LIP: Η φαντασία στην εξουσία

Του Γ. ΡΟΥΣΗ από την Ελευθεροτυπία

 

LIP είναι το όνομα μιας μάρκας ρολογιών που παράγονταν κάποτε στη γαλλική πόλη Besancon.

Ταυτόχρονα όμως είναι μια κορυφαία στιγμή για όσους συμμετείχαν στους μετά το '68 αγώνες, η οποία στη χώρα μας τουλάχιστον φαίνεται να αγνοείται, και καλό θα ήταν τώρα που μεταξύ άλλων έρχεται το τσουνάμι των μαζικών απολύσεων να γνωστοποιηθεί.

Απρίλης 1973. Η διεύθυνση της LIP ανακοινώνει στους εργαζόμενους ότι πρόκειται να προβεί σε ένα σημαντικό αριθμό απολύσεων. Η πρώτη αντίδραση των εργαζομένων ήταν να ρίξουν τους ρυθμούς με τους οποίους δούλευαν. Η δεύτερη ήταν δεκάλεπτες ανά ώρα στάσεις εργασίας, και η τρίτη και φαρμακερή για την εργοδοσία, η εφαρμογή στην πράξη του συνθήματος που είχαν αναρτήσει οι φοιτητές των Καλών Τεχνών το Μάη του 1968: «Το αφεντικό σου σ' έχει ανάγκη εσύ δεν το έχεις ανάγκη».

Οταν οι εργαζόμενοι έμαθαν ότι επρόκειτο να απολυθούν 480 από αυτούς, κατέλαβαν την επιχείρηση και απέκλεισαν στα γραφεία τους τα διευθυντικά της στελέχη. Οι αστυνομικές δυνάμεις επιτίθενται, και αφού τα σπάνε όλα, ενώ οι καταληψίες εργάτες δεν έχουν κάνει ούτε μια γρατσουνιά στον τοίχο, τα απελευθερώνουν. Αποφασίζεται από τη γενική συνέλευση σ' ένα κλίμα ενότητας των συνδικαλιστικών παρατάξεων, η συνέχιση της κατάληψης και αρχικά η μεταφορά των ρολογιών σε ασφαλές κρυφό μέρος -το οποίο μέχρι σήμερα οι παλιοί εργάτες της LIP αρνούνται να αποκαλύψουν διότι «ίσως ξαναχρειαστεί»- και η πώλησή τους, και στη συνέχεια η συνέχιση της παραγωγής με βάση την αρχή «παράγουμε, πουλάμε, πληρωνόμαστε» και αυτό δίχως αφεντικά και φυσικά το κέρδος τους.

Οι πωλήσεις που γίνονταν παράνομα με παράνομες φορτώσεις, μεταμφιέσεις με περούκες κ.λπ. είχαν τεράστια επιτυχία ακόμη και στις παραλίες. Σε μόλις έξι βδομάδες ο τζίρος αντιστοιχούσε στο 50% του συνόλου μιας ολόκληρης χρονιάς, ενώ μέσα σε όλη αυτή τη διαδικασία δεν κλάπηκε ούτε ένα ρολόι.

Οι πόρτες του εργοστασίου άνοιξαν για όλο τον κόσμο, ενώ πολλοί από τους επισκέπτες συμμετείχαν στις καθημερινές γενικές συνελεύσεις.

Εκτός από τη Γαλλία(2), αναπτύσσεται ένα πανευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο κίνημα συμπαράστασης(3), ενώ το σύνθημα του Γκεβάρα «ένα, δύο, τρία Βιετνάμ» παραφράζεται σε «μία, δύο, τρεις LIP». Ξεσπάνε απεργίες συμπαράστασης, γίνονται μεγάλες διαδηλώσεις, στην ίδια την Besancon διαδηλώνουν υπό βροχή 100.000. Διαδίδεται η εφημερίδα των καταληψιών «Lip -Unite» «Lip -Ενότητα», πουλιόνται χέρι χέρι τα ρολόγια, μποϊκοτάρονται οι τράπεζες που επιχείρησαν να πνίξουν την επιχείρηση...

Η αστική εξουσία, ανήσυχη από αυτήν την έκβαση και φοβούμενη τη γενίκευσή της, αποφασίζει να επέμβει δραστικά. Ο τότε πρωθυπουργός Pierre Messmer προτείνει ένα σχέδιο που προβλέπει μόνο 159 απολύσεις. Το σχέδιο απορρίπτεται από τη γενική συνέλευση και το εργοστάσιο εκκενώνεται βίαια από τις αστυνομικές δυνάμεις. Ο Messmer περιχαρής αναφωνεί «η LIP τελείωσε». Και όμως γρήγορα διαψεύδεται. Την αναλαμβάνει ένας αριστερός επιχειρηματίας ο οποίος και αποδέχεται την επαναπρόσληψη όλων των απολυμένων.

Αυτό δεν το ανέχονται ο τότε πρόεδρος Giscard d' Estaing που εκλέχτηκε το Μάη του 1974 και ο πρωθυπουργός Jacques Chirac. «Οι εργάτες της Lip θα πρέπει να τιμωρηθούν να είναι άνεργοι και να παραμείνουν, διαφορετικά θα ξεσηκώσουν ολόκληρο το κοινωνικό σώμα». Αυτό ήταν το σκεπτικό τους. Γι' αυτό και αποφάσισαν να δολοφονήσουν τη LIP. Πώς; Η κρατική Renault ακυρώνει μέσα σε μια μέρα όλες τις παραγγελίες της προς την LIP και έτσι την πνίγει οικονομικά.

Παρ' όλ' αυτά η ιστορία της LIP παραμένει ζωντανή και παραδειγματική, όχι τόσο για να επαναληφθεί αυτούσια, αλλά για να καταδειχτεί η δυναμική της εργατικής τάξης, η ευρηματικότητά της, η ικανότητά της να αυτοδιαχειρίζεται την παραγωγή δίχως την ύπαρξη αφεντικών, η αποτελεσματικότητα της μετωπικής της δράσης και της εμπιστοσύνης στις συλλογικές πρωτοβάθμιες πρωτοβουλίες, η αξία της εργατικής αλληλεγγύης...

1. Πρόκειται για τον τίτλο μιας κινηματογραφικής ταινίας του Christian Rouaud που μέσω συνεντεύξεων με τους τότε κύριους πρωταγωνιστές καταγράφει την ιστορία της εξέγερσης των εργατών της LIP

Βλέπε και

- Jean Raguenes et Henri Burin des Roziers

«De mai 68 a LIP : Un dominicain au coeur des luttes» Editions «Karhala» 2008

- Serge Halimi «LIP, l'imaginationau pouvoir' Le Monde diplomatique http://www. Monde -diplomatique.fr/carnet/20007-03-20-LIP -«L epopee LIP»: De 1973 a ..2007 in http:cnt-ait.info/article.php3?id_article=1409

Και για μια αντιδραστική εκδοχή Jean Claude Sensemat «Comment j'ai sauve LIP» Εκδόσεις «Robert Lafont».

2. Οπου, μεταξύ άλλων, υποστήριζαν το κίνημα της LIP διανοούμενοι όπως ο Yves Montant, η Simone Signoret, ο Mouloudji, ο Leny Escudero, ο Maxime le Forestier, ο Jean Ferrat, οι Freres Jacques, και διανοούμενοι όπως ο Maurice Clavel, ο Georges Houdin, ο Andre Frossard, ο Roger Garaudy, ο Michel Foucault.

3. Ο Μάο δήλωνε για τους εργάτες της LIP «Αυτοί οι άξιοι εργάτες που διεξάγουν ένα υποδειγματικό αυτοδιαχειριστικό αγώνα», στο Jean Claude Sensemat «Comment j'ai sauve LIP» ό.π. σελίδα 49