Ψήφισμα της Διοικούσας Επιτροπής για τις πυρκαγιές στη Β. Εύβοια

 Αποφ.Α24/Σ36/2021 

Ψήφισμα της Διοικούσας Επιτροπής για τις πυρκαγιές στη Β. Εύβοια 

Η Διοικούσα Επιτροπή του Τ.Ε.Ε., σε συνέχεια της από 12-10-2021 συζήτησης (Θέμα Ι/Σ32/2021) αποφασίζει ομόφωνα την έκδοση ψηφίσματος για τις πυρκαγιές στην Β. Εύβοια με το εξής περιεχόμενο: 

«Βρισκόμαστε αρκετές εβδομάδες μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού στη Βόρεια Εύβοια, στην Αττική, στην Πελοπόννησο και σε άλλες περιοχές της χώρας, που έκαψαν συνολικά περίπου 1,2 εκατ. στρέμματα γης και άφησαν πίσω τους κατεστραμμένα δάση και 2 καλλιέργειες και πάνω από 1.200 κατοικίες και κτίσματα σε δεκάδες οικισμούς. 

Παρότι οι πρώτοι έλεγχοι αυτοψιών για τις ζημιές τουλάχιστον στις κτιριακές εγκαταστάσεις έχουν σε μεγάλο βαθμό ολοκληρωθεί και έχουν καταβληθεί ορισμένα ποσά έναντι στεγαστικής συνδρομής (πρώτη αρωγή) καθώς και για αποζημίωση οικοσκευής και επιχορήγησης σε επιχειρήσεις, εντούτοις οι διαδικασίες αποκατάστασης των ζημιών παραμένουν σε γενικές γραμμές στάσιμες. 

Για την επίλυση της στασιμότητας αυτής, προτείνουμε ως Διοίκηση του ΤΕΕ: 

 Τη διαμόρφωση του μέγιστου ύψους ενίσχυσης στο 100% της κατά πλήρη κυριότητα αξίας του ακινήτου, αντί για 80%, όπως ορίζεται στο ΦΕΚ Β’/3898/20-08-21 (σημείο 3.3). 

 Τη συμπερίληψη των δαπανών για όλες τις αναγκαίες μελέτες μηχανικού στις επιλέξιμες δαπάνες της στεγαστικής συνδρομής, επιπλέον δηλαδή του κόστους αποκατάστασης των ζημιών.  Τη συμπερίληψη των δαπανών για αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου των πυρόπληκτων ακινήτων (καμένα δέντρα και περιφράξεις) στις δαπάνες αποζημίωσης. 

 Την αναπροσαρμογή των τιμών που ορίζονται στο Τιμολόγιο Επισκευών της Δ.Α.Ε.Φ.Κ.-Κ.Ε. σύμφωνα με τις τρέχουσες τιμές της αγοράς (οικ.6772/ Β9β/19.12.2011 (Β’ 3201) απόφαση του Υφυπουργού Υ.ΜΕ.ΔΙ., όπως τροποποιήθηκε με τις υπό στοιχεία 11756/Δ5/16.10.2018 (Β’ 4776, διόρθωση σφάλματος Β’5988) και οικ.907/Δ5/03.02.2020 (Β’ 434), ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι αυξημένες πλέον τιμές των οικοδομικών υλικών. 

 Την άμεση πρόσληψη μηχανικών με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας και διαφανείς διαδικασίες ώστε να συμβάλλουν στην όλη επιτάχυνση της διαδικασίας και ειδικότερα στη σύνταξη των μελετών επισκευής κτιρίων με ελαφριές βλάβες μόνο σε μη φέροντα στοιχεία, που συντάσσονται από μηχανικούς της αρμόδιας υπηρεσίας, σύμφωνα με το ΦΕΚ Β’/3995/30-8-2021 (Άρθρο 2, παράγραφος IV.2.1.2). 

 Τη δημιουργία ειδικού παραρτήματος της ΔΑΕΦΚ στις πυρόπληκτες περιοχές της Βόρειας Εύβοιας για όσο διάστημα χρειαστεί, καθώς είναι ιδιαίτερα προβληματική η επικοινωνία των πυρόπληκτων κατοίκων με τη ΔΑΕΦΚ Δυτικής Αττικής που εδρεύει στα Μέγαρα, η οποία έχει οριστεί ως αρμόδια υπηρεσία για την περιοχή σύμφωνα με το ΦΕΚ Β’/3898/20-08-2021. 

 Για τα πληγέντα κτήρια στα οποία τίθεται ζήτημα αναχαρακτηρισμού τους προτείνεται αυτός να γίνεται κατόπιν εκπόνησης μελέτης στατικής επάρκειας από την αρμόδια υπηρεσία ή από ιδιώτες μηχανικούς, με συμπερίληψη της εν λόγω δαπάνης στις δαπάνες αποζημίωσης, και όχι μόνον μακροσκοπικά. 

 Την αποδέσμευση των υπόλοιπων επιπέδων παροχών προς τους πυρόπληκτους [δηλ. α) της απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ (ΦΕΚ Α’/156/02-09-2021, Άρθρο 16), β) της αποζημίωσης οικοσκευής (ΦΕΚ Α’/156/02-09-2021, Άρθρο 11)] από την παροχή πρώτης αρωγής έναντι στεγαστικής συνδρομής μέσω της πλατφόρμα arogi.gov.gr, η 3 οποία είναι επιστρέψιμη σε περίπτωση μη κατάθεσης φακέλου στεγαστικής συνδρομής (ΦΕΚ Α’/156/02-09-2021, Άρθρο 14, παράγραφος 2). Προτείνεται ο διαχωρισμός των προβλεπόμενων παροχών και η δυνατότητα του πυρόπληκτου να αιτηθεί τις παροχές που επιθυμεί και έπειτα να ελεγχθεί από τους φορείς της πολιτείας η νομιμότητά τους. 

Όσον αφορά το ευρύτερο πλαίσιο περιβαλλοντικής και κοινωνικής αποκατάστασης των πληγεισών περιοχών σημειώνουμε τα εξής: 

 Απαιτούνται κατεπείγοντα μέτρα αντιπλημμυρικής προστασίας σε όλες τις καμένες περιοχές, και ειδικά στη Β. Εύβοια και στις περιοχές της λεκάνης του Κηφισού στην Αττική, καθώς πλησιάζουμε στην περίοδο των βροχών. Η υλοποίηση των εργασιών αντιδιαβρωτικώναντιπλημμυρικών έργων να γίνουν με έκτακτη κρατική χρηματοδότηση, με δασοτεχνικές μελέτες από τη δασική υπηρεσία και την επιστημονική επίβλεψη των προβλεπόμενων έργων από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες που χρειάζονται άμεσα περαιτέρω προσωπικό και την ανάθεση των έργων με προτεραιότητα στους δασικούς συνεταιρισμούς των περιοχών που πλήγησαν και με την απασχόληση των κατοίκων των πληγεισών περιοχών, που γνωρίζουν το δάσος. Διαφανείς διαδικασίες ανάθεσης των έργων και των μελετών και όχι «απευθείας» αναθέσεις. 

 Οι μελέτες και η υλοποίηση των εργασιών αποκατάστασης – αναδάσωσης των καμένων δασών και δασικών εκτάσεων να γίνουν επίσης από τις δασικές υπηρεσίες με τη συνδρομή των αντίστοιχων πανεπιστημιακών τμημάτων και με τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στα έργα που θα προκύψουν. Είναι προφανές ότι τοπικές ή εκτεταμένες αναδασώσεις θα γίνουν σε εκείνες τις καμμένες δασικού χαρακτήρα εκτάσεις που η φυσική αναγέννηση δεν κριθεί αποτελεσματική μετά από το αναγκαίο επιστημονικά εύλογο χρονικό διάστημα. 

 Η Πολιτεία πρέπει να μεριμνήσει ώστε να μην υπάρξει καμία παραπέρα αλλαγή χρήσης στις καμένες εκτάσεις και ειδικά στα δάση και τις δασικές εκτάσεις της Β. Εύβοιας και τα περιαστικά δάση της Αθήνας. Είναι αναγκαία η άμεση εκπόνηση νέων χωρικών σχεδίων στις καμένες περιοχές με κριτήριο την πλήρη κοινωνική και περιβαλλοντική αποκατάσταση και προστασία των περιοχών. Με ενίσχυση των τοπικών παραγωγικών δυνατοτήτων και όχι των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων που λυμαίνονται την ενέργεια, τον τουρισμό, το περιβάλλον και καραδοκούν για τις νέες «επιχειρηματικές ευκαιρίες» που δίνονται μετά τις καταστροφές. 

 Οι εκτεταμένες καταστροφές από πυρκαγιές με αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια καταδεικνύουν την ανάγκη για αλλαγή του μοντέλου δασοπροστασίας στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης και προστασίας των δασών με έμφαση στην πρόληψη και ενίσχυση του προϋπολογισμού όλων των δασικών υπηρεσιών ώστε να πραγματοποιούν κάθε χρόνο τα απαραίτητα έργα αντιπυρικής  προστασίας που προκύπτουν από τις μελέτες αντιπυρικής προστασίας σε κάθε δασικό σύμπλεγμα 

 Τέλος, είναι αναγκαία η γενναία ενίσχυση όλων των οικονομικών δραστηριοτήτων στις περιοχές που επλήγησαν και ειδικά των άμεσα σχετιζόμενων με το δάσος (ρητινοσυλλογή, μελισσοκομία κ.ά.), την κτηνοτροφία και τη γεωργία, που υπέστησαν ανεπανόρθωτες παραγωγικές καταστροφές, με τη μεταφορά αναγκαίων πόρων για όσο διάστημα χρειαστεί. 

Μετά την εμπειρία από την αυτοψία επιτόπου στη βόρεια Εύβοια και τη συζήτηση με τους Δημάρχους και εκπροσώπους των πληγέντων Δήμων, δασαρχών, δασικών συνεταιρισμών, συντονιστικών Επιτροπών κατοίκων, τον Περιφερειάρχη καθώς και εκπροσώπους της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, επισημαίνουμε την ανάγκη ταχέων και αποτελεσματικών διαδικασιών, τόσο για τις κατεπείγουσες παρεμβάσεις (όπως τα έργα ανάσχεσης με κορμοδέμματα για συγκράτηση φερτών στα κατάντι ρεμάτων και χειμάρρων, υποστήλωση και ενίσχυση αναλημματικών τοίχων και υποδομών, πολεοδομική αναγνώριση τακτοποίησης αυθαιρέτων κατοικιών που έχουν πληγεί, κ.α.), όσο και για την ενίσχυση των ΟΤΑ με προσλήψεις μόνιμου προσωπικού για κάλυψη των αναγκών σε Μηχανικούς, στην οποία το ΤΕΕ θα σταθεί αρωγός.

 Ειδικότερα, στο θέμα που ετέθη από το Δήμαρχο Μαντουδίου-ΛίμνηςΑγίας Άννας για τον αναχαρακτηρισμό, αναταξινόμηση πληγεισών οικιών, το ΤΕΕ, εφόσον του ζητηθεί και με τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών θα συστήσει ομάδα Μηχανικών υποστήριξης με μη καταστροφικές μεθόδους και σένσορες της επί τόπου αποτίμησης και κατασκευών σε συνεργασία με το ΕΜΠ. 

Η συζήτηση του προγράμματος της Επιτροπής για την ανασυγκρότηση της Β. Εύβοιας, θα μπορούσε κριτικά πλέον να ολοκληρώσει και να συγκροτήσει τη συμβολή του Τεχνικού Επιμελητηρίου τόσο στην πρόληψη όσο και στην αποκατάσταση από τις πυρκαγιές, στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων».