H Εldorado ανακοινώνει πολλαπλές παραβάσεις της ΑΕΠΟ στην Ολυμπιάδα και μονομερή τροποποίηση του Επενδυτικού της Σχεδίου

H Εldorado κάνει ό,τι θέλει στην Ολυμπιάδα: τροποποιεί μονομερώς το επενδυτικό της σχέδιο μέσω ανακοινωμένων παραβάσεων της ΑΕΠΟ Α.Π. οικ. 201745/26.7.2011 που της χορηγήθηκε. Πηγή

Η λίμνη τελμάτων της Ολυμπιάδας σήμερα (Αύγ. 2015)

Το κείμενο που ακολουθεί εντός εισαγωγικών με μπλε χρώμα βασίζεται στην ανακοίνωση οικονομικών και λειτουργικών αποτελεσμάτων 2ου τριμήνου 2015 που έχει αναρτήσει αυτοβούλως η Eldorado στην ιστοσελίδα της. Δεν έχουμε προβεί σε καμία παρέμβαση στο κείμενό τους, πέρα από τις απολύτως απαραίτητες για τη μετάφραση. Εντός εισαγωγικών επίσης οι όροι της ΑΕΠΟ που παραβιάζονται κατά περίπτωση. Με έντονα γράμματα οι δικές μας επισημάνσεις και με κόκκινα το συμπέρασμα.

Δεν θα το πίστευε κανείς σε μία οποιαδήποτε χώρα του κόσμου με Νομοθεσία και Δημόσια Διοίκηση, αλλά εδώ έχουμε μία ξεκάθαρη ανοιχτή ανακοίνωση των παραβάσεων που έγιναν στο παρελθόν, γίνονται σήμερα καθώς και το λεπτομερή σχεδιασμό των παραβάσεων που θα γίνουν μελλοντικά (!). Η έκθεση της εταιρείας είναι τρομακτικά ειλικρινής.

 «1. Ολυμπιάδα – Φάση Ι

Κατά τη διάρκεια αυτής της αρχικής φάσης των εργασιών, τέλματα σιδηροπυρίτη που είχαν προηγουμένως αποτεθεί στην εγκατάσταση διαχείρισης υπολειμμάτων (TMF) Ολυμπιάδας   αναβαθμίζονται ποιοτικά και επανεπεξεργάζονται μέσω εμπλουτισμού για να ανακτηθεί ένα συμπύκνωμα χρυσού. Τα απορρίμματα κατεργασίας τρίβονται σε ένα σφαιρόμυλο με τροφοδοσία 2.400 τόνων την ημέρα και στη συνέχεια υποβάλλονται σε επεξεργασία μέσω ενός μόνο κυκλώματος επίπλευσης για να ανακτηθεί το χρυσοφόρο συμπύκνωμα σιδηροπυρίτη για πώληση στο εξωτερικό. Τα απορρίμματα κατεργασίας από τη διαδικασία αυτή στη συνέχεια μεταφέρονται στην κεντρική τοποθεσία TMF Κοκκινόλακα, η οποία εξυπηρετεί τόσο τα μεταλλεία στην Ολυμπιάδα όσο και στο Στρατώνι.»

Καλή αρχή λοιπόν κε Wright, αλλά ξεκινάς με παραβάσεις!

Μάλλον το ανώτατο στέλεχος της πολυεθνικής αγνοεί τον κρατικό περιβαλλοντικό όρο που προβλέπει τα απορρίμματα να τα επεξεργάζεται και να τα διαθέτει όχι στον Κοκκινόλακα, αλλά στην αγορά:

“δ2.88. Οι εργασίες, σε συμφωνία με την υποβληθείσα σχετική ΜΠΕ αποκατάστασης χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων  Ολυμπιάδας, να περιλαμβάνουν εργασίες απόληψης των παλαιών τελμάτων από τον υφιστάμενο χώρο απόθεσής τους με συμβατικά μηχανικά μέσα και μεταφορά τους στο επίσης υφιστάμενο παρακείμενο εργοστάσιο εμπλουτισμού για καθαρισμό τους από τους περιεχόμενους πυρίτες με επίπλευση. Το συμπύκνωμα πυριτών να διατίθεται προς πώληση. Το υπόλειμμα, ανάλογα με τις απαιτήσεις της αγοράς, να υφίσταται ή όχι ταξινόμηση σε δύο κλάσματα, το αδρομερές και το λεπτομερές, τα οποία μετά από κατάλληλη επεξεργασία (π.χ. πύκνωση και διήθηση υπό ξηρή μορφή), να διατίθενται επίσης προς χρήση στην τσιμεντοβιομηχανία.”

Στη συνέχεια έχουμε την ανακοίνωση της ολοκλήρωσης της «αποκατάστασης» Ολυμπιάδας, μετά από 4 σχεδόν χρόνια η οποία, όπως ευθαρσώς δηλώνεται, καθόλου αποκατάσταση δεν ήταν αλλά καθαρή εκμετάλλευση.

“Με τους σημερινούς ρυθμούς παραγωγής, η Φάση Ι αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2015. Η περιβαλλοντική αποκατάσταση της περιοχής TMF Ολυμπιάδας αναμένεται να ξεκινήσει στα τέλη του 2015, καθώς οι εκτάσεις θα γίνονται διαθέσιμες.”

Τα παραπάνω αποτελούν παράβαση του όρου που προβλέπει ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ αποκατάσταση:

“δ2.92. Παράλληλα με τις εργασίες απομάκρυνσης και καθαρισμού του παλαιού τέλματος να γίνονται και οι εργασίες σταδιακής αποκατάστασης της περιοχής που ελευθερώνεται από τα παλαιά τέλματα ώστε τα αποτελέσματα να είναι ορατά από τα πρώτα κιόλας στάδια έναρξης των εργασιών. Οι εργασίες αποκατάστασης να γίνουν σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο κεφάλαιο δ3 της παρούσας απόφασης.”

Την παράβαση του όρου της παράλληλης αποκατάστασης έχουν επισημάνει σε έκθεσή τους οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος (δείτε εδώ) και φυσικά τη διαπιστώνουν καθημερινά οι ίδιοι οι κάτοικοι της Ολυμπιάδας (εδώ).

Παρακάτω η εταιρεία περιγράφει τα έργα στο υπόγειο μεταλλείο Ολυμπιάδας:

“Η ιστορική υπόγεια εξόρυξη στην Ολυμπιάδα για το μόλυβδο και τον ψευδάργυρο (1976-1995) χρησιμοποίησε ένα συνδυασμό μεθόδων sub level caving και cut and fill. Το 2012, η Eldorado ξεκίνησε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αποκατάστασης λειτουργίας των παλιών προσβασεων στο κοίτασμα και ανάπτυξης  νέων. Το έργο που βρίσκεται σε εξέλιξη περιλαμβάνει την αντικατάσταση και αναβάθμιση της υποστήριξης, αποκατάσταση του υπάρχοντος φρέατος 320 μέτρων βάθους και πρόσθετη ικανότητα αερισμού. Ανάπτυξη της κύριας στοάς από την κοιλάδα Στρατωνιου για να αποκτήσουμε πρόσβαση στο κατώτερο τμήμα του μεταλλείου είναι επίσης σε εξέλιξη, έχοντας φτάσει τα 1.725 μέτρα από το σχεδιαζόμενο μήκος των 8.300 μέτρων.”

Tρία χρόνια μετά το ξεκίνημα του έργου το 2012 η στοά Μαντεμ Λάκκου – Ολυμπιάδας έχει φτάσει στο 20%, δηλ. προχωράει 6-7% κάθε χρόνο. Με το ρυθμό αυτό (εκτός αν διακοπούν οι εργασίες για κάποιο λόγο “ανωτέρας βίας”) θα ολοκληρωθεί σε 11 χρόνια το νωρίτερο!

Ιδού λοιπόν και η επίπτωση αυτής της καθυστέρησης στο συνολικό έργο, όπως τη θέτει η “προνοητική” ΕΥΠΕ/ΥΠΕΚΑ σε περιβαλλοντικό όρο:

“δ2.64. Με την ολοκλήρωση της κατασκευής της νέας σήραγγας προσπέλασης Μαντέμ Λάκκου να παύσει η λειτουργία του υφιστάμενου εργοστασίου εμπλουτισμού και μετά την οριστική αποκατάσταση του συνόλου των επιφανειακών εγκαταστάσεων και των παλαιών αποθέσεων να αποδοθούν στην τοπική κοινωνία για χρήσεις που θα εισηγηθεί η επιτροπή του Π.Ο. δ.1.39. Να διατηρηθούν μόνο οι απαραίτητες επιφανειακές εγκαταστάσεις για την εξυπηρέτηση του προσωπικού, την μεταφροντίδα και την παρακολούθηση του έργου, καθώς επίσης και το φυτώριο.”

Σύμφωνα με αυτά, προβλέπουμε ότι η Φάση ΙΙ θα ξεχειλώσει αρκούντως ώστε να φτάσει σε διάρκεια τουλάχιστον άλλα έντεκα χρόνια από σήμερα…. Διαφορετικά θα υπάρχει παράβαση του παραπάνω περιβαλλοντικού όρου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι και μια σειρά άλλα έργα συνδέονται με περιβαλλοντικό όρο με την “ολοκλήρωση της νέας σήραγγας”. Το υφιστάμενο εργοστάσιο εμπλουτισμού Ολυμπιάδας λοιπόν δεν θα λειτουργήσει για 6 χρόνια όπως προβλέπεται στη ΜΠΕ αλλά για 14 (τουλάχιστον).

Ας αφήσουμε όμως να μας περιγράψει και τον μελλοντικό του σχεδιασμό του ο κ. CEO…

“2. Ολυμπιάδα – Φάση ΙΙ 

Η δεύτερη φάση των εργασιών θα περιλαμβάνει τη μετατροπή του εμπλουτισμού σε ένα κύκλωμα διαφορικής επίπλευσης για παραγωγή συμπυκνωμάτων μολύβδου, ψευδαργύρου και χρυσού, τα οποία αναμένεται να πωλούνται μέσω συμβάσεων στο εξωτερικό. Ο εμπλουτισμός έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί με τροφοδοσία από 385.000 τόνους ετησίως, όπως ορίζεται στην εγκεκριμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για τα Μεταλλεία Κασσάνδρας.”

“Η Ανάπτυξη του υπόγειου μεταλλείου για τη στήριξη της παραγωγής στη Φάση ΙΙ θα συνεχίσει με την αποκατάσταση των υφιστάμενων μονάδων και την ανάπτυξη νέων προσβάσεων στο μετάλλευμα. Συνολικά  έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξη 13.000 μέτρων μεταλλευτικών έργων μέχρι σήμερα. Η μέθοδος Drift & Fill με λιθογόμωση πάστας έχει επιλεγεί ως η πιο αποτελεσματική μέθοδος εξόρυξης. Η στερεοποιημένη πάστα λιθογόμωσης αναμένεται να παρέχει την απαραίτητη υποστήριξη για τις εργασίες εξόρυξης. Λόγω της μεγάλης μάζας έλξης για τα συμπυκνώματα, η πλειοψηφία των απορριμμάτων που παράγονται από το κύκλωμα επίπλευσης αναμένεται να χρησιμοποιηθούν ως λιθογόμωση. Η επαρκής ανάπτυξη των μεταλλείων και των υποδομών αναμένεται να είναι σε θέση να υποστηρίξει την άνοδο της υπόγειας παραγωγής μεταλλεύματος αρχής γενομένης από το 2ο τρίμηνο του 2016. Η ευκαιρία με το νέο κύκλωμα να αυξηθεί η παραγωγή, πέραν της δεδηλωμένης απόδοσης με ελάχιστη επένδυση, θα πρέπει να επιλεγεί στο μέλλον. Εκτιμάται ότι η Φάση II θα λειτουργήσει για περίπου 6-8 χρόνια.”

Συντηρητικός, όπως ήταν φυσικό, ο ανακοινώσιμος προϋπολογισμός φτάνει τη Φάση II μόνο στα 8 χρόνια ενώ έχουν ήδη δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τουλάχιστον 11 και με τη συνδρομή των κατάλληλων περιβαλλοντικών όρων. Αλλά είπαμε, ένας είναι ο στόχος: απόδοση με ελάχιστη επένδυση.

“Ο λεπτομερής σχεδιασμός της Φάσης ΙΙ έχει ήδη δρομολογηθεί, με κάποια προετοιμασία του χώρου που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα για την έναρξη κατασκευής της Φάσης ΙΙ στο 4ο τρίμηνο του 2015. Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για τη Φάση ΙΙ, η μονάδα εμπλουτισμού θα κλείσει για την εγκατάσταση τριών κυκλωμάτων επίπλευσης. Πριν από το κλείσιμο, θα πραγματοποιηθούν εργασίες αποκατάστασης σε μια σειρά από τομείς, συμπεριλαμβανομένης της αντικατάστασης των εγκαταστάσεων θραύσης του εξορυσσόμενου μεταλλεύματος, τροποποιήσεων στα κυκλώματα πάχυνσης και διήθησης, και της εγκατάστασης μιας νέας μονάδας σφαιρόμυλου για τη θραύση του μεταλλεύματος. Το έργο που απαιτείται για να φέρει το εργοστάσιο μέχρι την ονομαστική δυναμικότητα σχεδιασμού των 385.000 Τ/χρόνο θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2016. Το εκτιμώμενο κόστος της μετατροπής του εμπλουτισμού για διαφορική επίπλευση συν ανακαίνιση στα κυκλώματα της θραύσης και λειοτρίβησης και προσθήκη ενός εργοστασίου παρασκευής πάστας λιθογόμωσης είναι περίπου 45.6 εκατ. $  όπως αναλύεται παρακάτω.” 

“3. Ολυμπιάδα – Φάση ΙΙΙ 

Ο σχεδιασμός της Ολυμπιάδας – Φάση ΙΙΙ είναι σε εξέλιξη. Η Φάση III είναι σχεδιασμένη να περιλαμβάνει την ολοκλήρωση της κύριας στοάς πρόσβασης στο κάτω μέρος του κοιτάσματος Ολυμπιάδος, και την εγκατάσταση των υπόγειων εγκαταστάσεων διακίνησης υλικών και μεταλλεύματος, των αποβλήτων και του υλικού λιθογόμωσης. Στη Φάση ΙΙΙ, το μεταλλείο έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί με ονομαστική παραγωγή 800.000 Τ/έτος, σύμφωνα με την ΜΠΕ που εγκρίθηκε από τις ελληνικές αρχές, παρέχοντας τροφοδοσία σε ένα νέο Εργοστάσιο Εμπλουτισμού και Κύκλωμα Ανάκτησης του Χρυσού.”

Μόνο μία παράγραφος για τη σημαντικότερη φάση της επένδυσης αλλά δείχνει πολλά ακόμα.

Πρώτη παράβαση: η συνέχιση κατασκευής της στοάς πέρα από τη Φάση ΙΙ γιατί, σύμφωνα με τη ΜΠΕ, πρώτα ολοκληρώνεται η στοά και μετά ξεκινά η Φάση ΙΙΙ. Αυτό σημαίνει ότι δίνεται η δυνατότητα στην εταιρεία να αυξήσει την παραγωγή στην Ολυμπιάδα στο μέγιστο και, λόγω μη ολοκλήρωσης της στοάς, η παραγωγή αυτή να επεξεργάζεται στην Ολυμπιάδα και όχι στο Μαντεμ Λάκκο. Η Φάση ΙΙΙ αποδεικνύεται προσχηματική και προβλέπουμε ότι δεν θα υλοποιηθεί ποτέ, ούτε καν σαν Εργοστάσιο Εμπλουτισμού στο Μαντέμ Λάκκο.

Δεύτερη παράβαση: Σύμφωνα με την ΜΠΕ το μεταλλείο θα παρέχει τροφοδοσία σε Εργοστάσιο Χαλκού-Χρυσού που θα εφαρμόζει την πυρομεταλλουργική μέθοδο ακαριαίας τήξης – και όχι σε Κύκλωμα Ανάκτησης Χρυσού. Όπως όμως έχουμε αναλυτικά τεκμηριώσει σε σειρά κειμένων σε αυτό το ιστολόγιο, η μέθοδος της ακαριαίας τήξης δεν μπορεί να εφαρμοστεί στα συγκεκριμένα συμπυκνώματα των Μεταλλείων Κασσάνδρας, ενώ αλλαγή της μεταλλουργικής μεθόδου δεν επιτρέπεται χωρίς νέα περιβαλλοντική αδειοδότηση.

Καθώς οι υδρομεταλλουργίες αποτελούν υδραυλικά κυκλώματα, εκεί παραπέμπει η χρησιμοποιούμενη από την εταιρεία λέξη (circuit), και προφανώς υπονοεί ανάκτηση του χρυσού με κυάνωση που είναι η μοναδική παγκόσμια εφαρμοζόμενη μέθοδος. Τα παραπάνω λοιπόν αποτελούν ανακοίνωση παράβασης του όρου:

“δ1.2. Για την παραγωγή χαλκού, χρυσού, αργύρου από τα συμπυκνώματα χαλκού – χρυσού Σκουριών και χρυσοφόρων πυριτών Ολυμπιάδας να εφαρμοστεί στο εργοστάσιο μεταλλουργίας στο Μαντέμ Λάκκο η μέθοδος της ακαριαίας τήξης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 5.5.2 της 91 σχετικής ΜΠΕ, αποκλειομένης της χρήσης κυανίου ή ενώσεών του κατά τη λειτουργία της μεταλλουργίας.”

Σημειώνουμε ότι την κατάφωρη παραβίαση της ΑΕΠΟ  και την μονομερή – παράνομη – τροποποίηση του Επενδυτικού Σχεδίου από την εταιρεία, είχαμε καταγγείλει από το Φεβρουάριο με έκθεση που αποστείλαμε στο ΥΠΑΠΕΝ (εδώ). Τώρα η Εldorado ανενδοίαστα την  ανακοινώνει σε επίσημο δελτίο τύπου.

Συμπερασματικά, η Ολυμπιάδα προβλέπεται να δουλεύει μετά τη Φάση ΙΙ σε πλήρη δυναμικότητα όλα τα χρόνια ζωής του μεταλλείου. Επισημαίνεται ότι στη Φάση ΙΙ, για 385.000 τόνους μεταλλεύματος κατ” έτος, θα χρησιμοποιούνται περί τα 35.000 κιλά κυανίου, ενώ για τους 800.000 Τ/έτος της Φάσης ΙΙΙ θα χρησιμοποιούνται 70.000 κιλά κυανίου, ΜΟΝΟ για τον εμπλουτισμό.

Το εργοστάσιό της Ολυμπιάδας δεν θα κλείσει ποτέ, ή τουλάχιστον το κλείσιμό του θα αναβάλλεται διαρκώς όσο η Eldorado θα πιέζει την κυβέρνηση να επιτρέψει την κυάνωση στη μεταλλουργία και όσο η κυβέρνηση δεν θα παίρνει δραστικά μέτρα να προστατέψει τα συμφέροντα της χώρας από τα συμφέροντα της πολυεθνικής.

Απ” ό,τι φαίνεται στην περίφημη και υπέροχη ΑΕΠΟ του Ελληνικού Χρυσού δεν απομένει χρόνος ζωής για πολλές ακόμα μέρες μετά από τα πρόσφατα 4α  γενέθλια που είχε πριν λίγες μέρες, στις 26 Ιουλίου….