, αλλά λόγω της σοβαρότητας της υπόθεσης είχε παραπέμψει την υπόθεση στην Ολομέλεια. Η εκδίκαση, η οποία είχε οριστεί για τις 5 Μαΐου, τελικά αναβλήθηκε για τις 10 Οκτωβρίου.
Ο όρος των «οικιστικών πυκνώσεων» εμφανίστηκε για πρώτη φορά στον Ν. 4389/16, ο οποίος τροποποιούσε τη διαδικασία κατάρτισης των δασικών χαρτών. Σύμφωνα με αυτόν, οι δασικοί οικισμοί αυθαιρέτων πρέπει να οριστούν από τους δήμους, προκειμένου να εξαιρεθούν από τη διαδικασία ανάρτησης των δασικών χαρτών και να εξεταστούν σε μεταγενέστερο χρόνο. Σύμφωνα με τον νομοθέτη, ο διαχωρισμός των πυκνώσεων έχει ως στόχο τον περιορισμό του αριθμού των αντιρρήσεων που υποβάλλουν οι πολίτες και την επιτάχυνση της τελικής κύρωσης των δασικών χαρτών που αποτελεί και μνημονιακή υποχρέωση.
Ως σήμερα το Ελληνικό Κτηματολόγιο έχει καταρτίσει δασικούς χάρτες για το 55% της έκτασης της χώρας. Από αυτούς έχουν κυρωθεί οι χάρτες για το 33% της επικράτειας (με «τρύπες», καθώς οι πυκνώσεις εξαιρούνται), έχει ξεκινήσει η διαδικασία ανάρτησης για το 17% και απομένουν να αναρτηθούν εκείνοι που αντιστοιχούν στο 5%. Για το υπόλοιπο 45% δεν υπάρχουν χάρτες και έχει προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την κατάρτισή τους.
Τακτοποίηση και πάνω στο κύμα
Μετά τις προσπάθειες για την τακτοποίηση των αυθαίρετων δασικών οικισμών, η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ προσανατολίζεται και στη νομιμοποίηση παράνομων κτισμάτων σε αιγιαλό και παραλία. Σύμφωνα με το υπό επεξεργασία σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών, η σύνταξη του οποίου βρίσκεται στην τελική ευθεία, δίνεται δυνατότητα για τακτοποίηση αυθαιρέτων ιδιωτών (έχουν προηγηθεί ρυθμίσεις για ιδιοκτησίες του δημόσιου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα) πάνω στο... κύμα. Ειδικότερα, για τη διατήρηση ή μη αυθαιρέτων που έχουν κατασκευαστεί από ιδιώτες, στους οποίους έχει παραχωρηθεί η χρήση αιγιαλού ή παραλίας, θα αποφασίζει ο υπουργός Οικονομικών. Μάλιστα, το ίδιο προβλέπεται και για παράνομα κτίσματα που έχουν κατασκευάσει ιδιώτες που εκμεταλλεύονται παραλία ή αιγιαλό χωρίς καμία άδεια, αρκεί να προηγηθεί διακανονισμός για την αποζημίωση με την κτηματική υπηρεσία και να είναι στατικά επαρκές.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ακόμη παραμένει σε εκκρεμότητα η χάραξη του αιγιαλού. Σήμερα μόνο το 20% αποσπασματικών τμημάτων του αιγιαλού είναι οριοθετημένο, αν και η «Προκαταρκτική Οριογραμμή του Αιγιαλού» είχε ολοκληρωθεί το 2008. Η αποτύπωση της ακτογραμμής και η κύρωσή της έχει πλέον μετατεθεί από το υπουργείο Οικονομικών για τα τέλη του 2018.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου