Κυριακή 14 Ιουνίου 2015

Στέγη: Δικαίωμα ή εμπόρευμα;


πηγή: Ενθέματα
της Τόνιας Κατερίνη

Η μεταπολεμική στρατηγική για τον χώρο και ειδικότερα  τη στέγη στην Ελλάδα σημαδεύτηκε από ακραία εμπορευματοποίηση μέσα από τον κυρίαρχο μηχανισμό της αντιπαροχής. Τα ελάχιστα θετικά παραδείγματα παραγωγής κοινωνικής κατοικίας δεν δημιουργούν τα ποσοτικά δεδομένα που θα μας επέτρεπαν να συζητήσουμε  ουσιαστικά για ένα άλλο μοντέλο κατοίκησης. Οι λίγες αντιστάσεις στο πεδίο αυτό (από τις συγκρούσεις στη Δραπετσώνα, τη μάχη για τη σωτηρία των Αναφιώτικων, τη συμμετοχική διαδικασία της ανάπλασης του προσφυγικού συνοικισμού στη Θήβα, τη διάσωση των προσφυγικών της Αλεξάνδρας και τη σημερινή συνθήκη κατοίκησής τους), αν και αξιομνημόνευτες, δεν έχουν δώσει ολοκληρωμένες απαντήσεις, έχουν όμως ανοίξει κατά περιόδους μια σημαντική συζήτηση για το τι σημαίνει και πώς παράγεται η κοινωνική κατοικία. Μια συζήτηση που έχει δώσει πλούσιο υλικό, χωρίς όμως να έχουν διαμορφωθεί εκείνες οι σχέσεις, οι κοινωνικές και πολιτικές προϋποθέσεις που θα αναπτύξουν νέες δυναμικές στο πεδίο. Σήμερα ίσως είναι μια ευκαιρία.
Στις συνθήκες της πιο άγριας νεοφιλελεύθερης λιτότητας σε όλη την Ευρώπη,  όπου η κυρίαρχη αφήγηση αντιλαμβάνεται ως μοναδικά κριτήρια επιλογής το κέρδος και τον κοινωνικό έλεγχο, κινηματικές ομάδες από όλη την Ευρώπη και την Ελλάδα, μελετητές και μελετήτριες από τον ακαδημαϊκό χώρο συναντιούνται για να μοιραστούν κοινά ερωτήματα και εμπειρίες και να διατυπώσουν απαντήσεις στο κρίσιμο ερώτημα: Κατοικία, δικαίωμα ή εμπόρευμα;
Είτε μιλάμε για την Ελλάδα, όπου η εμπορευματοποίηση της κατοικίας υπήρξε όχι μόνο καθολική πρακτική στην κάλυψη της ανάγκης στέγης, αλλά και κυρίαρχο εργαλείο μιας στρεβλής οικονομικής ανάπτυξης, είτε για τις χώρες της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης με μια μακρά παράδοση κοινωνικής κατοικίας που τα τελευταία χρόνια  αποδομείται με ποικίλους τρόπους,  τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα βρίσκονται σήμερα αντιμέτωπα με μια ευθεία αμφισβήτηση του δικαιώματος κατοίκησης και χωρικής ταυτοτικής σχέσης. Ανέστιοι οι άνθρωποι, οφείλουν να αποδεσμευτούν από κάθε είδους ενδυναμωτικούς δεσμούς και να διατηρήσουν –τις περισσότερες φορές φέροντας και την αποκλειστική ευθύνη– μόνο τα στοιχειώδη για την αναπαραγωγή του εαυτού τους.
Το κοινωνικό κράτος εκπίπτει σε ελαχιστοποιημένες προνοιακές πρακτικές, που στην καλύτερη περίπτωση διατηρούν εκείνο τον ελάχιστο βαθμό κοινωνικής συνοχής που επιτρέπει την λειτουργία ενός παγιωμένου συστήματος εκμετάλλευσης.
Στις 20 και 21 Ιουνίου θα μιλήσουμε για όλα αυτά: Διεθνής συνάντηση για το δικαίωμα στη στέγη στην Αρχιτεκτονική Σχολή Αθήνας 
Για τις πολιτικές λιτότητας στο χώρο και την υφαρπαγή γης, για το χρέος ως τεχνική διακυβέρνησης, για τη ζωή στο όριο των μεταναστών, των προσφύγων, των πιο φτωχοποιημένων κομματιών της κοινωνίας, για τα κοινά αγαθά σε κίνδυνο και τα κοινά που θέλουμε να μοιραστούμε. Για τις εναλλακτικές προτάσεις.
Θα βρεθούμε μαζί συλλογικότητες από όλη την Ευρώπη γνώριμες από τους αγώνες ενάντια στις «αναπλάσεις» του Λονδίνου που ξεσπιτώνουν χιλιάδες ανθρώπους, το κίνημα των ενοικιαστών στη Γερμανία που βρίσκεται αντιμέτωπο με μια μεγάλη επίθεση εμπορευματοποίησης της κατοικίας, τις κινητοποιήσεις ενάντια στη ΜΙΠΙΜ των μεγάλων real estate συμφερόντων όπου ξεπουλιέται η δημόσια γη, τις καταλήψεις σπιτιών στην Ιταλία και αλλού, τους αγώνες ενάντια στους πλειστηριασμούς και τις εξώσεις στην Ισπανία, την Ελλάδα , την Κύπρο. Είμαστε εδώ για να βρούμε τους κοινούς μας στόχους, να σχεδιάσουμε τις δράσεις μας, αλλά είμαστε επίσης εδώ γιατί ξέρουμε ότι σήμερα εδώ η φωνή μας μπορεί να ακουστεί δυνατά, να μπολιάσει πολιτικές, να γεννήσει νέα παραδείγματα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου