Αλιέντε: Ένας πρόεδρος που πέθανε με τ΄ όπλο στο χέρι για τον λαό του (11/09/1973)

Η 11η Σεπτεμβρίου δεν είναι μαύρη επέτειος μόνο για τους Δίδυμους Πύργους. Την ίδια ημέρα το 1973 ο στρατηγός Αγκούστο Πινοσέτ μαζί με παραστρατιωτικές ομάδες εισέβαλε στο προεδρικό μέγαρο, έριξε τον Σαλβαδόρ Αλιέντε και οδήγησε τη Χιλή στα 17 πιο μαύρα χρόνια της ιστορίας της. 

 Η ιστορία λέει ότι ο Αλιέντε αυτοκτόνησε πριν τον συλλάβει ο στρατός του Πινοσέτ με ένα όπλο που λέγεται πως του είχε δωρίσει ο Φιντέλ Κάστρο. 



Ακολουθεί ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Μαζικές εκτελέσεις, άγρια βασανιστήρια, συλλήψεις. 

Οδηγούσαν τους... αντιφρονούντες σε στάδιο του Σαντιάγο. Είτε τους εκτελούσαν είτε τους βασάνιζαν. 
Όσοι εκτελούνταν, τους έβαζαν σε αεροπλάνα και τους πετούσαν στη θάλασσα. Χιλιάδες δολοφονήθηκαν. Χιλιάδες εξαφανίστηκαν από προσώπου γης.

Το κείμενο από το www.americalatina.com.gr περιλαμβάνει και το τελευταίο διάγγελμά του:

Ο Σαλβαδόρ Αλιέντε έδωσε τη ζωή του για τη Χιλή, την πατρίδα του. Ιδρυτής του Χιλιανού Σοσιαλιστικού Κόμματος, βουλευτής από τα 28 του, ένας φωτισμένος νεαρός αστός που ακούραστος γύρισε ολόκληρη την χώρα του, για να ακούσει, να συζητήσει, να πείσει.



Στις 4 Νοεμβρίου του 1970 εκλέχθηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Με έναν σχεδόν εμμονοληπτικό σεβασμό στην Δημοκρατία και τους θεσμούς, αφιέρωσε την ίδια την ύπαρξη του στον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της πατρίδας του.



Η αγάπη του για την Δημοκρατία 

Η ανάληψη της εξουσίας από τον Αλιέντε ήταν ένα γεγονός πιο ανατρεπτικό και από το πρόσφατο "χαστούκι" της κουβανικής Επανάστασης. 

Ένας ποταμός αμερικανικών δολαρίων ξοδεύτηκε για την αποσταθεροποίηση της χώρας, για την οργάνωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος. 

Για τον Αλιέντε οι δημοκρατικοί κανόνες ήταν απαραβίαστοι. 

Έπρεπε να πολεμήσει τους αντιπάλους του με νόμιμα μέσα, να κερδίσει χρόνο για να πείσει τον κόσμο. Πλήρωσε με τη ζωή του την αγάπη του για τον σεβασμό του νόμου, γι ατην Δημοκρατία.



Στις 11 Σεπτεμβρίου του 1973 το στρατιωτικό πραξικόπημα του Αουγούστο Πινοσέτ άλλαξε την ιστορία της χώρας. Ο Αλιέντε λίγες ώρες μετά το πραξικόπημα έκανε διάγγελμα προς τον χιλιανό λαό και αμέσως μετά αυτοκτόνησε. Η Χιλή μπήκε σε ένα βαθύ φασιστικό σκοτάδι που κράτησε πάνω από 17 χρόνια. 





"Ίσως αυτή είναι η τελευταία μου ευκαιρία να σας μιλήσω.

 Η Αεροπορία βομβάρδισε τους πύργους αναμετάδοσης του Ράδιο Πορτάλες και του Ράδιο Κορπορασιόν. Τα λόγια μου δεν εκφράζουν πίκρα αλλά απογοήτευση. Ας αποτελέσουν την ηθική καταδίκη για αυτούς που καταπάτησαν τον όρκο τους. Είναι στρατιώτες της Χιλής. Ηγήτορες. Ο Ναύαρχος Μερίνο, αυτοδιορισμένος Διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων και ο κύριος Μεντόζα,αυτοδιορισμένος Γενικός Διευθυντής της Αστυνομίας, ένας κόλακας ο οποίος μέχρι χθες υποκρινόταν πίστη και αφοσίωση στην κυβέρνηση. 

 

 Αντιμετωπίζοντας αυτά τα γεγονότα, δηλώνω στους εργάτες. Δεν θα παραιτηθώ!

Είναι μια ιστορική στιγμή και θα πληρώσω με τη ζωή μου για την αφοσίωση του λαού μου. Είμαι βέβαιος πως οι σπόροι που φυτεύθηκαν στις αξίες συνείδησης εκατομμυρίων Χιλιανών, θα καρπίσουν. Αυτοί έχουν την εξουσία, αυτοί είναι οι κατακτητές.

Όμως ούτε το έγκλημα, ούτε η βία μπορούν να διακόψουν την κοινωνική εξέλιξη. Η ιστορία είναι δική μας, η ιστορία γράφεται από τους λαούς. Εργάτες της πατρίδας μου, επιθυμώ να σας ευχαριστήσω για την διαρκή σας αφοσίωση για την εμπιστοσύνη σας σε έναν άνθρωπο που απλώς εξέφρασε τη μακρόχρονη αναμονή σας για δικαιοσύνη.

Που υποσχέθηκε να τηρεί το Σύνταγμα και τους νόμους και έτσι έπραξε.

Αυτην την καθοριστική στιγμή, με αυτά τα τελευταία μου λόγια, σας καλώ να διδαχθείτε από αυτό το μάθημα. Το ξένο κεφάλαιο, η ιμπεριαλιστική εξουσία, μαζί με τη ντόπια αντίδραση, καλλιέργησαν το κατάλληλο κλίμα που επέτρεψε στις Ένοπλες Δυνάμεις να διαρρήξουν την παράδοση που δίδαξε ο Στρατηγός Σνάιτερ και συνέχισε ο διοικητής Αράγια, θύματα και οι δύο του ίδιου τμήματος της κοινωνίας που σήμερα περιμένει την ξένη χείρα βοηθείας να το οδηγήσει στην εξουσία και στην υπεράσπιση του πλούτου και των προνομίων του.

Απευθύνομαι ξεχωριστά στις ταπεινές γυναίκες της πατρίδας μας, στους αγρότες που μας πίστεψαν. Στους εργάτες που δούλεψαν παραπάνω, στις μητέρες που αισθάνθηκαν το ενδιαφέρον μας για τα παιδιά τους. 

Στους επαγγελματίες πατριώτες, αυτούς που παρανομούσαν με την υποστήριξη των επαγγελματικών ενώσεων, των ταξικών ενώσεων, για να επωφεληθούν από τα προνόμια που παρέχει η καπιταλιστική κοινωνία.

Απευθύνομαι στους νέους της Χιλής, σε αυτούς που τραγουδούσαν, που μετέφεραν την χαρά τους και το αγωνιστικό πνεύμα. Μιλάω στους ανθρώπους, στους εργάτες, στους αγρότες, στους διανοούμενους. 

Σε αυτούς που πρόκειται να διωχθούν, γιατί ο φασισμός εδώ και λίγες ώρες είναι παρών με τρομοκρατικές επιθέσεις, ανατινάζοντας γέφυρες, κόβοντας τις σιδηροδρομικές γραμμές, καταστρέφοντας αγωγούς πετρελαίου και αερίου, μπροστά στα μάτια αυτών που είχαν το καθήκον να επέμβουν, αλλά αποδείχθηκαν συνεργοί σιωπώντας.

 

Η ιστορία θα τους κρίνει. Ο Ραδιοσταθμός του Ράδιο Μαγκαλιάες θα σιγήσει, η ήρεμη φωνή μου δεν θα φτάνει στα αυτιά σας.

Δεν πειράζει, θα εξακολουθείτε να με ακούτε. Θα εξακολουθώ να βρίσκομαι κοντά σας, τουλάχιστον η ανάμνηση μου. Θα με θυμάστε ως έναν άξιο άνδρα, αφοσιωμένο στο έθνος του. Ο λαός πρέπει να αμυνθεί όχι να θυσιαστεί. Να αρνηθεί την υποταγή, την ταπείνωση, την απώλεια των ηθικών αξιών. 

Εργάτες της πατρίδας μου. Πιστεύω στην Χιλή και το πεπρωμένο της. Ότι θα ξεπεράσουμε αυτές τις πικρές, γκρίζες ώρες της προδοσίας. Ότι όπως γνωρίζετε, αργά η γρήγορα οι μεγάλες λεωφόροι θα ξανανοίξουν και ο ελεύθερος άνθρωπος θα τις διαβεί για να χτίσει μια καλύτερη κοινωνία.

Ζήτω η Χιλή! Ζήτω ο Λαός! Ζήτω οι εργάτες!

Αυτά είναι τα τελευταία μου λόγια. Είμαι σίγουρος πως η θυσία μου δεν είναι μάταια. Έχω την βεβαιότητα πως θα αποτελέσει τουλάχιστον ένα ηθικό μάθημα για την καταδίκη των κακούργων, των προδοτών, των επιόρκων.
"

Βιογραφία (wikipedia)

Γεννήθηκε στο Βαλπαραΐσο το 1908 και δολοφονήθηκε στο Σαντιάγο το 1973. Καταγόταν από μεγαλοαστική τάξη και σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο απ΄ όπου και έλαβε το δίπλωμα το 1932. Ασχολήθηκε έντονα με την πολιτική αναπτύσσοντας μαρξιστική δράση. Ένα χρόνο μετά συνέβαλε στην ίδρυση του σοσιαλιστικού κόμματος της Χιλής. Το 1937 συμμετείχε στη κυβέρνηση του Πέδρο Αγκίρρε Σέντρα όπου και ανέλαβε για τέσσερα χρόνια υπουργός Υγιεινής. Το 1945 εκλέχθηκε για πρώτη φορά μέλος της Γερουσίας.

Το 1952 όταν έβαλε υποψηφιότητα για την Προεδρία επειδή είχε δεχθεί την υποστήριξη του παράνομου τότε κομουνιστικού κόμματος διαγράφτηκε από το σοσιαλιστικό κόμμα με συνέπεια να εκλεγεί τελευταίος των τεσσάρων υποψηφίων. Επανήλθε όμως στις εκλογές του 1958 με την υποστήριξη των σοσιαλιστών και των κομουνιστών όπου το κόμμα τους είχε πλέον νομιμοποιηθεί. Παρά ταύτα εκλέχθηκε δεύτερος των υποψηφίων. Τελικά εκλέχθηκε πρόεδρος της Χιλής το 1970 με τη βοήθεια του κομμουνιστικού κόμματος και αριστερών δυνάμεων, με μικρή διαφορά από του δεύτερου υποψηφίου. Στην ομιλία του μετά την νίκη του, ο Αγιέντε είπε: «Αξιώνουμε να δημιουργήσουμε έναν διαφορετικό κόσμο, να αποδείξουμε ότι μπορούν να γίνουν βαθιές αλλαγές που αποτελούν επανάσταση. Πρέπει να δημιουργήσουμε μια κυβέρνηση δημοκρατική, εθνική, επαναστατική και λαϊκή που θα οδηγήσει στον Σοσιαλισμό». Αμέσως μετά την ορκωμοσία του, στις 3 Νοεμβρίου του 1970, άρχισε να εφαρμόζει ένα ευρύτατο πρόγραμμα σοσιαλιστικών μεταρρυθμίσεων κρατικοποιώντας μεγάλες εκτάσεις γης, τον ορυκτό πλούτο της χώρας και τις τράπεζες.

Το πρόγραμμα του Αγιέντε περιλάμβανε αναβάθμιση των συμφερόντων των εργατών, εφαρμογή της αγροτικής μεταρρύθμισης, αναδιοργάνωση της εθνικής οικονομίας σε δημόσιο, μικτό και ιδιωτικό τομέα, εξωτερική πολιτική διεθνούς αλληλεγγύης και εθνικής ανεξαρτησίας, καθώς και νέα θεσμική οργάνωση (ως λαϊκό κράτος) με την ίδρυση ενός ενιαίου σώματος αντιπροσώπων. Το πρόγραμμα της Λαϊκής Ένωσης πρότεινε επίσης την εθνικοποίηση των κύριων ορυχείων χαλκού της Χιλής που άνηκαν σε ξένα συμφέροντα (κυρίως των ΗΠΑ). Ορισμένες χαρακτηριστικές μεταρρυθμίσεις κατά το πρώτο διάστημα της προεδρίας του Αγιέντε περιλάμβαναν την ανακατανομή εκατομμυρίων στρεμμάτων γης σε ακτήμονες ως μέρος της αγροτικής μεταρρύθμισης, αύξηση μισθών στις ένοπλες δυνάμεις, και παροχή δωρεάν γάλατος στα παιδιά. Επίσης, ιδρύθηκαν ο Αναπτυξιακός Συνεταιρισμός Ιθαγενών Πληθυσμών και το Ινστιτούτο Εκπαίδευσης των Μαπούτσε, για να καλύψουν τις ανάγκες των αυτοχθόνων κατοίκων της Χιλής.

Παράλληλα ο Αγιέντε εφάρμοσε νέα εξωτερική πολιτική ξεκινώντας τη συνεργασία πρώτα με τη Κίνα και στη συνέχεια με την Κούβα. Η πολιτική του αυτή έφερε σε αντιπαράθεση τα συμφέροντα των ΗΠΑ με συνέπεια οι σχέσεις των δύο χωρών να ψυχραθούν. Ο τότε κάτοικος του λευκού οίκου Νίξον είπε χαρακτηριστικά : Τώρα με τον Κάστρο στην Κούβα και τον Αγιέντε στη Χιλή έχουμε στην Λατινική Αμερική ένα κόκκινο σάντουιτς και μοιραία όλη θα γίνει κόκκινη. Δύο χρόνια αργότερα, από της εκλογής του, άρχισε να καλπάζει ο πληθωρισμός και να πλήττεται βεβαίως η μεσαία τάξη.

Επειδή ο Αγιέντε είχε στο πρόγραμμα του να κρατικοποιήσει τα μεταλλεία χαλκού (τα οποία ανήκαν σε Αμερικάνους ιδιώτες) έπρεπε να ανατραπεί. Έτσι, ο Νίξον ορκίζεται να ανατρέψει τον Αγιέντε. Το έργο αυτό το αναθέτει στην C.I.A και οργανωτής του πραξικοπήματος επιλέγεται ο Χένρι Κίσινγκερ. Οι μυστικές υπηρεσίες των Η.Π.Α προσπαθούν να δωροδοκήσουν τον στρατό της Χιλής αλλά ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, Ρενέ Σνάιντερ ήταν πιστός στο σύνταγμα και η πρώτη απόπειρα πραξικοπήματος απέτυχε. Ο Σνάιντερ βρέθηκε δολοφονημένος λίγες μέρες μετά.

Έπειτα από αυτό, ο Λευκός Οίκος διέταξε τον οικονομικό στραγγαλισμό της χώρας. Η δεύτερη απόπειρα δωροδοκίας στέφθηκε με επιτυχία. Οι φορτηγατζήδες που μετέφεραν τα τρόφιμα σταμάτησαν να κάνουν την δουλειά τους. Το κόστος αυτής της απεργίας ήταν 200 εκατομμύρια δολάρια για το κράτος της Χιλής, ενώ η C.I.A ξόδεψε τα διπλάσια. Παρ’ όλα τα δεινά που περνούσε η χώρα, η δημοτικότητα του Αγιέντε συνεχώς αυξανόταν. Κατόπιν αυτού, οι Αμερικανοί οργάνωσαν το σχέδιο Ζ. Τον Ιούνιο του 1973 οργανώνεται ένα δεύτερο πραξικόπημα που κατεστάλη από τη νόμιμη ηγεσία του στρατού και τον στρατηγό Πρατς. Μετά την καταστολή, ο στρατηγός Πρατς συμβούλεψε τον Αγιέντε να δώσει όπλα ανοίγοντας τα οπλοστάσια. Ο Αγιέντε όμως όντας πιστός στις αξίες του, του απάντησε: Όχι. Αυτή η επανάσταση θα γίνει χωρίς σταγόνα αίμα. Βασίζεται σε αξίες και όχι στην βία.