Η κρίση της στέγης στα χρόνια της ύφεσης
Από τη στεγαστική επισφάλεια στην απόλυτη αστεγία: πώς οι Ελληνες που έζησαν την άνοιξη «του δικού τους σπιτιού» ξαναβρίσκονται στη δεινή θέση να ξοδεύουν το μισό εισόδημα για λίγα τετραγωνικά ενοικιαζόμενης στέγης έως και να επιστρέφουν στο πατρικό και, ακόμα χειρότερα, να ζουν στα παγκάκια, στις «καβάντζες» και σε απάνθρωπες συνθήκες. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κατοικίας (Δευτέρα 7 Οκτωβρίου) η «Εφ.Συν.» συνομιλεί με παθόντες και ειδικούς προσπαθώντας να φωτίσει πλευρές του σύνθετου προβλήματος.
Οι εικόνες με τους ξεσπιτωμένους πρόσφυγες και μετανάστες από τις πρόσφατες εκκενώσεις καταλήψεων στο κέντρο της Αθήνας, με μητέρες και μωρά να κλαίνε επειδή διώχνονται από τα εγκαταλειμμένα κτίρια όπου για χρόνια είχαν βρει στέγη και φροντίδα, αντιμετωπίστηκαν με διπλή ανάγνωση: η κυβέρνηση τις παρουσίασε ως απόδειξη ότι σπάει την ανομία, επιστρέφει στο Δημόσιο κτίρια που του ανήκουν και οδηγεί τους αιτούντες άσυλο σε επίσημες δομές.
Η αντιπολίτευση και οι ανθρωπιστικές οργανώσεις κατήγγειλαν τις εκκενώσεις ως βίαιες πρακτικές αλλά και ως επικοινωνιακά πυροτεχνήματα, αφού δεν υπήρξε ουσιαστική πρόνοια για το πού θα μεταφερθούν οι εκατοντάδες πρόσφυγες, που ώς έναν βαθμό είχαν ενταχθεί στον αστικό ιστό, τα παιδιά τους πήγαιναν σχολείο, οι δομές αλληλεγγύης τούς είχαν αγκαλιάσει, παρά τα υπαρκτά προβλήματα, τις προστριβές ή ελλείψεις.
Με διπλή ανάγνωση αντιμετωπίστηκαν και οι εικόνες βαρβαρότητας από τις φονικές πυρκαγιές στη Μόρια και την έκρυθμη κατάσταση που ακολούθησε στον μεγαλύτερο προσφυγικό καταυλισμό της Ευρώπης.
Για πολλούς ήταν το χρονικό ενός προαναγγελθέντος εγκλήματος, η φυσική όσο και τραγική κατάληξη του τι συμβαίνει όταν στριμώχνεις ανθρώπους σαν αγρίμια, σε άθλιες συνθήκες και χώρους που δεν χωράνε ούτε καν το ένα τρίτο. Για την κυβέρνηση ήταν η αφορμή να αναγγελθούν νέα αυστηρά μέτρα για το προσφυγικό, με πρόσχημα την «αποσυμφόρηση» των νησιών.
Η εικονογράφηση είναι από το graphic novel «Εδω έζησε», των Iσαάκ Ρόσα και Κριστίνα Μπουένο (μετάφραση Κορίνας Βασιλοπούλου), από τις εκδόσεις Angelus Novus, το οποίο παρουσιάζεται τη Δευτέρα 7/10, ώρα 8, στο Νέο Ελληνικό Θέατρο, Σπύρου Τρικούπη 34 και Κουντουριώτου
Το κοινό νήμα στα δύο αυτά στιγμιότυπα είναι η στέγη και η έλλειψή της. Το στεγαστικό ζήτημα, που στην περίπτωση των προσφύγων προσλαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις, που φτάνουν ώς την απώλεια ανθρώπινων ζωών, έχει πολλά πρόσωπα και δεν εξαντλείται στις ομάδες που αποκαλούμε «ευπαθείς».
Δεν αφορά μόνο τους ξεσπιτωμένους πρώην καταληψίες, ούτε μόνον όσους ζουν στον δρόμο. Δεν αφορά μόνον τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, που έχουν επανέλθει δριμύτεροι, ενώ τα κινήματα προσπαθούν να τους ματαιώσουν με κινητοποιήσεις στα συμβολαιογραφικά γραφεία, καταγράφοντας σημαντικές επιτυχίες το τελευταίο διάστημα. Δεν αφορά μόνον όσους επιστρέφουν στο πατρικό τους σπίτι επειδή δεν έχουν να πληρώσουν το νοίκι, ούτε όσους στριμώχνονται σε λιγότερα τετραγωνικά από όσα χωράνε, πάλι για να μειώσουν τα έξοδα.
Η στεγαστική επισφάλεια έχει πολλά πρόσωπα. Η απόλυτη αστεγία είναι ίσως το πιο ακραίο από αυτά, αλλά όχι το μοναδικό. Το όνειρο του να έχω «ένα κεραμίδι πάνω από το κεφάλι μου» τείνει να μετατραπεί σε βραχνά, σε διαρκή βρόχο που μας πνίγει, μετατρέποντάς μας σε είλωτες που δουλεύουν για να εξυπηρετήσουν τις στοιχειώδεις ανάγκες κατοίκησης.
Σύμφωνα με τη Εurostat, οι δύο στους πέντε κατοίκους της Ελλάδας ξοδεύουν πάνω από 40% του εισοδήματός τους για να στεγαστούν, ένα ποσοστό που κατατάσσει την Ελλάδα στην κορυφή των χωρών της Ε.Ε. με την ακριβότερη στέγη, αναλογικά με το εισόδημα των κατοίκων της. Για τους ενοικιαστές τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, με σχεδόν εννέα στα δέκα νοικοκυριά να δαπανούν ώς και πάνω από το μισό του εισοδήματός τους μόνο και μόνο για να στεγαστούν.
Τη Δευτέρα 7 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Κατοικίας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τα κινήματα για την καθολική πρόσβαση όλων σε αξιοπρεπή στέγαση δεν γιορτάζουν, αλλά διεκδικούν. Δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης, η Ελλάδα μετατρέπεται ξανά σε πειραματόζωο, με το βασικό αυτό ανθρώπινο δικαίωμα να βρίσκεται και πάλι υπό αμφισβήτηση. Με αφορμή την παγκόσμια μέρα, η «Εφ.Συν.» φωτίζει πλευρές αυτού του σύνθετου ζητήματος, που μαζί με την περιβαλλοντική υποβάθμιση βρίσκεται στον πυρήνα της καπιταλιστικής κρίσης.
ΒΑΣΙΛΗΣ, νεοάστεγος
Μεγαλώνοντας έναν γάτο στη Σταδίου
Ανάμεσα στο βιβλιοπωλείο Ιανός και στο εγκαταλειμμένο ξενοδοχείο Hesperia Palace, στη συμβολή Σταδίου και Εδουάρδου Λω, έχει στηθεί ένας μίνι καταυλισμός αστέγων. Για να προστατεύονται από τη βροχή, έχουν κάνει σπίτι τους τα λίγα τετραγωνικά μέτρα πεζοδρομίου στο υπόστεγο των κτιρίων, ενώ με σκούπες, φαράσια και απολυμαντικά προσπαθούν να κρατήσουν καθαρό το υπαίθριο νοικοκυριό τους.
«Αντρας, σε παραγωγική ηλικία, με μέσο ή ανώτερο μορφωτικό επίπεδο, ενταγμένος κοινωνικά. Πριν βρεθεί στον δρόμο απασχολούνταν σε τομείς που χτυπήθηκαν από την οικονομική κρίση - με πρώτο τον κατασκευαστικό τομέα». Με αυτά τα χαρακτηριστικά σκιαγραφούν το προφίλ του νεοάστεγου κοινωνικές οργανώσεις που καταγράφουν το φαινόμενο, όπως η Κλίμακα και η Praxis.
Aυτό ακριβώς είναι και το προφίλ του 49χρονου Βασίλη. Μόνο που για τους χιλιάδες περαστικούς που περνάνε καθημερινά από τη Σταδίου, ο αδύνατος γκριζομάλλης άντρας έχει ένα άλλο χαρακτηριστικό που τον ξεχωρίζει από τους άλλους: φροντίζει σε 24ωρη βάση έναν μικρό γάτο -το καλοκαίρι είχε δύο αλλά του τα κλέψανε- που βρίσκεται σταθερά προσκολλημένος πάνω του, κοιμάται, ξυπνάει και παίζει μαζί του. Χάρη στον γάτο, που τον φωνάζει «Τυχερούλη», γνώρισε τα δικά του λεπτά δημοσιότητας στο ζωοφιλικό ίντερνετ, μόνο που, όπως μας παραπονιέται, «δεν σεβάστηκαν το αίτημά μου να μη δείξουν το πρόσωπό μου».
Μας διηγήθηκε την ιστορία του, με καλλιεργημένο λεξιλόγιο, ειρμό και διαύγεια, χωρίς πικρία και παραίτηση, αλλά με το πείσμα «να σταθώ με αξιοπρέπεια στα πόδια μου, ακόμα και αν είμαι στο δρόμο». «Από παιδί δούλευα σε κατασκευές. Εκανα μια δουλειά δική μου. Το 2009 δούλεψα ένα μεγάλο έργο, 530.000 ευρώ, από το πρόγραμμα Θησέας. Πέρασαν τα χαρτιά της πρώτης πληρωμής, η δεύτερη όμως δεν εξοφλήθηκε ποτέ. Αυτό που με γονάτισε ήταν ότι έπρεπε να αποδώσω ΦΠΑ χωρίς να έχω πληρωθεί. Κατάφερα να καθαρίσω το πρόσωπό μου στην αγορά, να μη φάω λεφτά από συνεργάτες. Χάσαμε τη γη κάτω από τα πόδια μας. Ψιλοσταθήκαμε λίγο. Δούλευα κουζίνα σε μαγαζιά για τρία χρόνια. Το τελειωτικό χτύπημα ήταν όταν το 2015 προέκυψε ένα πρόβλημα υγείας, νοσηλεύτηκα ενάμιση μήνα. Ο,τι ψιλά είχα για ώρα ανάγκης, πήγαν εκεί. Από το 2016 μένω στο δρόμο».
Στη Σταδίου, εκεί που μένει εδώ και ένα χρόνο μαζί με τον ξάδελφό του, «έχουμε ξυπνήσει τρεις φορές με το μαχαίρι στον λαιμό. Το ψείρισμα είναι καθημερινό. Τις καιρικές συνθήκες τις αντιμετωπίζουμε με μια κουβέρτα παραπάνω. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η υγιεινή. Βολευόμαστε με τις χημικές τουαλέτες. Κάποια βράδια πάμε σε ξενοδοχείο, κάνουμε ένα μπάνιο, ξεκουραζόμαστε σαν άνθρωποι».
Ως άστεγος σε έναν από τους πιο πολύβουους δρόμους της Αθήνας, έχει δει το ενδιαφέρον, υποκριτικό ή μη, διαφορετικών ανθρώπων: «Μέχρι και ένας μοναχός μάς είχε προσεγγίσει, να πούμε τα κάλαντα. Είχε φωνάξει και τα κανάλια, κυρίως για να μας εκμεταλλευτεί και να πει αυτά που θέλει αυτός στηριζόμενος στο πρόβλημα το δικό μας. Πριν τις δημοτικές εκλογές, υποψήφιοι δήμαρχοι είχαν στείλει τα τσιράκια τους, ακόμα και από το χώρο της Ακροδεξιάς, πάλι για δική τους σκοπιμότητα».
Οσο για τον κόσμο που συναντάει καθημερινά, «λέει ο καθένας τα δικά του. Για παράδειγμα, το ζωάκι. Αλλος λέει “δεν μπορείς να συντηρήσεις τον εαυτό σου, θες και γατί;”. Αλλοι το βλέπουν αλλιώς, ότι υπάρχει ανθρωπιά, στερείσαι από σένα για να βοηθήσεις μια ζωντανή ύπαρξη».
Γιατί οι περισσότεροι άστεγοι μένουν εκτός των επίσημων δομών; «Γιατί ζητάνε πάρα πολλά δικαιολογητικά, Ε1, Ε9, εκκαθαριστικό της τελευταίας πενταετίας, γνωμάτευση από ιολόγο ότι δεν έχει κάποιο χρόνιο νόσημα. Αλλοι βάζουν αυστηρά ωράρια, να είσαι εκεί στις 9 το βράδυ και να έχεις φύγει πριν από τις 9 το πρωί. Εγώ που επιβιώνω ως μικροπωλητής, δουλεύω κυρίως τα βράδια, δεν μπορώ να πάω εκεί».
Μέτρα για τη στεγαστική κρίση
Οταν απουσιάζει μια συνολική στρατηγική για το δικαίωμα στη στέγη, υπάρχουν μόνο αποσπασματικά μέτρα. Ετσι θα μπορούσαν να συνοψιστούν οι δημόσιες πολιτικές για την κατοικία την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με τις σχετικές μελέτες. «Χωρίς να αναπτύσσεται ένας αυτόνομος τομέας δημόσιας κοινωνικής πολιτικής κατοικίας, την περίοδο της κρίσης και ιδιαίτερα μετά το 2015 είναι σε εξέλιξη μια σειρά από μέτρα και προγράμματα που έχουν στόχο να απαντήσουν σε επείγουσες στεγαστικές ανάγκες τμημάτων του πληθυσμού, ιδιαιτέρως ευάλωτων ομάδων», γράφει χαρακτηριστικά η ερευνήτρια Δ. Σιατίτσα στην πρόσφατη μελέτη της «Πού ζεις; Κατοικία στην Ελλάδα: επιπτώσεις της λιτότητας και προοπτικές» (εκδ. Iδρύματος Rosa Luxemburg, Απρίλιος 2019).
Η οριζόντια προστασία της πρώτης κατοικίας καταργείται το 2014, ενώ ο Νόμος Κατσέλη για τα πτωχευμένα νοικοκυριά (2010) τροποποιείται το 2016, στον αποκαλούμενο «Νόμο Σταθάκη», που σύμφωνα με την τότε κυβέρνηση καλύπτει τους 2 στους 3 δανειολήπτες.
Ως μέτρο αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης ψηφίστηκε το επίδομα ενοικίου τον Μάρτιο του 2015, με εισοδηματικά κριτήρια στα όρια της ακραίας φτώχειας και επίδομα από 70 έως 160 ευρώ τον μήνα.
Αρχές του 2018 θεσμοθετήθηκε το επίδομα στέγασης, ως ένα από τα αντίμετρα στις περικοπές συντάξεων και τη μείωση αφορολογήτου, και άρχισε να εφαρμόζεται έναν χρόνο αργότερα. Μεγάλο κενό αφήνει η κατάργηση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, του μοναδικού φορέα άσκησης κοινωνικής στεγαστικής πολιτικής στην Ελλάδα, οι αρμοδιότητες και εκκρεμότητες των προγραμμάτων του οποίου μεταφέρθηκαν στον ΟΑΕΔ.
Η κατασκευή του χρέους και η εξάρτηση
Νίκος Κουραχάνης, μεταδιδακτορικός ερευνητής Κοινωνικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Το ζήτημα των αλλαγών στη στέγη δεν είναι τωρινό, ούτε αποκομμένο από ευρύτερες αλλαγές που συμβαίνουν στις κοινωνίες μας. Στη Δύση, η ανάπτυξη των κοινωνικών δικαιωμάτων οδήγησε στον θεσμό της κοινωνικής κατοικίας. Ο νεοφιλελευθερισμός από το ‘70 και μετά ξήλωσε αυτές τις παροχές και ενθάρρυνε τη λήψη στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες.
Πρακτική που παρήγαγε συνθήκες υπερχρέωσης των πολιτών. Στη χώρα μας περάσαμε από το μεταπολεμικό άναρχο και ιδιωτικοποιημένο τοπίο των εργολάβων απευθείας στα τραπεζικά δάνεια, δίχως να έχει ποτέ υπάρξει ένα οργανωμένο σχέδιο για τη στέγαση των ευάλωτων ομάδων. Η υπερχρέωση των νοικοκυριών για την απόκτηση ενός σπιτιού συντελέστηκε με τρόπο συστηματικό και ευνόησε πρακτικές κοινωνικού ελέγχου.
Στα χρόνια της κρίσης η ραγδαία όξυνση των κοινωνικών προβλημάτων συμπορεύτηκε με απότομες και βίαιες περικοπές στο σύστημα κοινωνικής προστασίας. Είναι ενδεικτικό ότι τη στιγμή που είδαμε πολλαπλασιασμό των αστέγων και αδυναμία πολλών νοικοκυριών να εξασφαλίσουν αξιοπρεπείς στεγαστικές συνθήκες, οι ισχνές δαπάνες στεγαστικής υποστήριξης εξαϋλώθηκαν. Οπως επισημαίνει ο Maurizio Lazzarato, η κατασκευή του οικονομικού χρέους βρίσκεται στην καρδιά του νεοφιλελεύθερου προγράμματος.
Πρόκειται για μια πολιτική επινόηση που παράγει συνθήκες εξάρτησης μεταξύ πιστωτή και οφειλέτη. Η αποπληρωμή του στεγαστικού δανείου ή ενοικίου, λοιπόν, με τις κρατούσες εργασιακές σχέσεις και τις απούσες στεγαστικές πολιτικές υπηρετεί την απόλυτη υποταγή των πολλαπλασιαζόμενων, υπερχρεωμένων, φτωχών στους κανόνες που η άρχουσα τάξη επιθυμεί να επιβάλει. Σε αυτό το δυσμενές τοπίο μπορούν να προστεθούν και άλλες σύγχρονες παράμετροι στεγαστικής επισφάλειας, όπως το airbnb και η στέγαση των προσφύγων.
Ποια κατεύθυνση θέλουμε για τις πόλεις μας;
Δήμητρα Σιατίτσα, δρ Πολεοδομίας ΕΜΠ, ερευνήτρια
Στο σύνολο των χωρών της Ευρώπης κατά την τελευταία απογραφή πληθυσμού-κατοικιών το 2011 καταγράφηκαν περίπου 11 εκατομμύρια κενές κατοικίες. Παρ’ όλο που υπάρχουν σημαντικές διαφορές από χώρα σε χώρα, η κλίμακα του φαινομένου παράλληλα με την αύξηση του πληθυσμού που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στέγασης αναδεικνύει τις αντιφάσεις στις διαδικασίες αστικής ανάπτυξης των τελευταίων δεκαετιών.
Κινήματα, κοινωνικές οργανώσεις και επιστήμονες θεωρούν ότι οι κενές κατοικίες είναι ένας πόρος που πρέπει να αξιοποιηθεί για την προσφορά φθηνής και αξιοπρεπούς κατοικίας και διεκδικούν την εφαρμογή πολιτικών σε αυτήν την κατεύθυνση. Οι απαντήσεις δεν μπορούν να έχουν παρά τοπικό χαρακτήρα. Ηδη, αρκετοί δήμοι στην Ευρώπη έχουν προχωρήσει σε μια πιο συστηματική καταγραφή των κενών κατοικιών, στην ανάπτυξη εξειδικευμένου θεσμικού πλαισίου και την εφαρμογή μέτρων για τη χρήση τους σε κοινωνικά στεγαστικά προγράμματα ή για άλλες κοινωνικές και τοπικές ανάγκες. Αντίστοιχοι πειραματισμοί γίνονται από ομάδες πολιτών που χαρτογραφούν, επισκευάζουν και επαναχρησιμοποιούν κενές κατοικίες και κτίρια, μέσα από άμεση και συλλογική δράση.
Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά. Το 2011 καταμετρήθηκαν 897.968 κενές κατοικίες, 132.000 στον Δήμο Αθηναίων. Το πρόβλημα με τις πολλαπλές του διαστάσεις (ανάγκες συντήρησης και επισκευής, πολυϊδιοκτησία, εγκαταλειμμένα, διατηρητέα) και οι δυνατότητες που υπάρχουν έχουν κατ’ επανάληψη αναλυθεί στον δημόσιο διάλογο. Ταυτόχρονα, οι λύσεις είναι σύνθετες και απαιτούν σταθερή δημόσια παρέμβαση (κυρίως εξειδικευμένο θεσμικό πλαίσιο και χρηματοδότηση).
Η αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων τα δύο τελευταία χρόνια, η άνοδος των τιμών και το επενδυτικό ενδιαφέρον για τουριστική αξιοποίηση των κατοικιών μας θέτει ξεκάθαρα το δίλημμα για το ποια κατεύθυνση θέλουμε να διεκδικήσουμε για τις πόλεις μας. Από τη μία, η επιστροφή στην «κανονικότητα», αφήνοντας την αγορά να παράγει κοινωνικά και χωρικά άνισες λύσεις, από την άλλη η έμπρακτη κατοχύρωση του δικαιώματος στη στέγη, θέτοντας όρια στην κτηματομεσιτική κερδοσκοπία και αναπτύσσοντας συλλογικά εναλλακτικές για την αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων με δίκαιο τρόπο.
Η επιστροφή στο πατρικό
Γιάννα Μπαρκούτα, «Η κατοίκηση σε κρίση» (εκδ. Εκκρεμές)
Η Γιάννα Μπαρκούτα, στο βιβλίο της «Η κατοίκηση σε κρίση» (εκδ. Εκκρεμές), αναλύει διαφορετικές πλευρές του φαινομένου, με συνεντεύξεις, χάρτες, σκίτσα, αλλά και ένα ισχυρό θεωρητικό οπλοστάσιο, από τον φιλόσοφο Τζόρτζιο Αγκάμπεν ώς τον αρχιτέκτονα-στοχαστή Αρη Κωνσταντινίδη. «Ενα από τα πρόσωπα του στεγαστικού ζητήματος είναι η λογική του στριμώγματος: μαζευόμαστε πιο πολλοί σε λιγότερο χώρο. Στην επιστροφή στο πατρικό σπίτι αυτό είναι πολύ ξεκάθαρο. Αν και το βλέπουμε παντού γύρω μας, δεν υπάρχουν στοιχεία που το αποτυπώνουν στο σύνολό του, παρά μόνο ενδεικτικά. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι στην Ελλάδα το 29% των κατοίκων υποχρεώνεται να ζήσει σε σπίτια με στενότητα χώρου, ενώ για τον φτωχό πληθυσμό το ποσοστό αυξάνεται στο 43%», λέει στην «Εφ.Συν.» η ερευνήτρια.
«Η επιστροφή στο πατρικό σπίτι αποτελεί ένα αφανές τέχνασμα που επί της ουσίας μηδενίζει ή επιμερίζει το κόστος κατοίκησης για αυτόν που πηγαίνει πίσω, αλλά με πολύ μεγάλο κόστος σε σχέση με την καθημερινή ζωή. Αλλάζει επί της ουσίας η αρχιτεκτονική της κατοικίας. Οι χώροι αποκτούν πολλαπλά νοήματα, το σαλόνι γίνεται από χώρος υποδοχής, υπνοδωμάτιο ή προσωπικός χώρος. Το κοινό μπλέκεται με το ιδιωτικό».
«Τα κινήματα πρέπει να αναπροσαρμόσουν την τακτική τους»
Τόνια Κατερίνη, αρχιτέκτονας, μέλος της Ενωτικής Πρωτοβουλίας κατά των πλειστηριασμών
Στην Ελλάδα, στην περίοδο της μεταπολίτευσης, δεν είχαμε σοβαρά κινήματα στέγης. Ακόμα και οι καταλήψεις στα 1980-90 δεν πρότασσαν το στεγαστικό. Για πρώτη φορά αναπτύχθηκαν μαζικά κινήματα στέγης την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Πριν από την κρίση είχαμε 87% ιδιοκατοίκηση, τώρα 73% – και αυτή είναι η μελλοντική τάση. Το μοντέλο της δεκαετίας του 1960 και του 1970, όπου κάθε οικογένεια αν έκανε τα κουμάντα της σίγουρα κάποια στιγμή θα αποκτούσε σπίτι, έχει κλείσει τον κύκλο του. Κάποτε το κεφάλαιο ενθάρρυνε την απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας ώστε να κάνει τον λαό «μικρονοικοκυραίους».
Τώρα, αυτό το κοινωνικό συμβόλαιο δεν ενδιαφέρει το κεφάλαιο, έχει αλλάξει στρατηγική. Θέλει ανθρώπους με περιορισμένα μέσα, χωρίς ρίζες, ανασφαλείς και ευάλωτους.
Το κίνημα κατά των πλειστηριασμών εμφανίστηκε στο τέλος του 2013, με το ιδρυτικό κάλεσμα της πλατφόρμας «Πλειστηριασμοί στοπ», υποχώρησε το 2015 και ενδυναμώνεται ξανά στο τέλος του 2017, όταν ανακοινώνεται ότι θα φύγουν οι πλειστηριασμοί οριστικά από τα Ειρηνοδικεία και θα γίνουν ηλεκτρονικοί. Ο κόσμος ξαναξύπνησε. Κατάλαβε ότι η αδράνεια οδηγεί στο να γίνουν πιο σκληρά τα μέτρα. Είχαμε μια έξαρση με συγκρούσεις στα Ειρηνοδικεία στο τέλος του 2017. Τώρα, πορευόμαστε με δράσεις στα συμβολαιογραφεία ώστε να κρατάμε το θέμα ανοιχτό.
Η Ελλάδα δεν ξοδεύει τίποτα για παραγωγή κοινωνικής κατοικίας και αναλογικά με το εισόδημα έχει την πιο ακριβή στέγη σε όλη την Ε.Ε., μετά τη Ρουμανία. Τα κινήματα πρέπει να αναπροσαρμόσουν την τακτική τους, βάζοντας στο προσκήνιο το αίτημα για κοινωνική στέγαση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου