Προϋπολογισμός 2017: «Κόφτης» 780 εκατ. ευρώ σε συντάξεις και επιδόματα, αλλά και αυξήσεις εισφορών

Μπορεί η κυβέρνηση να ισχυρίζεται ότι δεν έχει ενεργοποιηθεί κανένας κόφτης ή ότι δεν πρόκειται να το κάνει, ωστόσο, το προσχέδιο του Προϋπολογισμού 2017 άλλα εγγράφει. Και τι εγγράφει; Παρεμβάσεις ύψους 780 εκατομμυρίων ευρώ σε συντάξεις, εισφορές και κοινωνικά επιδόματα, δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Πρόκειται κυρίως για «εξοικονομήσεις» (έτσι ονομάζονται οι περικοπές) δαπανών και πρόσθετα έσοδα από αυξήσεις εισφορών. Τα κονδύλια αυτά έρχονται να προστεθούν στα 767,7 εκατομμύρια που εξασφαλίστηκαν από το στύψιμο των συνταξιούχων από την προσαρμογή του 2016 (μέτρα που ψηφίστηκαν στο ασφαλιστικό κ.λπ.), ώστε να προκύψει το συνολικό κονδύλι των 1,54 δισ. που αντιστοιχεί στην διετία 2016-2017.

Ειδικότερα, για το 2017 προϋπολογίζεται νέα, μεγαλύτερη μείωση στα κονδύλια για το ΕΚΑΣ της τάξης των 439,2 εκατομμυρίων ευρώ, που έρχεται να προστεθεί στα 130,1 εκατομμύρια που κόπηκαν φέτος. Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, η δαπάνη για το ΕΚΑΣ μειώνεται κι άλλο στο πλαίσιο της σταδιακής περικοπής του επιδόματος μέχρι το 2019, μέσω της αναπροσαρμογής των κριτηρίων χορήγησης ή αναθεώρησης του ύψους των παροχών (δηλαδή το ίδιο επίδομα για λιγότερους δικαιούχους ή μικρότερο επίδομα για περισσότερους).

Άλλα 117,3 εκατομμύρια προϋπολογίζονται το 2017 από τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων, που έρχονται να προστεθούν στα 174,2 εκατομμύρια που «ψαλιδίστηκαν» εντός του 2016. Υπενθυμίζεται πως για το 2016 οι νέες, μειωμένες επικουρικές πληρώθηκαν μόνο για 6 μήνες και το 2017 πηγαίνουμε σε ωρίμανση του νέου συστήματος (12μηνο με νέες συντάξεις) ενώ θεωρείται εξαιρετικά πιθανό πως οι δόσεις των παρακρατήσεων για τα αναδρομικά θα επεκταθούν και εντός του 2017. Άλλα 22,1 εκατομμύρια αναμένεται να εξοικονομηθούν από τις νέες συντάξεις του ΕΤΕΑ, που θα ακολουθούν πλέον το νέο σύστημα.

Από τα μέτρα που λήφθηκαν με το νέο ασφαλιστικό αναμένεται επίσης εντός του 2017 να εξοικονομηθούν οι εξής πόροι:

• 47 εκατομμύρια από τα όρια ηλικίας στις συντάξεις λόγω θανάτου, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
• 86,4 εκατομμύρια από τις μειώσεις των νέων συντάξεων.
• 34,8 από τα νέα πλαφόν στις παλιές και νέες συντάξεις (μέχρι 2.000 μεικτά σε μία κύρια σύνταξη και μέχρι 3.000 για άθροισμα συντάξεων). Αλλα 48,6 εκατομμύρια αναμένονται από το ίδιο μέτρο εντός του τρέχοντος έτους.
• 10,6 εκατομμύρια από τον «εξορθολογισμό» των οικογενειακών επιδομάτων (παρεμβάσεις που ψηφίστηκαν με τον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο).
• 7,8 εκατομμύρια από τις περικοπές στο προσυνταξιοδοτικό των τραπεζοϋπαλλήλων (άλλα 11 εκατομμύρια εξοικονομούνται εντός του 2016).

Στον τελικό λογαριασμό, συμπεριλαμβάνονται επίσης τα 207,5 εκατομμύρια που «έρχονται» από τον νέο τρόπο υπολογισμού του μερίσματος των δημοσίων υπαλλήλων (ΜΤΠΥ). Επειδή το νέο μέρισμα «μετράει» από 1/1/2016, η μερίδα του λέοντος (207 εκατ.) έχει εγγραφεί στο 2016 και έτσι το 2017 προϋπολογίζεται πρόσθετη εξοικονόμηση μόλις 500 χιλιάδων ευρώ. Υπολογίζονται επίσης πρόσθετα έσοδα 177,8 εκατ. ευρώ από την αύξηση των εισφορών υπέρ επικουρικής ασφάλισης που προστίθενται στα 172,1 εκατ. του 2016.

Εισφορές: Βάση το εισόδημα

Από το νέο σύστημα εισφορών (με βάση το εισόδημα) για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους η κυβέρνηση προσδοκά πρόσθετα έσοδα 135,6 εκατομμυρίων εντός του 2017. Ταυτόχρονα αναμένεται αύξηση της δαπάνης για τις κύριες συντάξεις κατά 233 εκατ. που αφορούν κυρίως στην έκδοση νέων συντάξεων που χρονίζουν. Παρ’ όλα αυτά, το ταμειακό ισοζύγιο των ασφαλιστικών ταμείων αναμένεται να διαμορφωθεί σε έλλειμμα 1,02 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 50% σε σχέση με την εκτίμηση για το κλείσιμο του τρέχοντος έτους. Φέτος το ταμειακό έλλειμμα των Ταμείων αναμένεται ότι θα κλείσει στα 2 δισ., μειωμένο κατά 135 εκατομμύρια περίπου από τους αρχικούς στόχους, κυρίως λόγω της μείωσης των δαπανών για συντάξεις (243 εκατ. ευρώ) και αύξησης κατά 93 εκατ. των δαπανών για ΕΚΑΣ (περικόπηκε από τον Ιούνιο και όχι από τον Γενάρη).

Εντός του 2017 αναμένεται και η σταδιακή -όπως αναφέρεται- εφαρμογή του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης σε εθνικό επίπεδο με πιστώσεις 760 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα «αναμένεται να υπάρξουν» -όπως αναφέρεται στον προϋπολογισμό- «σημαντικές εξοικονομήσεις πόρων μόνιμου χαρακτήρα που θα προέλθουν από την αναμόρφωση του προνοιακού χάρτη». Ειδικότερα επισημαίνεται ρητά πως «στην ίδια κατεύθυνση προσανατολίζεται η μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας, αναφορικά με τα δεδομένα της κοινωνικής πρόνοιας, όπου γίνεται αναφορά στο υφιστάμενο κατακερματισμένο σύστημα και προτείνονται διάφοροι τρόποι για τη βελτίωση της αποδοτικότητας αυτού. Ενδεικτικά αναφέρονται εξορθολογισμός παροχών (επιδομάτων), ένταξή τους σε σχήμα εγγυημένου εισοδήματος, καλύτερη στόχευση σε ομάδες πληθυσμού απλούστευση διαδικασία κ.ά.».

Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2017, το επόμενο έτος επιβάλλονται νέοι φόροι 2,51 δισ. ευρώ, για να φέρουν στα δημόσια ταμεία πρόσθετα έσοδα 1,835 δισ. ευρώ από άμεσους και έμμεσους φόρους. Το μεγαλύτερο βάρος πέφτει στους έμμεσους φόρους οι οποίοι αυξάνονται κατά 1,464 δισεκατομμύρια ευρώ (από 24,894 δισ. ευρώ φέτος στα 26,268 δισεκατομμύρια ευρώ το 2017) ενώ οι άμεσοι φόροι προβλέπεται να αυξηθούν κατά 371 εκατ. ευρώ (από τα 19,985 δισ. ευρώ στα 20,356 δισεκατομμύρια ευρώ).

Τα φοροληστρικά μέτρα των 2,51 δισ. ευρώ

Πιο συγκεκριμένα, ο «λογαριασμός» των 2,51 δισ. ευρώ που θα κληθούν να πληρώσουν το επόμενο έτος τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, σύμφωνα με το προσχέδιο του Προϋπολογισμού 2017, θα προέλθει:

• 772 εκατ. ευρώ από την αναμόρφωση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και συγκεκριμένα από τις αλλαγές που έγιναν στη φορολογική κλίμακα και τις εκπτώσεις φόρου για τους μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες που διαμορφώθηκαν από 1.900 έως 2.100 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, την αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, την αύξηση του φόρου από το 26% στο 29% για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με κέρδη έως 50.000 ευρώ.
• 678 εκατ. ευρώ από την αύξηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
• 218,4 εκατ. ευρώ από την πλήρη εφαρμογή της αύξησης του συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24% για δεκάδες αγαθά και υπηρεσίες.
• 12,5 εκατ. ευρώ από τις αλλαγές στη φορολογία των αυτοκινήτων (τέλη ταξινόμησης, τέλη κυκλοφορίας).
• 91 εκατομμύρια ευρώ από την αύξηση του φόρου εισοδήματος στα εταιρικά οχήματα.
• 439,6 εκατ. ευρώ από την αύξηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στα καύσιμα και το πετρέλαιο θέρμανσης. Από τις 15 Οκτωβρίου, αυξάνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 0,05 ευρώ το λίτρο, από τα 0,23 στα 0,28 ευρώ το λίτρο ενώ από από την 1η Ιανουαρίου 2017 ο ΕΦΚ στη βενζίνη αυξάνεται κατά 3 λεπτά το λίτρο, από τα 0,67 στα 0,7 ευρώ, ενώ στο πετρέλαιο κίνησης ανεβαίνει κατά 8 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,41 ευρώ. Ο ΕΦΚ στο υγραέριο κίνησης θα αυξηθεί κατά 10 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,43 ευρώ το λίτρο.
• 19,3 εκατ. ευρώ από την αναμόρφωση της φορολογίας στα επενδυτικά οχήματα.
• 14,6 εκατ. ευρώ από την επιβολή τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση, μέτρο το οποίο επιβλήθηκε τον περασμένο Ιούνιο.
• 25,8 εκατ. ευρώ από την αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στην μπίρα.
• 142 εκατ. ευρώ από την αύξηση του φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα και τον καπνό και την επιβολή φόρου στα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 αυξάνονται οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα τσιγάρα και τα λοιπά προϊόντα καπνού. Ο πάγιος φόρος κατανάλωσης που επιβαρύνει τον λεπτοκομμένο καπνό θα αυξηθεί από τα 156,70 στα 170 ευρώ ανά κιλό. Ο αναλογικός φόρος θα αυξηθεί από 20% στο 26% της λιανικής τιμής πώλησης. Το αποτέλεσμα των αυξήσεων αυτών στους ΕΦΚ των τσιγάρων και του καπνού θα είναι να αυξηθούν οι λιανικές τιμές πώλησης κατά 0,50 έως 1 ευρώ ανά πακέτο. Επίσης θα επιβληθεί ειδικός φόρος κατανάλωσης στα υγρά που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγάρα: Το ύψος του φόρου θα είναι 10 λεπτά ανά ml υγρού.
• 62 εκατ. ευρώ από την επιβολή φόρου στον καφέ. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 θα επιβληθεί ΕΦΚ στην εισαγωγή και στην εγχώρια παραγωγή καφέ, με συντελεστές από 2 έως 3 ευρώ ανά κιλό στον καβουρντισμένο καφέ και με συντελεστή 4 ευρώ ανά κιλό στον στιγμιαίο καφέ και στα παρασκευάσματα από εκχυλίσματα, αποστάγματα ή συμπυκνώματα του καφέ. Η επιβολή του φόρου αυτού, αναμένεται να επιβαρύνει με αυξήσεις κατά 10%-20% τις λιανικές τιμές πώλησης των διαφόρων ειδών καφέ.
• 54,2 εκατ. ευρώ από την επιβολή τέλους στη σταθερή τηλεφωνία. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 επιβάλλεται νέο φορολογικό τέλος 5% σε κάθε μηνιαίο ή διμηνιαίο λογαριασμό τηλεπικοινωνιακών τελών σταθερής τηλεφωνίας. Το νέο αυτό τέλος θα επιβάλλεται επί των καθαρών (προ ΦΠΑ) τηλεπικοινωνιακών τελών κάθε μηνιαίου ή διμηνιαίου λογαριασμού. Επί του νέου αυτού τέλους θα επιβάλλεται εν συνεχεία ο ΦΠΑ με συντελεστή 24%. Η τελική επιβάρυνση στους λογαριασμούς σταθερής τηλεφωνίας θα αγγίξει το 6%.

Με πληροφορίες από ethnos.gr, imerisia.gr