Κυριακή 16 Ιανουαρίου 2011

Νομοσχέδιο για τη διατήρηση δεδομένων στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες

Αναδημοσιεύουμε από το http://dln.gr/2011/01/15/surveillance_bill/
Δίκτυο για την Ψηφιακή Απελευθέρωση.

Στις 11 Ιανουαρίου κατατέθηκε προς ψήφιση στην Βουλή το Νομοσχέδιο, που ενσωματώνει την Κοινοτική Οδηγία 2006/24/ΕΚ για την διατήρηση δεδομένων στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες. Είχε προηγηθεί (Ιούνιος 2010) η διεξαγωγή δημόσιας διαβούλευσης του Σ/Ν μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας opengov.gr. Στο Σ/Ν ρυθμίζεται και το πολύ σημαντικό ζήτημα της εγκατάστασης και λειτουργίας συστημάτων επιτήρησης σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους. Με το νομοσχέδιο αυτό συρρικνώνονται κατά ανεπίτρεπτο τρόπο θεμελιώδη δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες, ιδιαίτερα τα δικαιώματα του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής, του πληροφοριακού αυτοκαθορισμού και του συνέρχεσθαι. Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη διατήρηση δεδομένων στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες οι κυριότερες ρυθμίσεις του κατατεθέντος Σ/Ν, που περιέχονται στο κεφάλαιο Α’ αυτού, έχουν ως εξής :


* Προβλέπεται η καθολική καταγραφή και αποθήκευση προσωπικών δεδομένων στο σύνολο της ηλεκτρονικής επικοινωνίας (κινητή, σταθερή, διαδίκτυο).

* Η διατήρηση των καταγραφόμενων δεδομένων θα διαρκεί ένα έτος. Μετά το πέρας αυτού θα καταστρέφονται αυτόματα.
* Θα καταγράφονται και θα αποθηκεύονται όλα τα δεδομένα που αφορούν την ηλεκτρονική επικοινωνία εκτός από το περιεχόμενο αυτής.
* Υπόχρεες για την καταγραφή και αποθήκευση θα είναι οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
* Οι δημόσιες αρχές θα αποκτούν πρόσβαση στα διατηρούμενα δεδομένα κατόπιν εφαρμογής της διαδικασίας άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών, δηλαδή μόνο για σοβαρά ποινικά αδικήματα.

Το Σ/Ν αποτελεί ενσωμάτωση της Κοινοτικής Οδηγίας 2006/24/ΕΚ, η οποία εκδόθηκε από την ΕΕ μετά από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Μαδρίτη και εν μέσω ισχυρών κοινωνικών αντιδράσεων εναντίον της. Η Κοινοτική αυτή Οδηγία αποτελεί την τραγική κορύφωση των πολιτικών της ΕΕ για την ασφάλεια, οι οποίες είναι μονόπλευρα προσανατολισμένες στην διεύρυνση της κοινωνικής επιτήρησης και καταστολής των κοινωνικών κινημάτων δίχως τη λήψη υπόψη βασικών δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Ήδη στην Γερμανία το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει κηρύξει ως αντισυνταγματικές βασικές διατάξεις του νόμου, που την ενσωμάτωσε στη χώρα αυτή, ενώ στην ΕΕ συζητείται η τροποποίησή της. Το σίγουρο είναι ότι η Οδηγία αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και με το Ελληνικό σύνταγμα, καθώς οι ρυθμίσεις της προσβάλλουν θεμελιώδη δημοκρατικά δικαιώματα κατά μη αναλογικό τρόπο και στον πυρήνα τους. Η δικαιολογητική βάση δεν είναι άλλη από τη δήθεν στάθμιση των ανωτέρω δικαιωμάτων με τη “μάχη” κατά της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος.


Επιπλέον, όσον αφορά την εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων επιτήρησης σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους στο κεφάλαιο Β’ του κατατεθέντος Σ/Ν προβλέπονται τα εξής :


* H εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων βίντεο-επιτήρησης σε δημόσιους χώρους επιτρέπεται πλέον και καλύπτει, μεταξύ άλλων, και την αποτροπή και καταστολή αφενός εγκλημάτων που συνιστούν επιβουλή της δημόσιας τάξης και αφετέρου εγκλημάτων βίας, εμπορίας ναρκωτικών, κοινώς επικίνδυνων εγκλημάτων, εγκλημάτων κατά της ασφάλειας των συγκοινωνιών και εγκλημάτων κατά της ιδιοκτησίας. Ως δημόσιοι νοούνται όλοι οι κοινόχρηστοι και ελεύθεροι χώροι.

* Η χρήση των εν λόγω συστημάτων ανατίθεται μόνο σε κρατικές αρχές. Με Προεδρικό Διάταγμα και κατόπιν γνωμοδότησης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες της εγκατάστασης και λειτουργίας τέτοιων συστημάτων, οι οποίες μπορούν να διαφέρουν ανάλογα με τον επιδιωκόμενο σκοπό.
* Περαιτέρω, επιτρέπεται και η εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων επιτήρησης σε ιδιωτικούς χώρους από τις δημόσιες αρχές και τους ιδιώτες που τους διαχειρίζονται σύμφωνα με τις οδηγίες της ΑΠΔΠΧ.

Οι ανωτέρω διατάξεις του υπό ψήφιση Σ/Ν είναι σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις υπ’ αρ. 1/2009 και 2/2010 γνωμοδοτήσεις της ΑΠΔΠΧ. Με τις γνωμοδοτήσεις αυτές η ΑΠΔΠΧ με τη νέα της σύνθεση, όπως αυτή διορίστηκε από τη Βουλή μετά την ομαδική παραίτηση σχεδόν όλων των μελών του Προεδρείου της κατά την πολιτική σύγκρουση με τον τότε Εισαγγελέα του ΑΠ Σανιδά, έκανε στροφή 180 μοιρών σε σχέση με τις θέσεις της όλα τα προηγούμενα έτη, όπου τασσόταν ενάντια στην επιτήρηση των δημόσιων χώρων για την διαφύλαξη της δημόσιας τάξης και για την πρόληψη και καταστολή ποινικών αδικημάτων κατώτερης σπουδαιότητας. Η επιτήρηση όμως των δημόσιων χώρων με συστήματα βιντεοεπιτήρησης περιορίζει τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα κατά ανεπίτρεπτο τρόπο για μία δημοκρατική κοινωνία και αποτελεί σοβαρή οπισθοχώρηση της ελευθερίας σε βάρος της ασφάλειας.


Η ιστορία της εγκατάστασης και λειτουργίας καμερών CCTV στις Ελληνικές πόλεις είναι ιδιαίτερα διδακτική για το πώς το κυρίαρχο μπλοκ εξουσίας μεταχειρίζεται τους πολιτικούς ελιγμούς, ώστε να αποδυναμώνει τις κοινωνικές αντιστάσεις, όταν πρόκειται για τη συρρίκνωση των δικαιωμάτων μας. Όταν αρχικώς εγκαταστάθηκαν το 2004, τέτοιες κάμερες υποτίθεται πως ήταν πρόσκαιρο και αναγκαίο κακό για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στη συνέχεια οι κάμερες στους δημόσιους χώρους αποτέλεσαν αντικείμενο σκιαμαχίας ανάμεσα στην κεντρική πολιτική εξουσία και μία «χρήσιμη» τότε ανεξάρτητη αρχή, προκειμένου να δοθεί μία επίφαση δημοκρατικής νομιμότητας στην διεξαγόμενη επιτήρηση και να αποπροσανατολιστούν ή/και να αποδυναμωθούν οι κοινωνικές αντιστάσεις. Με την υιοθέτηση του ΕισΑΠ ως «λαγού» στο παιχνίδι και την εύσχημη παραίτηση των γραφειοκρατών του Προεδρείου της εν λόγω Αρχής, έπεσε και η αυλαία της υποτιθέμενης «ανεξαρτησίας» της. Σήμερα, η ΑΠΔΠΧ αλλά και οι άλλες εθνικές «ανεξάρτητες» Αρχές Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων στην ΕΕ δεν είναι πλέον «χρήσιμες» για την εξουσία. Στις σημερινές συνθήκες κάθε δημοκρατικό δικαίωμα και ελευθερία, που κατακτήθηκε με αγώνες, εισέρχεται σταδιακά σε κατάσταση εξαίρεσης με σκοπό την αποδυνάμωση και την ουσιαστική κατάργησή του.


Ως Δίκτυο για την Ψηφιακή Απελευθέρωση πιστεύουμε πως τα δημοκρατικά δικαιώματα και οι ελευθερίες είναι κατακτήσεις διαχρονικών κοινωνικών αγώνων ανάμεσα στα προοδευτικά κοινωνικά κινήματα και τις κυρίαρχες δομές εξουσίας. Σε καιρούς που οι συσχετισμοί δυνάμεων είναι σε βάρος μας, δηλαδή σε βάρος της κοινωνίας και των ανθρώπων που αγωνίζονται, το ανταγωνιστικό κοινωνικό κίνημα είναι μονόδρομος για να αλλάξουμε τα πράγματα. Συνδέουμε κάθε νομοθετική πρωτοβουλία του πολιτικού συστήματος, που γενικεύει την επιτήρηση στις ζωές μας, με την καθολική επίθεση κρατών και κεφαλαίου ενάντια στην κοινωνία και καλούμε σε αγώνα για την ανατροπή τόσο αυτού του κατάπτυστου Σ/Ν όσο και κάθε άλλης τέτοιας κίνησης στο δρόμο για την κοινωνική απελευθέρωση.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου