«Το πιο βαθύ σκοτάδι είναι πριν το Χάραμα».

Από το συνάδελφο ΝΚ

Θα ήθελα να αναφερθώ σε μία ρήση που άκουσα από τον κύριο Βαρουφάκη σήμερα και η οποία περιφραστικά είχε το εξής νόημα: Έχουμε μια έντονη αγωνία η επιλογή του ΝΑΙ της Βρετανίας στην παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι μια παθιασμένη επιλογή σύγκρουσης με το κατεστημένο της Ευρωζώνης ακριβώς για τη σωτηρία της Ε.Ε. και για αυτό αγωνιούμε το πολιτικό πάθος να προσχωρήσει στο ΝΑΙ και να μην είναι στο ΟΧΙ. Μάλλον (?) θα είναι φοβικό κατά τον κύριο Βαρουφάκη το ΟΧΙ και το τοποθετεί στο «δεξιό» πολιτικό φάσμα. Θα ήθελα να εκθέσω τις παρακάτω σκέψεις που μου δημιούργησε αυτή η θέση, οι οποίες σε καμία περίπτωση δε μου επιτρέπουν να γνωρίζω ακριβώς τις προθέσεις του, μιας και δε γνωρίζω τον άνθρωπο προσωπικά. Επίσης, οφείλω να πω πως σε καμία περίπτωση δε θα ήθελα αυτές οι σκέψεις, να προκαλέσουν ένα ακόμα ρήγμα μεταξύ των πολιτικών υποκειμένων από τα οποία περιμένουν σήμερα λύσεις και απαντήσεις οι εργαζόμενοι.

Ο κύριος Βαρουφάκης έχει κάθε λόγο να ανησυχεί για την τύχη της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. και φυσικά και για την τύχη μας που με μια ενδεχόμενη κατάρρευση του κοινωνικο-οικονομικού κατεστημένου θα καταστεί επισφαλής. Και βέβαια. Ο ίδιος ο κύριος Βαρουφάκης από την άλλη έχει μια σκληρά κριτική στάση και άποψη απέναντι στην Ε.Ε, την οποία κριτικάρει για την αντιδραστικότητά της και γι’ αυτό το λόγο και αγωνίζεται για τον εκδημοκρατισμό της. Φυσικά ο εκδημοκρατισμός της θα μπορούσε να γίνει κατά τον κύριο Βαρουφάκη μόνο σε περίπτωση που το πολιτικό πάθος- εμείς θα το λέγαμε η φωνή των εργαζόμενων υποτελών τάξεων που λέει ως εδώ- προσχωρήσει σε ένα φιλοευρωπαϊκό ανατρεπτικό ρεύμα. Και θα είχε κάθε δίκαιο να υποστηρίζει κάτι τέτοιο απλούστατα αν θα μπορούσε να γίνει! Όμως το πολιτικό πάθος αυτό στο οποίο αναφέρεται ο κύριος Βαρουφάκης καλώς ή κακώς, θα έπρεπε να συμπορευτεί προσωρινά αλλά και να συνυπάρξει- όπως κάνει και σήμερα- σε μια εκρηκτική πολιτική ισορροπία με τους πιο αντιδραστικούς κύκλους που επιθυμούν διακαώς την τέλεση της «Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης» όπως θα μπορούσαμε να την πούμε, πράξη η οποία θα σημάνει και την πλήρη θεσμοθέτηση της αδικίας που υφιστάμεθα ως απλοί πολίτες, σε ένα πλήρως αντιεργατικό ευρωπαϊκό ιμπεριαλιστικό εποικοδόμημα.

Ο κύριος Βαρουφάκης σε κάθε περίπτωση με την επιλογή του να υποστηρίξει αυτή τη θέση βάζει δύσκολα στα εργατικά στρώματα που επιθυμούν διακαώς έναν τερματισμό της καπιταλιστικής κρίσης και της λιτότητας. Το πολιτικό ζήτημα- μιας και τα πράγματα οφείλουν να εξετάζονται υπό το πρίσμα πολιτικών επιλογών που επιβάλλουν και την κίνηση της οικονομίας- είναι κατά πόσο τα (πολυκερματισμένα) εργατικά στρώματα που συγκροτούνται από τους απλούς πολίτες που πλήττονται από την κρίση, θα μπορούσαν να σχηματίσουν ένα μίνιμουμ πολιτικής συμφωνίας με βάση την οποία θα επιδίωκαν η παραγωγή να ελέγχεται από αυτούς που την παράγουν, με σεβασμό προς τη Φύση άλλα και προς τα πιο οπισθοδρομικά μέλη της κοινωνίας τα οποία και θα πρέπει να ανακουφιστούν προς την τόνωση της συλλογικής προόδου. Οι δυνάμεις της εργασίας λοιπόν και με βάση ποια ακριβώς πολιτική συγκρότηση πρέπει να κινηθούν είναι ένα ζήτημα, που αν λάβουμε υπ΄όψιν το ρυθμό που συντελούνται οι κοινωνικές αλλαγές, θα μας απασχολεί ως είδος και μετά τη λήξη της ζωής του γράφοντα, όσο και να κατορθώσει να την μετατοπίσει χρονικά, επομένως σίγουρα η εύρεση της φόρμουλας αυτής δεν είναι απλή. Ο σκοπός αυτού του κειμένου είναι απλά να καταδείξει τον αποπροσανατολιστικό ρόλο που επιτελεί ο κύριος Βαρουφάκης σε αυτήν ακριβώς τη ζητούμενη αυθόρμητη συγκρότηση των μαζών γύρω από έναν πόλο ενάντια στην λιτότητα σε συνθήκες συγκέντρωσης Κεφαλαίου (οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και σε απόλυτα μεγέθη όχι μόνο αναλογικά). Το πολιτικό πάθος όπως πολύ σωστά το χαρακτηρίζει ο κύριος Βαρουφάκης είναι πολύ απλά το αίσθημα του εργαζόμενου ανθρώπου ο οποίος απαιτεί να ζήσει την αξιοπρεπή ζωή που του αρμόζει ως παραγωγικό υποκείμενο τη στιγμή που η ανθρώπινη πρόοδος δίνει τα εχέγγυα για κάτι τέτοιο.

Αυτό που όμως –κάνει πως- δεν καταλαβαίνει ο κύριος Βαρουφάκης είναι πως η Ε.Ε. δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα εργαλείο για την επιβολή των συμφερόντων των πλουσίων. Δε θα είχε απολύτως κανείς κάποια πρόθεση να γκρεμίσει επ’ ουδενί μια «Ευρώπη των Λαών» και μάλιστα ιδανικό θα ήταν να υπήρχε μία «Γη των Λαών» όπου δε θα υπήρχαν ούτε μεταξύ διαφορετικών εθνοτήτων διακρίσεις. Να μην εξοβελίζουμε τη διαφορετικότητα όμως αυτή μεταξύ των Λαών επιβάλλοντάς τους ολοκληρωτικά να ζήσουν κάτω από αυστηρά όμοιους οικονομικίστικους κανόνες. Δε θα επεκταθώ σε αυτό γιατί η ουσία είναι ο αποπροσανατολισμός που επιχειρείται. Είναι λογικό λοιπόν για τους εργαζόμενους ανθρώπους να θέλουν να σπάσουν τα δεσμά της καταπίεσης. Και στη δική μας περίπτωση μιλώντας για τους Λαούς της Ευρώπης τα δεσμά της καταπίεσης δεν είναι άλλα από το ασφυκτικό –και εδώ θα χρησιμοποιήσω για μία και μόνο φορά τη λέξη- νεοφιλελεύθερο πλαίσιο της Ε.Ε. Είναι απλούστατο να το αντιληφθεί ο καθένας αυτό και χωρίς μεταπτυχιακά και ειδίκευση στη μακροοικονομία- διαισθητικά.

Δεν αποτελεί σκοπό του κειμένου να προτείνει πως η Ε.Ε. πρέπει να γκρεμιστεί συθέμελα, αν και ίσως αυτή θα είναι η εξέλιξη των πραγμάτων είτε έτσι είτε αλλιώς, σκοπός είναι να καταδειχτεί πως με ένα έωλο επιχείρημα περί «ανατρεπτικής σωτηρίας» της Ε.Ε. επιχειρείται να παγιδευτούν οι ζωντανές ανατρεπτικές δυνάμεις κάτω από ένα οικονομικίστικο, μη πολιτικό, αντιδραστικό πλαίσιο συμπόρευσης με το Κεφάλαιο, ιστορικά αποτυχημένο. Και για να το κάνω πιο λιανά με την υιοθέτηση αυτής της θέσης από παραδοσιακές δυνάμεις οι οποίες επαγγέλονται τα δικαιώματα των εργαζομένων, όπως είναι και το κόμμα των Εργατικών στη Βρετανία, επιχειρείται να κλείσει ο δρόμος των καταπιεσμένων, ώστε να μη συγκρουστούν με το πλαίσιο που τους καταπιέζει.

Κλείνοντας θα ήθελα να προσθέσω πως είναι σεβαστό το επιχείρημα του κυρίου Βαρουφάκη, πως ίσως η κατάρρευση της μητέρας Ευρώπης να μην είναι προς όφελός μας, μιας και θα επέλθει το χάος. Ως απάντηση σε αυτό το επιχείρημα ταιριάζει γάντι μια φράση που δε γνωρίζω ποιος ακριβώς την εισήγαγε, όμως μου είπαν πως ήταν ο Τρότσκι, χωρίς να έχω λόγο να το αμφισβητήσω:

«Το πιο βαθύ σκοτάδι είναι πριν το Χάραμα».