«Βιντεο-φακέλωμα» στα ακίνητα

ΤΟΥ ΑΡΓΥΡΗ ΔΕΜΕΡΤΖΗ από την Ελευθεροτυπία. ΑΡΧΙΖΕΙ η αντίστροφη μέτρηση για το «ηλεκτρονικό φακέλωμα» όλων των ακινήτων της χώρας, κατ' αρχάς για πολεοδομικούς και εν συνεχεία για φορολογικούς και άλλους σκοπούς.

Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ.Ε.», η «ηλεκτρονική ταυτότητα κτηρίου», που αναμένεται να ισχύσει από τα μέσα του καλοκαιριού ή τις αρχές του φθινοπώρου, θα είναι υποχρεωτική ως εξής:

1 Αμεσα, από την έναρξη εφαρμογής του θεσμού:

α) Για όλα τα ακίνητα, παλαιά και νέα, προκειμένου να μεταβιβαστούν. Η πρόβλεψη που ισχύει σήμερα, ότι για τις μεταβιβάσεις ακινήτων είναι υποχρεωτική τεχνική έκθεση του μηχανικού και η έκδοση πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης του ακινήτου, θα ενσωματωθεί σε μία πράξη, που μαζί με όλα τα άλλα στοιχεία θα περιλαμβάνεται στην ταυτότητα του ακινήτου.

β) Για όλες τις νέες οικοδομές. Η υποχρέωση δημιουργίας της «ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτηρίου» θα αρχίζει με την ολοκλήρωση των εργασιών τοιχοποιίας και θα ολοκληρώνεται εντός είκοσι ημερών από τη σύνδεση του ακινήτου με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας (ηλεκτρικό, νερό, τηλέφωνο κ.λπ.).

γ) Για τους χιλιάδες ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που αναμένεται να υπαχθούν στις ρυθμίσεις του νέου νόμου του ΥΠΕΚΑ, καθώς η «ηλεκτρονική ταυτότητα του κτηρίου» θα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη νομιμοποίηση όλων των αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν πριν από το 1983.

2 Εντός 5ετίας για τους 1.250.000 ιδιοκτήτες που έχουν ήδη ενταχθεί στις ρυθμίσεις νομιμοποίησης του υπουργείου Περιβάλλοντος. Πιο συγκεκριμένα:

α) Οι 750.000 ιδιοκτήτες ακινήτων, που έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του νόμου 3843/2010 για την τακτοποίηση ημιυπαίθριων χώρων, υπερβάσεις δόμησης και αλλαγές χρήσης, και β) οι 500.000 ιδιοκτήτες ακινήτων, που έχουν υπαχθεί στις ρυθμίσεις του νόμου 4014/2011 για την τακτοποίηση αυθαιρέτων. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις η έκδοση της «ηλεκτρονικής ταυτότητας» θα είναι προϋπόθεση για δικαιοπραξίες επί του ακινήτου. Επίσης όσα ακίνητα έχουν ανεγερθεί από το 1981 έως το 2011 και η τακτοποίησή τους αφορά πολεοδομικές παραβάσεις μέχρι 40% στην κάλυψη και μέχρι 20% στο ύψος -σε σχέση με όσα προβλέπονται από την οικοδομική άδεια-, η έκδοση της ταυτότητας θα είναι υποχρεωτική για την οριστική νομιμοποίηση κλεισμένων χώρων, ώστε να μην παραμείνουν στο καθεστώς της τακτοποίησης για 40 χρόνια.

3 Εντός δεκαετίας, δηλαδή μέχρι το 2023, για όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος, όπως έχει προαναγγείλει ο αναπληρωτής υπουργός Στ. Καλαφάτης, εντός των προσεχών ημερών θα δώσει σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για την εφαρμογή της «ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτηρίου», δηλαδή ενός φακέλου σε ηλεκτρονική μορφή, με όλα τα στοιχεία, ακόμη και βίντεο του κάθε ακινήτου, που θα σχηματίζεται με ευθύνη μηχανικού και θα καταχωρίζεται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων του υπουργείου.

Το κόστος της «ηλεκτρονικής ταυτότητας» θα το πληρώσουν οι ιδιοκτήτες.

Αρμόδιες πηγές του ΥΠΕΚΑ αναφέρουν ότι «αυτό θα είναι αποτέλεσμα της ελεύθερης διαπραγμάτευσης του ιδιοκτήτη με το μηχανικό» και ότι δεν θα προβλέπεται πληρωμή σχετικού παραβόλου υπέρ του Δημοσίου. Οι ίδιοι κύκλοι λένε ότι η ενοποίηση διαδικασιών έκδοσης τεχνικής βεβαίωσης και ενεργειακού πιστοποιητικού με την ταυτότητα του κτηρίου θα μειώσει το κόστος για τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι με μια εκτύπωση του κωδικού της ταυτότητας θα μπορούν (στο μέλλον) να μεταβιβάσουν ή να πωλήσουν το ακίνητό τους χωρίς να χρειάζεται αυτοψία από το μηχανικό. Κύκλοι της αγοράς εκτιμούν ότι η έκδοση της «ηλεκτρονικής ταυτότητας» στις παρούσες συνθήκες, που υπάρχει μεγάλη προσφορά εργασίας, λόγω της ανεργίας που μαστίζει τον τεχνικό κλάδο, θα κυμαίνεται από 200 έως 1.000 ευρώ, ανάλογα με την κατηγορία του ακινήτου.

Το μέτρο της «ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτηρίου» έχει θεσμοθετηθεί από το 2010, με το νόμο (3843/2010) για την τακτοποίηση των ημιυπαίθριων. Τώρα επισπεύδεται η εφαρμογή του, με την έκδοση του σχετικού εκτελεστικού Προεδρικού Διατάγματος από το υπουργείο Περιβάλλοντος, ως βαρύ επιχείρημα εναρμονισμού του νέου θεσμικού οικοδομήματος για τις νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων με τις επιταγές του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκρινε το νόμο 4014/2011 αντισυνταγματικό και ζητεί μέτρα που να αποτρέπουν τη δημιουργία νέας γενιάς αυθαιρέτων.

Με την «ηλεκτρονική ταυτότητα», όπως εξηγούν από το υπουργείο Περιβάλλοντος, οι ιδιοκτήτες θα γνωρίζουν, πράγμα που σε πολλές περιπτώσεις δεν συμβαίνει σήμερα, ποιες παραβάσεις βαρύνουν τα κτήριά τους, ώστε να μη βρεθούν προ απροόπτου όταν θελήσουν για παράδειγμα να πουλήσουν ή να μεταβιβάσουν τα ακίνητά τους. Οι ίδιοι παράγοντες αναφέρουν ακόμη ότι «η καταγραφή των ακινήτων είναι βασική προϋπόθεση για τον ορθό πολεοδομικό σχεδιασμό και την αποτελεσματική περιβαλλοντική πολιτική». Στο σύστημα μπορούν να μπαίνουν είτε ο κάθε ιδιοκτήτης χωριστά (δηλαδή ανά οριζόντια ιδιοκτησία) είτε όλοι οι ιδιοκτήτες -για παράδειγμα μιας πολυκατοικίας- μαζί.

Αξιοσημείωτο είναι ότι προβλέπονται δειγματοληπτικοί έλεγχοι. Μετά την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής καταγραφής οι έλεγχοι θα γίνονται ανά 10 χρόνια στις πολυκατοικίες, ανά 15 χρόνια σε επαγγελματικούς χώρους και σε καταστήματα, ενώ στους χώρους κοινωνικής συνάθροισης οι έλεγχοι θα γίνονται κάθε οκτώ χρόνια. Για όλους τους υπόλοιπους χώρους οι έλεγχοι θα γίνονται κάθε 15 χρόνια.

Το περιεχόμενο

Για όλα τα κτήρια τηρείται υποχρεωτικά η «ταυτότητα κτηρίου», η οποία περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:

α. την οικοδομική άδεια του κτηρίου, θεωρημένη από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία,

β. τα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομικής άδειας, θεωρημένα από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία,

γ. το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου ή τμημάτων αυτού,

δ. τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν το κτήριο όπως κατασκευάσθηκε τελικώς, καθώς και την τυχόν αναγκαία ενημέρωση ή αναθεώρηση της οικοδομικής άδειας κατά τις κείμενες διατάξεις,

ε. το έντυπο ελέγχου για την αρχιτεκτονική μελέτη του κτηρίου και του περιβάλλοντος χώρου αυτού,

στ. το έντυπο ελέγχου για τη στατική μελέτη του κτηρίου,

ζ. το έντυπο ελέγχου για τις μελέτες ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του κτηρίου,

η. το βίντεο, στο οποίο απεικονίζονται οι χώροι και οι εγκαταστάσεις του κτηρίου, όπου αναγράφεται η ημερομηνία λήψης του,

θ. τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτηρίου,

ι. πιστοποιητικό πληρότητας της ταυτότητας κτηρίου.

Σε τρία βήματα

Σε πρώτη φάση θα καταγράφονται ηλεκτρονικά όλα τα έγγραφα και σχέδια που αφορούν το κτήριο. Στη συνέχεια, όλα τα στοιχεία θα αποστέλλονται σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα. Ειδικότερα:

1 Η δημιουργία της ταυτότητας κτηρίου αρχίζει με την ολοκλήρωση των εργασιών τοιχοποιίας για τα βασικά στοιχεία και συμπληρώνεται με τα υπόλοιπα στοιχεία σε είκοσι (20) ημέρες από την ημερομηνία θεώρησης της οικοδομικής άδειας για τη σύνδεση του κτηρίου με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας.

2 Το σχετικό βίντεο ανά κατηγορία μελέτης και εγκατάστασης αποστέλλεται από τον αρμόδιο μηχανικό στην οικεία πολεοδομική υπηρεσία και στο Ηλεκτρονικό Μητρώο του υπουργείου Περιβάλλοντος, εντός πέντε εργάσιμων ημερών από τη λήψη του μαζί με το σχετικό έντυπο ελέγχου.

3 Σε περίπτωση που οι αρμόδιες αρχές διαπιστώσουν μη νόμιμη συμπλήρωση της ταυτότητας κτηρίου, ο αρμόδιος ανά κατηγορία μηχανικός τιμωρείται με πειθαρχική ποινή της προσωρινής ή οριστικής στέρησης της άδειας άσκησης επαγγέλματος, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης, η οποία επιβάλλεται από τα αρμόδια όργανα.