«Θεωρήστε τα βιβλιάρια υγείας»

Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών υποχρέωσε τον ΟΑΕΕ να μην αφήνει εκτός υγειονομικής και ιατροφαρμακευτικής κάλυψης τους ασφαλισμένους που οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές. Η απαράδεκτη πρακτική της διοίκησης του Ταμείου παραβιάζει 5 σημεία του Συντάγματος.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος από την ΕφΣυν

Φρένο στην απαράδεκτη πρακτική της διοίκησης του ΟΑΕΕ να αφήνει εκτός υγειονομικής και ιατροφαρμακευτικής κάλυψης τους ασφαλισμένους που οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές βάζουν τα ελληνικά δικαστήρια.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι την περίοδο της κρίσης, όταν και αυξήθηκαν δραματικά οι αυτοαπασχολούμενοι που αδυνατούσαν να καταβάλουν τις εισφορές τους λόγω της κατακρήμνισης του τζίρου τους, η διοίκηση του ΟΑΕΕ από τη μία επέλεξε να κόψει την παροχή προς τους ασφαλισμένους αυτούς και από την άλλη ενεργοποίησε τις διαδικασίες είσπραξης οφειλών (επιδιώκοντας να κατασχέσει και να εκποιήσει την ακίνητη περιουσία των οφειλετών ή να πάρει τα χρήματα από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους), ενώ δεν έχει παράσχει τις υπηρεσίες στους δικαιούχους.

Ούτε λίγο ούτε πολύ ο ΟΑΕΕ λοιπόν επιδιώκει και εισπράττει χρήματα από υπηρεσίες που δεν υλοποίησε προς τους ασφαλισμένους που οφείλουν.

Αρνηση

Αυτή τη νομικώς απαράδεκτη πρακτική η οποία εκκινεί από την άρνηση των υπηρεσιών του ΟΑΕΕ να θεωρήσουν τα βιβλιάρια υγείας των οφειλετών (και ως εκ τούτου διακόπτουν την πρόσβαση των ασφαλισμένων στις υπηρεσίες υγείας και εν γένει ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης) έρχονται να στηλιτεύσουν τα διοικητικά δικαστήρια της χώρας, χρεώνοντας στη διοίκηση του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών υιοθέτηση αντισυνταγματικών και άρα άκυρων πρακτικών εις βάρος των ασφαλισμένων του. Η αρχή έγινε στην Αχαΐα όπου το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών υποχρέωσε τον ΟΑΕΕ να θεωρήσει βιβλιάρια ασθενείας οφειλετών για το τρέχον ημερολογιακό έτος. Οι διοικητικοί δικαστές θεώρησαν ότι οι αποφάσεις αυτές προσβάλλουν μια σειρά άρθρων του Συντάγματος και συγκεκριμένα:

• Το άρθρο 2 παράγραφος 1 όπου ορίζεται ότι «ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας».

• Το άρθρο 5 παράγραφος 1 όπου ορίζεται ότι «ο καθένας έχει το δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στη κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη».

• Το άρθρο 5 παράγραφος 5 όπου ορίζεται ότι «καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας…».

• Το άρθρο 21 παράγραφος 3 όπου ορίζεται ότι «το κράτος μεριμνά για την υγεία των πολιτών και παίρνει ειδικά μέτρα για την προστασία της νεότητας, του γήρατος, της αναπηρίας και για την περίθαλψη των απόρων».

• Το άρθρο 21 παράγραφος 3 όπου ορίζεται ότι «το κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, όπως νόμος ορίζει».

Κάτω από την επίδραση αυτών των άρθρων το δικαστήριο απεφάνθη ότι έχει κατοχυρωθεί το δικαίωμα των πολιτών στην προστασία της υγείας, ενώ στις υποχρεώσεις του κράτους είναι να μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων.

Ειδικότερα, οι δικαστές αναφέρουν ότι σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 1, «ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της πολιτείας». Επίσης προσθέτουν ότι «σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1, καθένας έχει το δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη».

Το δικαίωμα στην υγεία

«Με τις διατάξεις αυτές του Συντάγματος», όπως αναφέρεται στη δικαστική απόφαση, «έχει κατοχυρωθεί το δικαίωμα των πολιτών στην προστασία της υγείας, ενώ μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος (ψήφισμα της 6ης Απριλίου της Ζ’ Αναθεωρητικής Βουλής) προστέθηκε η παράγραφος 5 στο ανωτέρω άρθρο 5 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία, “καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας”».

Στηριζόμενοι δε οι δικαστές στα άρθρα 21 και 22 αλλά και σε απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας θεωρούν ότι συνάγεται πως το κράτος και οι οργανισμοί κοινωνικών ασφαλίσεων υποχρεούνται να παρέχουν στα ασφαλιζόμενα πρόσωπα υπηρεσίες υγείας υψηλού επιπέδου, οι οποίες πρέπει να καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες διάγνωσης και θεραπείας των σχετικών παθήσεων, τις χειρουργικές επεμβάσεις εφόσον απαιτούνται ως και γενικώς τις ανάγκες νοσηλείας των ασφαλιζόμενων προσώπων.

Οι διοικητικοί δικαστές μπορεί να αναγνώρισαν στο κράτος το δικαίωμα να θέτει νομοθετικούς περιορισμούς στα δικαιώματα, αλλά, όπως αναφέρουν, με τον όρο ότι οι περιορισμοί αυτοί δεν οδηγούν στην ανατροπή του δικαιώματος στην προστασία της υγείας.

Για το δικαστήριο η μη θεώρηση βιβλιαρίων υγείας των αιτούντων, λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών τους, «συνιστά επαχθέστατο μέτρο εις βάρος των ασφαλισμένων και καθιστά αυτούς σε δυσμενέστατη θέση έναντι του Οργανισμού, καθόσον αυτοί μεν στερούνται παντελώς ιατροφαρμακευτική-νοσοκομειακή περίθαλψη με αποτέλεσμα σε περίπτωση επελθόντος κινδύνου της κατάστασης της υγείας τους να στερούνται το δικαίωμα προστασίας κι αποκατάστασης αυτής, αγαθό του οποίου η υποχρέωση προστασίας αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση του κοινωνικού κράτους που πηγάζει απευθείας εκ του Συντάγματος».

Βέβαια οι δικαστές εστιάζουν και στη νομικώς απαράδεκτη πρακτική της διοίκησης του ΟΑΕΕ να μην παρέχονται υπηρεσίες που ακολούθως αναζητείται η πληρωμή τους, αφού θεωρούν ότι πρέπει, και ανεξαρτήτως των συνταγματικών επιταγών για την προστασία της υγείας των πολιτών, να μη διακόπτεται η ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη όσων χρωστούν καθότι αποφάσισαν ότι ο ΟΑΕΕ «δικαιούται να προβεί στην ικανοποίηση των απαιτήσεών του οποτεδήποτε με τη λήψη εις βάρος των οφειλετών αναγκαστικών μέτρων είσπραξης».