ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ: Υπόμνημα επί του Ν/Σ ''Πρότυπες Προτάσεις για έργα Υποδομής και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών''

 

Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΝΩΣΕΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΣΧΟΛΩΝ

Αθήνα, 28-2-2022

Αρ. Πρωτ.: 8730

Προς: 1. Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών κο Καραμανλή
2. Διαρκής Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου Βουλής

Κοιν.: 1. Α’ Βάθμιες ΕΜΔΥΔΑΣ
2. Πρόεδρο και ΔΕ ΤΕΕ

https://emdydas.gr/images/stories/news/2020/28.2.2022_ypomnima_ypodomon_8730.pdf

Θέμα : Υπόμνημα επί του Ν/Σ "Πρότυπες Προτάσεις για έργα Υποδομής και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών"

Κύριε Υπουργέ, κύριοι Βουλευτές

Η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ αποτελεί την Ομοσπονδία που εκπροσωπεί το σύνολο των Διπλωματούχων Μηχανικών οι οποίοι υπηρετούν στη Δημόσια Διοίκηση (Υπουργεία, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού). Απευθυνόμαστε σε εσάς σε σχέση με το Ν/Σ "Πρότυπες Προτάσεις για έργα Υποδομής και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών" καταθέτοντας τις απόψεις μας.

Όπως είχαμε επισημάνει και στη διαβούλευση του Ν.4782/21 και μέσα στη Βουλή, αλλά και με τις κινητοποιήσεις μας: Με τις προβλέψεις του Ν/Σ: «ιδιώτες θα καθορίζουν τις τεχνικές προδιαγραφές για τα έργα, ιδιώτες θα καθορίζουν τις τιμές των υλικών και των εργασιών, δηλαδή το κόστος των έργων, τις μελέτες θα τις εκπονούν οι ιδιώτες μελετητές και θα τις επιβλέπουν οι πιστοποιημένοι ιδιωτικοί φορείς. Τα έργα θα τα κατασκευάζουν οι ιδιώτες εργολάβοι και θα τα επιμετρούν και επιβλέπουν ιδιώτες, οι οποίοι θα επιλέγονται και θα πληρώνονται από τους ίδιους τους ιδιώτες εργολάβους.»

Με το εν λόγω Ν/Σ για τις “Πρότυπες Συμβάσεις στο άρθρο 1 στο Σκοπό αυτού αναφέρεται ότι: «Με τον παρόντα εισάγεται στην ελληνική έννομη τάξη ο θεσμός των προτύπων προτάσεων για έργα υποδομής, ως μια εναλλακτική λύση στην παραδοσιακή μέθοδο σύλληψης και ωρίμανσης έργων υποδομών, όπου ο ιδιωτικός τομέας αναλαμβάνει πρωτοβουλία και συμμετοχή στον εντοπισμό Και την ωρίμανση ενός έργου, συμπληρωματικά προς τον σχεδιασμό του κράτους, με σκοπό την επιτάχυνση της ωρίμανσης, δημοπράτησης και υλοποίησης έργων υποδομών με τη συμβολή του ιδιωτικού τομέα».

Επικυρώνεται η είσοδος των μεγάλων Ιδιωτικών Οικονομικών & Κατασκευαστικών Ομίλων, στην μελέτη, στην υλοποίηση – κατασκευή – επίβλεψη – συντήρηση – εκμετάλλευση των Δημοσίων Έργων και Υποδομών. Δηλαδή αρπάζουν το Σχεδιασμό όλων των έργων με προϋπολογισμό πάνω από 200.000.000 εκ ευρώ, όχι μόνο από το «Επιτελικό Κράτος» αλλά και από την Αυτοδιοίκηση, τόσο Περιφερειακή, όσο και Τοπική (ιδιαίτερα των μεγάλων Δήμων). Οι προτεραιότητες του Στρατηγικού σχεδιασμού & της υλοποίησης των Δημοσίων έργων περνάει στους μεγάλους Ιδιωτικούς Οικονομικούς Φορείς. Η ωρίμανση θαυμάσια γινόταν και μπορούσε να βελτιωθεί ακόμη περισσότερο με την αιτούμενη από την Ένωση μας εδώ και χρόνια, από τη στελέχωση των Δημοσίων Τεχνικών Υπηρεσιών. Το χτύπημα που γίνεται είναι καίριο για τις Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες, αλλά και για τις μικρομεσαίες Επιχειρήσεις. Αντί να προωθηθεί η διαβούλευση με τις Τοπικές Κοινωνίες, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους Κοινωνικούς Φορείς για το τι έργα και Υποδομές χρειαζόμαστε ο σχεδιασμός και οι προτεραιότητες του στρατηγικού σχεδιασμού περνούν στους ιδιώτες Οικονομικούς Φορείς.

Επιπλέον στοιχείο του Ν/Σ είναι η αδιαφάνεια που σίγουρα δημιουργεί εστίες νέας διαφθοράς με αμφιλεγόμενα έως ανύπαρκτα κριτήρια. Κριτήριο επιλογής δεν θα είναι άλλο από την επίτευξη της μέγιστης κερδοφορίας των εμπλεκόμενων Οικονομικών φορέων συνθλίβοντας τις πραγματικές κοινωνικές ανάγκες. Με κίνδυνο μάλιστα ακραίες στρεβλώσεις, όπου όμιλοι εταιριών θα προτείνουν Χωροταξικές και Πολεοδομικές Μεταρρυθμίσεις που θα ευνοούν τις επενδύσεις τους. Δίκτυα Ενεργειακά θα κατασκευάζονται και θα χρηματοδοτούνται ανάλογα με τα επενδυτικά σχέδια ανάπτυξης. ΑΠΕ, δρόμοι, λιμάνια και γέφυρες θα κατασκευάζονται, όχι με βάση την κοινωνική χρησιμότητα, αλλά με βάση δείκτες κερδοφορίας ή εξυπηρέτησης συμφερόντων. Γιατί ποιος Οικονομικός φορέας θα βάλει σε προτεραιότητα την αντισεισμική προστασία, τα αντιπλημμυρικά έργα, την πολιτική προστασία, την αντιπυρική προστασία που τόσα συχνά πια μας βασανίζουν;

Οι προβλεπόμενες Επιτροπές Αξιολόγησης των “Πρότυπων προτάσεων” δε μπορούν από μόνες τους να αποτελέσουν δικλείδες πραγματικής ανεξαρτησίας και εχέγγυα διαφάνειας, χωρίς τη συμμετοχή και τον έλεγχο της κοινωνίας και των ειδικών στελεχών του Δημοσίου και της Αυτοδιοίκησης.

Στο άρθρο 2 στο Αντικείμενο αυτού του Ν/Σ αναφέρεται ότι: « Με τον παρόντα νόμο θεσπίζονται η διαδικασία υποβολής και οι κανόνες αξιολόγησης και έγκρισης προτύπων προτάσεων για έργα υποδομής, καθώς και οι κανόνες που διέπουν τις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων, συμβάσεων παραχώρησης και συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού Τομέα που υλοποιούνται, κατόπιν έγκρισης προτύπων προτάσεων».

Η όλη η διαδικασία ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων & Έργων, θα βρίσκονται υπό το πρίσμα των κανόνων των «προτύπων προτάσεων» που θα παρουσιάζονται ως καινοτόμες, εναλλακτικές και οικονομικά βιώσιμες κυρίως για αυτούς που τις προτείνουν και όχι για το όφελος του Δημοσίου Συμφέροντος. Με εξοντωτικούς μισθούς και εκμετάλλευση για τους εργαζόμενους και Project εκατομμυρίων ευρώ για τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Στόχος του Ν/Σ είναι η συγκέντρωση των Έργων σε λίγες μεγάλες κατασκευαστικές και μελετητικές εταιρείες με τη βούλα, τη συγκατάθεση του Κράτους, όπως δείχνει και η επιχειρούμενη εξαίρεση από σημαντικές διατάξεις του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου μεγάλου τμήματος δημοσίων συμβάσεων. Η πρόβλεψη αυτή εν δυνάμει δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού και καταργεί την βασική αρχή της ίσης μεταχείρισης των οικονομικών φορέων. Ιδιαιτέρως, όσον αφορά την εξαίρεση από τους όρους των απευθείας αναθέσεων (άρθρα 118 και 123) αλλά και από τους όρους διαφάνειας (άρθρα 103 -105 και άρθρο 316) που αφορά τις διαδικασίες Ανάθεσης Συμβάσεων του Αναπτυξιακού Προγράμματος Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, όπως επισημαίνει και η με αριθμό Α2/2022 Γνώμη της ΕΑΑΔΗΣΥ.

Τέλος όσον αφορά τις τροποποιήσεις στα άρθρα για τους ιδιώτες Ελεγκτές Επιβλέψεων και Μελετών, όπως αναφέρουμε και στη σχετική μας ανακοίνωση: “Από πουθενά όμως πάλι δεν προκύπτει καμία διαδικασία για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας του ιδιώτη Ελεγκτή από τον ελεγχόμενο Εργολάβο ή Μελετητή. Οι προβλέψεις του άρθρου 7 για «αμεροληψία» του δε μπορούν να καλύψουν το σύνολο των αλληλοεξαρτήσεων παρελθόντων ετών ή και μελλοντικών σχέσεων που δύναται να ανακύψουν μεταξύ Αναδόχου Μελέτης και Ιδιωτικού Φορέα Επίβλεψης.... Η ευθύνη δηλαδή και τα δικαστήρια θα βαρύνουν αποκλειστικά την Δημόσια Υπηρεσία και τους Υπαλλήλους της Μηχανικούς ... Οι αμοιβές των ιδιωτών επιβλεπόντων θα μπορούσαν κάλλιστα να χρηματοδοτήσουν προσλήψεις νέων μηχανικών ή και βελτίωση των αποδοχών των υπηρετούντων Υπαλλήλων ώστε να υπάρξει προστιθέμενη αξία στις Δημόσιες Τεχνικές Υπηρεσίες που θα κληθούν να απορροφήσουν τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης με σεβασμό στο Δημόσιο Συμφέρον. “

Στη διάθεση σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση.