Αρθρο που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα Counterpunch. Ο Jonathan Cook είναι βραβευμένος δημοσιογράφος, ζει στην Ναζαρέτ όπου αρθρογραφεί και γράφει βιβλία για την σύγκρουση Παλαιστίνιων και Ισραηλινών. Μετάφραση Δημήτρης Πλαστήρας
Υπάρχει κανείς που να αμφισβητεί πως η σχετικά ελεύθερη και ανοιχτή πρόσβαση στο διαδίκτυο στη δύση φτάνει με γρήγορους ρυθμούς στο τέλος της; Στην Κίνα και άλλα αυταρχικά καθεστώτα, οι ηγέτες απλά υποτάσσουν το διαδίκτυο σύμφωνα με την θέληση τους, λογοκρίνοντας περιεχόμενο που απειλεί την εξουσία τους. Στην «δημοκρατική» δύση όμως, γίνεται με διαφορετικό τρόπο. Το κράτος δεν χρειάζεται να επέμβει άμεσα – αναθέτει την βρώμικη δουλειά σε εταιρείες.
Από τον επόμενο μήνα κιόλας, το δίκτυο μπορεί να γίνει το αποκλειστικό παιχνίδι των μεγαλύτερων τέτοιων εταιρειών, αποφασισμένες να αρμέξουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κέρδος από το εύρος γραμμής (bandwidth). Στο μεταξύ, τα εργαλεία που μας βοηθούν να ασχοληθούμε με την κριτική σκέψη, ανυπακοή και κοινωνικές κινητοποιήσεις θα χαθούν καθώς η «δικτυακή ουδετερότητα» (net neutrality) θα γίνεται μια υποσημείωση στην ιστορία, μια φάση ανάπτυξης, στην «ωρίμανση» του διαδικτύου.
Τον Δεκέμβριο η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών των ΗΠΑ (FCC) σχεδιάζει να ζητήσει την κατάργηση1 των ήδη κουτσουρεμένων κανονισμών που υπάρχουν για να διατηρούν ένα ελάχιστο ίχνος «δικτυακής ουδετερότητας». Ο επικεφαλής της Ajit Pai, και οι εταιρείες που είναι πάροχοι δικτύου θέλουν να εξαλείψουν αυτούς τους κανόνες, όπως ακριβώς ο τραπεζικός τομέας ξεφορτώθηκε τους το οικονομικό ρυθμιστικό πλαίσιο ώστε να καταφέρει να φουσκώσει τις οικονομίες μας σε μια τεράστια πυραμίδα.
Αυτό μπορεί να είναι το τελικό χτύπημα στην αριστερά (ΣτΜ: και στο ευρύτερο ανταγωνιστικό κίνημα) και στην δυνατότητα της να κάνει τη φωνή της ακουστή στο δημόσιο χώρο.
Ήταν οι πολιτικοί ηγέτες – συνεπικουρούμενοι από τους εκδοτικούς κολοσσούς – που άνοιξαν το δρόμο για την εξέλιξη αυτή με την υποδαύλιση ενός ιδιοτελούς ηθικού πανικού για «ψευδείς ειδήσεις». Οι ψευδείς ειδήσεις, όπως υποστήριξαν εμφανίζονται μόνο στο διαδίκτυο, και όχι στις σελίδες των ειδησεογραφικών κολοσσών – τα ίδια μέσα που μας πούλησαν το μύθο των όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ και έχει διατηρήσει με τόση επιτυχία ένα μονοκομματικό σύστημα με δυο πρόσωπα. Το κοινό, όπως φαίνεται, πρέπει να προφυλαχθεί μόνο από μπλόγκερς και ιστοσελίδες.
Οι γίγαντες των κοινωνικών μέσων ανταποκρίθηκαν σύντομα. Είναι όλο και πιο εμφανές πως το Facebook παρεμβαίνει ως πλατφόρμα στην διάδοση πληροφοριών για προοδευτικούς ακτιβιστές. Ήδη κλείνει λογαριασμούς2 και περιορίζει την απήχησή τους. Αυτές οι τάσεις απλά θα επιταχυνθούν.
Η Google3 άλλαξε τους αλγορίθμους της με τρόπο που εξασφαλίζει πως η κατάταξη σημαντικών αριστερόστροφων ιστοσελίδων στην μηχανή αναζήτησης θα κατακρημνιστεί4. Γίνεται όλο και δυσκολότερο να βρεθούν εναλλακτικές πηγές ειδήσεων γιατί αυτές κρύβονται συστηματικά από την κοινή θέα.
Η Google επιτάχυνε αυτή τη διαδικασία, μόλις την προηγούμενη εβδομάδα με την «αποκατάταξη» του RT (Russia Today) και του Sputnik, δυο ρωσικούς ειδησεογραφικούς ιστοτόπους που προσφέρουν ένα σημαντικό αντίβαρο – ακόμη και αν είναι μονομερές στην φιλορωσική του προπαγάνδα – στην αντιρωσική προπαγάνδα που φτύνουν τα δυτικά μέσα. Οι δύο ιστότοποι θα είναι πρακτικά λογοκριμένοι στο διαδίκτυο για την μεγάλη πλειοψηφία των χρηστών.
Το RT απέχει πολύ από το να είναι μια τέλεια πηγή ειδήσεων – κανένα κρατικό ή εταιρικό μέσο δεν είναι – αλλά είναι μια ζωτική φωνή να υπάρχει στο διαδίκτυο. Έχει γίνει καταφύγιο για πολλούς που αναζητούν εναλλακτικές, και συχνά πολύ πιο έντιμες, αναλύσεις5 τόσο για την εγχώρια δυτική πολιτική, όσο και την δυτική ανάμειξη σε μακρινές χώρες. Φυσικά έχει την δική του πολιτική ατζέντα, αλλά παρά την προκατάληψη πολλών δυτικών προοδευτικών, προσφέρει πολύ πιο ακριβή εικόνα του κόσμου, σε σχέση με τα δυτικά εταιρικά μέσα, πάνω σε ένα μεγάλο φάσμα θεμάτων.
Αυτό συμβαίνει για ένα καλό λόγο. Τα δυτικά εταιρικά μέσα υπάρχουν για να ενισχύσουν προκαταλήψεις που έχουν εμποτισθεί στα δυτικά κοινά για μια ζωή – η κύρια από αυτές είναι πως τα δυτικά κράτη δικαιωματικά δρουν ως καλοπροαίρετοι, αν και περιστασιακά αδέξιοι, αστυνόμοι που προσπαθούν να διατηρήσουν την τάξη ανάμεσα σε άλλα, απείθαρχα ή ξεκάθαρα κακά κράτη στην υφήλιο.
Τα μέσα και η πολιτική τάξη μπορούν με ευκολία να αντλήσουν από αυτές προκαταλήψεις για να μας πείσουν για κάθε είδος αναληθειών που προωθούν τα δυτικά συμφέροντα. Για να πάρουμε ένα μόνο παράδειγμα – το Ιράκ. Μας είπαν πως ο Saddam Hussein είχε δεσμούς με την Αλ Κάιντα (δεν είχε και δεν μπορούσε να έχει), πως το Ιράκ είχε όπλα μαζικής καταστροφής (δεν είχε, όπως προσπάθησαν να μας πουν οι επιθεωρητές όπλων του ΟΗΕ), και πως Ηνωμένες Πολιτείες και Ηνωμένο Βασίλειο ήθελαν να στηρίξουν την δημοκρατία στο Ιράκ (αλλά όχι πριν κλέψουν το πετρέλαιό της). Μπορεί να υπήρχε αντίθεση στην δύση στην εισβολή στο Ιράκ, αλλά μικρό μέρος της είχε ως αίτιο την αναγνώριση αυτά τα στοιχεία του επίσημου αφηγήματος, μπορούσαν με ευκολία να διασταυρωθούν ως ψέματα.
Το RT και άλλες μη δυτικές πηγές νέων στα Αγγλικά, πρόσφεραν μια διαφορετική οπτική μέσα από τον οποίο μπορούμε να δούμε τόσο σημαντικά γεγονότα, από προοπτικές που δεν θολώνονται από την δυτική αριστοκρατική ατζέντα.
Αυτά και οι προοδευτικοί ιστότοποι σταδιακά φιμώνονται και μπαίνουν σε μαύρη λίστα, οδηγώντας μας ξανά πίσω στην αγκαλιά των εταιρικών προπαγανδιστών. Λίγοι προοδευτικοί είναι έτοιμοι να υώσουν τη φωνή τους για να υπερασπιστούν το RT, ξεχνώντας τις προειδοποιήσεις της ιστορίας, όπως το αντιναζιστικό ποίημα του Martin Niemoller, «Πρώτα ήρθαν για τους σοσιαλιστές»6.
Οι υπάρχοντες κανόνες της «δικτυακής ουδετερότητας» ήδη δεν μπορούν να προστατέψουν τους προοδευτικούς και τους αντιφρονούντες, καθώς οι εξελίξεις που ανέλυσα παραπάνω το κάνουν σαφές. Αλλά χωρίς αυτούς, τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα. Αν εγκριθούν οι αλλαγές εγκριθούν τον επόμενο μήνα, οι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου, οι εταιρείες που μας συνδέουν στο διαδίκτυο, θα μπορούν επίσης να αποφασίζουν τι μπορούμε να δούμε και τι θα είναι πέρα από την εμβέλεια μας.
Μεγάλο μέρος του διαλόγου έχει εστιαστεί στην επίπτωση του τερματισμού των κανόνων στα διαδικτυακά εμπορικά εγχειρήματα. Αυτός είναι ο λόγος που το Amazon και πορνογραφικές σελίδες όπως το Pornhub ηγούνται της αντίδρασης. Επισκιάζεται όμως έτσι η πιο σημαντική απειλή στις προοδευτικές ιστοσελίδες και τις ήδη βαλλόμενες αρχές της ελευθερίας του λόγου.
Θα δοθεί στους παρόχους μεγαλύτερη ελευθερία να αποφασίσουν το περιεχόμενο που θα μπορούμε να δούμε στο δίκτυο. Θα μπορούν να επιβραδύνουν τις ταχύτητες πρόσβασης σε ιστοσελίδες που δεν προσφέρουν κέρδος – που είναι η εξ’ ορισμού πραγματικότητα για τις ακτιβιστικές ιστοσελίδες. Ενθαρρύνονται όμως να εφαρμόσουν και μια κινέζικου τύπου λογοκρισία, είτε από δική τους πρωτοβουλία, είτε υπό πολιτική πίεση. Το γεγονός πως αυτό θα δικαιολογηθεί με εμπορική βάση. Όχι πολιτική, θα προσφέρει ελάχιστη βοήθεια.
Όσοι είναι δοσμένοι στην εύρεση πραγματικών νέων μπορεί να βρουν λύσεις. Αυτό όμως είναι μικρή παρηγοριά. Η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων θα χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες που θα τους δίνουν και θα αγνοούν αυτό που θα τους στερούν.
Αν τους παίρνει ώρες να έχεις πρόσβαση σε μια σελίδα, απλά θα ακολουθήσουν έναν άλλο σύνδεσμο. Αν μια αναζήτηση στο Google τους επιστρέφει μόνο εταιρικά εγκεκριμένα αποτελέσματα, θα διαβάζουν ότι τους προσφέρεται. Αν η ροή του Facebook δεν τους προσφέρει «μη κερδοφόρο» ή «ψεύτικο» περιεχόμενο, δεν θα ξέρουν κάτι άλλο. Αλλά όλοι εμείς που ενδιαφερόμαστε για το μέλλον θα είμαστε φτωχότεροι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου