Μετατρέπουν σε... Σκουριές τη Βόρεια Χίο

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Κτίριο-μνημείο που ανήκε στο ορυχείο αντιμονίου της Κεράμου

Μετατρέπουν σε... Σκουριές τη Βόρεια Χίο

ΚΟΙΝΩΝΙΑ12.07.24 14:21Γιώργος Παγούδης

Κυβερνητικός μεταλλευτικός πυρετός για τα πλούσια κοιτάσματα αντιμονίου στην Κέραμο. ● Βάφτισαν δημόσια διαβούλευση την ανταλλαγή εγγράφων μεταξύ υπηρεσιών του δήμου και του ΥΠΕΝ, ενώ αποκάλυψαν ότι η διαδικασία (καρμπόν με αυτήν των χρυσωρυχείων στη Χαλκιδική) θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο.

Τη μετατροπή της Βόρειας Χίου σε Σκουριές Χαλκιδικής σχεδιάζει εδώ και καιρό η κυβέρνηση και όπως όλα δείχνουν έφτασε η ώρα της αντίστροφης μέτρησης. Στο στόχαστρό της η ευρύτερη περιοχή στην Κέραμο Χίου που διαθέτει στο υπέδαφός της πλούσια κοιτάσματα αντιμονίου. Μετάλλευμα που εδώ και χρόνια έχει χαρακτηριστεί στρατηγικής και κρίσιμης σημασίας για όλη την Ευρώπη, αλλά και για τις ΗΠΑ, αφού, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το πολυχρηστικό αυτό μέταλλο με εφαρμογές κυρίως στις νέες τεχνολογίες και στην πολεμική βιομηχανία παράγεται σε ποσοστό που ξεπερνά το 80% σε Κίνα και Ρωσία. Η προοπτική εφαρμογής του σε μπαταρίες νέας γενιάς (υγρού μετάλλου) αναμένεται να εκτοξεύσει επιπλέον την τιμή του που εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα καλπάζει.

Τα υπολείμματα της προβλήτας στα Αγιάσματα όπου φορτώνονταν τα μεταλλεύματα

Δηλητήριο με ιστορία

Η Κέραμος Χίου στην ξεχασμένη Αμανή είναι ένας τόπος με πλούσια αλλά πονεμένη ιστορία, η οποία γράφτηκε με το δηλητήριο του αντιμονίου. Η μεταλλευτική ιστορία της περιοχής ξεκινά στα τέλη του 19ου αιώνα, με την πρώτη εκμετάλλευση να καταγράφεται το 1871 και η οποία διήρκεσε μέχρι και το 1908. Ξεκίνησε ξανά το 1919, αλλά υπολειτουργούσε έως και μετά τον πόλεμο, όταν τα μεταλλεία Κεράμου πέρασαν στον Ομιλο Μποδοσάκη. Εκλεισαν οριστικά το 1954, όταν απορρίφθηκε η ένταξη της επιχείρησης στο Σχέδιο Μάρσαλ. Να σημειωθεί ότι όλα αυτά τα χρόνια η εξόρυξη γινόταν από στοές που έσκαβαν με τα χέρια οι εργάτες και στη συνέχεια αφαιρούσαν το μέταλλο που έβρισκαν σε μεγάλα κοιτάσματα.

Από την περίοδο εκείνη έχουν διασωθεί ελάχιστα μνημεία. Οι εγκαταλελειμμένες στοές στα βουνά της περιοχής, τα κτίρια διοίκησης, ορισμένες οικίες των διοικούντων και υπολείμματα της προβλήτας στην περιοχή των Αγιασμάτων όπου τα πλοία φόρτωναν το εμπόρευμα.

Αυτό που ξεχωρίζει όμως είναι η επιτύμβια πλάκα με τα ονόματα όσων εργατών πέθαναν κυρίως από καρκίνο και πνευμονοκοκκίαση που θέριζε ανάμεσά τους. Η πλάκα στήθηκε πολλές δεκαετίες μετά για να θυμίζει στους επισκέπτες και τους ντόπιους την επικινδυνότητα αυτού του μετάλλου.

Η περιοχή είναι πλέον καταπράσινη, με ελάχιστη ανθρώπινη δραστηριότητα, και οι επισκέπτες την προτιμούν κυρίως για τα ιαματικά νερά που διαθέτει, τα οποία εκμεταλλεύεται ο δήμος, έχοντας χτίσει εκεί και ένα υδροθεραπευτήριο που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει ανοδική πορεία.

Τώρα, στα άμεσα σχέδια της κυβέρνησης είναι η διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού παραχώρησης αρχικά της έρευνας και στη συνέχεια της εκμετάλλευσης του δημόσιου μεταλλευτικού χώρου Κεράμου. Η επίσημη παρουσίαση πραγματοποιήθηκε χθες από την υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, που βρέθηκε στη Χίο συνοδευόμενη από υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου όπως ο Ιωάννης Ζαφειράτος, μηχανικός μεταλλείων – μεταλλουργός μηχανικός, προϊστάμενος διεύθυνσης μεταλλευτικών, ενεργειακών και βιομηχανικών ορυκτών, με πλούσια αρθρογραφία επί του θέματος εδώ και πολλά χρόνια, ο Αλέξανδρος Κουλίδης, αναπληρωτής προϊστάμενος της διεύθυνσης περιβαλλοντικής αδειοδότησης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Κώστας Λασκαρίδης, προϊστάμενος διεύθυνσης ορυκτών πόρων και μεταλλευτικής, ενώ παρών ήταν και ο Χρήστος Καβαλόπουλος, γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων.

Από την παρουσίαση του σχεδίου

Σε συνέντευξη Τύπου το πρωί της Πέμπτης μαζί με τον δήμαρχο Χίου Γιάννη Μαλαφή και λίγο πριν από την παρουσίαση των σχεδίων, την οποία και βάφτισαν «δημόσια διαβούλευση», έγινε σαφές ότι «ο κύβος ερρίφθη». Οι ίδιοι προσπάθησαν να πείσουν ότι τίποτα δεν πρόκειται να προχωρήσει χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της τοπικής κοινωνίας, την οποία μέχρι τώρα ουδόλως ενημέρωσαν. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο γ.γ. του υπουργείου, Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, που επίσης έδωσε το «παρών», δήλωσε μεταξύ άλλων ότι επειδή πρόκειται για κρίσιμες ορυκτές ύλες «θα μπορούσαμε να υπερκεράσουμε τα πάντα», αναφερόμενος σε αντιρρήσεις και διαφωνίες που ήδη εκφράζονται στο νησί με καταιγιστικούς ρυθμούς.

Τόσο η υφυπουργός όσο και ο ίδιος βάφτισαν δημόσια διαβούλευση την ανταλλαγή εγγράφων μεταξύ υπηρεσιών του δήμου και του υπουργείου, ενώ αποκάλυψαν ότι η διαδικασία θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο με τον διαγωνισμό για την παραχώρηση της έρευνας και αναμένεται να καταλήξει σε δύο-τρία χρόνια σε οριστικά συμπεράσματα.

Στοές στα βουνά της περιοχής

Ο δήμαρχος, από την πλευρά του, υπενθύμισε ότι πολλές φορές στο παρελθόν έχει αναφερθεί στην αναγκαιότητα επενδυτικού σοκ ενάντια στην ερημοποίηση της περιοχής: «Η περιοχή της Βόρειας Χίου έχει ανάγκη από τέτοιες επενδύσεις που θα φέρουν θέσεις εργασίας και θα στηρίξουν την τοπική οικονομία. Είμαστε εδώ για να συζητήσουμε και να διασφαλίσουμε ότι η διαδικασία θα γίνει με διαφάνεια και σεβασμό στο περιβάλλον», δήλωσε.

Επιφυλακτική η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου

Το «παρών» στη συνέντευξη Τύπου έδωσε και ο αντιπεριφερειάρχης Χίου, Παντελής Βρουλής, ο οποίος φανερά εκνευρισμένος δήλωσε ότι ο ίδιος δεν είχε καμία ενημέρωση πλην της πρόσκλησης για την ημερίδα της χθεσινής ημέρας, ενώ υπενθύμισε ότι η περιφέρεια σχεδιάζει την ανάπτυξη της περιοχής σε διαφορετικό πλαίσιο, που αφορά τον εναλλακτικό τουρισμό και όχι την εξόρυξη μετάλλων. Από την πλευρά της η υπουργός στάθηκε κυρίως στα οικονομικά οφέλη για την περιοχή και την Ελλάδα συνολικά, λόγω της κρισιμότητας του μετάλλου, ενώ έφερε και ως καλό παράδειγμα τις Σκουριές Χαλκιδικής όπου, όπως είπε, τα αντισταθμιστικά οφέλη από την εκμετάλλευση των ορυκτών έχουν αποφέρει σημαντικά ποσά για την τοπική κοινωνία.