ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: Όχι στην κεφαλαιοποίηση της Επικουρικής Ασφάλισης

 

Π.Ο.   Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ.   ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ  ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΝΩΣΕΩΝ  ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ  ΔΗΜΟΣΙΩΝ  ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ  ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ  ΑΝΩΤΑΤΩΝ  ΣΧΟΛΩΝ

Μαυρομματαίων 17,  104 34  ΑΘΗΝΑ

τηλ: 210-88.16.583  fax: 210-82.59.410 e-mail: emdydas@tee.gr URL: www.emdydas.gr                                                                                                                                  

                                                                             Αθήνα,    28 – 7 - 2021

Αρ. Πρωτ.: 8554

                                                                                Προς:   Α΄ βάθμιες ΕΜΔΥΔΑΣ                                                            

Θέμα : Όχι στην κεφαλαιοποίηση της Επικουρικής Ασφάλισης   

 

Σε συνέχεια της από 12/7/2021 ανακοίνωσης μας και λόγω της κατάθεσης στη Βουλή του Νομοσχεδίου για την κεφαλαιοποίησης της Επικουρικής Ασφάλισης επανερχόμαστε υπενθυμίζοντας ορισμένα παραδείγματα από το παρελθόν αντίστοιχων συστημάτων, που αποδεικνύουν τις καταστροφικές επιπτώσεις της στο χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης, στις μελλοντικές συντάξεις, αλλά και στα αποθεματικά.

1. Το εγχώριο παράδειγμα της ΑΣΠΙΣ που έβαλε λουκέτο το 2009 και οι δικαιούχοι μέχρι το 2030 θα έχουν εισπράξει ένα πολύ μικρό ποσοστό αυτών που δικαιούνταν και το υπόλοιπο θα το διεκδικούσαν (πιθανότατα οι κληρονόμοι τους ή ακόμη και οι... κληρονόμοι των κληρονόμων τους) από το Εγγυητικό Κεφάλαιο. Και αυτό γιατί σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα περιουσιακά στοιχεία της ΑΣΠΙΣ υπολογίζονται γύρω στα 50 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου τα 15 εκατ. έχουν ήδη δοθεί στους δικαιούχους και τα υπόλοιπα 35 θα διανεμηθούν σε βάθος χρόνου (αρκετών ή και πολλών ετών), με τη ρευστοποίηση των ακινήτων της και όποιων άλλων περιουσιακών της στοιχείων. Στον επίσημο πίνακα των δικαιούχων αναγράφεται ένα ποσό της τάξεως των 295 εκατ. ευρώ. Πέραν αυτού όμως, υπάρχουν και ασφαλισμένοι που έχουν προσφύγει δικαστικά, ζητώντας να ενταχθούν και αυτοί στον πίνακα των δικαιούχων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μιλάμε για άλλα 200 εκατ. ευρώ, που ζητείται δικαστικά να ενταχθούν, πλην όμως κύκλοι της αγοράς εκτιμούν ότι από αυτά θα τα καταφέρουν τελικά μόλις γύρω στα 50-55 εκατ. ευρώ. Άρα λοιπόν οι συνολικές οφειλές πιθανόν να κυμανθούν γύρω στα 340-350 εκατ. ευρώ. (Πηγή).

2. Το σκάνδαλο των “δομημένων ομολόγων” : Στις 22 Φεβρουαρίου 2007 το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους εξέδωσε ομόλογο 12ετούς διάρκειας αξίας 280 εκατομμυρίων ευρώ με ανάδοχο την αμερικανική JP Morgan. Από αυτή πέρασε στο αμοιβαίο κεφάλαιο NPI, στη γερμανική Hypovereinsbank, η οποία το μεταπούλησε στη χρηματιστηριακή εταιρεία Ακρόπολις ΑΧΕΠΕΥ, από την οποία τελικά πωλήθηκε σε 4 ασφαλιστικά ταμεία. Αναφέρεται ενδεικτικά ότι για την πώληση των 20 ομολόγων εκτελέστηκαν περισσότερες από 300 συναλλαγές, αυξάνοντας το συνολικό τζίρο από τα 180 εκατομμύρια στα 2,5 δισεκατομμύρια. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πρόστιμο που έχει επιβληθεί από τη σύσταση του Ελληνικού Κράτους. Η εξόφληση του προστίμου ακόμη εκκρεμεί. (Πηγή)

