Αυξάνονται τα κενά διαμερίσματα και μαζί τα προβλήματα για τους γείτονες
Παρότι τα ενοίκια είναι στα ύψη, ειδικά σε περιοχές-φιλέτα όπως το Κουκάκι, όπου ενοικιαστές και επενδυτές αναζητούν μανιωδώς ακίνητα προς μίσθωση ή εκμετάλλευση, πολλά σπίτια τελευταία φαίνεται να έχουν αποσυρθεί από την αγορά. Τι κάνει κάποιος αν πάθει ζημιά στο δικό του σπίτι λόγω προβλήματος στο γειτονικό κλειστό διαμέρισμα;
Τα δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων [Πηγή: http://modmov.ellet.gr/maps]
Τρίτη 03 Μαρτίου 2020
Κείμενο
«Ξυπνάω ένα πρωί πέρυσι τον Ιανουάριο και είχε πλημμυρίσει το χωλ μου. Τα νερά ήταν από το διπλανό διαμέρισμα το οποίο είναι ακατοίκητο και δεν μπορούσαμε να βρούμε άκρη» λέει στο inside story ο Ζαχαρίας, ο οποίος εδώ και τέσσερα χρόνια νοικιάζει (παραδόξως σε λογικό ενοίκιο) ένα τριάρι δεύτερου ορόφου σε έναν ήσυχο γραφικό δρόμο, στο κατάμεστο από τουρίστες και βραχυχρόνιες μισθώσεις Κουκάκι. Το διπλανό, μικρότερο διαμέρισμα από το δικό του, εμβαδού 60 τ.μ., είχε πωληθεί έναντι €110.000-120.000 τέσσερις μήνες πριν από το συμβάν, τον Οκτώβριο του 2018. Το ζευγάρι που το νοίκιαζε επί δύο χρόνια αναγκάστηκε να φύγει γιατί ο νέος ιδιοκτήτης «τους ζήτησε τρελά λεφτά» και τελικά μετακόμισαν στην Αγία Παρασκευή. Έκτοτε το σπίτι που άφησαν πίσω έχει μείνει ανεκμετάλλευτο.
Όπως αφηγείται ο Ζαχαρίας, παρά την επιμονή του, χρειάστηκε να περιμένει σχεδόν έναν χρόνο και να γεμίσει το σπίτι του άλλη μία φορά με νερά από δίπλα, μέχρι να εντοπίσει τον νέο ιδιοκτήτη και αυτός να του επισκευάσει εν τέλει τη ζημιά στη μεσοτοιχία, που λόγω της διαρροής είχε γεμίσει υγρασία και ήθελε βάψιμο.
«Βρήκαμε από συγγενή της που μένει στην πολυκατοικία το τηλέφωνο της προηγούμενης ιδιοκτήτριας και μας έδωσε το τηλέφωνο του ατόμου που είχε μεσολαβήσει για την πώληση του σπιτιού και αυτός με τη σειρά του μας έδωσε το τηλέφωνο της εταιρείας που το αγόρασε». Πρόκειται για μία εταιρεία διαχείρισης ακινήτων κινεζικών συμφερόντων, η οποία μεταξύ των καταστατικών της σκοπών έχει και την παροχή διευκόλυνσης προς υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι επιθυμούν να επενδύσουν σε ακίνητη περιουσία στη χώρα μας, με απώτερο στόχο να αποκτήσουν την ελληνική «χρυσή βίζα» (σ.σ.: πενταετής άδεια διαμονής για τους ίδιους και τους συγγενείς α’ βαθμού).
Πολυκατοικίες στην Αθήνα. [Γιάννης Παναγόπουλος/Eurokinissi]
Άνθρωποι της εταιρείας, αφού επισκέφτηκαν τον χώρο, εξήγησαν στον Ζαχαρία ότι η διαρροή προκλήθηκε από βλάβη στον θερμοσίφωνα του διπλανού διαμερίσματος. «Κλείσαμε την παροχή νερού και θα περιμένουμε να στεγνώσει ο τοίχος για να σας αποκαταστήσουμε τη ζημιά», τον διαβεβαίωσαν. «Τους καλούσα κάθε δύο εβδομάδες, η ιδιοκτήτρια του δικού μου σπιτιού τους έστειλε και εξώδικο αλλά δεν ήρθαν ποτέ να φτιάξουν τη ζημιά. Κάποια στιγμή μετά από μήνες εμφανίστηκε μία υπεύθυνη της εταιρείας, στην οποίαν είχα στείλει κάποια e-mail, και με ενημέρωσε ότι η εταιρεία της δεν έχει πλέον καμία σχέση με το ακίνητο αυτό». «Το διαμέρισμα έφυγε από εμάς» του είπε.
Κάπου εκεί ο Ζαχαρίας συμβιβάστηκε με την ιδέα ότι δεν θα έβγαζε άκρη και σταμάτησε να προσπαθεί – μέχρι τον Ιανουάριο του 2020, όταν ξαναπλημμύρισε το σπίτι του.
«Έλειπα διήμερο για ταξίδι και όταν γύρισα το νερό είχε φτάσει στους δύο πόντους. Το άλλο πρωί άρχισα να παίρνω τα ίδια τηλέφωνα που είχα και να μου λένε ότι δεν έχουν καμία σχέση με τους νέους ιδιοκτήτες. Τελικά βρήκα κάποιον που συνεργαζόταν και με αυτους (τους νέους ιδιοκτήτες) και μου έδωσε ένα σταθερό μιας άλλης εταιρείας». Ο αριθμός αντιστοιχούσε και πάλι σε μία εταιρεία διαχείρισης ακινήτων κινεζικών συμφερόντων. Όπως του είπαν στο τηλέφωνο, το προηγούμενο Σαββατοκύριακο είχαν στείλει συνεργείο για εργασίες στο διπλανό διαμέρισμα και, μη γνωρίζοντας για τη βλάβη, άνοιξαν την παροχή νερού. «Ήρθαν λοιπόν πάλι αυτοί, έκλεισαν την παροχή νερού, έβαψαν το δίπλα και υποσχέθηκαν ότι θα βάψουν και το δικό μου σε δύο εβδομάδες. Τους καλούσα κάθε μέρα και δεν το σήκωναν. Τελικά βρήκα άκρη γιατί από έναν εργάτη τους είχε πέσει μία κάρτα και μέσω αυτού ήρθαν και τον έβαψαν».
Όλο αυτό το διάστημα, από τον Οκτώβριο του 2018, το διπλανό διαμέρισμα είναι επί της ουσίας εγκαταλελειμμένο, ενώ οι απλήρωτοι λογαριασμοί ΔΕΚΟ και κοινοχρήστων συσσωρεύονται. «Εκτός από ένα πρόχειρο βάψιμο δεν έχουν κάνει τίποτα. Για το ακριβώς από κάτω διαμέρισμα του 1ου ο νέος αγοραστής, όπως μας είπε ο ίδιος, έδωσε €80-90.000 σε ανακαίνιση. Στο διπλανό που είναι σε κακή κατάσταση, με παλιά μαρμάρινη κουζίνα και χάλια πατώματα, έχουν σαπίσει μέχρι και τα ρολά στα παράθυρα. Δεν έχουν βγάλει ούτε τις γλάστρες των προηγούμενων ενοικιαστών», αναφέρει ο Ζαχαρίας που αναρωτιέται πώς γίνεται να μην εκμεταλλεύεται κανείς –και δη μία εταιρεία διαχείρισης ακινήτων– ένα σπίτι-φιλέτο σε μία τόσο δημοφιλή γειτονιά της Αθήνας, όπως είναι το Κουκάκι.
Τα άδεια σπίτια και η χρυσή βίζα
Απάντηση στο ερώτημα του Ζαχαρία δίνει η περιεκτική έρευνα του τοπικού περιοδικού «Γραμμή 15», που καλύπτει τις περιζήτητες γειτονιές του Κουκακίου, των Πετραλώνων και του Θησείου.
Η έρευνα παρουσιάστηκε από την συντακτική ομάδα στα τέλη Ιανουαρίου, σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στον κινηματογράφο Μικρόκοσμο στο Κουκάκι, με εστίαση στο έντονο στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι στις προαναφερθείσες περιοχές. Το πολύμηνο ρεπορτάζ, που καλύπτει μεγάλο μέρος του 86σέλιδου δεύτερου τεύχους«Γραμμή 15» Τεύχος #2 | issuu του εγχειρήματος, βασίστηκε σε πλήθος πηγών, μεταξύ των οποίων και οι συνεντεύξεις ανθρώπων της αγοράς ακινήτων, οι οποίοι μαρτυρούν τι ακριβώς συμβαίνει στην πράξη, ειδικά στην περίπτωση της χρυσής βίζας την οποία σχεδόν μονοπωλούν ως επενδυτές-αγοραστές οι Κινέζοι.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχείαΆδειες διαμονής | Enterprise Greece του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, από το 2014 που τέθηκε σε ισχύ ο σχετικός νόμος μέχρι και σήμερα (Φεβρουάριος 2020), έχουν χορηγηθεί 6.692 άδειες διαμονής σε επενδυτές-αγοραστές ακινήτων αξίας ίσης ή μεγαλύτερης των €250.000. Εξ αυτών, οι 4.714 (πάνω από το 70% δηλαδή) έχουν πάει σε χέρια Κινέζων υπηκόων, ενώ με μεγάλη απόσταση ακολουθούν οι Τούρκοι, με μόλις 503 άδειες διαμονής. Με βάση τον νόμο, διαστήματα απουσίας από τη χώρα δεν αποτελούν παρακωλυτικό λόγο για την ανανέωση της άδειας διαμονής, εφόσον το ακίνητο παραμένει στην κυριότητα του κατόχου της χρυσής βίζας (σ.σ.: σε άλλους τύπους αδειών διαμονής εφαρμόζονται κάποιοι περιορισμοί στο διαδοχικό διάστημα που ο κάτοχός τους μπορεί να λείπει από τη χώρα).
«Κάποιος ήθελε ένα μεγάλο ακίνητο σε καλή περιοχή, Κηφισιά, Γλυφάδα, Βούλα. Μπορεί να θέλανε κάποιο καλό ακίνητο σ’ αυτές τις περιοχές. Τα €250.000 σύνολο όμως δεν είναι σίγουρο ότι θα πάνε σε ένα ακίνητο. Μπορεί να είναι και άθροισμα ακινήτων. Μπορείς να πάρεις 3 των €100.000. Το σύνολο μετράει. Υπήρχαν οι πελάτες που θέλανε 3 μικρά, των 80, 80 και 100 χιλιάδων. Αυτοί τα επιλέγανε και με επενδυτικά κριτήρια, γιατί πάντα υπήρχε μια συζήτηση. Τους συμβουλεύανε ότι αυτό θα έχει μελλοντική ανάπτυξη, αλλά δεν ξέρω κατά πόσο ήταν ρεαλιστική. Λέγαν στην αρχή ότι ήθελαν να τα αξιοποιήσουν, μα στο τέλος τα παρατάγανε και μένανε κλειστά. Εγώ ήξερα πολλά ακίνητα που ήταν κλειστά, μαζευόντουσαν λογαριασμοί απ’ έξω, δεν πήγαινε κανένας να ασχοληθεί [...] Εμείς, όταν πήγα στην εταιρεία, είχαμε 200 ακίνητα και απ’ αυτά νοικιάζονταν τα 60» λέει στη «Γραμμή 15» ο Στράτος Λ., εργαζόμενος σε εταιρεία real estate. Όπως εξηγεί, οι Κινέζοι αναζητούν σπίτια στα προάστια εάν σκοπεύουν να μείνουν οι ίδιοι με τις οικογένειές τους και στο κέντρο της Αθήνας εάν η επένδυση αποτελεί απλά όχημα για να πάρουν τη χρυσή βίζα και να μπουν στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Συνήθως οι Κινέζοι επιλέγουν είτε παραθαλάσσιες τοποθεσίες, όταν πρόκειται για προσωπική χρήση, είτε το κέντρο της πόλης για επενδυτικές δραστηριότητες και βραχυχρόνιες μισθώσεις».
Σε αυτήν την περίπτωση, μόλις ολοκληρωθεί η αγοραπωλησία, ο αγοραστής επιστρέφει στην Κίνα και η εταιρεία που διαμεσολάβησε για την πώληση αναλαμβάνει τη διαχείριση του ακινήτου, χρεώνοντας για την παρεχόμενη υπηρεσία τον ιδιοκτήτη, χωρίς απαραίτητα να του προσφέρει εισόδημα.
Ενδεικτικά είναι όσα αναφέρει στη «Γραμμή 15» ο εργολάβος οικοδομών Γιάννης Κ.: «Η φούσκα ξέρεις πώς θα γίνει; Όταν όλοι αυτοί αγοράζουν και μένουν κενά τα διαμερίσματά τους. Αυτή είναι η φούσκα. Θα υπάρχουν πάρα πολλά κλειστά διαμερίσματα, που ανήκουν σε ανθρώπους τρίτων χωρών για την Golden Visa, οι οποίοι ναι μεν τα αφήνουν σε εταιρείες για να τα διαχειριστούνε, αλλά οι άλλοι επειδή η διαχείρισή τους θέλει προσωπικό και έχει λειτουργικό κόστος τα αφήνουν κλειστά. Εγώ ξέρω τέτοιες περιπτώσεις γιατί δουλεύω με αυτούς, μία εταιρεία έχει 15 κλειστά. Αυτά που πουλήθηκαν με Golden Visa δεν τα νοικιάζουν. Θα μπορούσαν να τα νοικιάσουν έξω φθηνά. Η διαχείρισή τους, ξαναλέω, βάλε έναν ενοικιαστή, κυνήγησέ τον να σου βάλει τα λεφτά, θέλει ανθρώπους να ασχολούνται με αυτό. Τα λειτουργικά τους είναι περισσότερα, οπότε τα αφήνουν κλειστά. Άλλο ένα θέμα που ανεβάζει τις τιμές των ενοικίων».
Πολλαπλασιασμός των μη ηλεκτροδοτούμενων σπιτιών
Με δεδομένο ότι δεν υπάρχει κάποια συγκεντρωτική στατιστική καταγραφή των κενών (ακατοίκητων/μη χρησιμοποιούμενων) διαμερισμάτων και κατοικιών στην Αθήνα, πόσω μάλλον στο σύνολο της επικράτειας, ο μόνος τρόπος που μπορεί να προσεγγιστεί τουλάχιστον η τάση τα τελευταία χρόνια είναι μέσω του αριθμού των μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων.
Με βάση τα στοιχεία που διέθεσε στο inside story ο Δήμος Αθηναίων, από το 2012 έως σήμερα (Ιανουάριος 2020) η τάση αυτή εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξητική. Στο σύνολο του δήμου, κατά την περίοδο Φεβρουαρίου 2017 - Ιανουαρίου 2020 οι μη ηλεκτροδοτούμενες οικίες αγγίζουν τις 7.808, αυξημένες κατά 165% σε σχέση με τον αντίστοιχο αριθμό για την περίοδο Ιανουαρίου 2012- 2017.
Τα δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων [Πηγή: http://modmov.ellet.gr/maps]
Το δημοτικό διαμέρισμα που σε απόλυτο αριθμό έχει τα περισσότερα μη ηλεκτροδοτούμενα σπίτια είναι το πυκνοκατοικημένο 6ο (2.181 οικίες) που περιλαμβάνει περιοχές όπως Κυψέλη, Πλατεία Αμερικής και Πλατεία Αττικής. Εκεί εμφανίζεται και η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση (183%). Ακολουθούν το πιο τουριστικό 1ο δημοτικό διαμέρισμα (Εμπορικό κέντρο, Κολωνάκι, Κουκάκι, Εξάρχεια κά) με 1.208 μη ηλεκτροδοτούμενα σπίτια από 437 προηγουμένως (αύξηση 176%) και το 2ο δημοτικό διαμέρισμα που περιλαμβάνει το Παγκράτι, το Μετς, τον Νέο Κόσμο κλπ (1.056 από 390 – αύξηση 171%).
Δημοτικό Διαμέρισμα Περιοχές Περίοδος 01/01/2012 - 31/01/2017 Περίοδος 01/02/2017 - 31/01/2020 Απόλυτη διαφορά Ποσοστιαία Μεταβολή
1 Σύνταγμα - Ομόνοια - Μοναστηράκι, Πλάκα, Κολωνάκι - Λυκαβηττός, Εξάρχεια, Κουκάκι, Ιλίσια, Μακρυγιάννη 437 1.208 771 176,43%
2 Παγκράτι - Ανάκτορα, Ζάππειο - Μετς, Κυνοσάργους, Γούβα, Νέος Κόσμος, Δουργούτι 390 1.056 666 170,77%
3 Αστεροσκοπείο, Πετράλωνα, Θησείο, Ρουφ, Βοτανικός 207 511 304 146,86%
4 Κολωνός, Ακαδημία Πλάτωνος, Κολοκυνθού, Προφ. Δανιήλ, Σεπόλια, Νιρβάνα 394 943 549 139,34%
5 Άγιος Ελευθέριος, Πατήσια, Ριζούπολη, Προμπονά 353 898 545 154,39%
6 Πλατεία Αμερικής, Πλατεία Αττικής, Κυψέλη, Νέα Κυψέλη, Άνω Κυψέλη 771 2.181 1.410 182,88%
7 Νέα Φιλοθέη, Αμπελόκηποι, Γουδή, Κουντουριώτικα, Ερυθρός Σταυρός, Γηροκομείο, Πολύγωνο, Γκύζη 398 1.011 613 154,02%
Σύνολο 2.950 7.808 4.858 164,68%
Βέβαια, όπως αναφέρει ο Γιάννης Σταυρόπουλος, εκπρόσωπος της εταιρείας έκδοσης κοινοχρήστων NEOSUN με περίπου 3.700 πολυκατοικίες στο πελατολόγιό της, μέρος του αριθμού των μη ηλεκτροδοτούμενων περιλαμβάνει και περιπτώσεις ρευματοκλοπής. Δηλαδή ιδιοκτητών ή ενοικιαστών που λόγω οικονομικής δυσχέρειας στα χρόνια της κρίσης ή λόγω νοοτροπίας έχουν διακόψει την παροχή ρεύματος στο ακίνητό τους και καλύπτουν τις ανάγκες τους είτε με το να έχουν επανασυνδέσει παράνομα το ρολόι ή με το να κλέβουν ρεύμα από τους γείτονες.
Επίσης, σύμφωνα με τον πρόεδρο του συλλόγου μεσιτών Αθήνας-Αττικής Λευτέρη Ποταμιάνο, τα μη ηλεκτροδοτούμενα δεν είναι τα μόνα που δεν χρησιμοποιούνται. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν και τα ακίνητα που έχουν περάσει στα χέρια τραπεζών ή έχουν δεσμευτεί από τις τράπεζες λόγω οφειλών του ιδιοκτήτη τους. Στη συγκεκριμένη κατηγορία, σύμφωνα με ρεπορτάζ της ΚαθημερινήςΑυξήσεις ενοικίων έως 30%, ενώ οι μισθοί είναι καθηλωμένοι | Καθημερινή, εκτιμάται ότι ανήκουν δεκάδες χιλιάδες κατοικίες.
