«Επενδυτική σιγουριά» και… εκτός σχεδίου

Της Χαράς Τζαναβάρα από την ΕφΣυν

Τολμηρές πολιτικές αποφάσεις στον καθορισμό χρήσεων γης στις εκτός σχεδίου περιοχές, ολοκλήρωση του Κτηματολογίου, αλλά και νομιμοποίηση αυθαιρέτων σε δάση και ζώνη αιγιαλού, που εξαιρούνται από τον ισχύοντα νόμο, προτείνει, μεταξύ άλλων, η κλαδική έρευνα της Εθνικής Τράπεζας με θέμα «Χρήσεις γης και Τουρισμός 2014». Προβλέπεται μάλιστα ότι με αυτά τα μέτρα θα αυξηθούν τα έσοδα από τον ευρύτερο τουριστικό τομέα πάνω από 8 δισ. ευρώ τον χρόνο, που σήμερα χάνονται λόγω «δομικών αγκυλώσεων» και «στρεβλώσεων». Το… ζουμί όμως βρίσκεται στο γεγονός ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, που είναι αποδέκτης της κριτικής, σαν «έτοιμη από καιρό» έλαβε αμέσως το… μήνυμα και διά στόματος του αναπληρωτή υπουργού Σταύρου Καλαφάτη έσπευσε να δηλώσει ότι ετοιμάζει θεσμικά μέτρα που θα προσφέρουν «επενδυτική σιγουριά, χωρίς τις παθογένειες του παρελθόντος». Κάνει βεβαίως λόγο για προστασία του περιβάλλοντος, αλλά μάλλον για… ξεκάρφωμα.

Το υπουργείο ΠΕΚΑ έχει προαναγγείλει από μήνες νομοσχέδιο για τον καθορισμό των χρήσεων γης, το οποίο άλλωστε έχει ζητήσει το Συμβούλιο της Επικρατείας για να μη χαρακτηρίσει αντισυνταγματικό τον νόμο 4178/2013 για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, όπως έχει κάνει για την ανάλογη ρύθμιση του 2011. Στην πράξη όμως ετοιμάζεται να το… εμπλουτίσει με ρυθμίσεις που δεν προστατεύουν το περιβάλλον, όπως είναι διευκολύνσεις για την ιδιωτική πολεοδόμηση σε οικολογικά ευαίσθητες περιοχές, αλλά και για την επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης προβληματικών περιοχών στο σχέδιο (π.χ. με δασικές εκτάσεις) με την παράκαμψη του ΣτΕ, στο όνομα της πάταξης της γραφειοκρατίας! Σύμφωνα με πληροφορίες, θα ετοιμάσει πρότυπα προεδρικά διατάγματα και οι περιοχές που θα πληρούν τις προβλεπόμενες προϋποθέσεις θα θεωρούνται εντός σχεδίου, χωρίς να εξετάζονται π.χ. ενστάσεις για τον δασικό χαρακτήρα κάποιων κομματιών τους, που στην πραγματικότητα έχει απολεστεί από χρόνια αλλά προκύπτει από τις αεροφωτογραφίες του 1945.

Δύο είναι οι ενδιαφέρουσες προτάσεις των τεχνοκρατών της Εθνικής Τράπεζας, που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις ενστερνίζεται το υπουργείο Περιβάλλοντος:

● Να επεκταθεί η δυνατότητα νομιμοποίησης και για αυθαίρετα που βρίσκονται σε «ευαίσθητες» περιοχές, όπως δάση, ζώνες αιγιαλού-παραλίας, αρχαιολογικοί χώροι, περιοχές NATURA κ.λπ. Πρόκειται κυρίως για βίλες σε ενδιαφέρουσες περιοχές για ξένους επενδυτές (νησιά, Σούνιο, Ερμιόνη κ.λπ.), που δεν μπορούν να πουληθούν ακριβώς γιατί οι νέοι ιδιοκτήτες θα αντιμετωπίσουν προβλήματα με τις υπηρεσίες (Πολεοδομίες, Αρχαιολογία, Δασαρχεία κ.λπ.). Η πρόταση στηρίζεται στο γεγονός ότι πολλά αυθαίρετα εμπίπτουν σε αυτές τις κατηγορίες και με βάση τον νόμο πρέπει να κατεδαφιστούν, κάτι που αμφισβητούν οι συντάκτες της έκθεσης.

● Να καθοριστούν οι χρήσεις γης στις εκτός σχεδίου περιοχές και να επιλεγούν ζώνες στις οποίες θα μπορούν να αναπτυχθούν εξοχικές κατοικίες ή τουριστικές μονάδες. Εμμέσως θα χάσουν το δικαίωμα δόμησης ιδιοκτησίες που θα εξαιρούνται από αυτές τις μελλοντικές οικιστικές «νησίδες». Ως αποζημίωση προτείνουν να ανταλλαγούν αυτά τα ακίνητα με άλλα που διαθέτει το Δημόσιο σε περιοχές όπου επιτρέπεται η δόμηση. Εισηγούνται μάλιστα να ξεκινήσει πιλοτικά η εθελοντική εφαρμογή του μέτρου της ανταλλαγής ιδιοκτησιών από επιλεγμένες περιοχές.

Η έλλειψη Κτηματολογίου

Στην έκθεση οι ειδικοί της Εθνικής Τράπεζας περιγράφουν σωστά τα προβλήματα που δημιουργεί η έλλειψη Κτηματολογίου στο ξεκαθάρισμα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος αλλά και τον καθορισμό χρήσεων γης, γι’ αυτό ζητούν την επιτάχυνση των διαδικασιών κτηματογράφησης ακινήτων για το σύνολο της χώρας. Αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι ιδιώτες διεκδικούν πάνω από το 10% της γης του Δημοσίου, γεγονός που κάνει επισφαλείς τις αγορές γης από ξένους. Επισημαίνουν μάλιστα ότι ακριβώς λόγω των ασαφειών είναι πιθανόν στο άμεσο μέλλον να κινδυνεύσουν μεγάλα τουριστικά προγράμματα (αναφέρουν, μεταξύ άλλων, το Κάβο Σίδερο στην Κρήτη) που έχουν ενταχθεί σε διαδικασίες fast track. Εχει ενδιαφέρον ότι δεν αποκλείουν οι επενδύσεις αυτής της κατηγορίας να κινδυνεύουν λόγω προσφυγών στο ΣτΕ.

Προβλέπουν, τέλος, ότι το «ξεκαθάρισμα» σε αυτούς τους τομείς θα φέρει αύξηση των τουριστικών επενδύσεων από ξένους στα 7,8 δισ. ευρώ τον χρόνο, έναντι 6 δισ. που είναι σήμερα, καθώς και άνοδο των εσόδων από τον τουρισμό στα 16,3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ σήμερα διαμορφώνονται στα 10 δισ. ευρώ. Στηρίζουν τις προβλέψεις τους στον δείκτη ελκυστικότητας της γης, που στην Ελλάδα είναι 2,5 φορές υψηλότερος σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, λόγω της μεγάλης ακτογραμμής, της καλής ποιότητας νερών στις ελληνικές θάλασσες, του άριστου φυσικού περιβάλλοντος και της μοναδικής πολιτιστικής κληρονομιάς που διαθέτουμε.