Να αποσυρθεί άμεσα το ΠΔ 99/2018

Σε συνέχεια της συζήτησης για το απαράδεκτο ΠΔ99/2018, αναρτούμε την παρέμβαση του συν. Τ. Βασιλειάδη

Να αποσυρθεί άμεσα το ΠΔ 99/2018

Για μια ακόμα φορά η πολιτεία θέτει σε κίνδυνο το δημόσιο συμφέρον κάνοντας ένα ακόμα βήμα στην απορρύθμιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων, μετατρέποντας το επιστημονικό έργο σε εμπόρευμα. Απέναντι στις τυμπανοκρουσίες και στους πανηγυρισμούς μελών και φίλων της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με αφορμή την έκδοση του ΠΔ 99/2018 που για αυτούς βάζει δήθεν τάξη στο επάγγελμα, θεωρούμε ότι αντιστοιχεί η πλήρης αντίθεση και  πάλη για να αποσυρθεί το συντομότερο δυνατόν.

Το ΠΔ 99/2018 εκδίδεται κατά παραγγελία του νόμου ν. 4439/2016 (αρ.29) το οποίο διατηρεί αυτούσια την κατάργηση από τον μνημονιακό εφαρμοστικό νόμο ν. 4254/2014,  του ν. 4663/1930 «Περί εξασκήσεως του επαγγέλματος του Πολιτικού Μηχανικού, Αρχιτέκτονος και Τοπογράφου» και του ν. 6422/34 «Περί ασκήσεως του επαγγέλματος του μηχανολόγου, του ηλεκτρολόγου και του μηχανολόγου – ηλεκτρολόγου μηχανικού, ως και του ναυπηγού». Έτσι διατηρείται και πλέον υλοποιείται με παράλληλη κατάργηση του όποιου ρόλου ανάσχεσης μπορούσε να παίξει το ΤΕΕ (υπό άλλη διοίκηση και πλειοψηφία που θα είχε και βούληση να αντισταθεί) η μνημονιακή διάταξη συμμόρφωσης με την Ευρωπαϊκή Οδηγία που λέει ότι η ελεύθερη άσκηση του επαγγέλματος του μηχανικού θα επεκτείνεται και σε όσους έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα ασκήσεως του επαγγέλματος σύμφωνα με τις διατάξεις του ΠΔ 38/2010, «Προσαρμογή της Ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2006/36/ΕΚ».

Πρόσβαση  στις «επαγγελματικές δραστηριότητες μηχανικών» όπως αναφέρει ο νόμος, θα  έχουν ακόμα  και  πτυχιούχοι  τριετών σπουδών και κολεγίων, με προσθήκες «βελτιωτικών» γνώσης, άσκησης είτε εμπειρίας. Πρόκειται για την πολιτική επιλογή να μειωθεί το κόστος των υπηρεσιών με τεχνητή υπερπροσφορά και υποτίμηση της εργασίας μας, για να αυξηθεί η «ανταγωνιστικότητα». Πολιτική που έρχεται να προσθέσει τις συνέπειές της σε αυτές που επέφερε η κατάργηση των ελάχιστων αμοιβών. Είναι πλήρης και ομολογημένη η επίγνωση όσων την επιβάλλουν ότι αυτό θα γίνει εις βάρος του δημόσιου συμφέροντος.

Το συγκεκριμένο νομοθέτημα είναι σε συνέχεια και όχι σε τομή με την πολιτική των αναδιαρθρώσεων σε παιδεία και επάγγελμα. Το ΠΔ στην ουσία αποτυπώνει σε μορφή νομοθετήματος έναν πίνακα που αντιστοιχεί από τη μία πλευρά ειδικότητες μηχανικών με επαγγελματικά περιγράμματα και προσόντα και από την άλλη πλευρά επαγγελματικά δικαιώματα που αντιστοιχούν στη κάθε ειδικότητα. Το ίδιο, ως ιδέα και κατεύθυνση δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία αλλά διακηρυγμένο στόχο εδώ και χρόνια που προωθείται μεθοδικά από συγκεκριμένες παρατάξεις και πρόσωπα και μέσα στο ΤΕΕ που νέμονται διαχρονικά την εξουσία του.

Δεν αποτελεί το τέλος μίας απόπειρας αναδιάρθρωσης αλλά την αρχή του ξηλώματος κάθε έννοιας στιβαρών και ενιαίων κύκλων σπουδών και βασικών ειδικοτήτων που εδράζονται σε μεγάλες ενότητες επαγγελματικών δικαιωμάτων. Εκδίδεται σήμερα ως μία πρώτη μορφή για να αναθεωρηθεί πολλές φορές στο μέλλον. Σε αντιδιαστολή με τους νόμους του 1930 η ύπαρξη μιας πλατφόρμας με τόσο αναλυτικά περιγράμματα που από την μία πλευρά έχουν το προφίλ των σπουδών και από την άλλη πλευρά τα επαγγελματικά δικαιώματα θα αποτελέσει το τραπέζι του σφαγέα για τα επαγγελματικά δικαιώματα στο μέλλον.

Βραδυφλεγή πλην ενεργοποιημένη βόμβα που θα εκραγεί στο μέλλον και θα εξαναγκάσει σε αλλεπάλληλες αναθεωρήσεις το εν λόγω ΠΔ στη κατεύθυνση περιορισμού επαγγελματικών δικαιωμάτων από όλες τις ειδικότητες είναι η αναντιστοιχία που υπάρχει (και δεδομένης της διάλυσης των σπουδών στα πολυτεχνεία θα ενταθεί), μεταξύ αφενός του περιερχομένου των προγραμμάτων σπουδών σήμερα στις πολυτεχνικές σχολές αφετέρου των περιγραμμάτων και των γνωστικών αντικειμένων που αναφέρονται στο ΠΔ99/2018 όπως επίσης των επαγγελματικών δικαιωμάτων που απονέμονται από αυτό. Πολλά από τα γνωστικά αντικείμενα που περιγράφονται στο εν λόγω ΠΔ αναφέρονται ενδεχομένως σε πρωθύστερη κατάσταση των προγραμμάτων σπουδών. Εξαιτίας υλοποίησης της εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης στη λογική του τεμαχισμού και της εξειδίκευσης στα προγράμματα σπουδών επί της ουσίας αυτά τα γνωστικά αντικείμενα πλέον δεν παρέχονται. Επιπροσθέτως αρκετά από τα επαγγελματικά δικαιώματα απονέμονται από το εν λόγω ΠΔ αυθαίρετα χωρίς καν αυτό να στηρίζεται πάνω σε κάποιο αναφερόμενο στο ΠΔ γνωστικό αντικείμενο. Έτσι η κατάργηση των νομοθετημάτων της δεκαετίας του 1920-30 συνιστά το άνοιγμα του κουτιού της Πανδώρας για τα επαγγελματικά δικαιώματα.

Η ανωτέρω κριτική δεν γίνεται από εμάς με στόχο να ανοίξουμε τον ασκό του Αιόλου για να ξεκινήσει μία συζήτηση περιορισμού των επαγγελματικών δικαιωμάτων. Γίνεται για να υπογραμμίσουμε το γεγονός ότι ο τρόπος που έχει συνταχθεί το ΠΔ99/2018 αντικειμενικά θα οδηγήσει συν τω χρόνω στον περιορισμό των επαγγελματικών δικαιωμάτων. Και για αυτό τον λόγο ζητάμε την πλήρη και άμεση απόσυρσή του.

Αν κανείς σήμερα ήθελε να υπερασπιστεί διευρυμένα επαγγελματικά δικαιώματα σε όλες τις ειδικότητες δεν θα καταργούσε τα νομοθετήματα της δεκαετίας του 1930, δεν θα υλοποιούσε την ευρωπαϊκή οδηγία και κυρίως θα ξεκίναγε από το να υλοποιήσει πολιτικές που θα επέβαλαν στις πολυτεχνικές σχολές να εμπλουτίσουν εκ νέου τα προγράμματα σπουδών τους με αντικείμενα που θα μπορούσαν με τη σειρά τους να υποστηρίξουν διευρυμένα επαγγελματικά δικαιώματα ανα ειδικότητα. Όμως η έκδοση του ΠΔ99/2018 δεν μπορεί να ειδωθεί εκτός πλαισίου της αναδιάρθρωσης σε παιδεία και επάγγελμα. Άρα αυτό λοιπόν που θα συμβεί δεν θα είναι να συμμορφωθούν οι πολυτεχνικές σχολές προς τα απαιτούμενα γνωστικά αντικείμενα, αλλά να συμμορφωθεί μέσω αλλεπάλληλων αναθεωρήσεων το περιεχόμενο του ΠΔ99/2018 με τα αποτελέσματα της αναδιάρθρωσης στην παιδεία και την λειτουργία της ευρωπαϊκής οδηγίας.

Ο ν. 4439/2016 υλοποιεί μια εξαιρετικά προβληματική τομή την οποία εξειδικεύει στη συνέχεια το ΠΔ99/2018 εισάγοντας 4 νέες «βασικές» ειδικότητες στον νόμο λειτουργίας του ΤΕΕ (μηχανικών χωροταξίας, πολεοδομίας και ανάπτυξης /  μηχανικών περιβάλλοντος / μηχανικών ορυκτών πόρων /  μηχανικών παραγωγής και διοίκησης). Κάνοντας μία επιφανειακή ανάγνωση θα μπορούσε κανείς να πει ότι από την στιγμή που υπάρχουν χιλιάδες απόφοιτοι αντίστοιχων τμημάτων είναι σωστό και δίκαιο να ρυθμιστούν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα και να αναγνωριστούν ως ειδικότητες εντός του ΤΕΕ. Όμως το βασικό πρόβλημα είναι η ύπαρξη αυτών των πανεπιστημιακών τμημάτων στη «σκιά» των βασικών ειδικοτήτων των οποίων αποτελούν ένα μέρος. Μια λογική που θέλει να υπερασπιστεί τα επαγγελματικά δικαιώματα όλων των ειδικοτήτων παλαιών και νέων θα έλεγε ότι εάν υπήρχε η βούληση αυτά τα τμήματα να μετασχηματίζονταν σε τμήματα που αντιστοιχούν στις παλαιές βασικές ειδικότητες τότε θα μπορούσε να βρεθεί και το τοπίο των μεταβατικών διατάξεων για τους υφιστάμενους απόφοιτους. Όμως ο ν. 4439/2016  (αρ.29)  και το ΠΔ99/2018 απλά υλοποιούν κομμάτι τις εκπαιδευτικής αναδιάρθρωσης. Όχι μόνο αναγνωρίζουν 4 νέες «βασικές» ειδικότητες αλλά αφήνουν και την πόρτα ορθάνοιχτή και για ακόμα περισσότερες.

Έτσι η θεσμοθέτηση επαγγελματικών δικαιωμάτων στις νέες ειδικότητες αποτελεί κοροϊδία απέναντι στους κατόχους αυτών των τίτλων σπουδών. Τα τμήματα, οι απόφοιτοί τους και οι νέες βασικές ειδικότητες που αναγράφονται στο εν λόγω ΠΔ αντιστοιχούν σε ανάγκες του σημερινού καταμερισμού εργασίας; Το ίδιο το νομοθέτημα δίνει από μόνο του σαφή αρνητική απάντηση. Και αυτό γιατί στις νέες αυτές ειδικότητες απονέμονται πολύ λίγα, πολλές φορές επί μέρους επαγγελματικά δικαιώματα και σχεδόν καθ’ ολοκληρίαν δικαιώματα που απονέμονται ταυτόχρονα και σε άλλες ειδικότητες. Το νομοθέτημα αντί να αναιρεί επί της ουσίας το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με την ίδρυση τμημάτων πολυτεχνείων εξειδικευμένου χαρακτήρα, τα ενσωματώνει μαζί με τους αποφοίτους αυτούς σε μία διαδικασία που θα αποτελέσει δούρειο ίππο και για τις παλιές ειδικότητες. Η θέσπιση και νέων ειδικοτήτων με επί μέρους επαγγελματικά δικαιώματα είναι προ των πυλών αν κανείς αναλογιστεί το συνολικό πλαίσιο αναδιάρθρωσης που περιλαμβάνει στην άμεση ατζέντα:

• ·         Την αναγνώριση του integrated master.
• ·      Την αναγνώριση επαγγελματικών δικαιώματων σε περεταίρω νέες από τις 4 (βλ.ΣΕΜΦΕ και πρόταση κεντρικής αντιπροσωπείας)
• ·         Την ανωτατοποίηση των ΤΕΙ (Παν/μιο Δυτ.Αττικής, Διεθνές Πανεπιστήμιο στη Μακεδονία κλπ)
• ·         Την διεύρυνση του ΤΕΕ (προκήρυξη Στασινού για επερχόμενο μητρώο τεχνολόγων)
• ·         Τις συνέπειες από την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας, τα κολέγια τριετούς φοιτήσεως και τις σχολές του εξωτερικού οι οποίες έχουν ισοτιμία αλλά όχι αντιστοιχία με τις ημεδαπές.

Το ίδιο το νομοθέτημα ως προς την εσωτερική του «δικαιοσύνη» ανάμεσα στις ειδικότητες εμφορείται από ανυπαρξία ενιαίων κριτηρίων στο πως απονέμονται και κυρίως στο πως απαγορεύονται συγκεκριμένα δικαιώματα σε κάποιες ειδικότητες που βγαίνουν αδικημένες. Η «λαιμαργία» των ΠΜ να περιλάβουν δικαιώματα από όλες τις άλλες ειδικότητες είναι χαρακτηριστική. Διάφοροι περιορισμοί που τίθενται σε κάποιες ειδικότητες σε άλλες δίδονται απλόχερα χωρίς αυτό να  προκύπτει με κάποιο λογικό κριτήριο. Η περίπτωση της ανορθολογικής «λαιμαργίας» υπέρ των επαγγελματικών δικαιωμάτων των ΠΜ δεν έχει καμία σχέση με τον τρόπο που διατηρούνται (όσο ακόμα διατηρούνται) ενιαία τα δικαιώματα μεταξύ των ΜΜ και των ΗΜ. Στη πρώτη περίπτωση έχουμε μία μονομερή επέκταση ενώ στην δεύτερη έχουμε μία κοινή συναινέσει μεταξύ των ειδικοτήτων ταύτιση που ακόμα και αν δεν αντλεί εσωτερική λογική από τον τρόπο σύνταξης του ΠΔ99/2018, την αντλεί από τον τρόπο που λειτούργει ο καταμερισμός εργασίας μεταξύ των δύο ειδικοτήτων που στην πράξη αντιμετωπίζουν με ενιαίο τρόπο τις Η-Μ εγκαταστάσεις με πολύ δύσκολο να υπάρξει διακριτό όριο μέσα στην καθημερινότητα υλοποίησης των μελετών και των έργων για το που αρχίζει και που τελειώνει ο ρόλος της κάθε μία από τις δύο ειδικότητες.

Το ΠΔ99/2018 χαρακτηρίζεται σε ορισμένα σημεία από αδικαιολόγητη προχειρότητα που εγείρουν ανησυχία διότι αν δεν είναι από αβλεψία τότε ενδεχομένως να κρύβουν πολύ επικίνδυνες εξελίξεις όταν θα επιχειρηθεί μέσω εγκυκλίων να γίνει η ερμηνεία του ΠΔ για να δοθούν οδηγίες στις υπηρεσίες για το αν τελικά θα αναγνωρίζουν το τάδε ή το δείνα δικαίωμα σε κάποια ειδικότητα. Ίδια ή περίπου ίδια γνωστικά αντικείμενα και επαγγελματικά δικαιώματα περιγράφονται ανομοιόμορφα μεταξύ των ειδικοτήτων με ενδεχόμενο αυτές οι αμφισημίες και ασάφειες να αποτελέσουν διελκυστίνδα μεταξύ ειδικοτήτων και στο μέλλον.

Η περαιτέρω επιδείνωση σε αυτό το τοπίο έχει προδιαγραφεί από το «Μητρώο Συντελεστών Τεχνικών Έργων», που αφορά σε μελέτες και κατασκευές, στον ιδιωτικό τομέα και στο δημόσιο. Το μητρώο αυτό, δημιουργεί μηχανικούς διαφορετικών ταχυτήτων, χωρίζοντας τους  διπλωματούχους  σε  κάστες,  με  κατόχους  πτυχίων διαφορετικής τάξης. Παρά την φαινομενική αντίθεσή του με το «άνοιγμα του επαγγέλματος», η στόχευση είναι κοινή: Αύξηση της κερδοφορίας,  συγκέντρωση  των  έργων  και των μελετών  σε μεγάλες επιχειρηματικές μονάδες. Για να επιτευχθεί αυτό, επιβάλλονται δυσπρόσιτες προϋποθέσεις για την μετάβαση σε ανώτερα  πτυχία, προσβάσιμα  μόνον από επιχειρήσεις αύξοντος μεγέθους και για   αυτές   εξασφαλίζονται   πρόσθετα αθέμιτα πλεονεκτήματα.  Η  εισαγωγή των νέων στο επάγγελμα θα γίνεται με μηδενικά επαγγελματικά δικαιώματα και με όρους μαθητείας. Σε άμεση λοιπόν συνάφεια αναμένονται αναθεωρήσεις του ΠΔ99/2018 που θα λάβουν υπόψη και τα διαφορετικά Επίπεδα επαγγελματικής δραστηριότητας όπως αυτά αναφέρονται στον ν.4254/2014.

Για την υπεράσπιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων μέσα στην κρίση

Απορρίπτουμε   τη   ρευστοποίηση   των   επαγγελματικών   μας δικαιωμάτων,   αλλά   και   την   λογική   “ειδικότητα   εναντίον ειδικότητας”. Απαιτούμε  –  παλεύουμε για:

• Την άμεση και πλήρη απόσυρση του ΠΔ99/2018
• Την  κατάργηση  του  ν.4254/2014 γενικά αλλά και ειδικά ως προς τις δύο   υποπαραγράφους   ΙΓ.12   και ΣΤ.23 καθώς και του ν. ν. 4439/2016 (αρ.29)
• Την κατάργηση όλων των νομοθετημάτων που ήδη υλοποιούν νέα κατακερματισμένα επαγγελματικά δικαιώματα μέσα από ειδικά μητρώα, σεμινάρια και εξετάσεις.
• Την κατάργηση του «Μητρώου Συντελεστών Τεχνικών Έργων»
• Όχι στην αποσύνδεση πτυχίου – επαγγέλματος. Κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων σε συνοχή με τα πτυχία και τα προγράμματα σπουδών του συνόλου των αντίστοιχων ελληνικών πολυτεχνικών σχολών, στη βάση της κατοχύρωσης του ενιαίου – αδιάσπαστου 5ετούς κύκλου σπουδών.
• Τη διεύρυνση  των δικαιωμάτων για όσες ειδικότητες έχουν περιορισμένο επαγγελματικό αντικείμενο εφόσον αυτό καλύπτεται από τις αντίστοιχες σπουδές.
• Την εκ νέου θεσμοθέτηση των ελάχιστων αμοιβών.