Εκτός αγοράς (και συνήθως μη ηλεκτροδοτούμενα) μπορούν να μείνουν και ακίνητα με πολυιδιοκτησία, δηλαδή περιπτώσεις όπου πολλοί συγγενείς-κληρονόμοι κατέχουν από ένα πολύ μικρό μερίδιο ενός διαμερίσματος π.χ. και δεν μπορούν να συμφωνήσουν πώς θα το αξιοποιήσουν, είναι σε δικαστική διαμάχη μεταξύ τους ή έχουν καταλήξει ότι είναι ασύμφορο να προβούν σε οποιαδήποτε κίνηση λόγω του πολύ μικρού οφέλους για τον καθένα. Βέβαια υπάρχουν και οι περιπτώσεις σπιτιών άνευ κληρονόμου (οι λεγόμενες «σχολάζουσες κληρονομιές», οι οποίες είτε δεν είχαν κληρονόμο είτε δεν έγινε ποτέ αποδοχή κληρονομιάς) τα οποία κανονικά μετά τον θάνατο του ιδιοκτήτη τους θα έπρεπε να περάσουν στην κατοχή του Δημοσίου. Μάλιστα πρόσφατα το υπουργείο ΟικονομικώνΑμοιβή για όσους καταδεικνύουν σχολάζουσες κληρονομιές | ΑΠΕ-ΜΠΕ, για να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα, με απόφαση που υπογράφει ο υφυπουργός Απόστολος Βεσυρόπουλος προβλέπει αμοιβή έως και 10% επί της αξίας της υποδεικνυόμενης περιουσίας για όσους ιδιώτες αποκαλύψουν προς τις αρμόδιες αρχές πληροφορίες για σχολάζουσες κληρονομιές, προκειμένου αυτά τα περιουσιακά στοιχεία να περιέλθουν στο δημόσιο.
Μένοντας δίπλα σε ένα κλειστό σπίτι
Όπως φάνηκε και στην περίπτωση του Ζαχαρία, σε περίπτωση που κάποιος κατοικεί δίπλα σε ένα εγκαταλελειμμένο διαμέρισμα, οι επιλογές του αν προκληθεί ζημιά στο σπίτι του λόγω προβλήματος στο γειτονικό ακίνητο είναι περιορισμένες. Όπως αναφέρει ο Μάνος Κρανίδης από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), είτε ο ιδιοκτήτης είναι γνωστός στην πολυκατοικία αλλά αδιαφορεί, είτε είναι δύσκολο να βρεθεί, μία επιλογή για να λυθεί το πρόβλημα είναι η (χρονοβόρος και κοστοβόρος) νομική οδός, με αμφίβολα και πάλι αποτελέσματα. «Δεν είναι απλό διότι για αρχή αν δεν μπορείς να βρεις τον ιδιοκτήτη δεν μπορείς να μπεις μέσα (στο γειτονικό ακίνητο). Χρειάζεται εισαγγελική παρέμβαση κι αυτό αν συντρέχει σοβαρό πρόβλημα».
Σύμφωνα πάντως με τον Γιάννη Σταυρόπουλο της NEOSUN, μία προληπτική επιλογή είναι η ασφάλιση του ακινήτου, ώστε σε περίπτωση ζημιάς ο παθών να αποζημιώνεται άμεσα από την ασφαλιστική του και να μην χρειαστεί να έρθει σε αντιδικία. «Βέβαια στην Ελλάδα δεν έχουμε ασφαλιστική συνείδηση», συμπληρώνει.
Όπως εξηγεί στο inside story ασφαλιστής μεγάλης εταιρείας, το ασφάλιστρο κυμαίνεται στα €1,2-€1,6 ανά τετραγωνικό μέτρο (δηλαδή στα €160 τον χρόνο για ένα σπίτι 100 τ.μ.). Όπως και στην περίπτωση της μικτής ασφάλισης οχημάτων, αν προκληθεί ζημιά στο δικό σου ακίνητο λόγω προβλήματος σε γειτονικό, τότε το κόστος καλύπτεται από την ασφαλιστική, που έπειτα αναλαμβάνει με τα δικά της μέσα να βρει και τον ιδιοκτήτη του μη χρησιμοποιούμενου ακινήτου.
Η διαδικασία έχει ως εξής: «Αν για παράδειγμα σου μπουν νερά από δίπλα και φουσκώσουν τα πατώματά σου, κάνεις αίτηση αποζημίωσης, έρχεται ο πραγματογνώμονας της ασφαλιστικής, αξιολογεί τη ζημιά και μετά η εταιρεία σού δίνει το οφειλόμενο ποσό. Στη συνέχεια η ασφαλιστική στρέφεται αναγωγικά εναντίον του ιδιοκτήτη του άλλου διαμερίσματος, εκτός κι αν έχει κι αυτός ασφαλισμένο το ακίνητό του, οπότε τα χρήματα καταβάλλονται από την κάλυψη της αστικής ευθύνης έναντι τρίτων».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου