Προτάσεις – Παρεμβάσεις προς τη ΣΕ Επιστημόνων ΕΦΚΑ

Προτάσεις – Παρεμβάσεις προς τη ΣΕ Επιστημόνων ΕΦΚΑ

Α. Ρύθμιση Οφειλών – 120 δόσεις

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, 900.000 οφειλέτες, με συνολικό χρέος περίπου 20 δις, είναι άμεσα εκτεθειμένοι σε μέτρα κατάσχεσης των περιουσιών τους. Μεγάλο μέρος από αυτούς είναι και αυτοαπασχολούμενοι Επιστήμονες του πρώην ΕΤΑΑ. Ενδεικτικά σήμερα πάνω από το 80% των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Για να διασφαλιστεί η επιτυχία της ρύθμισης για όσους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές, θα πρέπει να αποσυνδεθεί από την καταβολή των τρεχουσών εισφορών. Πρέπει επιπλέον να προβλεφθεί μηχανισμός ευελιξίας στην αποπληρωμή των δόσεων, ώστε να μην χάνεται εύκολα.

Ακόμη να υπάρχει δυνατότητα ένταξης στη ρύθμιση για μεγάλο χρονικό διάστημα, αν όχι αόριστο,  τουλάχιστον αντίστοιχο της διάρκειας του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Προσαρμογής, το οποίο επέβαλλε άλλωστε και την αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών. Είναι ο μόνος τρόπος για να ενταχθούν στην ρύθμιση οι περισσότεροι καθώς θα αυξάνονται και θα βελτιώνονται τα οικονομικά τους.

Επιτόκιο ρύθμισης:

–          Το επιτόκιο των οφειλών για όσους ενταχθούν στη ρύθμιση θα πρέπει να είναι είτε μηδενικό, αν τηρείται η καταβολή των τρεχουσών εισφορών, είτε στο ύψος που δανείζεται το ελληνικό κράτος.

–          Να σταματήσει η πρακτική της κεφαλαιοποίησης των τόκων

Διαγραφές οφειλών σε ρύθμιση

–          Πλήρης διαγραφή τόκων και προσαυξήσεων για όσους ενταχθούν στη ρύθμιση και την ολοκληρώσουν, με αφαίρεσή των αντίστοιχων ποσών προοδευτικά από το τέλος των δόσεων.

–          Διαγραφή αναδρομικών εισφορών Ν3986/11 για όλους τους μηχανικούς και όχι μόνο για όσους ενταχθούν στη ρύθμιση

–          Διαγραφή της αναδρομικής Ειδικής προσαύξησης κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου, καθώς ο κλάδος έχει καταργηθεί.

–          Δυνατότητα επανυπολογισμού με βάση το κατώτερο εισφοροδοτέο εισόδημα και δυνατότητα διαγραφής μέρους ή όλου του υπολοίπου

• Oι μειώσεις οφειλών μέσω επαναυπολογισμού ή διαγραφών (αναδρομικών ειδικής προσαύξησης κλπ)  να γίνονται ανεξάρτητα από την ένταξη στην ρύθμιση μετά από αίτηση του οφειλέτη.

- Σε περίπτωση που μετά τον επανυπολογισμό και τις προαναφερθείσες διαγραφές προκύπτει αδυναμία αποπληρωμής του υπολοίπου της οφειλής να υπάρχει και δυνατότητα διαγραφής μέρους ή όλου αυτής με αντίστοιχη απώλεια ασφαλιστικού χρόνου και δυνατότητα εξαγοράς του μελλοντικά.

- Αύξηση του ορίου οφειλών για τη συνταξιοδότηση (Η Συμβουλευτική επιτροπή επιστημόνων του ΕΦΚΑ, προτείνει το όριο των 45.000€, κατόπιν και των γνωμοδοτήσεων του Συνηγόρου του Πολίτη)

-  Να διαγραφούν οι οφειλές του κλάδου περίθαλψης καθώς και των χρεώσεων υπέρ του ΟΑΕΔ, δεδομένου ότι οι οφειλέτες δεν είχαν τις αντίστοιχες παροχές.

- Να διεκπεραιωθούν  άμεσα οι αναδρομικές διαγραφές μηχανικών καθώς και οι διαγραφές λόγω αποσύνδεσης ασφάλισης από την ιδιότητα  που εκκρεμούν, ούτως ώστε να μπορούν οι υπό διαγραφή μηχανικοί να ενταχθούν και στη ρύθμιση για το υπόλοιπο της οφειλής τους.

Β. Αποσύνδεση ελάχιστης εισφοράς από κατώτατο μισθό – Αναδρομικές εισφορές ΕΤΕΑΕΠ

Για το σύνολο των 1,4 εκατ. ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών, βάση υπολογισμού είναι πλέον το 100% του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος συν τις καταβλητέες εισφορές του προηγούμενου έτους, αφού από 1/1/2019 καταργήθηκε η έκπτωση 15% στη βάση υπολογισμού, που ίσχυε το 2018.

Μετά τις μειώσεις στις ασφαλιστικές εισφορές που επέφερε ο ν.4578/2018 ξεκινούν αυτήν την περίοδο δύο σημαντικές αλλαγές που θα επιβαρύνουν σημαντικά τους ασφαλισμένους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους (τουλάχιστον το 80% αυτών που καταβάλλει την ελάχιστη εισφορά).

Η αύξηση του κατώτατου μισθό από 1.2.2019 στα 650 ευρώ επιφέρει σημαντικές αυξήσεις στις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματικών και αυτοαπασχολουμένων.

Έτσι από 1.2.2019 έχουμε αύξηση ειδοποιητηρίου ΕΦΚΑ κατά 17,22 ευρώ μηνιαίως και του ειδοποιητηρίου ΕΤΕΑΕΠ κατά 7,04 ευρώ μηνιαίως.

Παράλληλα και επειδή από αδυναμία της Πολιτείας δεν εισπράττονται οι εισφορές του ΕΤΕΑΕΠ (Επικουρική και Πρόνοια) από 1.1.2017, τώρα αναρτήθηκαν τα τρέχοντα και αναδρομικά ειδοποιητήρια του ΕΤΕΑΕΠ, που επιβαρύνουν σημαντικά τους ασφαλισμένους.

Έτσι πχ. ένας μηχανικός ή ένας δικηγόρος Αθηνών καλείται να καταβάλλει πλέον του ειδοποιητηρίου ΕΦΚΑ με ελάχιστη εισφορά 185,17 ευρώ και ειδοποιητήριο ΕΤΕΑΕΠ με εισφορά (τρέχουσα και αναδρομική) 114,43 ευρώ. Έτσι η συνολική ελάχιστη εισφορά (ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ) από 1.2.2019 θα είναι περίπου 300 ευρώ.

Προτείνεται:

Άμεση αποσύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών από την αύξηση του κατώτατου μισθού, και για όσο χρόνο διαρκεί η οικονομική κρίση, και σίγουρα μέχρι και το 2020.

Αύξηση των δόσεων επιβολής των αναδρομικών εισφορών ΕΤΕΑΕΠ από 36 σε 72, ώστε να μην δημιουργηθεί περαιτέρω πρόβλημα στους συναδέλφους, δοθέντος ότι η καθυστέρηση οφείλεται αποκλειστικά στις αδυναμίες της Πολιτείας.

2.Σημαντικά λάθη στα ειδοποιητήρια

Κατά την ανάρτηση (με σημαντική καθυστέρηση) των ειδοποιητηρίων ΕΦΚΑ Ιανουαρίου 2019 διαπιστώθηκαν σημαντικά λάθη, καθώς από μεγάλη μερίδα αυτών έλλειπε το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα 2017, ενώ σε ειδοποιητήρια εμμίσθων ασφαλισμένων (περίπου 47.000) υπήρξε εσφαλμένη χρέωση εισφοράς, τόσο από τον ΕΦΚΑ, όσο και από το ΕΤΕΑΕΠ.

Ο ΕΦΚΑ αναγνώρισε το δεύτερο λάθος με ανακοίνωσή του, πλην όμως δεν χορηγήθηκε ικανός χρόνος για την εξόφληση των εισφορών (μόνον 4 εργάσιμες ημέρες από την ανάρτησή τους). Τα ειδοποιητήρια του ΕΤΕΑΕΠ για τους έμμισθους είναι ακόμη αναρτημένα, παρά τις διαβεβαιώσεις ότι θα επιλυθεί το θέμα.

Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται σε έμμισθους επιστήμονες η λανθασμένη παρακράτηση εισφορών προς τον ΕΦΚΑ (λανθασμένα ποσοστά, ασάφειες στον ορισμό του ασφαλιστέου μισθού, απόδοση εισφορών στο πρώην ΙΚΑ, αντί στο αντίστοιχο πρώην ταμείο ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ ΤΑΝ).

Προτείνεται:

Άμεση διόρθωση των λαθών, βελτίωση της αξιοπιστίας των συστημάτων, ενημέρωση των ασφαλισμένων και χορήγηση ικανού χρόνου για αποπληρωμή των ειδοποιητηρίων.

Σαφείς οδηγίες προς τους εργοδότες και τις Υπηρεσίες που παρακρατούν και καταβάλλουν εισφορές μισθωτών επιστημόνων.

3.Τα λάθη στην ασφαλιστική ικανότητα

Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά κατά τη διαδικασία ανανέωσης ασφαλιστικής ικανότητας των ασφαλισμένων (ήδη έχουν εκδώσει ανακοινώσεις ο ΙΣΑ και ο ΔΣΑ), παρουσιάστηκαν εκατοντάδες φαινόμενα ασφαλισμένων που ενώ πληρούν τις προϋποθέσεις για χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας υγειονομικής περίθαλψης (άρθρα 22 και 23 ν.4529/2018), βρέθηκαν ανασφάλιστοι αυτοί οι ίδιοι ή/και τα έμμεσα μέλη τους.

Ήδη έχει επιβεβαιωθεί τουλάχιστον ένα τεχνικό λάθος των συστημάτων ΕΦΚΑ (ΗΔΙΚΑ), σύμφωνα με το οποίο  ασφαλισμένοι με δεύτερη μηδενική εκκαθάριση θεωρούνται εσφαλμένα οφειλέτες και έτσι τους αφαιρέθηκε παρανόμως η ασφαλιστική ικανότητα.

Παράλληλα σε εκατοντάδες περιπτώσεις υπήρξε διαγραφή εμμέσων μελών χωρίς λόγο.

Άξιο αναφοράς είναι ότι το μεγάλη μερίδα εμμίσθων του Δημοσίου Τομέα βρέθηκαν ανασφάλιστοι, παρότι παρακρατούνται εισφορές υγείας από τις αποδοχές τους και τούτο διότι ακόμη δεν έχουν ενταχθεί (μετά από δύο και πλέον έτη) στο σύστημα των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων.

ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ:

Άμεση απόδοση ασφαλιστικής ικανότητας σε όλους τους ασφαλισμένους, μέχρι να διορθωθούν τα προβλήματα.

Να δοθεί εντολή ώστε από κανένα ασφαλισμένο να μην αφαιρείται η ασφαλιστική ικανότητα χωρίς προηγούμενη ενημέρωση και πρόσκληση για ρύθμιση τυχόν εκκρεμοτήτων.

Δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την ηλεκτρονική απόδοση ασφαλιστικής ικανότητας, με δυνατότητα ηλεκτρονικής κατάθεσης δικαιολογητικών από ασφαλισμένους. Η πλατφόρμα να επικοινωνεί σε πραγματικό χρόνο με αυτές των εισφορών μη μισθωτών και ΑΠΔ ώστε να υπάρχει άμεση ενημέρωση για την εκπλήρωση των ασφαλιστικών υποχρεώσεων.

Γ. Καθυστερήσεις στην απονομή συντάξεων

Όπως επισημαίνουν και δεκάδες διπλοασφαλισμένοι Μηχανικοί σε επιστολή που μας κοινοποιήθηκε, υπάρχει τεράστια καθυστέρηση στην απονομή Οριστικών Συντάξεων. Μέχρι σήμερα καμιά οριστική συνταξιοδοτική απόφαση δεν έχει βγει παρά το γεγονός ότι ο χρόνος που έχει παρέλθει πλησιάζει τα τρία χρόνια!!!.

Η κατάσταση αυτή, εκτός από την κατάφωρη αδικία σε ασφαλισμένους που έχουν στηρίξει το σύστημα Δημόσιας Ασφάλισης της χώρας για πάνω από 65 χρόνια έκαστος (άθροισμα εισφορών στους δύο φορείς Κύριας Σύνταξης) και την άνιση μεταχείριση σε σχέση με άλλες κατηγορίες ασφαλισμένων που ο χρόνος αναμονής είναι πολύ λιγότερος, έχει δημιουργήσει σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα αφού έχει αναγκάσει συναδέλφους να αντιμετωπίσουν καταστάσεις δανείων, σπουδών παιδιών ή άλλων ανελαστικών υποχρεώσεών τους με τα μισά χρήματα και για διάστημα πέρα από κάθε δυσμενή πρόβλεψη.

Υπάρχουν δε και σοβαρά ζητήματα νομιμότητας μια και :

α) Η απονομή της “προσωρινής οριστικής” σύνταξης μόνο για το σκέλος του Δημοσίου παραβιάζει τον ενιαίο χαρακτήρα της τελικής αποδιδόμενης σύνταξης

β) Η απονομή της προσωρινής σύνταξης μόνο για το σκέλος του Δημοσίου είναι εκτός νομιμότητας, την στιγμή που ο Ν. 4499/2017 ρητά στην παρ. 2α) του άρθρου 2 αναφέρει : " Η προσωρινή σύνταξη λόγω γήρατος υπολογίζεται στο 80% του ποσού της οριστικής σύνταξης όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4387/2016" που στην περίπτωση των παράλληλα ασφαλισμένων η δικαιούμενη σύνταξη είναι μία ενιαία με δύο τμήματα (Δημόσιο+προσαύξηση ΤΣΜΕΔΕ ή ΤΣΑΥ).

γ) Υπάρχει μεγάλη παραβίαση τη προθεσμίας των 6 μηνών της παρ. 3.α του άρθρου 1 του Ν.4151/2013. Η παραβίαση μάλιστα των προθεσμιών αυτών σύμφωνα με την παρ. 5 συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα.

δ) Υπάρχουν, σύμφωνα με ενημέρωσή μας, και περιπτώσεις όπου δεν έχει τηρηθεί η σειρά κατάθεσης του φακέλου.

Θα πρέπει άμεσα να ολοκληρωθούν όλες οι διαδικασίες για την οριστική έκδοση συντάξεων των διπλοασφαλισμένων, αλλά και η επιτάχυνση των διαδικασιών απόδοσης σύνταξης στο σύνολο των υπό συνταξιοδότηση Επιστημόνων, που καθυστερούν τραγικά

Πετρόπουλος Δημήτρης

Πρόεδρος ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ, μέλος ΣΕ Επιστημόνων ΕΦΚΑ