3. Το παράδειγμα του Ταμείου μας του ΤΣΜΕΔΕ ενός “ευγενούς Ταμείου” με εξαιρετικές δυνατότητες. Από την κατάθεση των αποθεματικών των ταμείων με μηδενικό επιτόκιο (τις εποχές που αυτό ήταν διψήφιο) στην ΤτΕ για τη χρηματοδότηση των “επενδύσεων” του κεφαλαίου, και τη συνεχή κλοπή των αποθεματικών μέσω δομημένων ομολόγων και χρηματιστηριακών προϊόντων φτάσμε: (α) στο “κούρεμα” του PSI που λήστεψε 16 από τα συνολικά 28 δις των αποθεματικών (τα 2 από τα 4 του ΤΣΕΜΕΔΕ) (β) τις επενδύσεις τύπου Attika Bank (“επένδυση” περίπου 980 εκατ. μέσω διαδοχικών ανακεφαλαιοποιήσεων σε σημερινής αξία λίγων δεκάδων  εκατ. €). (γ)  τα χρωστούμενα του κράτους από την κρατική συμμετοχή που καταργήθηκε (πάνω από 1 δις μέχρι την κατάργησή της) έως (δ) τη νόμιμη και παράνομη εισφοροδιαφυγή της εργοδοσίας (μαύρη εργασία, ΔΠΥ, χαρίσματα χρεών κλπ) που στέρησαν διαχρονικά πολλά δις από το Ταμείο .

4. “Τελικά, η "φούσκα Enron" έσκασε στις 14 Σεπτεμβρίου 2001, τρεις ημέρες μετά το χτύπημα στους δίδυμους πύργους, οδηγώντας την εταιρεία σε χρεωκοπία. Οι χειρισμοί της εταιρείας έπληξαν και τους ίδιους τους εργαζομένους της, καθώς οι εισφορές τους για ασφαλιστική κάλυψη πήγαιναν στο μετοχικό κεφάλαιο, το οποίο κατέρρευσε στο χρηματιστήριο, με αποτέλεσμα να "τιναχθεί" το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό τους πρόγραμμα "στον αέρα". Χιλιάδες υπαλλήλων και επενδυτών της Enron έχασαν τις αποταμιέυσεις τους, τα κονδύλια για τις σπουδές των παιδιών τους και τις συντάξεις τους, όταν κατέρρευσε η εταιρεία. Οι ποικίλες ομάδες ενδιαφερομένων ακολούθησαν τη δικαστική οδό. ” (Πηγή)

5. Το 2008, με τη μεγάλη κρίση που ξεκίνησε στις ΗΠΑ με τα subrimes (ομόλογα τιτλοποίησης στεγαστικών δανείων, τη Lehman Brothers) κ.λπ.), στην Ιρλανδία τα κεφάλαια των κεφαλαιοποιητικών συνταξιοδοτικών ταμείων έχασαν σχεδόν 38%, στην Αυστραλία 27%, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες (στις οποίες αντιστοιχεί περίπου το ήμισυ όλων των περιουσιακών στοιχείων στον ΟΟΣΑ κεφαλαιοποιητικών ταμείων σύνταξης) παρουσίασαν την τρίτη μεγαλύτερη πτώση (περίπου 26%, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το 2010).

Οι συνολικές απώλειες των ιδιωτικών κεφαλαιοποιητικών συντάξεων άγγιξαν τα 3,5 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2008. Τεράστια προβλήματα δημιουργεί και η πανδημία της Covid-19. Οι χρηματοοικονομικές αγορές ήταν πολύ ασταθείς και για μεγάλο χρονικό διάστημα το 2020. Τον Μάρτιο 2020, ο μέσος όρος στην καθημερινή διακύμανση του αμερικανικού χρηματιστηριακού δείκτη των 500 ισχυρότερων αμερικανικών επιχειρήσεων S&P 500 ήταν 5%, ξεπερνώντας το ρεκόρ του Νοεμβρίου 1929 (3,9%)! Στην κρίση του 2008, όσον αφορά στους ατομικούς κεφαλαιοποιητικούς λογαριασμούς συντάξεων στις ΗΠΑ, ειδικά για την ηλικιακή ομάδα 45-54 ετών, που βρισκόταν κοντά στη συνταξιοδότηση, το 25% των αποταμιεύσεων και των αποδόσεών τους χάθηκε μέσα σε ένα έτος, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΟΟΣΑ 2009.

Τον Σεπτέμβριο του 2008 ο μεγαλύτερος διαχειριστής «ατομικών συνταξιοδοτικών κουμπαράδων», η AIG, η μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία στις ΗΠΑ και τον κόσμο, που επί χρόνια παρουσίαζε σημαντικές αποδόσεις μέσω σύνθετων χρηματοοικονομικών προϊόντων (swaps), είδε συνταξιοδοτικά χαρτοφυλάκια 440 δισ. δολαρίων να εκμηδενίζονται, η μετοχή της έπεσε κατά 94% και η κυβέρνηση των ΗΠΑ αναγκάστηκε να βάλει 85 δισ. δολάρια για να καλύψει τις τρέχουσες υποχρεώσεις της εταιρείας προς συνταξιούχους. Η Αργεντινή το 2008 κρατικοποίησε ατομικούς συνταξιοδοτικούς λογαριασμούς 30 δισ. δολαρίων για να αποφύγει τη φτωχοποίηση των συνταξιούχων της, στην οποία θα οδηγούσε η εκμηδένιση των αποθεματικών δεκάδων ιδιωτικών συνταξιοδοτικών funds. Ακόμη και η Χιλή, που επί Πινοσέτ υιοθέτησε το σύστημα, το έχει αλλάξει πλέον. (Πηγή)

6. Η στρατηγική της ΕΕ, με τη «Λευκή Βίβλο για τις Συντάξεις», που ήδη από το 2012 έκανε καθαρό ότι «η βιωσιμότητα και η επάρκεια των συνταξιοδοτικών συστημάτων εξαρτάται από τον βαθμό στον οποίο θα υποστηρίζονται από τις εισφορές, τους φόρους και την αποταμίευση εκ μέρους των ατόμων που βρίσκονται στην αγορά εργασίας». Έτσι, προέτρεπε όλα τα κράτη - μέλη να προσανατολιστούν σε ασφαλιστικά συστήματα που προϋποθέτουν την «ατομική επικουρική αποταμίευση», μέσω της οποίας θα εξασφαλίζεται η δήθεν επάρκεια των συντάξεων, αφού με τη στρατηγική της η ΕΕ, με βάση τους στόχους του κεφαλαίου, έχει προεξοφλήσει ότι τα δημόσια συστήματα θα συρρικνώνονται, το ίδιο και η δημόσια δαπάνη γι' αυτά. Μάλιστα, η ΕΕ δίνει τον εξής ορισμό στην έννοια «επικουρική συνταξιοδοτική αποταμίευση»: «Η συμπληρωματική αποταμίευση συνταξιοδότησης περιλαμβάνει επαγγελματικές και προσωπικές συντάξεις, ασφάλειες ζωής και άλλες μορφές συσσώρευσης περιουσιακών στοιχείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διατήρηση του βιοτικού επιπέδου μετά τη συνταξιοδότηση. Επιπλέον, υπάρχουν μέσα (π.χ. αντίστροφα ενυπόθηκα δάνεια) που επιτρέπουν τη μετατροπή των περιουσιακών στοιχείων (γενικά, της κατοικίας) σε πρόσθετο εισόδημα συνταξιοδότησης»  (Πηγή)

7. “Είναι λανθασμένος ο κυβερνητικός αυτός ισχυρισμός ότι από την 1.1.2022 στη χώρα μας θα εφαρμόζεται το σουηδικό μοντέλο. Κι αυτό γιατί το σουηδικό μοντέλο, όπως κι αυτό της Αυστραλίας, των αγγλοσαξονικών χωρών και των χωρών της βορειοδυτικής Ευρώπης, για να αποφύγουν, μεταξύ των άλλων, τους προαναφερόμενους κινδύνους, το υψηλό κόστος μετάβασης και τη φορολογική επιβάρυνση των πολιτών, οδηγήθηκαν στην επιλογή και την υλοποίηση του κεφαλαιοποιητικού συστήματος νοητής κεφαλαιοποίησης και των επαγγελματικών ταμείων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα από μηδενική βάση. Αντιθέτως, με την κεφαλαιοποίηση των ατομικών λογαριασμών (ατομικός κουμπαράς) της επικουρικής κοινωνικής ασφάλισης, η κυβέρνηση επιλέγει την κατάργηση στη χώρα μας του αντίστοιχου με τα ισχύοντα στην Ευρώπη, τη Σουηδία κ.λπ. κεφαλαιοποιητικού συστήματος νοητής κεφαλαιοποίησης και την αντικατάστασή του με την αποτυχημένη κεφαλαιοποίηση των ατομικών λογαριασμών που εφαρμόστηκε μόνο για τρεις δεκαετίες στη Λατινική Αμερική, την Αφρική και την ανατολική Ευρώπη, με ό,τι αυτό αρνητικά συνεπάγεται, όπως προκύπτει εκ του αποτελέσματος των προαναφερόμενων χωρών, για την ελληνική οικονομία, τους συνταξιούχους, τους φορολογούμενους πολίτες, την κοινωνία και τη νέα γενιά.” Σ. Ρομπόλης (Πηγή)

Το σχέδιο νόμου συνεπώς αλλάζει πλήρως τον κοινωνικό χαρακτήρα της ασφάλισης μετατρέποντας την σε χρηματιστηριακό στοίχημα με τεράστιες επισφάλειες για όλους τους ασφαλισμένους και πρέπει να αποσυρθεί. Σχετική απόφαση έλαβε και η Α/ΤΕΕ